واکسن جامعه فرهنگی به ویروس فساد

اولین بار روزنامه «نیویورک‌تایمز» اقدام به انتشار گزارشی مفصل از جزئیات آزار و اذیت‌های جنسی‌هاروی واینستین تهیه‌کننده سینما کرد. چند روز بعد  «نیویورکر» هم دومین گزارش جنجالی را منتشر کرد که حاکی از تجاوز واینستین به سه زن از جمله یک بازیگر ایتالیایی بود. پس از این ماجرا نام هنرمندانی چون داستین‌هافمن، استیون سیگال، جورج تاکی و کوین اسپیسی  به میان آمد و حتی برخی از آنها مانند اسپیسی به کلی خانه خراب شدند. اسپیسی که قرار بود در جدیدترین فیلم ریدلی اسکات، به نام «تمام پول‌های جهان» حضور یابد از این پروژه حذف شد. این تصمیم کارگردان و تهیه کنندگان فیلم به خاطر اتهامات اخلاقی علیه او بود و کمپانی سونی پیکچرز از این تصمیم حمایت کرد. همه این ماجراها موجب شد از یکسو شهامت بسیاری از بانوان هنرپیشه برای افشای اجحافی که دهه‌ها بر آنها رفت زیاد شود و از سوی دیگر محافظه‌کاری تهیه‌کننده‌ها و موسسات تولید آثار هنری که نگران پیامدهای مالی این افشاگری‌ها هستند افزایش یابد. ثمرات این افشاگری را می‌توان در صنایع فیلم و تلویزیون کانادا مشاهده کرد.

کانادا و منشور اخلاقی

صنایع فیلم و تلویزیون کانادا به‌صورت مشترک در حال برداشتن قدم‌هایی هستند تا بتوانند یک منشور اخلاقی با هدف پایان دادن به آزار جنسی داخل و خارج صحنه‌های فیلمبرداری ایجاد کنند. بعد از یک ملاقات طولانی بین اتحادیه‌ها، اصناف و انجمن‌های صنایع فیلم و تلویزیون کانادا در تورنتو، نمایندگان آنها در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند به‌منظور «ارائه پاسخی گسترده در کل صنایع فیلم و تلویزیون به آزار، تبعیض، سوءاستفاده و خشونت جنسی» با هم همکاری خواهند کرد. در این بیانیه همچنین آمده است: ما تفاهم نظر داریم که باید نسبت به چنین رفتاری تحمل صفر وجود داشته باشد. ما آگاهیم که افزایش دادن برابری جنسیتی و گوناگونی در سراسر صنایع‌مان بخشی مهم از راه‌حل است. منشور اخلاقی پیشنهاد داده شده «انتظارهای برخورد درست و نادرست، نحوه اعمال آن و عواقب آن» را هم تعریف می‌کند. بحث‌های پیش آمده در این مورد در شمال مرزهای آمریکا پس از این شکل گرفت که آکادمی اسکار آمریکا هم تصمیم گرفت بعد از اتهام‌های وارد شده به هاروی واینستین و بسیاری از افراد دیگر، منشور اخلاقی خود را تدوین کند.

صنایع فیلم و تلویزیون کانادا همچنین پیشنهاد کرده‌اند که مکانیزم‌های گزارش دادن چنین رخدادها و حمایت از قربانیان آنها به شیوه‌ای کاربردی‌تر طراحی و سیاست‌های فعلی هم بهتر اعمال شوند. این در حالی است که چندی پیش میا کرشنر بازیگر کانادایی از اتحادیه بازیگری کانادا به خاطر حمایت نشدن از او مقابل برخوردی که با‌هاروی واینستین داشت شکایت کرد و گفت بازیگران هنوز هم از گزارش دادن سوءاستفاده جنسی به خاطر ترس از به خطر انداختن مسیر حرفه‌ای کاری‌شان خودداری می‌کنند. نمایندگان اتحادیه بازیگران کانادا، آکادمی سینما و تلویزیون کانادا، صنف کارگردانان کانادا، انجمن مدیران انتخاب بازیگر کانادا و انجمن تهیه‌کنندگان رسانه‌ای کانادا از جمله افرادی بودند که در جلسه برگزار شده به‌منظور بررسی این موضوع گرد هم آمدند.

 نشت فساد از سینما به ادبیات

شاید به‌نظر برسد در مقایسه با هنرپیشه‌ها،‌ نویسندگان در گوشه‌ای از خلوت خود پاکدامنانه مشغول خلق آثار ادبی هستند ولی متاسفانه این باور همیشه هم درست نیست. با گسترش روز به روز جنبش افشاسازی موارد آزار و تجاوز جنسی در‌ هالیوود و دیگر نهادهای جهان، افراد پرنفوذ حوزه ادبیات هم از این اتهام‌ها مبرا نمانده و همین مساله باعث واکنش آکادمی نوبل شده است. این آکادمی طی بیانیه‌ای اعلام کرده تمام ارتباطاتش را با مردی که توسط ۱۸ زن به تجاوز و تعرض جنسی متهم شده، قطع کرده است. این فرد که از او نامی برده نشده، عضو آکادمی نبوده اما از افراد پرنفوذ در این نهاد محسوب می‌شده است. آکادمی نوبل ادبیات جلسه‌ای بحرانی برای این تصمیم تشکیل داد و روز گذشته اعلام کرد: تمام اعضای آکادمی، دختران‌ و همسران‌شان و کارمندان آکادمی تجربه صمیمیت ناخواسته و رفتارهای نامناسب را با این مرد داشته‌اند. این متهم همسر نویسنده‌ای مطرح است و روابط نزدیکی با آکادمی سوئدی نوبل داشته است. او همچنین مدیر یک باشگاه کتابخوانی است که در آن با همکاری نویسندگان برنده نوبل، جلسات کتابخوانی و نمایشگاه‌های کتاب برگزار می‌شود. او علاوه بر این، اداره آپارتمانی را در پاریس که متعلق به آکادمی نوبل است، بر عهده دارد.

هفته گذشته یک روزنامه سوئدی شکایت‌نامه ۱۸ زن از این مرد را منتشر کرد. این زن‌ها او را به تعرض و تجاوز طی سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۷ متهم کرده‌اند. براساس ادعای این روزنامه، برخی از این زن‌ها به آکادمی نوبل منسوب هستند و گفته‌اند به دلیل ترس از دست دادن شغل‌شان، طی این سال‌ها سکوت کرده و از این فرد بانفوذ شکایت نکرده‌اند. براساس قانون سوئد، به دلیل احتمال بی‌گناه بودن این مرد، نام او تاکنون فاش نشده اما با سابقه گسترده او در حوزه فرهنگی احتمالا به‌تدریج این اتفاق خواهد افتاد. با این حال، او مدعی شده گناهکار نیست و این ادعاها را تکذیب کرده است. «سارا دانیوس» دبیر دائمی آکادمی نوبل درباره این اتفاق نوشته که از شنیدن این اخبار «شوکه و ناراحت» شده و هیچ دلیلی برای شک کردن به این اظهارات ندارد.