چگونه بیابان لوت از «مانع» توسعه به «عامل» توسعه بدل شد؟
لوت؛ دورخیز جهانی در گردشگری
بیابان لوت در شمال شرقی استان کرمان و در میان سه استان خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان واقع شده و با مساحت ۱۷۵ هزار کیلومتر مربع، حدود ۱۰ درصد از وسعت ایران را شامل می‌شود. این بیابان در سال‌های ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ عنوان گرم‌ترین نقطه زمین را به خود اختصاص داد. اوج دمای ثبت شده در آن مربوط به سال ۲۰۰۵ می‌شود که بیشینه دما در این منطقه به ۷/ ۷۰ درجه سانتیگراد رسید. محققان علت دمای بالای این منطقه را خاک تیره‌رنگ و خشکی سطح آن می‌دانند که موجب جذب گرمای تابش خورشید می‌شود. کشف حدود ۳ هزار اثر تاریخی از این منطقه گواهی می‌دهند که پیشینه فرهنگی و تمدن لوت به ۵ هزار سال پیش بازمی‌گردد. ده‌ها اثر تاریخی همچون کاروانسراها، آب‌انبارها و قلعه‌ها و همچنین طبیعت بکر و اکوسیستمی منحصر به‌فرد، لوت را به یکی از ممتازترین و مشهورترین مناطق کویری جهان مبدل ساخته است.
این بیابان به‌لحاظ جغرافیایی به سه منطقه لوت شمالی، لوت مرکزی و لوت جنوبی تقسیم شده است. کویری‌ترین ناحیه لوت شمالی است که پوشیده با شن و ماسه است. در لوت مرکزی کلوت‌ها و تپه‌های ماسه‌ای قرار دارند و غنی‌ترین پوشش گیاهی در بخش لوت جنوبی واقع شده است. توصیف‌های فوق نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه این منطقه بیابانی در میان جاذبه‌های دیدنی کشور و ظرفیت‌های قابل بهره‌برداری آن از منظر گردشگری است. بیابان لوت که روزگاری به‌خاطر وسعت آن به‌عنوان مشکلی در مسیر توسعه کشور شناخته می‌شد، هم‌اکنون می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزارهای جدی توسعه صنعت گردشگری ایران مطرح باشد که می‌توان روی آن سرمایه‌گذاری کرد. درواقع کویرگردی یکی از انواع سفرهایی است که بسیار مورد توجه و علاقه گردشگران غربی قرار دارد و امتیاز ثبت جهانی بیابان لوت می‌تواند آن را به یکی از مقاصد محبوب سفر این گردشگران تبدیل کند.
رونق کسب‌وکارهای «لوت»
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» از رونق اقامتگاه‌های بومگردی در این استان و نواحی بیابانی آن می‌گوید و اظهار می‌کند: «پس از آنکه بیابان لوت در فهرست جهانی جاذبه‌های طبیعی یونسکو به ثبت رسید، برای گردشگران این اطمینان خاطر به وجود آمد که این منطقه قطعا مزایای گردشگری و جاذبه‌های قابل توجهی داشته که مورد توجه یونسکو قرار گرفته است؛ به این ترتیب در یک سال اخیر توریست‌های پرشماری از نقاط مختلف جهان، از جمله قاره‌های اروپا و آمریکا، به بیابان لوت سفر کردند. همین مساله موجب رونق کسب‌وکارهای مرتبط با گردشگری در این ناحیه شده است که مهم‌ترین نمود آن شکل‌گیری سریع و روزافزون تعداد قابل توجهی اقامتگاه بومگردی در این منطقه است.»
مهدی سیاوشی تصریح می‌کند: «ثبت جهانی بیابان لوت اتفاق مثبتی را رقم زد که آن حضور پرتعداد گردشگران در منطقه بود. در هر ناحیه‌ای که این اتفاق رخ دهد، پیرو آن سرمایه‌گذاری‌های بسیاری از طرف بنگاه‌های خصوصی شکل می‌گیرد که همین امر به رونق صنعت گردشگری در آن منطقه منجر می‌شود. علاوه بر اقامتگاه‌های بومگردی، مراکز اقامتی در استان در دست احداث است که در هیات چادرهایی بزرگ و با امکانات رفاهی بسیار بالا به گردشگران خارجی که تمایل به اقامت شبانه در مناطق بیابانی دارند، خدمات ارائه می‌دهد. همچنین در کمپ کویری شهداد نیز اقامتگاه‌هایی دایر شده است که به علاقه‌مندان به رصد آسمان در شب، سرویس‌های اقامتی عرضه می‌کند.»
وی می‌افزاید: «مناطق بیابانی، بسیار وسیع و گسترده هستند و به‌تبع این مساله، برای تردد و گشت‌وگذار در آن مشکلات و خطراتی وجود دارد. اما گستره وسیعی از بیابان لوت ظرف این مدت مورد بررسی قرار گرفته و مناطق و مسیرهای سبزی در آن تعریف و مشخص شده که برای رفت‌وآمد و تردد از امنیت کامل برخوردار است.» سیاوشی اظهار امیدواری می‌کند که با هماهنگی میان استان‌هایی که بیابان لوت در آنها واقع شده است، تسهیلاتی برای ورود و خروج هرچه بیشتر گردشگران خارجی ایجاد شود. به‌نظر می‌رسد رونق حاصله از ثبت جهانی بیابان لوت این امر را به‌خوبی نشان می‌دهد که در صورت برنامه‌ریزی برای بازاریابی و تبلیغ جاذبه‌های بالقوه گردشگری کشور، می‌توان توأمان هم تعداد گردشگران بیشتری را به مناطق متنوع کشور جذب کرد و هم در اقتصاد نواحی مربوطه تحولی رقم زد که از پیامدهای مثبت آن ایجاد شغل برای افراد بومی است. بیابان لوت ثابت کرد که این امر حتی در منطقه‌ای که روزگاری معضل توسعه کشور به‌حساب می‌آمد، می‌تواند به نحو معکوس و مطلوبی تبدیل به یک فرصت برای توسعه صنعت گردشگری شود.
ارسال نظر