احیای موثرتر سنت قرض‌الحسنه
ترسیم چشمانداز فعالیت‌های بانک قرض‌الحسنه مهر ایران
اما یکی از عقود اسلامی که در جامعه بسیار طرفدار دارد عقد قرض‌الحسنه است که این عقد جزو پرکارترین عقود اسلامی در بانکداری خرد است و در توانمندسازی و افزایش قدرت خرید افراد نیازمند و همچنین رفع نیازهای ضروری جامعه و بنگاه‌های کوچک همیشه می‌تواند راهگشا باشد. یکی از ویژگی‌های مهم عقد قرض‌الحسنه قابلیت همگانی بودن و امکان اجرایی بودن آن در تمامی جمع‌های کوچک حتی خانواده‌هاست، بنابراین تلاش برای دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه همواره وجود داشته که با توجه به محدودیت‌های منابع قرض‌الحسنه بانکی، شبکه بانکی تمامی تلاش خود را به منظور تجهیز منابع در جهت پاسخگویی به این نیازها به‌کار گرفته است. به هر حال صف متقاضیان استفاده از تسهیلات قرض‌الحسنه در حال افزایش است و به‌گونه‌ای باید عمل شود که هم از ظرفیت این تشکل‌ها و هم از ظرفیت سیستم بانکی استفاده شود.
سوال اساسی این است که چگونه می‌توان حیات صندوق‌های قرض‌الحسنه فامیلی و خانوادگی را با سازوکار سیستم بانکی گره زد به‌گونه‌ای که چالش‌های پیش‌روی این صندوق‌ها تا حد زیادی کاهش یابد و همه اعضای صندوق با آسودگی خاطر به فعالیت در صندوق ادامه دهند؟ نکته مهمی که می‌توانیم اضافه کنیم این است که از آنجا که نظارت بر منابع و مصارف اساس حیات یک صندوق قرض‌الحسنه خانوادگی است بنابراین باید به صورت منظم و با دقت کافی درصدد کنترل نسبت مصارف به منابع و در برخی موارد که نقدینگی صندوق با کاستی مواجه است، باید به نحوی برای تامین نقدینگی اقدام کرد. همچنین می‌توان اذعان کرد که متاسفانه در بسیاری موارد صندوق‌های قرض‌الحسنه خانوادگی به دلیل بی‌قانونی و نبود ضمانت اجرایی در بازپرداخت تسهیلات اعطایی و همچنین گاهی غالب شدن بی‌عدالتی و بی‌نظمی دچار مشکلات اساسی می‌شوند و درنهایت حیات این صندوق‌ها به خطر می‌افتد. در چنین شرایطی می‌توان با ساماندهی صندوق‌های قرض‌الحسنه خانوادگی علاوه بر مشارکت خود اعضا، شاهد مشارکت بازوی فعال دیگری از جمله بانک‌ها باشیم.
طرح «اندوخته خانواده مهر ایران»
با ذکر مقدمات عنوان‌شده می‌خواهیم به بهانه گام مهمی که بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در راستای ساماندهی این صندوق‌ها برنامه‌ریزی کرده است، اشاره‌ای مختصر به طرح «اندوخته خانواده مهر ایران» داشته باشیم. در این مدل کسب‌وکار همانند صندوق‌های رایج در میان خانواده‌ها، اعضا با پرداخت حق عضویت ماهانه خود و تجمیع مبالغ خرد علاوه بر پس‌انداز، به واسطه هم‌افزایی و حمایت بانک، از تسهیلات قرض‌الحسنه بهره‌مند می‌شوند. تفاوت معناداری که می‌توان میان این روش و صندوق‌های قرض‌الحسنه خانگی برشمرد، این است که برخلاف روال مرسوم در صندوق‌های خانوادگی که صرفاً از محل حق عضویت اعضا به هم‌افزایی و پرداخت مبالغ تجمعی (وام) به اعضا اقدام می‌کنند، در این مدل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران با پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه حمایتی، میزان دریافتی اعضا را به دو برابر افزایش می‌دهد و برعکس صندوق‌های خانوادگی، تمام اعضای صندوق با توجه به این امکان ایجادشده از سوی بانک در حداقل زمان ممکن از وام قرض‌الحسنه بهره‌مند می‌شوند و به‌واسطه این هم‌افزایی هر روز به قدرت وام‌دهی این صندوق‌ها در قالب «اندوخته خانواده مهر ایران» افزوده می‌شود.
همان‌گونه که قبلاً اشاره داشتیم اساس کار این صندوق‌ها اعتماد و مشارکت اعضاست؛ بانک قرض‌الحسنه مهر ایران نیز با حمایت از این صندوق‌ها و تزریق منابع حمایتی خود علاوه بر تداوم و استمرار حیات این صندوق‌ها زمینه ساماندهی آنها را فراهم می‌کند چراکه حسب آسیب‌شناسی صورت‌گرفته بسیاری از آنان (صندوق‌ها) در نیمه فعالیت خود دچار مشکلاتی از جمله عدم بازپرداخت تسهیلات، کسری منابع برای تسهیلات آتی و ... می‌شوند. امیدواریم با مشارکت خانواده‌های عزیز ایران اسلامی در «اندوخته خانواده مهر ایران» ضمن برخورداری از منافع مادی آن، این بانک را در انجام وظیفه مسوولیت اجتماعی برای افزایش ارتباطات، تقویت روح تعاون، همکاری و نشست‌های خانوادگی و فامیلی و نهایتاً احیای موثرتر سنت پسندیده قرض‌الحسنه در خانواده‌های بزرگ ایران اسلامی همراهی کنند. گفتنی است مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در مراسم سالروز تاسیس بانک متبوع (روز ۲۲ آذرماه) از طرح «اندوخته خانواده مهر ایران» رونمایی و آن را تشریح می‌کند.
طرح «اندوخته بانوان مهر ایران»
طرح «اندوخته بانوان مهر ایران» نیز طرح دیگری است که در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در راستای احیای سنت قرض‌الحسنه تدوین شده است. در واقع این طرح با هدف ارزش‌آفرینی بیشتر برای جامعه بانوان کشور و توانمندسازی بانوان خانه‌دار و کارآفرین و به منظور ارائه خدمات بانکی متناسب با این قشر طراحی شده است. در همین راستا طرح «اندوخته بانوان مهر ایران» با اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه خدمتی جدید به این قشر ارائه می‌کند. به این ترتیب متقاضیان استفاده از طرح «اندوخته بانوان مهر ایران» علاوه بر توسعه فضای کسب‌وکار خود می‌توانند در ارتقای سطح رفاه خانواده‌های خود نیز نقشی موثرتر ایفا کنند. بانوان بالای ۱۸ سال برای استفاده از خدمات طرح «اندوخته بانوان مهر ایران» می‌توانند از طریق افتتاح حساب و پس‌انداز ماهانه برای رفع نیازها و احتیاجات ضروری خویش تسهیلات دریافت کنند و علاوه بر این، از کلیه خدمات بانکداری الکترونیکی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران نیز بهره‌مند شوند.
طرح «پیوند مهر ایران»
طرح دیگری که قرض‌الحسنه مهر ایران پیش از این در راستای احیای سنت قرض‌الحسنه و البته با هدف تسهیل ازدواج جوانان تدوین و ارائه کرده، طرح «پیوند مهر ایران» است. این طرح بر اساس الگوی هم‌افزایی منابع مالی مشتریان و بانک و به خدمت گرفتن مجموع آنها در امر تسهیلات ازدواج و همچنین با هدف ترویج بانکداری اسلامی طراحی و از سال ۱۳۹۵ اجرا شده است. تسهیلات طرح «پیوند مهر ایران» بر اساس جامعه هدف، در قالب دو بخش «طرح یکم پیوند مهر ایران» و «طرح دوم پیوند مهر ایران» ارائه می‌شود. نکته قابل توجه این است که تسهیلات پرداختی در قالب طرح‌های «طرح یکم پیوند مهر ایران» و «طرح دوم پیوند مهر ایران» به هیچ وجه منافاتی با تسهیلات ازدواج پرداختی در سایر بانک‌ها ندارد و متقاضیان می‌توانند از این تسهیلات به صورت همزمان بهره‌مند شوند.
در قالب طرح یکم پیوند مهر ایران متقاضیان می‌توانند ضمن افتتاح حساب و انجام فعالیت‌های بانکی خود، علاوه بر اجر معنوی از تسهیلات قرض‌الحسنه بهره‌مند شوند. جامعه هدف این طرح افرادی هستند که در سن ازدواج بوده یا قصد ازدواج در آینده‌ای نزدیک را دارند. این افراد می‌توانند با افتتاح حساب قرض‌الحسنه پس‌انداز طرح یکم پیوند مهر ایران از تسهیلات قرض‌الحسنه کمک هزینه ازدواج تا سقف ۴۰۰ میلیون ریال با کارمزد چهار درصد برخوردار شوند.
طرح دوم پیوند مهر ایران نیز با هدف تسهیل امر ازدواج و به منظور ایجاد اطمینان خاطر والدین از تامین آتیه فرزندان خود، تدوین و ارائه شده است. در این طرح نیز متقاضیان می‌توانند از تسهیلات قرض‌الحسنه تا سقف ۸۰۰ میلیون ریال با کارمزد چهار درصد بهره‌مند شوند. یکی از تفاوت‌های اصلی طرح یکم پیوند مهر ایران و طرح دوم پیوند مهر ایران جامعه هدف این دو طرح است. جامعه هدف طرح یکم پیوند مهر ایران افرادی هستند که در سن ازدواج بوده یا قصد ازدواج در آینده‌ای نزدیک را دارند، اما مخاطبان طرح دوم پیوند مهر ایران افرادی هستند که اگرچه فعلاً در سن ازدواج نیستند، اما با آینده‌نگری خود یا والدینشان به تامین آتیه خود می‌اندیشند و با افتتاح حساب در قالب این طرح تسهیلات مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند.
ارسال نظر