VAR داریم و نداریم!

هر روز سر کردن با سیستم سنتی، حاصلی جز افزایش دردسر و قیل و قال ندارد. ظرف یک ماه، دو اتفاق مشابه در لیگ بیستم رخ داده که در هر دو شائبه استفاده غیرقانونی داوران از کمک‌داور ویدئویی وجود داشته است. ابتدا روز دوم آذر در اصفهان در بازی ذوب‌آهن و پیکان یک خطای پنالتی به سود تیم مهمان اعلام شد که سر و صدای زیادی به پا کرد. ذوبی‌ها به‌طور مفصل به این موضوع اعتراض کردند، داور کنار زمین آمد و بعد از دقایقی نظرش را تغییر داد. گفته می‌شود در آن لحظات فیلم تلویزیونی لحظه برخورد به داور چهارم نشان داده شده و او هم به قاضی اصلی میدان اطلاع داده که اعلام پنالتی درست نبوده. حالا اما روز دوم دی‌ماه، شبیه همین ماجرا در رفسنجان رخ داده است. در بازی مس و سپاهان، داور یک خطای جنجالی دو ضرب در داخل محوطه جریمه به سود میزبان اعلام کرد؛ این ضربه گل شد، اما توپ پیش از عبور از خط دروازه به دست یکی از بازیکنان مس برخورد کرده بود. داور ابتدا گل را پذیرفت، اما با اعتراض سپاهانی‌ها کنار زمین رفت و بعد از چند دقیقه تصمیمش را تغییر داد. آیا در فوتبال ایران VAR غیررسمی به کار گرفته می‌شود؟ یک نکته در این مورد بخوانید.

یک- در هیچ‌کدام از این موارد مطمئن نیستیم که بازبینی ویدئویی رخ داده باشد، اما آنچه مشخص است اینکه برخی نیمکت‌نشین‌ها در فوتبال ایران با دسترسی آنلاین به تصاویر تلویزیونی آماده هستند تا هر لحظه به سود خودشان داور را تحت تاثیر قرار بدهند. طبق قانون استفاده از کمک‌داور ویدئویی در فوتبال ایران هنوز مجاز نشده و تمامی این تحرکات غیرقانونی است. با این حال وقتی اعتراضی صورت می‌گیرد، اعضای کادر داوری وسوسه می‌شوند که ویدئو را ببینند. اگر این کار باب شود، سنگ روی سنگ بند نخواهد شد.

دو- همه بازیکنان و مربیان در حال تماشای فوتبال روز دنیا هستند. آنها مرتب می‌بینند که داوران در سراسر جهان کنار زمین می‌روند و تصمیم‌شان را تغییر می‌دهند. بنابراین در ناخودآگاه این نفرات، سوت داور دیگر به منزله تصمیم قطعی و غیرقابل بازگشت نیست. اتفاقاتی مثل آنچه در اصفهان و رفسنجان رخ داد هم نشان می‌دهد می‌شود روی تصمیم داوران تاثیر گذاشت. بنابراین باید منتظر باشیم تا هر هفته بر حجم شلوغ‌کاری‌های کنار زمین افزوده شود.

سه- مهدی تارتار، سرمربی پیکان گفته: «عدم استفاده از VAR در فوتبال ایران مشکوک است.» نمی‌خواهیم بر این توهم توطئه دامن بزنیم، اما می‌شود با همین امکانات ناقص هم به اجرای «عدالت» کمک کرد. منوط کردن راه‌اندازی VAR به خرید دوربین و تجهیز کامل ورزشگاه‌ها، بیشتر شبیه بهانه‌گیری برای فرار از قبول این سیستم شده است. سازمان لیگ چاره‌ای ندارد جز اینکه با همین امکانات کار را شروع کند و بعد باشگاه‌ها را تحت فشار بگذارد تا دوربین بیاورند و تجهیزات را تکمیل کنند. وقتی کار آغاز شد، ضعف‌ها هم به تدریج از بین خواهد رفت. وگرنه همین‌طور باید دست روی دست بگذاریم و شاهد ابداعات عجیب و غریب در مسابقات لیگ باشیم؛ انحرافاتی مثل نیمکت‌نشینان موبایل به دست که دارند داور را مجاب به تماشای فیلم بازی می‌کنند.