بازی برد - برد
سامانه فروش اعتباری برق چه فوایدی دارد؟
شکل‌گیری و گسترش پیش‌فروش برق
در سامانه اندازه‌گیری سنتی (مرسوم) مصرف‌کنندگان اغلب، امکان کنترل مصرف و هزینه پرداختی بابت خرید کالای برق را نداشته و قادر به تحلیل کامل صورتحساب ارسالی از سمت شرکت‌های توزیع نیستند. در نتیجه سامانه سنتی، نوعی از نارضایتی مشتری را به دنبال خواهد داشت. در سمت دیگر، چنانچه تولیدکننده برق میل به بازاریابی پویا داشته باشد، لازم است تا این تغییر را در باور مشتریان ایجاد کند که می‌توان برق را نیز مانند سایر کالاها پیش از مصرف خریداری و نحوه مصرف آن را به شکل مناسبی مدیریت کرد. به وسیله پیاده‌سازی مکانیسم فروش اعتباری، برق می‌تواند برای اولین بار به عنوان یک کالای مشابه سایر کالاها خریداری و مصرف شود.
از دید مصرف‌کنندگان، فروش اعتباری برق موجب درک بهتر آنها از میزان انرژی مصرفی و مدیریت مناسب‌تر هزینه‌های مترتب بر آن می‌شود. از دید تولیدکنندگان برق، مکانیسم فروش اعتباری، خطر دیرکرد در دریافت هزینه انرژی تولیدی را حذف و جریان نقدینگی شرکت‌های مالک را بهبود می‌بخشد. به علاوه هزینه‌های مربوط به ارسال صورتحساب‌ها و قرائت کنتور، هزینه‌های قطع و وصل مجدد و موانع اداری مرسوم در این نوع مکانیسم فروش برق حذف می‌شوند.
مباحث اولیه در خصوص کنتورهای اعتباری برق از سال ۱۹۸۹ میلادی در شرکت برق آفریقای جنوبی (Eskom) برای گسترش برق‌رسانی مطرح شد. گسترش برق‌رسانی برای انبوهی از مشتریان خانگی که به برق دسترسی نداشتند با مشکلاتی چون نبود مدیریت برای کنترل روزبه‌روز، برقراری اتصال و قطع، نبود زیرساخت‌های اقتصادی، فقدان حساب بانکی و آدرس ثابت به منظور صدور قبوض مواجه بود. نتیجه این مباحث منجر به تعیین مشخصات کمّی برای کنتورهای اعتباری شد و پس از شکل‌گیری یک فرآیند تکاملی، مبنای سامانه اعتباری برق موجود توسط شرکت برق آفریقای جنوبی (Eskom) ایجاد شد.
سامانه فروش اعتباری برق برای هر دو سمت تولیدکننده و مصرف‌کننده سودمند بوده و مدیریت درآمدها و نگهداری آن به عملکرد کل سامانه وابسته است. مزایای مختلف سامانه مذکور در اشکال مختلفی خود را نشان داده و سبب بهبود عملکرد بخش‌های تولید و توزیع برق می‌شوند. شرکت برق آفریقای جنوبی (Eskom) با به‌کارگیری این سامانه مزایای مختلفی را به دست آورد که از جمله آنها می‌توان به بهبود خدمت‌رسانی به مشتریان از طریق حذف تاخیر در صدور صورتحساب‌ها یا عدم ارسال صورتحساب‌ها، عدم نیاز به سامانه اضافی برای صدور صورتحساب، هدایت جریان وجوه نقدی در جهت بهبود کسب‌وکار، حذف هزینه قرائت کنتورها، بازیابی بدهی‌های ناشی از بدحسابی‌ها، حذف هزینه‌های قطع ارتباط و اتصال مجدد و حذف خطای قرائت کنتورها اشاره کرد. از معایب این سامانه می‌توان به نیاز روزافزون برای بهبود و ارتقا و هزینه‌های مترتب بر آن و همچنین مخالفت اجتماعات سیاسی جامعه با این سامانه که به آن به عنوان ابزاری برای کنترل جامعه می‌نگرند، اشاره کرد.
اصول عملکرد
سامانه اعتباری فروش برق در حالت کلی شامل کنتورهای اعتباری، واحدهای توزیع اعتبار و واحد مرکزی تجمیع و پردازش داده‌هاست. در این سامانه مصرف‌کننده با پرداخت مبلغ معادل انرژی مورد نیاز خود به واحدهای توزیع اعتبار با توجه به نوع کنتور، رمز مغناطیسی یا عددی را دریافت کرده و جهت افزایش اعتبار انرژی مصرفی این رمز را به کنتور نصب‌شده در محل سکونت خود وارد می‌کند. پس از آن داده‌های تراکنشی برای اهداف مدیریتی داده‌ها از واحد توزیع اعتبار به واحد مرکزی سامانه، به عنوان پایگاه ذخیره‌سازی اصلی داده در سامانه و پردازنده مرکزی، بارگذاری می‌شوند.
کاربردها
کنتورهای اعتباری دارای قابلیت‌های منحصر به فردی شامل تنظیم نرخ تعرفه‌ها توسط شرکت توزیع، دقت بیشتر برای بارهای غیرخطی و قطع خودکار پس از تجاوز مصرف از حداکثر تقاضاست، همچنین امکان سرقت برق در این کنتورها کاهش یافته که منجر به کاهش تلفات غیرفنی و تلفات کل می‌شود. از جمله کاربردهای مهم دیگر این سامانه، قابلیت پیاده‌سازی و انطباق‌پذیری با ساختار شبکه‌های هوشمند برق است. این شبکه‌ها می‌توانند به‌طور هوشمندانه امکان تطابق تولید و مصرف و همچنین کاهش بار اوج را فراهم آورند.
فواید پیاده‌سازی در صنعت برق ایران
مصرف سرانه بالای برق در ایران که ریشه در دلایل متعددی از جمله ارزان بودن آن در مقایسه با هزینه‌های تولید و نیز قیمت این کالا در دیگر کشورهای همسایه و دنیا دارد، منجر به بروز مشکلات قابل‌توجهی، به خصوص در فصل تابستان و ساعات پرباری شبکه شده است. استفاده از تجربیات جهانی مدیریت مصرف برق از روش‌هایی است که می‌توان برای کاهش و متعادل‌سازی سطح مصرف برق در ایران از آن بهره برد. پیش‌فروش برق و به‌کارگیری کنتورهای اعتباری از رویکردهای ترغیب مشترکان به مدیریت مصرف خود است. مشترکانی که برای آنها کنتورهای اعتباری نصب شده و نیز ملزم به پیش‌خرید برق هستند، درک بهتری نسبت به هزینه برق مصرفی خود خواهند داشت. این درک در میان‌مدت منجر به مصرف کمتر مشترکان در اوج بار شبکه می‌شود. علاوه بر این، اجرای مناسب طرح پیش‌فروش برق می‌تواند کمک شایان توجهی به توسعه بازارهای برق در سمت خرده‌فروشی نیزکند تا با استفاده از زیرساخت‌های موجود در کشور نظیر بورس انرژی و طراحی معاملات جدید در آن بتوان بسته‌های انرژی در دوره‌های مصرف گوناگون نظیر کم‌باری، میان‌باری یا اوج بار را در سطح خرد نیز معامله کرد. روشن است که تشکیل چنین بازاری ضمن تسری رقابت از بخش تولید به بخش مصرف و کمک به تکمیل فرآیند تجدید ساختار صنعت برق ایران، با ارائه سیگنال‌های شفاف قیمتی در دوران اوج بار، مصرف‌کنندگان را به سمت مدیریت هرچه بیشتر مصارف خود سوق خواهد داد و با کاهش احتمال وقوع خاموشی، نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولید و انتقال را به تاخیر خواهد انداخت.
واحد بازاریابی و فروش گروه برق و انرژی صبا
ارسال نظر