سهم 40 درصدی کشاورزی در صادرات خوزستان

 وضعیت کشاورزی استان خوزستان و شهر اهواز چگونه است و چه محصولاتی بیشتر کشت می‌شود؟

خوزستان از نظر آب و هوایی اصطلاحا دارای کشت چهار فصل است. در این استان محصولاتی مانند گندم، شلتوک، حبوبات، سبزیجات، خرما، جو، علوفه، صیفی‌جات، هندوانه و...کشت می‌شود.

 کدام محصولات در استان خوزستان بیشتر جنبه اقتصادی و صادراتی دارند؟

محصول گندم که فکر می‌کنم خوزستان در تولید آن رتبه دوم یا سوم کشور را دارد؛ همچنین خرما، هندوانه، پیاز، سبزیجات، علوفه دامی و گل‌های زینتی را داریم که صادر می‌شوند.

 صادرات محصولات عمدتا به کدام کشورها انجام می‌شود؟ چند درصد از سهم اقتصادی استان را به خود اختصاص می‌دهد؟

صادرات به کشورهای حاشیه خلیج فارس همچون امارات متحده عربی و قطر انجام می‌شود. فکر می‌کنم که محصولات کشاورزی حدود ۴۰ درصد از سهم صادرات استان را تشکیل می‌دهد. علاوه بر این در فصل گل نرگس بهبان، این محصول را به اروپا و هلند صادر می‌کنیم تا جایی که حتی در هلند خیابانی به نام گل نرگس بهبان وجود داد و تولیدکنندگان ما به طور مستقیم با هلند مرتبط هستند و محصول خود را صادر می‌کنند. همچنین در بخش دام نیز در سال ۹۴ حدود یک میلیون و ۵۰۰هزار راس را به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر کردیم که این رقم در سال ۹۵ با توجه به محدودیت صادرات دام، به ۶۰۰ هزار راس رسید و اکنون نیز در سال ۹۶ که صادرات دام به طور کلی ممنوع شده است، هیچ صادراتی نداشته‌ایم.

 چرا صادرات دام ممنوع شده است؟ به خاطر تحریم‌هاست یا مدیریت داخلی بر این محوریت تصمیم‌گیری کرده است؟

این تحریم‌هایی است که خودمان برای خودمان اعمال کرده‌ایم و در واقع ممنوعیت داخلی بوده است. البته پیگیر این مساله هستیم و تلاش‌های خودمان را نیز می‌کنیم اما متاسفانه تاکنون راه حل اساسی برای این مسئله نیافته‌ایم.

 کمی هم به این بحث بپردازیم که چند درصد از کشاورزی استان صنعتی است و صنعتی شدن چقدر در استان انجام شده است؟

متاسفانه خوزستان در زمینه کشاورزی صنعتی خیلی ضعیف است. در سیاست‌گذاری‌های کلی قرار است که صنایع تبدیلی در کنار محل‌های تولید ایجاد شود اما متاسفانه در عمل هیچ اتفاقی نیفتاده و فقط در حد حرف باقی مانده است. بسیاری از سرمایه‌گذارانی که در حال تلاش برای عملی کردن این سیاست هستند به دلیل روند بسیار کند پیشرفت صنعتی شدن، عقب کشیده‌اند.

 دلیل ضعیف بودن روند پیشرفت مقوله صنعتی شدن کشاورزی در استان خوزستان چیست؟

متاسفانه بروکراسی‌های اداری خیلی دست و پا گیر هستند و تا فردی بخواهد کاری در این زمینه انجام دهد زمان زیادی می‌برد و در نتیجه پیگیری‌های خود را نیمه کاره رها می‌کند و به حال خود می‌گذارد. در حقیقت برای ادارات مرتبط، این مساله هنوز در اولویت کاری قرار نگرفته است.

 پس با این تفاسیر در حوزه صنایع تبدیلی، بسته‌بندی و حمل و نقل نیز ضعف دارید؟

بله. اصلا سیاست‌گذاری موفق این است که صنایع تبدیلی در محل تولید پیاده شوند اما این اتفاق نمی‌افتد. برای مثال خودم در زمینه فراوری ماهی‌های گرمابی کار می‌کنم. در اهواز سایتی به نام پرورش ماهی آزادگان داریم که سالانه حدود ۶۰ هزار تن تولید دارد و مساحت آن ۱۶۰۰ هکتار است. اما در این سایت بزرگ هیچ مرکز فراوری و صنایع تبدیلی نداریم و من در آنجا در حال احداث کارگاهی هستم اما پس از سه سال پیگیری مداوم هنوز به مرحله بهره‌برداری نرسیده‌ام.

 با این وجود، در استان خوزستان هیچ‌گونه صنایع تبدیلی وجود ندارد؟

اینگونه هم نیست که بگوییم هیچ موردی نیست مثلا در زمینه بسته‌بندی حبوبات در حد بسیار ضعیفی صنایع تبدیلی را داریم. به طور کلی منظورم این است که با توجه به شایستگی و به نسبت توانمندی استان، صنایع تبدیلی مناسب را نداریم.

 علاوه بر این موانع و مشکلات، مساله دیگری هم هست که در مسیر توسعه و پیشرفت کشاورزی خوزستان قرار داشته باشد؟

ظرفیت آبی موجود با توجه به نظر کارشناسان و متخصصان مربوطه متناسب با زمین‌های آماده کشت نیست و آب‌هایی هم که موجود هست به دلایل غیر کارشناسی بین سایر استان‌ها تقسیم می‌شود. این در شرایطی است که استان خوزستان به دلیل شرایط آب و هوایی، استانی کشاورزی محسوب می‌شود و به شدت به این آب نیاز دارد. از طرفی رکود کشاورزی در استان باعث عقب ماندگی خوزستان شده است.

 با همه این تفاسیر اتاق بازرگانی اهواز و کمیسیون کشاورزی برای سال آینده برنامه‌ای برای جذب سرمایه‌گذار دارد؟

اتاق بازرگانی اهواز با توجه به ظرفیت خود، یکسری کارها را دنبال و در کمیسیون کشاورزی به مشکلات کشاورزان رسیدگی می‌کند یا طرح‌هایی را دنبال می‌کند؛ اما اینکه بگوییم ۱۰۰ درصد جوابگوست، این‌گونه نیست.