مدیرعامل بیمه سامان:
در بیمه‌های عمر پیشتازیم
همان‌طور که می‌دانید موضوع بیست و چهارمین همایش بیمه و توسعه «مدیریت ریسک و بیمه» بود. لطفا ابتدا در باره شیوه‌های مدیریت ریسک درشرکت تحت مدیریت خود توضیح دهید؟
همان‌گونه که اطلاع دارید صنعت بیمه و مدیریت ریسک قرابت ویژه‌ای باهم دارند. از آنجا که وظیفه اصلی شرکت‌های بیمه پذیرش ریسک است، می‌توان گفت که مقوله مدیریت ریسک در شرکت‌های بیمه اهمیتی دوچندان می‌یابد. شرکت‌های بیمه همانند سایر موسسات و سازمان‌ها باید ریسک‌های محیط داخلی و همین‌طور ریسک‌های محیط بیرونی خود را به صورت مستمر شناسایی و رصد کنند و در شرایط مختلف محیطی و اقتصادی در صدد چاره‌جویی کنترل این ریسک‌ها باشند. با توجه به این که شرکت‌های بیمه در زمره موسسات مالی قرار دارند. موضوع مدیریت ریسک در این سازمان‌ها به مراتب جدی‌تر و مهم‌تر از سایر سازمان‌ها است. اما ویژگی منحصر به فرد و خاص شرکت‌های بیمه این است که علاوه بر مدیریت ریسک درون سازمانی باید ریسک‌های مرتبط با متقاضیان بیمه را نیز شناسایی و ارزیابی کنند. علاوه برآن پس از پذیرش ریسک و صدور بیمه‌نامه در عمل ناچارند در حیطه مدیریت ریسک بیمه‌گذاران خود نیز وارد شوند.
بیمه سامان نیز از این قائده مستثنی نیست. نگاه ما از بدو تاسیس بیمه سامان این بوده که تفکر مدیریت ریسک از راس سازمان به تمام لایه‌ها در بدنه سازمان ساری و جاری شود. در بیمه سامان همه بخشهای سازمان در حیطه فعالیت خویش و در ارتباط و پیوستگی با سایر بخشهای سازمان در حوزه مدیریت ریسک و کنترل انواع ریسک‌های درون و بیرون سازمانی نقش دارند و تا کنون در ایفای نقش خود موفق عمل کرده‌اند. حتی با وجود تحولات سیاسی و مشکلات اقتصادی گوناگونی که کشور ما در سال‌های اخیر با آن دست به گریبان بود، با کمال خرسندی می‌توانم اظهار کنم که بیمه سامان با نگاه استراتژیک به مدیریت ریسک و برخورداری از انعطاف لازم در استراتژی‌های سازمانی خود توانسته طی سیزده سالی که از فعالیت آن می‌گذرد، همواره اهداف کوتاه مدت و بلند مدت و استراتژیک خود را محقق کند. برای شرکت جوان و جدیدی نظیر بیمه سامان که از معدود شرکت‌های بیمه کشور است که به طور کامل متعلق به بخش خصوصی است و در اولین سال‌های فعالیت دارای سرمایه محدودی بود و ذخایر مالی قابل توجهی نیز در اختیار نداشت، شاید بهترین استراتژی همکاری با شرکت‌های معتبر بیمه اتکایی در سطح جهانی بود.
بیمه سامان از همان اولین سال فعالیت خود در سال ۱۳۸۳ موفق به عقد قرارداد بیمه اتکایی با شرکت مونیخ - ری آلمان شد که معتبر‌ترین و بزرگترین شرکت تخصصی بیمه اتکایی در جهان است. به همین واسطه بیمه سامان توانست پروژه‌های بزرگی در بخش بیمه‌های مهندسی و همچنین بزرگترین ناوگان هواپیمایی کشور را در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ تحت پوشش قرار دهد. در چنین شرایطی وقوع تحریم‌های اقتصادی می‌توانست ضربه مهلکی برای بیمه سامان تلقی شود، اما واکنش به موقع شرکت که ناشی از انعطاف در استراتژی‌های مدیریتی و شناخت به موقع ریسک محیط بیرونی شرکت بود، باعث شد شرکت با تغییر به موقع بازار هدف خود از ریسک‌ها وبیمه‌گذاران بزرگ به سمت بازارهای کوچک‌تر و فروش بیمه‌نامه‌های خرد، بدون مواجهه با مشکلات حادی بتواند از بحران اقتصادی و عوارض تحریم‌های اقتصادی به سلامت عبور کرده، سرمایه و ذخایر مالی خود را نیز طی همین سال‌های تحریم به نحو قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد.
با شروع برجام نیز بیمه سامان به عنوان اولین شرکت بیمه در کشور بار دیگر موفق به انعقاد قرارداد با شرکت مونیخ‌ری شده است. اما تفاوت در این است که اولین قرار داد در حوزه بیمه‌های زندگی منعقد شده است که حدود ۴۰ درصد پرتفوی شرکت در این رشته متمرکز است و بالغ بر ۲۵۰ هزار نفر از هموطنان گرامی‌با اعتماد به بیمه سامان، طی ۱۰ سال گذشته تحت پوشش بیمه عمر و اندوخته‌ساز بیمه سامان درآمده‌اند. نکته حایز اهمیت این است که اگر چه بیمه‌های زندگی در زمره بیمه‌های خرد قرار می‌گیرند و منابع و ذخایر قانونی شرکت برای ایفای این تعهدات کفایت می‌کند، اما انعقاد قرارداد با معتبر‌ترین شرکت بیمه اتکایی جهان نه تنها امکان صدور بیمه‌های عمر اندوخته ساز با سرمایه‌هایی بالغ بر ۱۵ میلیارد ریال را که بسیار بالاتر از بازه متداول بازار بیمه کشور است، به ما می‌دهد، بلکه مهر تاییدی است بر عملکرد گذشته ما در این رشته.
آیا برنامه ای برای شناسایی ریسک‌های نوظهور در کسب و کارها دارید؟
به طور قطع ما، هم به عنوان یک شرکت خصوصی که در بازار مالی کشور فعالیت می‌کند و هم به عنوان یک شرکت بیمه وظیفه داریم که ریسک‌های نوظهور در سطح جهان را شناسایی کرده و شرایط محیطی کشور در مورد امکان وقوع این ریسک‌های نوظهور در بستر اقتصادی کشور خودمان را نیز به طور مستمر بررسی نماییم. به هر حال با تغییر و تحولات تکنولوژیک، سیاسی و اقتصادی که امروزه در عرصه جهانی رخ می‌دهد، مهمترین ریسک‌های نوظهور را باید در عرصه تجارت و بانکداری الکترونیک و به طور کلی عرصه IT که تحت عنوان Cyber Risks طبقه بندی می‌شوند، ریسک‌های زیست محیطی، ریسک‌های اعتباری، ریسک‌های عدم النفع یا توقف فعالیت مراکز تولیدی یا موسسات تجاری، و همچنین ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک نظیر انرژی خورشیدی و انرژی بادی را نام برد.
گفته می‌شود «فرهنگ بیمه» یا «فرهنگ بیمه‌پذیری» در کشور ما در سطح نازلی است. چرا؟ شما برای ارتقای فرهنگ بیمه چه اقداماتی انجام داده اید؟
تطابق با همنوائی عمیق فرد با هنجارها و موازین فرهنگی یک جامعه را فرهنگ پذیری می‌گویند. پس همه چیز به هنجارها و ارزش‌های جامعه بر می‌گردد، وقتی از «فرهنگ بیمه» صحبت می‌کنیم به این معنا است که جامعه و قشر اکثریت جامعه و همچنین تاثیر گذار بر جامعه «داشتن بیمه» به عنوان یک ارزش و نداشتن آن را به عنوان یک «ناهنجاری» تلقی کنند. داشتن بیمه برای یک فرد، زمانی به عنوان یک ارزش تلقی می‌شود که نخست خدمات بیمه‌ای در سازگاری کامل به نیازهای او بوده و بتواند مطلوبیت مورد نیاز او را هم از لحاظ قیمت و هم از لحاظ پوشش‌ها ایجاد کند و دیگری نسبت به کارکردآن آگاه بوده و دارای بینش و نگرش مثبت نسبت به آن بوده و بدین ترتیب کارکرد مثبت بیمه را باور کند. به صورت خلاصه برای فرهنگ پذیری یک فرد در جامعه ابتدا لازم است انگیزش کافی مبنی بر لزوم داشتن بیمه را داشته باشد، نسبت به کارکردهای آن شناخت داشته (یا همان بینش) و پس از تجربه کردن منافع آن، نسبت به آن نگرش مثبت پیدا کند و پس از آن ، آن موضوع را به عنوان یک ارزش باور خواهد کرد..
در این رابطه عواملی وجود دارند که بر رفتار این فرد و به عبارت دیگر فرآیند فرهنگ پذیر تاثیر می‌گذارند که عبارتند از:
- عوامل اقتصادی تاثیر گذار بر اقتصاد جامعه و خانوار
- ارزش‌ها و باور‌های فردی و طرز فکر
- سطح تحصیلات و دانش
- قوانین و سیاست گذاری نهاد ناظر
- فن آوری‌ها
- سازمان‌های اجتماعی و آموزشی
اینکه ادعا کنیم فرهنگ پذیری بیمه در کشور پایین است ، نیازمند کارهای پژوهشی گسترده درحوزه جامعه‌شناسی و روان‌شناسی اجتماعی است، اما موضوعی که کاملاً مبرهن است این است که افزایش فرهنگ پذیری بیمه در جامعه ، نیازمند اقتصاد رو به رشد است که افراد انگیزش و توان مندی تفکر و حرکت از نیازهای اولیه به مانند تهیه مسکن و پوشاک به سمت نیازهای ثانویه مانند ایمنی خود و خانواده در مقابل ریسک‌های پیش رو را داشته باشند و به صورت همزمان شرکت‌های بیمه نیز با طراحی محصولات مناسب و منطبق با نیازها و سطح توان اقتصادی جامعه و با نوآوری در فرآیندهای خرید و دریافت منافع بیمه، تجربه خوب و مناسب را برای آن ایجاد کرده و ارزش آفرینی کنند.
از سوی دیگر با افزایش سطح دانش جامعه ، نهاد‌های ناظر و قانون‌گذار نیز با تسهیل فرایند‌های خرید و در اختیار گذاردن خدمات بیمه‌ای و همچنین تسهیل و همراهی در طراحی و توسعه محصولات بیمه‌ای به تدوین و اجرای برنامه‌های راهبردی جهت افزایش آگاهی و دانش جامعه در رابطه با کارکردهای بیمه پرداخته و عملکرد شرکت‌های بیمه را از لحاظ ارزش آفرینی ممیزی کند. و در آخر سازمان‌های اجتماعی و آموزشی هستند که لزوم داشتن بیمه را از زمان کودکی فرد در جامعه تا زمان بزرگ سالی او به عنوان ارزش اطلاع‌رسانی کرده و آموزش دهند.
بنابراین فرهنگ‌سازی بیمه در جامعه نیازمند همراهی و حرکت همه جانبه تمامی‌ارگان‌های دولتی و خصوصی، نهاد‌های قانون‌گذار و ناظر و سازمان‌های اجتماعی و آموزشی است که البته در کوتاه مدت میسر نمی‌شود، اما شرکت بیمه سامان با شناخت کامل نسبت به این موضوع و چرخه علمی‌ایجاد فرهنگ بیمه در جامعه، سعی کرده است مسوولیت اجتماعی خود را به درستی ایفا کند به این ترتیب که محصولاتی مناسب با نیازهای جامعه به خصوص طبقه اقتصادی و اجتماعی متوسط و متوسط به پایین طراحی کند و با بهینه سازی فرآیندهای خود ، تجربه مناسب و مثبت را برای ایشان ایجاد و نسبت به اطلاع‌رسانی کارکردهای بیمه به زبان عموم در جامعه و شبکه‌های اجتماعی اقدام کند.
طبق برنامه چهارم توسعه سهم بیمه‌های عمر باید درکشور افزایش یابد. رویکرد شما نسبت به توسعه بیمه‌های عمر چیست؟
همان گونه که در پاسخ سوال اول شما اشاره کردم بیمه‌های عمر با سهمی بالغ بر ۴۵ درصد، بزرگترین سهم را در پرتفوی شرکت بیمه سامان دارد. واقعیت این است که بیمه سامان از پیشتازان توسعه بازار بیمه‌های زندگی طی ده سال گذشته بوده و همواره با ارائه طرح‌های جذاب برای بیمه‌گذاران بیمه‌های زندگی سهم قابل توجهی در رشد و ترویج این رشته در بازار بیمه کشور داشته است. به عنوان تازه‌ترین اقدام در این حوزه نیز می‌توانم از انعقاد قرارداد بیمه اتکایی با شرکت مونیخ‌ری آلمان نام ببرم که بیمه سامان را به عنوان تنها شرکت بیمه در بازار بیمه کشور قادر ساخته است بیمه‌نامه‌هایی با سرمایه ۳۵۰ هزار یورو یا ۱۵ میلیارد ریال نیز صادر کند. بنابراین با کمال مسرت و افتخار می‌توانم اذعان کنم که برنامه‌ها و اهداف شرکت بیمه سامان کاملاً منطبق با اهداف و سیاست‌های کلان کشور برنامه ششم توسعه است.
شرکت‌های بیمه‌ای برای سرمایه‌گذاری استراتژی مدونی دارند که مطابق آیین نامه سرمایه‌گذاری موسسات بیمه عمل می‌شود، از دیدگاه شما این چارچوب قانونی چه معایب و مزایایی دارد؟ استراتژی کلی شما برای سرمایه‌گذاری چیست؟
به هر حال شرکت‌های بیمه به لحاظ تعهداتی که به بیمه‌گذاران خود دارند ناچار به نگهداری ذخایر مختلفی هستند که این ذخایر منابع مناسبی را برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کنند. از سوی دیگر، اگر محل این سرمایه‌گذاری‌ها حوزه اقتصادی مناسبی نباشد می‌تواند منجر به تضییع حقوق بیمه‌گذاران و کاهش توانگری شرکت بیمه شود. بنابراین نظارت نهاد ناظر در خصوص سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های بیمه امری ضروری و در جهت حفظ حقوق بیمه‌گذاران و استمرار فعالیت شرکت‌های بیمه است. خوشبختانه در آیین‌نامه سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه حوزه‌های متفاوتی از قبیل سپرده‌گذاری در بانک‌ها، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و خرید سهام، خرید انواع دارایی‌های مشهود و تاسیس شرکت‌های سرمایه‌گذاری، برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه پیش بینی شده است.
بنابراین شرکت‌های بیمه در انتخاب حوزه سرمایه‌گذاری محدودیت چندانی ندارند. بلکه محدودیت اصلی در نسبت سرمایه‌گذاری در هر حوزه اقتصادی به مجموع سرمایه و ذخایر شرکت بیمه است که البته ضابطه درستی است، زیرا تمرکز سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه در یک حوزه اقتصادی می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را به طور چشمگیری بالا ببرد. از قدیم هم گفته‌اند که عقل حکم می‌کند انسان همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نچیند. استراتژی سرمایه‌گذاری بیمه سامان نیز از همین اصول پیروی می‌کند و با توجه به این که بخش زیادی از پرتفوی شرکت از حق بیمه‌های بیمه زندگی تشکیل شده است به عنوان امانت‌دار بیمه گزاران تلاش کرده‌ایم این سرمایه‌ها را در حوزه‌های کم ریسکی که بازدهی نسبتا قابل توجهی دارند سرمایه‌گذاری کنیم.
آیین نامه حاکمیت شرکتی به زودی از سوی بیمه مرکزی ایران ابلاغ می‌شود. آیا شما آمادگی اجرای کامل آن را دارید؟
اتفاقا نکته قابل توجه این است که بسیاری از نهادها و فرآیندهایی که در آیین نامه حاکمیت شرکتی تعریف شده اند از مدت‌ها پیش در شرکت بیمه سامان شکل گرفته‌اند. به عنوان نمونه در این آیین نامه نهاد جدیدی تحت عنوان هیات عامل مرکب از مدیر عامل و معاونان وی تعریف شده است که در بیمه سامان بیش از دو سال است تحت عنوان شورای معاونان که بعدا به هیات عامل تغییر نام داد با شرح وظایفی مشابه هیات عامل تشکیل شده است. کمیته حسابرسی شرکت بیمه سامان به صورت فعال از سال ۱۳۸۶ فعالیت دارد. همچنین شرکت بیمه سامان اولین شرکتی است که در راستای انطباق با آیین‌نامه حاکمیت شرکتی، با تصویب مجمع عمومی سهامداران، کلیه اعضای هیات مدیره خود را از بین افراد حقیقی انتخاب کرد. در خصوص سایر الزامات آیین نامه حاکمیت شرکتی نیز به همین شکل از مدت‌ها قبل در بیمه سامان کارهای اصولی و پایه‌ای صورت گرفته است.
یکی از خواسته‌های مردم عرضه بیمه نامه‌های نوین به بازار است. آیا طرح‌های جدیدی برای ارایه به بازار دارید؟
تلاش بیمه سامان از بدو تاسیس، عرضه محصولات و خدمات جدید به بیمه گذاران بوده است. همان گونه که قبلا نیز اشاره کردم بیمه سامان از اولین شرکت‌هایی بود که بیمه عمر اندوخته ساز (Universal Life) را در بازار ایران عرضه کرد. همچنین در سایر رشته‌های بیمه‌ای نیز همواره تلاش کرده‌ایم با ارائه محصولات و خدمات جدیدتر در بهبود سطح کیفی خدمات بیمه به هموطنان عزیز پیشگام باشیم. در همین رابطه طرح‌های جدیدی در زمینه بیمه‌های اموال، بیمه‌های اتومبیل، بیمه‌های مهندسی و بیمه‌های درمان به منصه ظهور رسیده است. اما ارائه محصولات جدید همواره با مشکلاتی از جمله تعیین فرآیندهای کاری، ماتریس تعاملات درون و برون سازمانی، نرم افزار، بررسی‌های بازاریابی و به خصوص اخذ مجوز‌ها همراه است که کلیه ارکان صنعت بیمه باید بتوانند برای ارائه محصولات جدید منطبق با نیاز جامعه در جهت رفع این مشکلات قدم بردارد.
ارسال نظر