بحران سوت و عصیان

شاگردان برانکو که هفته گذشته در یک تقابل جنجالی مغلوب فولاد اهواز شده بودند، این بار برای فرار از بحران و بازگشت به ریل موفقیت به مصاف دیگر تیم خوزستانی یعنی استقلال رفتند و ۲برصفر برنده شدند، اما این بازی هم حاشیه‌های فراوانی داشت؛ جنجال‌هایی از جنس همه آن چیزی که در این مدت شاهدش بودیم و باعث شده فضای فوتبال ایران روزبه‌روز ملتهب‌تر و متشنج‌تر شود. استارت اتفاقات عجیب ورزشگاه آزادی از لحظه‌ای خورد که در میانه‌های نیمه اول فرزین گروسیان با دست مچ پای علی علیپور را لمس کرد، اما داور اعتقادی به پنالتی نداشت. تصاویر آهسته تلویزیونی نشان می‌داد احتمالا یک خطای پنالتی اتفاق افتاده و عادل فردوسی‌پور هم که گزارشگر مسابقه بود این موضوع را تایید کرد، اما موعود بنیادی‌فر که قضاوت بازی را بر عهده داشت تصمیم متفاوتی گرفت. دقایقی بعد دو بازیکن استقلال خوزستان به‌طور همزمان روی بازیکن پرسپولیس خطای شدید انجام دادند.

در این صحنه نیز شاهد تزلزل تصمیم‌گیری داور بودیم. او ابتدا به شاه‌مکوند کارت زرد داد، اما لحظاتی بعد اخطارش را عوض کرد و به نام مصطفی کیانی نوشت. روایت کیانی از این اتفاق حیرت‌آور است: «اصلا من نباید کارت می‌گرفتم. بازیکن ما کارت داشت و گفت تو کارت را بگیر که بعد هم دیدید چه اتفاقی افتاد.» باورکردنی نیست که بنیادی‌فر به دو بازیکن استقلال خوزستان اجازه داده گیرنده اخطار را از بین خودشان انتخاب کنند! به هر حال اما کیانی که خودش را به داور معرفی کرد، چند ثانیه بعد علیپور را در آستانه ورود به محوطه جریمه زد تا اخطار دوم را بگیرد و اخراج شود. جنجالی‌ترین صحنه بازی اما اوایل نیمه دوم رخ داد. در این صحنه مهاجم تیم خوزستانی با یک خطای بسیار آشکار شجاع خلیل‌زاده را سرنگون کرد و از فاصله ۳۰ متری با علیرضا بیرانوند تک‌به‌تک شد.

به قول عادل، بنیادی‌فر خوش‌شانس بود که این توپ به گل تبدیل نشد. بعد از آن شجاع خلیل‌زاده به داور اعتراض کرد و یک کارت زرد گرفت؛ آنچه عصیان مدافع پرسپولیس را تا میکس‌زون ورزشگاه آزادی تداوم بخشید. البته شجاع تنها بازیکن شاکی سرخپوشان نبود. به گواه کارشناسان، پرسپولیس در هر سه بازی آغازین نیم‌فصل دوم لیگ برتر از داوری‌ها متضرر شده و این مساله باعث شد جلال حسینی به‌عنوان کاپیتان تیم، بار دیگر مدعی شود «دستور» داده‌اند در مسیر پرسپولیس برای هت‌تریک در قهرمانی مشکلاتی به وجود بیاید. آنچه مسلم است اینکه اتفاقات بازی با استقلال خوزستان باعث شد بار دیگر روی آتش اعتراض و خشم در فوتبال ایران بنزین ریخته شود.

وقتی از تیم‌ملی درس نمی‌گیریم

 وقتی تیم‌ملی ایران در نیمه‌نهایی جام‌ملت‌های آسیا آن گل عجیب و غریب را از ژاپن خورد و حذف شد، تحلیل‌های بسیار زیادی در مورد عادت زشت بازیکنان ایرانی مبنی بر عصیان علیه تصمیمات داوری مطرح شد. موضوع این بود که پنج بازیکن تیم‌ملی ایران به‌طور همزمان به سمت داور حمله کردند و ژاپنی‌ها با استفاده از این فرصت گل اول را زدند. از آن روز همه کارشناسان، پیشکسوتان و منتقدان نوشتند و گفتند که یک بار برای همیشه عادت زیان‌بار حمله کردن به داور باید از سر فوتبالیست‌های ایرانی بیفتد، اما در کمال تعجب بعد از جام‌ملت‌ها و با از سر‌گیری مسابقات لیگ برتر شاهد تشدید اعتراض‌ها به داوری هم بودیم. در همین بازی پرسپولیس و استقلال خوزستان، باورکردنی نیست که بعد از عدم اعلام پنالتی به سود پرسپولیس بیش از ۱۰ بازیکن از هر دو تیم داور را محاصره کردند و به او معترض بودند! درحال‌حاضر باشگاه‌ها در بیرون از زمین سعی می‌کنند با حاشیه‌سازی برای رقبا کار را پیش‌ببرند و بازیکنان هم درون میدان برای عقب نیفتادن از هم، اعتراضات تندتری خطاب به داوران انجام می‌دهند. با این شرایط واقعا چه آینده‌ای در انتظار فوتبال ایران است؟ ما تا کی باید تاوان این فرهنگ هوچی‌گری را بدهیم تا بالاخره دست از آن بکشیم و به جای حاشیه، روی متن تمرکز کنیم؟

VAR با کدام دوربین؟ با کدام فرهنگ؟

حوادث بازی پرسپولیس و استقلال خوزستان بار دیگر بحث تسریع در استفاده از سیستم کمک‌داور ویدئویی یا VAR را در فوتبال ایران داغ کرد؛ آن‌قدر که دیروز رئیس دپارتمان داوری مدعی شد در دربی۸۹ که نوروز پیش‌رو برگزار می‌شود، احتمالا برای اولین بار VAR به‌صورت آنلاین اجرا خواهد شد. سوال مهم اما این است که آیا ما ابزار کافی برای این امر را در اختیار داریم؟ مدام گفته می‌شود الان فقط شرایط ورزشگاه آزادی استاندارد است، اما در همین صحنه سرنگونی علیپور دیدید که صحنه‌های آهسته کافی از زوایای متعدد نداشتیم. الان داوران اتاق VAR با همین امکانات قرار است کار کنند؟ حالا سخت‌افزار به کنار؛ آیا واقعا این جماعت طلبکار و هیاهوکن فوتبال حاضر به پذیرش بی‌قید و شرط تصمیمات کمک‌داور ویدئویی هستند؟ همین الان باشگاه‌ها برای جمع‌بندی اشتباهات داوری، فقط نظر کارشناسانی را ملاک قرار می‌دهند که به سود آنها حرف زده باشند، با این شرایط فکر می‌کنید فردا بازیکنان و مربیان ما چگونه تصمیمات ملتهب و بعضا متناقض داوران VAR را هضم خواهند کرد؟ تکرار می‌کنیم که در خود جام‌جهانی هم فقط بازیکنان یک تیم حتی بعد از اعلام نظر VAR به تصمیم داور اعتراض داشتند که آن هم تیم‌ملی ایران بود!