فرآیند پیگیری شکایت در سازمان تجارت جهانی
بنابراین کارکنان «سازمان تجارت جهانی» وظیفه بررسی صحت تخلفات را بر عهده دارند. به‌طور کل فرآیند حل اختلافات در این سازمان سه مرحله دارد: (۱) مشاوره؛ (۲) پنل یا در صورت درخواست، بررسی «بدنه استیناف»؛ و (۳) مرحله اجرا. بر اساس فرآیند حل‌وفصل اختلافات این سازمان که به اصطلاح «پنل (Panel)» نامیده می‌شود، اولین مرحله حل اختلافات «مشاوره» است. به‌عنوان مثال، تا ۱۳ اکتبر ۲۰۱۶، نزدیک به ۵۱۳ پرونده شکایت در این سازمان در جریان بود، اما تنها یک‌سوم از این پرونده‌ها به بررسی مطابق فرآیند «پنل» نیاز داشت. بسیاری از این پرونده‌ها در خارج از چارچوب قضایی یا «پنل» حل‌وفصل شد و بسیاری دیگر نیز هنوز در مرحله مشاوره قرار دارند. بر اساس فهرست مناقشاتی که در وبگاه اینترنتی «سازمان تجارت جهانی» وجود دارد، نیمی از این مناقشات مربوط به آمریکا است.
در این رابطه «دفتر نمایندگی ایالت متحده» - نهاد دولتی آمریکا که مسوولیت توسعه و مشورت پیرامون سیاست‌های تجاری این کشور را بر عهده دارد – نماینده آمریکا برای بررسی پرونده‌ها در «سازمان تجارت جهانی» است. البته از آنجایی که قدرت اقتصاد چین در حال گسترش است، سهم این کشور نیز در پرونده‌های اختلافی «سازمان تجارت جهانی» افزایش یافته است. به عقیده کارشناسان یکی از مزیت‌های فرآیند حل‌وفصل اختلافات این سازمان، جلوگیری از عواقب ناگوار سیاست‌های حمایت‌گرایی است. زمانی که یک کشور بخواهد در قبال نقض قوانین تجاری کشور دیگر تلافی کند، اوضاع وخیم‌تر می‌شود. این روند در نهایت گردابی از اختلافات را ایجاد خواهد کرد که به هر دو کشور صدمه می‌زند. در این رابطه کشورها باید از اتفاقات گذشته درس گیرند. به عقیده کارشناسان آنچه موجب تشدید «بحران بزرگ ۱۹۳۰» شد سیاست‌های حمایت‌گرایانه دولت آمریکا موسوم به «قانون تعرفه‌ای هاولی-اسموت» بود که موجب کاهش ۲۵ درصدی تجارت جهانی شد.
نمونه‌ای از پرونده اختلافی کشورها به شرح زیر است. در جولای ۲۰۱۶، آمریکا پرونده شکایتی را علیه چین در «سازمان تجارت جهانی» به راه انداخت. در این پرونده آمریکایی‌ها مدعی شدند که چین از صادرات مواد خام پرتقاضا مالیات دریافت می‌کند. بر اساس آمارها، معادن چین بیش از دوسوم عرضه جهانی برخی مواد خام نظیر گرافیت را تامین می‌کنند. اخذ مالیات صادرات از این کالاها، قیمت آنها را تا ۲۰ درصد افزایش داد. این امر شرکت‌های با تکنولوژی بالای آمریکا نظیر «کوالکوم» و «دی‌جی‌او گلوبال» را متضرر ساخت، چرا که این شرکت‌ها مجبور بودند برای تامین مواد اولیه خود، پول بیشتری نسبت به شرکت‌های چینی بپردازند. در نهایت این امر موجب افزایش قیمت محصولات این شرکت‌ها در بازارهای جهانی شد. در این رابطه تنها راه‌حل این شرکت‌های آمریکایی افتتاح خطوط تولید در چین بود.
به‌طور معمول اگر هیچ یک از طرفین اعتراضی به رأی صادر شده نداشته باشند، فرآیند حل‌وفصل اختلافات یک سال زمان می‌برد. اما اگر متشاکی درخواست تجدیدنظر کند، مدت این فرآیند به ۱۵ ماه افزایش می‌یابد. اگر پرونده درخصوص کالاهای فاسدشدنی باشد، سازمان، زمان حل‌وفصل را کوتاه‌تر می‌کند. البته برخی پرونده‌ها وجود دارند که از سال ۱۹۹۵ میلادی در جریان هستند. بر این اساس، مراحل حل‌وفصل اختلافات تجاری همراه با زمانی که برای آنها تعیین شده در جدول زیر آورده شده است.
ارسال نظر