جهان برای یک کنسول 4K آماده است؟

پشتیبانی اختیاری از ایکس‌باکس وان X

پس از سال‌ها رقابت این کاملا طبیعی است که عملکرد سونی و مایکروسافت مشابه یکدیگر شود. مایکروسافت «اچیومنت‌ها» را معرفی می‌کند، سونی «ترافی‌ها» را، مایکروسافت از بازی‌کنندگان می‌خواهد که برای بازی‌های آنلاین هزینه کنند، سونی نیز همین کار را می‌کند. اگر بخواهیم ازاین‌گونه کارهای دو کمپانی فهرستی تهیه کنیم، یک فهرست طولانی خواهیم داشت. اما وقتی صحبت از کنسول جدید آنها می‌شود، عملکرد این دو کاملا متفاوت از یکدیگر است. سونی از همان ابتدا صراحتا اعلام کرد که اگر توسعه‌دهندگان می‌خواهند بازی‌های خود را روی PS۴ عرضه کنند، بازی‌های آنها باید PS۴ Pro را نیز پشتیبانی کند. این به معنی آن نیست که همه بازی‌ها باید قابلیت اجرا با رزولوشن ۴k را داشته باشند، اما همه آنها باید به نحوی از قابلیت‌های سخت‌افزاری جدید پشتیبانی کنند.

به همین خاطر هم هست که مایکروسافت به‌نوبه خود پشتیبانی از ایکس‌باکس وان X را برای توسعه‌دهندگان اختیاری کرده است، به این معنی که توسعه‌دهندگان درعین‌حالی که می‌توانند از قابلیت‌های سخت‌افزاری بالای X برای بهبود بازی‌های خود استفاده کنند، برای اجرای بازی روی این کنسول تنها باید بازی‌ای قابل‌اجرا روی مجموعه ایکس‌باکس وان ارائه کنند. به‌سختی می‌توان پیش‌بینی کرد که این تصمیمات در طولانی‌مدت چه اثراتی در پی خواهند داشت. توسعه‌دهندگان احتمالا از این فرصت استفاده می‌کنند و با اضافه کردن گزینه «قابل ارتقا بر روی ایکس‌باکس وان X» به فروش بهتر و آسان‌تر بازی‌های خود کمک می‌کنند. اما برای توسعه‌دهندگان کوچک افزودن قابلیت‌های جدید شاید چندان ارزشی نداشته باشد، زیرا سهم وان x از کل ایکس‌باکس وان‌های موجود در بازار بسیار کم خواهد بود.

آخر هفته

HDR، 4K و 60fps

احتمالا مهم‌ترین چیزی که باید درباره این کنسول بدانید این است که درحالی‌که مایکروسافت ویژگی‌های سخت‌افزاری این کنسول را با قابلیت پشتیبانی از رزولوشن 4k در نرخ فریم 60fps با قابلیت تصویری HDR معرفی و مطرح می‌کند، این قابلیت‌ها حداکثر توان قابل‌دستیابی توسط کنسول است و از سوی همه بازی‌ها پشتیبانی نمی‌شود. «Forza Motorsport 7» و «Assassin’s Creed Origin» از تمام توانایی کنسول ازجمله رزولوشن 4K، HDR و 60fps استفاده می‌کنند اما «Halo 5 patch» با رندر 4K و نرخ فریم 60fps اجرا می‌شود که خبری از HDR در آن نیست. بازی «ReCore» نیز سال گذشته با قابلیت پشتیبانی از HDR ارتقا یافت اما خبری از رزولوشن 4K در آن دیده نشده است.

مسائل وقتی پیچیده‌تر می‌شود که برخی بازی‌ها انتخاب خصوصیات گرافیکی بازی را در اختیار خودتان قرار می‌دهند. بازی «Middle Earth: Shadow of War» به شما این اختیار را می‌دهد که از حداکثر رزولوشن بازی بهره‌مند شوید یا رزولوشن را برای حفظ تداوم نرخ فریم، بزرگ‌نمایی (Scale up) یا کوچک نمایی کنید. مساله پیچیده‌تر از این هم خواهد شد وقتی بفهمید که بازی «Rise of the Tomb Raider» سه حالت مختلف تنظیمات گرافیکی را در برابر شما قرار می‌دهد. حالت اول رزولوشن 4k اصلی، حالت دوم نرخ فریم بالا در رزولوشن 1080p با تفکیک جزئیات بالا و حالت سوم 4k ضعیف شده برای حفظ تداوم نرخ فریم. هر سه حالت HDR را پشتیبانی می‌کنند اما خبری از نرخ فریم 60fps نیست. قطعا این شرایط گیج‌کننده است. هنوز نمی‌توان گفت که کدام‌یک از این حالت‌های تنظیمات گرافیکی بهترین نتیجه ممکن را به همراه دارد و به نظر می‌آید با توجه به بدیع بودن این شرایط برای توسعه‌دهندگان بازی، آنها هنوز نمی‌دانند که دقیقا باید روی چه قسمتی از گرافیک بازی تمرکز کنند.

آخر هفته

برای دستیابی به همه قابلیت‌های وان X نیازی به این کنسول نیست

به شکل حیرت‌آوری بسیاری از قابلیت‌های وان X  500دلاری در وان S موجود است که با قیمتی نزدیک به نصف قیمت X قابل خریداری است. برای روشن شدن مساله باید بگویم که قابلیت پشتیبانی از 4K در ایکس‌باکس وان S وجود ندارد و قدرت سخت‌افزاری X به‌مراتب بیشتر از S است؛ اما با داشتن وان S همچنان می‌توانید ویدئوهای UHD را از طریق Ultra HD Blu-ray player این دستگاه مشاهده کنید و قابلیت‌هایی همچون HDR و Dolby Atmos را نیز در دستگاه خود دارید. البته نکته اینجاست که این قابلیت‌ها تنها در برخی بازی‌ها وجود دارند. بازی «Gears of War 4» هر دو قابلیت ذکرشده را پشتیبانی می‌کند و «Forza Motorsport 7» و «Forza Horizon 3» قابلیت HDR را پشتیبانی می‌کنند.

آخر هفته

بازی‌های ارتقا نیافته همچنان بهتر اجرا می‌شوند

مایکروسافت ادعا می‌کند که حتی بازی‌هایی که پچ (Patch) ایکس‌باکس وان X را دریافت نکرده‌اند، روی این کنسول بهتر اجرا می‌شوند. یکی از دلایلی که مایکروسافت این ادعا را می‌کند سرعت بیشتر هارددیسک وان X (بر اساس آمار اعلام‌شده از سوی مایکروسافت سرعت هارددیسک وان X 50 بیشتر از هارددیسک نسل قدیمی‌تر است) است که باعث می‌شود سرعت بارگذاری بازی‌ها بیشتر شود. با این‌حال مایکروسافت برای این ادعای خود پا را فراتر از این هم می‌گذارد. مایکروسافت اعتقاد دارد به‌خاطر قدرت سخت‌افزاری ارتقایافته وان X، فیلترینگ بافت‌ها بهبود می‌یابد، نرخ فریم ثبات بیشتری پیدا می‌کند و رزولوشن‌های داینامیک افزایش پیدا می‌کنند. به‌نظر می‌آید این ادعا منطقی است. بسیاری از بازی‌های ایکس‌باکس وان از رزولوشن‌هایی استفاده می‌کنند که به‌صورت داینامیکی در قسمت‌های سنگین بازی افت می‌کند. اگر کنسول قدرت پردازش بیشتری داشته باشد، طبیعتا این افت رزولوشن‌ها اتفاق نمی‌افتد یا حداقل کمتر اتفاق می‌افتد و شاید نیاز به استفاده از قابلیت داینامیکی رزولوشن نباشد. مایکروسافت درباره نرخ فریم نیز همین ادعا را دارد. سال گذشته زمانی که ایکس‌باکس وان S عرضه شد، تحلیلگران دریافتند که کارآیی بازی‌ها در سخت‌افزارهای جدید تا ۹ فریم بر ثانیه افزایش پیداکرده است.

آخر هفته

(Patch)‌های ایکس‌باکس وان X بسیار حجیم هستند

همان‌طور که از دوره دیسک‌های فیزیکی عبور کردیم، متوسط حجمی که هریک از بازی‌ها اشغال می‌کنند نیز به شکل بی‌حساب‌وکتابی افزایش پیدا کرد و این افزایش هیچ‌جایی بهتر از ایک‌باکس وان X خود را نشان نمی‌دهد. همین حالا بر اساس ارقام اعلام‌شده، حتی بازی‌های معمولی هم برای ایکس‌باکس وان X حجم بسیار بالایی دارند. به‌طور مثال پچ بازی «Gears of War 4» برای ایکس‌باکس وان X حجم کل بازی را به 103 گیگابایت می‌رساند. در همین حال، نسخه از پیش پچ شده بازی «Halo 5» بیش از 98 گیگابایت از فضای کنسول را اشغال می‌کند که پس از درخواست نسخه 4k بازی این حجم بیشتر هم می‌شود.

ایکس‌باکس وان X تنها در یک نسخه یک ترابایتی عرضه می‌شود. این یعنی اگر این جریان ادامه پیدا کند نهایتا می‌توان 10 بازی را به‌طور همزمان روی کنسول نصب کرد و این برای گیمرهایی که روز و شبشان با کنسول می‌گذرد و مشتری هدف مایکروسافت محسوب می‌شوند تعداد بسیار کمی است. مایکروسافت از سال 2014 امکان نصب و اجرای بازی از روی یک هارددیسک خارجی را فراهم کرده است اما وقتی 500 دلار بابت یک کنسول می‌پردازید، انتظار ندارید که نیاز به یک هارددیسک دیگر هم باشد. به‌جز نگرانی بابت حجم زیاد بازی‌ها، این حجم زمان زیادی را برای دانلود و نصب می‌طلبد، مگر اینکه سریع‌ترین اینترنت را در اختیار داشته باشید. اگر قیمت هر گیگابایت ترافیک را ۲۵۰۰ تومان در نظر بگیریم، برای یک بازی ۱۰۰ گیگابایتی باید ۲۵۰ هزار تومان بپردازیم که معادل قیمت نسخه فیزیکی بازی است، درحالی‌که باید همزمان هزینه خرید نسخه اینترنتی بازی را هم بپردازیم.

  نحوه کار VR بر روی این کنسول هنوز کاملا ناشناخته است

زمانی که مایکروسافت برای اولین‌بار صحبت از ایکس‌باکس وان X (تحت عنوان پروژه اسکورپیو) کرد، مشتاقانه تاکید می‌کرد که این دستگاه آن‌قدر توانایی سخت‌افزاری دارد که بتواند واقعیت مجازی را به‌راحتی اجرا کند. اگرچه، از زمان معرفی آن در E۳ ۲۰۱۶ این کمپانی دراین‌باره سکوت پیشه کرده بود، با اعلام اینکه هدست mixed reality ویندوز ۱۰ به پلت‌فرم اضافه خواهد شد تا حدودی به قول‌های خود عمل کرد.

 آیا جهان برای یک کنسول ۴K آماده است؟

واقعیت این است که در‌حال‌حاضر نمی‌توان پیش‌بینی کرد که این کنسول تا چه میزان پشتیبانی شده و مورد اقبال قرار می‌گیرد. ما تنها بخش کوچکی ازآنچه را از این کنسول می‌بینیم که بازی‌های قدیمی به‌هیچ‌وجه برای آن طراحی نشده‌اند و نمی‌توانند بیانگر تمام قابلیت‌های آن باشند. زمانی تمام قابلیت‌های این کنسول را می‌شود فهمید که یک بازی تماما با توجه به قابلیت‌های آن طراحی و عرضه شود. مشکل دیگری که وجود دارد، سرعت اینترنت است که اگرچه خارج از کنترل مایکروسافت است، در میان دسترسی به رزولوشن بالا و بازی کردن به‌موقع یک بازی یک مساله مزاحم و آزاردهنده محسوب می‌شود. بر اساس برخی دیدگاه‌ها احساس می‌شود که جهان هنوز به‌طور کامل آماده یک کنسول ۴K نیست. بیشتر توسعه‌دهندگان آماده ارائه بازی‌های خود با این رزولوشن نیستند. با توجه به اینکه تلویزیون‌های ۴k هنوز در میان مردم رواج پیدا نکرده‌اند، عرضه کنسول ۴k در این زمان از سوی مایکروسافت اندکی عجولانه به‌نظر می‌رسد.

آخر هفته