گام‌به‌گام تا بانکداری دیجیتالی

این بانک در مسیر توسعه خود، بانکداری دیجیتال را به عنوان الگوی اصلی پذیرفته و طی سال‌های گذشته نیز گام‌های موثری در توسعه بانکداری دیجیتال برداشته است. تمام اینها در شرایطی است که بانکداری دیجیتال در اغلب بانک‌های کشور، با بانکداری آنلاین اشتباه گرفته می‌شود در حالی که بانکداری آنلاین، محدودتر از بانکداری دیجیتال بوده و عمدتاً روی سپرده‌های راه دور، انتقال پول، پرداخت قبض و مدیریت آنلاین حساب‌ها تمرکز می‌کند اما بانکداری دیجیتال، شامل دیجیتالی کردن تمام برنامه‌ها و فعالیت‌های انجام‌شده توسط بانک‌ها و موسسات مالی و مشتریان آنها می‌شود و بر این اساس، معماری و فرآیند بانک کلاً تغییر می‌کند.

در واقع بانکداری دیجیتالی به عنوان یک مدل کسب‌وکار روی استراتژی، ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی بانک تاثیرگذار است در حالی که بانکداری آنلاین صرفاً روی دیجیتالی کردن جنبه‌های اصلی بانکداری تمرکز دارد. البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که این نوع بانکداری، ریشه در تحول بزرگی دارد که امروزه در دنیا از آن به عنوان تحول دیجیتال یاد می‌شود. تحول دیجیتالی، مجموعه تحولات عمیق و تغییرات سازمان‌ها و کسب‌وکارها در حوزه فعالیت‌ها، فرآیندها، توانایی‌ها و مدل‌های کسب‌وکار است که به سازمان‌ها اجازه می‌دهد از فرصت‌های ناشی از توسعه و ترویج فناوری و تغییرات حاصل‌شده ناشی از توسعه آنها در جوامع بشری استفاده کرده و از آنها در راستای استراتژی‌ها و اولویت‌های خود بهره بگیرند.

آن‌گونه که گزارش‌های نهادهای بین‌المللی حکایت می‌کند تا سال ۲۰۲۰، همگام با کاهش اندازه شعب و با افزایش حضور بانک‌ها در رسانه‌های اجتماعی، ردپای دیجیتال بانک‌ها افزایش می‌یابد و بانک‌ها به تدریج تمرکز خود را به طراحی محصولات جدید و کانال‌های ارائه خدمات به مشتریان و نیازهای آنان معطوف می‌کنند تا یک تجربه یکپارچه را در تمام کانال‌های دیجیتال به آنها ارائه دهند. همچنین رسانه‌های اجتماعی تبدیل به بستر اصلی اطلاع‌رسانی و ارتباط با مشتریان و همچنین شناسایی نیازهای آنان خواهند شد. تقویت ردپای دیجیتال بانک باعث افزایش اعتبار آن در محیط دیجیتال می‌شود که این مورد علاوه بر تاثیرگذاری بر نظر مشتریان و بهبود تجربه آنها از خدمات بانک می‌تواند نقش مهمی در تشویق مشتریان بالقوه برای استفاده از محصولات و خدمات بانک داشته باشد.

به هر حال امسال بانک ملی نیز از این قافله در حوزه بانکداری دیجیتال عقب نمانده و در کارنامه عملکردی آن، طیف وسیعی از خدماتی دیده می‌شود که به خصوص در حوزه فناوری اطلاعات، بانکداری الکترونیکی، بانکداری دیجیتال و حتی استفاده موثر از بستر شبکه‌های اجتماعی، برخی از این پروژه‌ها خوش درخشیده و منحصربه‌فرد شده است. به خصوص اینکه بانک ملی اهتمام ویژه‌ای را هم روی حمایت از استارت‌آپ‌ها و ایده‌های خلاقانه‌ای داشته و همین امر زمینه ورود و حرکت بر مسیر استفاده از تکنولوژی‌های نوین و شبکه‌های اجتماعی را هم برای بانک ملی فراهم کرده است.

۱۰ ستاره طلایی در آسمان بانک ملی

در دهه فجر امسال نیز بانک ملی ۱۰ دستاورد نوین و کم‌نظیر خود در نظام بانکی کشور را در بزرگ‌ترین رویداد سالانه خود موسوم به «ملی شو» رونمایی کرد تا بتواند گام تازه‌ای را در راستای بانکداری دیجیتال بردارد. حساب ملی سکه، توریست‌کارت، دستگاه VTM، دستگاه‌CRS، رمز یک‌بارمصرف ملی‌کارت، ملی‌فاند، ملی‌بازار، باجه جوانه‌ها، بانک آفیسر و شعبه سیار ۱۰ محصول نوین مرتبط با حوزه بانکداری دیجیتال بانک ملی ایران است که جزئیات آن در روزهای ابتدایی ایام پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در ملی‌شو، با حضور مدیرعامل و اعضای هیات‌مدیره بانک ملی تشریح شد. حساب ملی سکه، حسابی با موجودی سکه بهار آزادی به جای وجه نقد است که به عنوان یک پروژه ملی برای اولین بار در کشور رونمایی شده است. بر اساس این طرح، دارندگان حساب و کارت سکه به راحتی می‌توانند از کیوسک‌های بانک، سکه دریافت یا برای سایرین سکه کارت به کارت کنند.

همچنین توریست‌کارت بانک ملی ایران از دیگر محصولات نوین رونمایی برای توسعه صنعت توریسم و حمایت از گردشگری است. این سامانه قابلیت ارائه تمام خدمات مورد نیاز توریست اعم از کنترل ویزا، دریافت ارز، ارائه سیم‌کارت و تحویل توریست‌کارت را در کیوسک‌های بانک ملی ایران از طریق استفاده در پایانه‌های فروش، خودپردازها و خریدهای اینترنتی را دارد. دستگاه VTM خدمت دیگر بانک ملی ایران برای ارائه خدمات شعبه در تمام ساعات شبانه‌روزی به مشتریان است. به وسیله این شعبه تمام‌الکترونیک، امکان افتتاح حساب، انجام انواع تراکنش‌های مالی، دریافت ملی‌کارت، وصول چک، دریافت کارت هدیه و ارتباط تصویری با کارشناسان خبره بانک در هر ساعت شبانه‌روز فراهم می‌شود. همچنین CRS دستگاه خودپرداز و خوددریافتی است که امکانات جدیدی را در حوزه بانکداری الکترونیک به مشتریان ارائه می‌دهد. رمز یک‌بارمصرف ملی‌کارت نیز امکانی است که با نصب اپلیکیشن «ملی @» برای بی‌نیازی از حفظ محرمانگی رمز کارت و افزایش ضریب امنیت کارت‌های بانکی فراهم می‌شود. با این خدمت می‌توان علاوه‌بر سایر خدمات بانکی، در هر لحظه رمز جدید برای کارت دریافت کرد.

«ملی‌فاند» نیز تجربه‌ای جدید برای تامین مالی جمعی با اعتبار بزرگ‌ترین بانک کشور است که امکان انتخاب محل مصرف منابع مشتری در امور مربوط به حمایت از خیریه‌ها یا طرح‌ها و پروژه‌های نیازمند سرمایه را می‌دهد. ملی‌بازار یا زنجیره تامین مالی با هدف حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان دیگر دستاورد رونمایی‌شده در ملی‌شو است که رابطه‌ای برد-برد را بین تولیدکننده و مصرف‌کننده در بستر امن بانک ملی ایران فراهم می‌کند. از جمله ویژگی‌های این محصول هم می‌توان به شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی، کاهش جذابیت کالای قاچاق، توسعه بازار و اطمینان خاطر از برگشت وجوه در موعد مقرر و ارائه تسهیلات با نرخ‌های جذاب به مصرف‌کنندگان تولیدات داخلی اشاره کرد.

ارائه خدمات بانکی به جذاب‌ترین شیوه به کودکان و نوجوانان هم دیگر اولویت مورد توجه بانک ملی ایران بوده که به همین منظور بستری امن برای ارائه نوآورانه‌ترین خدمات با به‌روزترین تجهیزات را در باجه جوانه‌ها به مشتریان آتی فراهم کرده است. همچنین شعبه سیار به عنوان یکی از تازه‌ترین خدمات بانکی دنیا که در تعامل تنگاتنگ با بانکداری دیجیتال است، برای ارائه خدمات بانکی در هر نقطه به انتخاب مشتری، هم رونمایی شد. بانک آفیسر دیگر محصول رونمایی‌شده در «ملی‌شو» است که به عنوان پیشرفته‌ترین نحوه خدمت‌رسانی به مشتریان بر بستر پیام‌رسان «بله» شناخته می‌شود. لازم به ذکر است این دستاوردها با تکیه بر ارائه خدمات نوین بر پایه «بانکداری دیجیتال» و با هدف مشتری‌مداری با استفاده از تازه‌ترین تکنولوژی‌های روز دنیا طراحی و ارائه شده است.

بانک ملی میزبان سه اثر زرین

سه اثر زرین از میراث فرهنگی و ملی کشور، ۱۷ تا ۱۹ بهمن‌ماه مصادف با دهه فجر و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در نمایشگاه شکوه میراث ملی موزه بانک ملی ایران رونمایی شد. این آثار شامل جام زرین مارلیک از حوزه فرهنگی دریای کاسپین، جام زرین حسنلو از حوزه فرهنگی دریاچه ارومیه و تکوک زرین مادها از حوزه فرهنگی قافلانکوه (نزدیکی شهر میانه) مربوط به سه هزار سال پیش در عصر آهن است که روایت‌هایی از باورها و اسطوره‌های گذشته‌های این مناطق دارند. جام زرین مارلیک یکی از آثار به‌دست‌ آمده از حفاری گورستان مارلیک استان گیلان در سال ۱۳۴۰ خورشیدی و به دست باستان‌شناسان ایرانی و سرپرستی دکتر عزت‌الله نگهبان بوده که در آرامگاه شماره ۲۶ به دست آمده است. دیگر اثر رونمایی‌شده در این نمایشگاه جام زرین حسنلو است که از یافته‌های باستان‌شناسان و کاوش‌های دانشگاه پنسیلوانیا در سال ۱۹۵۶ میلادی به سرپرستی روبرت دایسون از تپه حسنلو بزرگ‌ترین محوطه باستانی در جنوب غربی دریاچه ارومیه به دست آمده است.

شناخته‌شده‌ترین یافته باستان‌شناسی حاکی از آن است که حسنلو همان جام طلاست و تصاویر نقش‌برجسته اغراق‌شده روی جام نشان‌دهنده صحنه‌های اساطیری منفرد است که مفاهیم آن را بی‌شک بینندگان آن زمان درک می‌کردند ولی امروزه باید به طور غیرمستقیم حدس‌هایی درباره آنها زد اما به هر حال این آثار از مناطق و دوره‌های مختلف کشور مربوط به موزه‌های ملی و رضا عباسی هستند که پیرو توافقنامه‌ای بین بانک ملی ایران و سازمان میراث فرهنگی، در معرض دید علاقه‌مندان دنیای معاصر قرار گرفتند. همچنین ماکت زرین صندوق پس‌انداز، صندوقچه و سکه‌های طلا و اسکناس‌های منقوش به تصاویر حک‌شده بر روی جام‌های فوق از سایر آثار به نمایش گذاشته شده، بود.

ورود به دنیای استارت‌آپ‌ها

در این میان محمدرضا حسین‌زاده، مدیرعامل بانک ملی ایران هم که علاوه بر سکانداری بانک ملی، ریاست شورای هماهنگی بانک‌های دولتی را هم به عهده‌ دارد، این روزها به آینده این بانک بسیار امیدوار است و از طرح‌هایی سخن به میان می‌آورد که می‌تواند زمینه‌ساز تحول در نظام بانکی و حرکت از بانکداری الکترونیک به سمت بانکداری دیجیتال شود. او در مراسم رونمایی از طرح‌های بانک ملی به مناسبت دهه فجر اعلام کرد: بانک ملی با معرفی دو سامانه «بام» و «بله» عملاً به دنیای بانکداری نوین ورود کرد و امروز با معرفی چندین محصول جدید در این حوزه، فصل تازه‌ای در بانکداری دیجیتال را آغاز کرد. حسین‌زاده با بیان اینکه به اذعان نهادهای معتبر بین‌المللی، ورود بانک ملی ایران به شبکه‌های اجتماعی و ارائه خدمات مالی در این بستر، یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های بانکداری دیجیتال در دنیاست، اظهار داشت: بانک ملی ایران به دنیای استارت‌آپ‌ها و فین‌تک‌ها به صورت جدی وارد شده و محصولات منحصربه‌فردی را در این حوزه‌ها طراحی و اجرا کرده است. به عبارت دیگر پشتوانه عظیم بانک ملی ایران، ضامن موفقیت همه این طرح‌هاست، نخبگان دانشگاهی و توانمند در عرصه فناوری‌های نو را جذب کرده‌ایم تا از توانایی آنها برای ارائه محصولات خلاقانه استفاده کنیم و آنچه امروز در «ملی‌شو» رونمایی خواهد شد، تنها بخشی از آنهاست.

حسین‌زاده با بیان اینکه «بانک آفیسر» یک خدمت بسیار پیشرفته همپای بانک‌های بزرگ و معتبر جهان است که بسیاری از مشتریان را از مراجعه به شعبه بی‌نیاز می‌کند، گفت: این خدمت بر بستر سامانه «بله» ارائه می‌شود و تحولی جدی در عرصه بانکداری کشور است. وی در ادامه به کارت سکه، ملی‌فاند، ملی‌بازار، VTM، CRS، توریست کارت، شعبه سیار، باجه جوانه‌ها و رمز یک‌بارمصرف ملی‌کارت به عنوان تازه‌ترین محصولات ارائه‌شده توسط بانک ملی ایران اشاره کرد و گفت: خدمت توریست‌کارت پایان امسال به مناسبت رخداد «تبریز ۲۰۱۸» در این شهر و چند شهر بزرگ دیگر کشور عملیاتی خواهد شد. مدیرعامل بانک ملی ایران همچنین از نمایش سه اثر منحصربه‌فرد در موزه بانک ملی ایران طی ایام دهه فجر خبر داد و گفت: جام زرین مارلیک از حوزه فرهنگی دریای کاسپین، جام زرین حسنلو از حوزه فرهنگی دریاچه اورمیه و تکوک زرین مادها از حوزه فرهنگی قافلانکوه با همکاری سازمان میراث فرهنگی در این مدت مهمان موزه بانک خواهند بود؛ البته بانک ملی ایران از این پس دست کم سالانه یک‌بار «ملی‌شو» خواهد داشت و در آن از محصولات و خدمات تازه‌اش رونمایی خواهد کرد.

لحظه‌ای غفلت، خسارت‌های جبران‌ناپذیر

در این میان مسعود خاتونی، عضو هیات مدیره و معاون فناوری اطلاعات و شبکه ارتباطات بانک ملی ایران با نگاهی دیگر به بانکداری دیجیتال نگاه می‌کند و با تاکید بر اینکه لحظه‌ای چشم‌پوشی از پیشرفت فناوری و اطلاعات، می‌تواند خسارت‌های جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد، معتقد است بانک‌ها باید به عنوان موسسات مالی نسبت به هر تغییری در محیط تکنولوژی واکنش سریع داشته باشند. وی با تاکید بر اینکه بانکداری الکترونیک امکان ارائه سریع و دقیق خدمات را به بانک‌ها می‌دهد، به این نکته هم اشاره می‌کند که توسعه بانکداری الکترونیک، موجب کاهش هزینه‌های بانک‌ها می‌شود و از دیگر مزایای آن، ایجاد حس رضایتمندی در مشتریان و افزایش رقابت‌پذیری در سیستم بانکی است به خصوص اینکه در دنیا نیز از دهه ۱۹۶۰ به بعد فعالیت بانکداری متحول شد و شاهد رشد سریع تکنولوژی بودیم که به موازات آن انتظارات مشتریان نیز از بانک‌ها بالا رفت. خاتونی بانکداری الکترونیک را از ابزارهای ضروری در تحقق تجارت الکترونیک عنوان کرد و ادامه داد: ما در بانک ملی ایران معتقدیم که افزایش سود به معنای افزایش کیفیت نیست اما بالا بردن میزان کیفیت در ارائه خدمات یقیناً رشد سوددهی بانک را به دنبال خواهد داشت.

البته هدف ما این است که تمام نیازهای مالی مشتریان را خود مرتفع کنیم و نخستین ارائه‌دهنده خدمات مالی در تمامی بازارها باشیم. وی گفت: برای تحقق این امر نیز الگوی کسب‌وکار مشتری‌محور و نه محصول‌محور را در دستور کار قرار دادیم و محصولاتی نظیر «بام» و «بله» امروز گواهی بر مشتری‌محور بودن بانک ملی ایران هستند. خاتونی با تاکید بر اینکه طی چند سال اخیر فاصله‌مان را با بانک‌های پیشتاز در عرصه فناوری کم کرده و در بسیاری از موارد گوی سبقت را نیز ربوده‌ایم، گفت: کارت سکه، توریست‌کارت، کش‌لس، شعب سیار و کیوسک‌های بانک ملی ایران امروز اغلب امور مشتریان را پاسخ می‌دهند؛ در این میان، مسیری که بانک ملی ایران باید برای توسعه سرویس‌های خود طی کند یقیناً پیچیده‌تر از سایر بانک‌هاست چراکه ما وظایف حاکمیتی و ارائه خدمات در مناطق دورافتاده کشور را نیز بدون توجه به سود و منافع اقتصادی عهده‌دار هستیم. معاون فناوری اطلاعات و شبکه ارتباطات بانک ملی ایران ابراز کرد: بانک ملی ایران در مسیر توسعه خود، بانکداری دیجیتال را به عنوان یک الگو پذیرفته و بانکداری دیجیتال امروز در تمامی فعالیت‌ها و معماری بانک اثرگذار بوده است؛ در عین حال این بانک با فهم پدیده دیجیتال طی چند سال گذشته پروژه‌های متعددی را کلید زده و در نیمه نخست سال آینده شاهد پروژه‌های منحصربه‌فردی در شبکه بانکی خواهیم بود.

بانک ملی ایران، پیشگام در حمایت از تولید ملی

اما در کنار مجموعه شرایطی که بانک ملی برای پیشبرد اهداف خود در حوزه بانکداری دیجیتال فراهم کرده، نقش‌آفرینی در حوزه‌های دیگر از جمله تامین مالی بخش تولید را هم به عنوان یکی از راهبردهای اصلی خود در دستور کار قرار داده است، به خصوص اینکه شرایط اقتصادی کشور طی سال‌های اخیر، برخی پروژه‌ها و بنگاه‌های اقتصادی را دچار محدودیت‌های تولید کرده یا آنها را از توسعه بازداشت، به طوری که هر کدام از این موارد می‌توانست به یک معضل تبدیل شود. در این میان، این بانک با رصد شرایط موجود و در راستای کمک به پیاده‌سازی شعار سال یعنی اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال، به یاری این بنگاه‌ها شتافته و تا حد امکان آنها را به ادامه حیات ترغیب کرده است. با این حال ۱۰ بنگاه اقتصادی در استان اصفهان، شش بنگاه اقتصادی در استان سمنان، سه بنگاه اقتصادی در استان مرکزی، چهار بنگاه اقتصادی در استان آذربایجان شرقی، شش بنگاه اقتصادی در استان لرستان و سه بنگاه اقتصادی در استان کرمان طی سال گذشته و امسال از بانک ملی ایران تسهیلات دریافت کرده‌اند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.

آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، مبلغ کل این تسهیلات دو هزار و ۵۸۰ میلیارد ریال به همراه ۱۶ میلیارد و ۴۶۱ میلیون دلار بوده است. بیشترین سهم از این میزان تسهیلات را استان لرستان با رقم یک هزار و ۴۸۰ میلیارد ریال از آن خود کرده است. از سوی دیگر، در سال جاری دست کم ۴۸ طرح کلان با تسهیلات بانک ملی ایران به بهره‌برداری رسیده یا در شرف بهره‌برداری است که حجم کل تسهیلات پرداختی به این طرح‌ها حدود ۲ هزار و ۲۸۷ میلیارد ریال بوده و برای بیش از ۷۴۰ نفر شغل ایجاد کرده است. در این راستا، همه تسهیلات اعطایی بانک ملی ایران در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بوده و بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات کلان مصوب این بانک در سال جاری است.

63