برای پیشرفت باید رقابت کنیم

 در ابتدا خودتان را معرفی کنید و از زمینه فعالیت شرکت برای ما بگویید.

گیتی توانا هستم معاون بازرگانی شرکت خدمات کالای شهروند. ما  در زمینه فروش زنجیره‌ای و خرده فروشی کالاها در قالب فروشگاه‌های زنجیره‌ای فعالیت می‌کنیم.

 فعالیت شما شامل چه محصولاتی است، چه تعداد فروشگاه در سطح کشور دارید و این فروشگاه‌ها به چه شکلی توزیع شده‌اند؟

فروشگاه شهروند، تنها در شهر تهران فعالیت می‌کند که ۳۷ فروشگاه در نقاط مختلف شهر دارد و یک فروشگاه هم به صورت مجازی از طریق ارسال کالا برای مشتری به نیازهای مشتریان پاسخ می‌دهد. کالاهای مصرفی اعم از میوه و تره بار، پروتئینی‌ها، کالاهای سوپرمارکتی، کالاهای لوازم خانگی سبک و سنگین، پوشاک زنانه، مردانه و بچه‌گانه، کالای خواب و بسیاری از کالاهای دیگر که می‌توان گفت حدود ۸۰ درصد از نیازهای خانوار را در فروشگاه‌های خود تامین می‌کنیم. تنها برخی کالاهای خاص و با کاربردهای خاص که مصرف عمومی ‌چندانی ندارد و بازارهای مخصوص به خود را دارند در فروشگاه ما عرضه نمی‌شود.

 علت عدم توسعه شعب در شهرستان‌ها چیست؟  

زیرا شرکت شهروند از ابتدا با همت و حمایت شهرداری تهران به منظور رفع نیازهای مصرفی و کالاهای مورد تقاضای شهروندان تهرانی در زمانی کوتاه و با کیفیت مناسب از حدود ۲۴ سال پیش کار خود را آغاز کرد. در ابتدا فعالیت با یک شعبه شروع شد و به تدریج این شعب در سطح شهر تهران گسترده شد. در حال حاضر نیز در طرح توسعه شرکت فعالیت در کلان شهرها دیده شده و بنا داریم در سایر کلان شهرها نیز دفاتر فروش و شعب خود را توسعه دهیم.

 به عنوان یک فعال حوزه توزیع مواد غذایی تا چه اندازه کیفیت محصولات برای شما اهمیت دارد و تاکنون چه اقداماتی برای ارتقا کیفیت محصولات در حال توزیع انجام دادید؟

خط قرمز ما کیفیت است. واحد کنترل کیفیت ما، در تمامی ‌شعب مستقر هستند و ورود کالا و عرضه کالا در شعب را کاملا رصد می‌کنند، مجوزهای مورد نیاز کالا برای قرارگرفتن در شلف فروشگاه را کنترل می‌کنند، در مورد کالاهای فسادپذیر نظارت مستمری برای رصد سلامت و کیفیت کالا صورت می‌گیرد و در صورت بروز کوچکترین مشکلی، آن کالا را از سبد فروش خارج می‌کنند. در مورد محصولاتی که قرار است برای اولین بار در فروشگاه‌های ما عرضه شوند، واحد کنترل کیفیت علاوه بر ارزیابی کامل محصول، به محل تولید رفته و کلیه فرآیندهای تولید را کنترل می‌کنند و پس از تایید نهایی اجازه پخش آن کالا داده می‌شود. پس از آن هم به صورت دوره‌ای این ارزیابی از محصولات و واحدهای تولیدی صورت می‌گیرد.

 تعامل شما با سازمان‌هایی مثل سازمان ملی استاندارد در تهیه و توزیع محصولات مختلف چطور است؟

کیفیت، شرط اول ما برای عرضه کالا است. استاندارد حداقل‌های مورد نیاز برای عرضه یک کالا در کشور را مشخص می‌کند، اما ممکن است بسیاری از محصولات، کیفیت بسیار بالاتری از استانداردها را داشته باشند. طبیعتا ما در گام اول داشتن نشان استاندارد شرکت را به عنوان پیش شرط ارزیابی آن کالا می‌دانیم. پروانه استاندارد، پروانه بهره‌برداری، مجوز اداره بهداشت در همان ابتدای امر کنترل می‌شوند و پس از آن سایر شروط و استانداردهای ما برای عرضه کالا مطرح می‌شود.

 آیا تنها شرط شما برای عرضه محصولات، کیفیت است؟

ببینید ما با مشتری و نیازهای او روبه‌رو هستیم و طبیعتا برای آن که بتوانیم محصولات خود را بفروشیم، لازم است که خواسته‌ها و نیازهای مشتری را تامین کنیم. برای برآوردن این نیاز لازم است علاوه بر کیفیت، بر مواردی شامل قیمت، خدمات پس از فروش محصول، بسته‌بندی، طراحی و کارایی محصول و سایر موارد نیز توجه کنیم.

 نوسانات اخیر نرخ ارز و بی ثباتی بازار ارز تاثیری بر فعالیت‌های شما داشته است؟

کل اقتصاد کشور تحت تاثیر این وقایع است. چه محصولاتی که در داخل تولید می‌شوند و چه محصولات وارداتی با چالش‌های زیادی مواجه می‌شوند، به ویژه کالاهایی مانند لوازم خانگی به دلیل اینکه هنوز شرایط مشخصی برای آن تعیین نشده، با موانع بیشتری روبه‌رو هستند. البته ما تلاش می‌کنیم که با همکاری بلندمدتی که با تولیدکنندگان داریم، کمترین مشکل را در تامین و عرضه محصولات مورد نیاز مشتریان داشته باشیم. در حوزه صنایع غذایی هم افزایش نرخ ارز منجر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی و کاهش تقاضای آن‌ها شده و این فرصت را برای تولیدات داخلی فراهم کرده که بتوانند محصولات خود به فروش برسانند. در حال حاضر تا حدودی نوسان وجود دارد به ویژه در مورد گوشت گوسفندی که وارداتی است، تا حدودی مساله داریم، اما در مجموع توانسته‌ایم اوضاع را مدیریت کنیم.

 چه مشکلاتی برای تهیه و عرضه کالای با کیفیت دارید؟

اصلی‌ترین چالش ما این است که هر روز خودمان را با سلیقه و خواست آنها تطبیق دهیم. ما باشگاه مشتریان داریم که به طور پیوسته با مشتریان در ارتباط است و سعی می‌کنیم تا جایی که ممکن است خودمان را با خواسته‌ها و نیازهای آن‌ها تطبیق دهیم، اما به دلیل تنوع و گاهی تضاد در سلایق، این کار سختی است. مشکل دیگر ما همین بی ثباتی اقتصادی است، چراکه هم در تامین کالاها و هم برای فروش و عرضه کالا با چالش روبه‌رو می‌شویم. ما باید در شرایط نامطلوب اقتصادی نیز کاملا ثبات داشته باشیم و امنیت روانی مشتریان را تامین کنیم.

 رویه‌های شما در تهیه و توزیع محصولات به چه صورت است؟

ما در مجموعه شهروند قراردادهایی را با تولیدکنندگان منعقد می‌کنیم و محصولات را در فروشگاه‌ها قرار می‌دهیم و به تدریج با فروش محصولات، بار دیگر کالای مورد نیاز را شارژ می‌کنیم. رویه موجود در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، بیشتر به همین صورت است. به طور کلی یا محصول به صورت امانی تهیه می‌شود یا به صورت قطعی خرید می‌شود که در کشور ما هم به همین شکل است.

 چه بسترهای توسعه‌ای در حوزه کاری شما وجود دارد که می‌تواند زمینه جذب سرمایه را فراهم کند؟

در حوزه ما، احداث فروشگاه‌های جدید در مناطقی که کشش و تقاضای کافی وجود دارد، یکی از این بسترها است که ما قصد داریم در آینده نزدیک در کلان شهرهایی شامل اصفهان، تبریز، مشهد و ... این کار را انجام دهیم. سرمایه‌گذارانی که مایل به مشارکت باشند می‌توانند با شهروند همکاری کنند و ما از آن استقبال می‌کنیم.

 چه حمایت‌هایی را از دولت انتظار دارید؟

خیلی اعتقاد به دریافت کمک و حمایت دولت ندارم. وظیفه دولت بسترسازی است و کسب وکاری که بخواهد با حمایت دولت رشد کند، بدون حمایت دولت زمین‌گیر می‌شود. ما در سال‌های اخیر شاهد رشد و گسترش چشمگیر فروشگاه‌های زنجیره‌ای هستیم که همگی مربوط به بخش خصوصی است و ارتباطی با دولت ندارند. انتظار از دولت در بحث سیاست‌گذاری و تسهیل شرایط داخلی و بیرونی است تا اقتصاد خرد بتواند فعالیت خود را انجام دهد.

 نظر شما در مورد فروشگاه‌هایی که با سرمایه‌گذاران خارجی وارد کشور شده‌اند، چیست؟

من به رقابت اعتقاد دارم. زمانی که فروشگاه‌های خارجی که با ساختار و قواعد مرسوم دنیا وارد کشور می‌شوند، آن نظم و ساختار مدیریت را وارد کشور می‌کنند و با توجه به پیشرو بودن سایر کشورها در زمینه فروشگاه‌های زنجیره‌ای، این اتفاق می‌تواند موجب پیشرفت و ارتقا فروشگاه‌های داخلی شود. به شخصه آن را اتفاق مثبتی می‌دانم.