تامین منابع و انضباط مالی
جلوگیری از هدررفت منابع با چه سیاستهایی امکانپذیر است؟
در این راستا و در ادامه اقدامات جدی و موثر سنوات قبل، حوزه معاونت هماهنگی توزیع شرکت توانیر در سال ۱۳۹۸ در یک هدف‌گذاری دوساله، نسبت به تدوین ۲۴ برنامه اصلی در پنج محور «۱- بهبود حاکمیت شرکتی و ارتقای سلامت اداری»، «۲- تاب‌آوری و افزایش قابلیت اطمینان»، «۳- مدیریت انرژی»، «۴- مدیریت هوشمند ارتباط با مشتریان» و «۵- اصلاح اقتصاد صنعت توزیع برق» اقدام کرد. لازمه حرکت و اقدام موثر در هر یک از این محورها، ایجاد و توسعه زیرساخت‌های هوشمند در کلیه ارکان توزیع برق است.
در این راستا، سه رکن «شرکت توزیع نیروی برق هوشمند»، «مشتری هوشمند» و «نظارت هوشمند» نقش کلیدی خواهند داشت که تعریف و پیگیری برنامه‌ها با تکیه بر آنها و همزمان با ارتقای سطح هوشمندی در هر یک از این سه رکن و با اقداماتی نظیر توسعه زیرساخت‌های نرم‌افزاری، ایجاد ارتباط و تعامل سامانه‌ها با یکدیگر، معرفی الگوریتم‌های تحلیلی و داده‌کاوی، توسعه هوش سازمانی و مواردی از این دست، انجام خواهد شد.
در ادامه معرفی مختصری از برنامه‌های تعریف‌شده در هریک از این محورهای پنج‌گانه، صورت خواهد گرفت:
در محور اول، برنامه «تغییر و اصلاح ساختار شرکت‌های توزیع برق» هم در ساختارهای سازمانی و مدیریتی و هم در ساختارهای فنی و اجرایی مانند یکپارچه‌سازی نظام ارتباطی سامانه‌های نرم‌افزاری در دستور کار قرار دارد. همچنین «ارتقای سلامت اداری در شرکت‌های توزیع برق» در همین محور پیگیری خواهد شد که در آن عمدتاً به شفاف‌سازی فرآیندهای طراحی، نظارت و اجرای پروژه‌ها در شرکت‌های توزیع برق و سازماندهی نحوه تعامل با پیمانکاران پرداخته خواهد شد. در این راستا سامانه نظارت مکانیزه که به اختصار سنم نامیده میشود طراحی شده که در حال راه‌اندازی در شرکت‌های توزیع برق است و در آن همه فعالیت‌های توسعه‌ای شناسنامه‌دار شده و از همه ابعاد فنی، اجرایی و مالی مورد پایش قرار می‌گیرند. برنامه سوم در این محور، «نظارت سیستماتیک بر عملکرد شرکت‌های توزیع» است که در قالب طرحی با عنوان سامانه یکپارچه مدیریت شاخص‌های استراتژیک موسوم به سیما پیگیری شده است. در این سامانه، ۳۵ شاخص کلیدی در ابتدای سال تعریف و بر اساس اطلاعات موجود در شرکت‌های توزیع برق نسبت به ایجاد مکانیسم‌های محاسبه و پایش آنها اقدام شده است. ارزیابی وضعیت و نحوه عملکرد بخش توزیع برق کشور بر اساس این شاخص‌ها که عمدتاً نحوه تعامل با مشتریان برق را در دو حوزه فنی و مالی رصد می‌کنند، معیار خوبی از نتایج کلیدی عملکرد شرکت‌های توزیع برق در خدمت‌رسانی مطلوب به دست می‌دهند. این سامانه به صورت فراگیر معرفی شده و گزارش‌های دوره‌ای در قالب آن به صورت مستمر دریافت میشود.
در محور دوم، برنامه «کاهش نرخ خاموشی‌ها» با اقداماتی چون هوشمندسازی مراکز اتفاقات موسوم به طرح هما، هوشمندسازی ناوگان بهره‌برداری و تجهیز آن به هزار خودرو هوشمند در سطح کشور، توسعه زیرساخت‌های منابع تولید پراکنده و مقاوم‌سازی شبکه در برابر حوادث غیرمترقبه پیگیری خواهد شد. همچنین، «ارتقای سطح کنترل‌پذیری شبکه» با برنامه‌هایی چون افزایش صددرصدی ادوات قابل رویت و/ یا کنترل از راه دور، توسعه نقاط مانور و ظرفیت کلیدزنی و توسعه فیدرها در دستور کار قرار دارد و مبحث «تحول در نگهداری و تعمیرات شبکه‌های توزیع» نیز شامل برنامه‌هایی نظیر سامانه نظارت مکانیزه نگهداری و تعمیرات و توسعه ناوگان عملیات خط گرم (۳۰۰ خودرو هوشمند) است.
محور سوم به دلیل ضرورت مدیریت پیک سال ۹۹ از اهمیت بالایی برخوردار بوده و در قالب آن، برنامه‌هایی چون «مدیریت مصرف و پاسخگویی بار» شامل اقداماتی از قبیل استفاده از استارت‌آپ‌ها برای کاهش هزار مگاوات پیک مصرف، استفاده از ظرفیت‌های IOT و تنوع‌بخشی به ساختار تعرفه‌ها پیگیری خواهد شد. همچنین، «تک‌رقمی کردن تلفات برق در بخش توزیع» نیز در همین محور شامل اقداماتی چون پیگیری، توسعه و نظارت بر فعالیت‌های کاهش تلفات در شرکت‌های توزیع برق و تعویض کنتورهای معیوب (۹۰۰ هزار دستگاه در فاز اول) خواهد شد. دو برنامه مهم دیگر شامل «مدیریت خودروهای الکتریکی» و «توسعه ذخیره‌سازهای انرژی (ESS)» نیز در این محور قرار دارند که با آینده‌نگری و ایجاد زیرساخت‌های لازم، زمینه حضور این فناوری‌ها را در کشور فراهم خواهند کرد.
در محور چهارم، برنامه‌های متعددی برای خدمت‌رسانی هرچه بهتر به مشتریان پیش‌بینی شده که عبارتند از: «توسعه سامانه مکانیزه اطلاع‌رسانی خاموشی‌ها به مشترکین» در موارد بروز حوادث و همچنین در مواردی که به دلیل سرویس و تعمیرات شبکه، خاموشی‌های با برنامه اعمال می‌شوند، «توسعه سامانه‌های اطلاعات خدمات مشترکین» که با استفاده از ظرفیت‌های استارت‌آپ‌ها صورت می‌گیرد، «ایجاد سیستم متمرکز و واحد برای صدور صورت‌حساب» که با استفاده از هاب مرکزی و بیلینگ متمرکز، زمینه اجرای یکسان و یکپارچه آیین‌نامه‌ها و مقررات را به‌وجود آورده و گام مهمی در زمینه ایجاد عدالت اجتماعی در تعاملات مالی با مشتریان خواهد بود، «حذف قبوض کاغذی» که در یک اقدام منسجم و یکپارچه در کل کشور تعریف و اجرا شد و به صورت ضربتی و با سرعت، کلیه شرکت‌های توزیع برق و کلیه مشترکین تحت پوشش آن قرار گرفتند و از شهریورماه سال ۹۸ توزیع قبوض فقط به صورت الکترونیکی انجام و موجب صرفه‌جویی قابل توجهی در مصرف کاغذ در کشور شد، «توسعه خدمات غیرحضوری» که در این برنامه در نظر است مراجعات مشتریان (اعم از متقاضیان و مشترکین) به صفر رسیده و همه فرآیندهای حوزه مشتریان به صورت الکترونیکی و بدون مراجعه حضوری به انجام رسند، «توسعه ادوات هوشمند در شبکه» که با هوشمندسازی پنج میلیون کنتور برای مشترکین غیردیماندی علاوه بر تکمیل کلیه کنتورهای فهام مشترکین دیماندی به انجام خواهد رسید، و در نهایت، برنامه «بهبود کیفیت برق» که در قالب اقداماتی چون توسعه سامانه چشم‌انداز اصلاح ولتاژ شبکه موسوم به طرح چاوش و طرح‌های پایش و اصلاح ضریب توان پیگیری خواهد شد.
در محور پنجم نیز، برنامه‌های «بهبود در روش‌های وصول مطالبات» که با هدف‌گذاری وصول صد درصد بهای فروش جاری و وصول مطالبات معوق سنواتی پیگیری خواهد شد، «اصلاح و تنوع‌بخشی به تعرفه‌های برق» در جهت ایجاد زمینه‌های مشارکت هرچه بیشتر مشترکین در برنامه‌های مدیریت مصرف و کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری، «تامین منابع و انضباط مالی» که باعث جلوگیری از هدررفت منابع خواهد شد، «مدیریت دارایی» که زیربنای استفاده موثر و مفید از همه تجهیزات و دارایی‌های بخش توزیع برق کشور خواهد شد، «استقرار و توسعه سیستم اطلاعات مکانی (GIS)» به عنوان زیربنا و محور شناسایی و رصد کردن همه اقدامات توسعه‌ای، بهینه‌سازی و تعمیراتی شناخته‌می‌شود، «استقرار و توسعه بانک اطلاعات و کدینگ تجهیزات» به منظور امکان رهگیری و نظارت بر تجهیزات و همچنین عملکرد تامین‌کنندگان آنها صورت خواهد گرفت و «کاهش قیمت تمام‌شده طرح‌ها» که یک تجربه موفق در این زمینه در سال جاری، انجام موارد متعدد خرید تجهیزات اصلی و کلیدی به صورت تجمیعی بوده که منجر به کاهش قابل توجه قیمت تجهیزات و صرفه‌جویی بسیار در این زمینه شده است. همچنین توسعه نظارت‌های مالی و مجمعی و استقرار نظام کنترل کیفی تجهیزات نیز در همین برنامه قرار داشته و با جدیت پیگیری خواهند شد.
در حوزه معاونت هماهنگی توزیع توانیر، هریک از برنامه‌ها در دستور کار یکی از مدیران و کارشناسان ذی‌ربط قرارگرفته و به عنوان مجری و فرد مسوول، کلیه اقدامات در زمینه آن برنامه را با همکاری سایر واحدهای مربوط پیگیری خواهند کرد. مشارکت فعال کلیه شرکت‌های توزیع در تمامی مراحل تعریف، طراحی، اجرا و توسعه هریک از برنامه‌های ابلاغی مورد انتظار است.
