نتایج انتخابات اخیر انجمن‌های شورایاری محلات تهران بررسی شد
سیاه و سفید انتخابات پنجم
ویژگی‌های داوطلبان
طبق اساس نامه انجمن‌های شورایاری، شهروندان با چهار شرط ۱) داشتن حداقل ۲۲ سال سن، ۲) داشتن حداقل سواد خواندن و نوشتن، ۳) نداشتن سوء سابقه کیفری و ۴) سکونت یا اشتغال در محله مورد نظر به مدت حداقل شش ماه می توانند برای عضویت در شورایاری محله نامزد شوند. مطابق قانون و بر مبنای مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، فرایند ثبت‌نام داوطلبان بصورت الکترونیکی از سوم تیرماه از طریق راه اندازی سامانه ویژه انتخابات آغاز شد و تا پانزدهم تیرماه ادامه یافت. در مجموع ۱۲ هزار و ۳۲۸ نفر برای عضویت در شورایاری نامزد ثبت‌نام کردند که از این تعداد ۳ هزار و ۳۴ (۶/ ۲۴درصد) را زنان و ۹ هزار و ۲۴۹ (۴/ ۷۵ درصد) را مردان تشکیل می دادند.
با توجه به اینکه امکان ثبت‌نام برای کارمندان شهرداری تهران مشروط به خروج از شهرداری در صورت انتخاب فراهم شد، ۳۰۶ نفر از کارمندان شهرداری تهران نیز ثبت‌نام کردند (۵/ ۲ درصد از کل ثبت‌نام کنندگان). فرایند بررسی صلاحیت افراد توسط هیات‌های اجرایی و نظارت بلافاصله پس از پایان ثبت‌نام آغاز شد و بر اساس بررسی های انجام شده در نهایت ۲۸۱ نفر رد صلاحیت شده‌اند (۳/ ۲ درصد) که ۱۸۸ نفر از آنها مرد (۶۷ درصد) و ۹۳ نفر زن (۲۳درصد) بودند. با توجه به انصراف برخی داوطلبان و لغو برخی حوزه‌های رای‌گیری به سبب نرسیدن به حد نصاب ۱۸ نامزد، در نهایت ۱۱۹۷۰ نفر به‌عنوان کاندیدا برای رقابت در ۳۴۸ محله وارد انتخابات شدند. زنان ۵/ ۲۴ درصد از کل نامزدها را تشکیل می دادند و سهم افراد زیر ۳۰ ساله نیز ۱۶ درصد بود. از نظر ترکیب سنی، نیمی از نامزدها در بازه سنی ۳۱ تا ۴۵ ساله قرار داشتند و ۶/ ۲۵ درصد نیز افراد بالای ۴۵ سال بودند.
از مجموع داوطلبان در این دوره ۲ هزار و ۲۲۷نفر (۶/ ۱۸ درصد) سابقه عضویت در یکی از دوره‌های پیشین شورایاری را داشته‌اند که یک هزار و ۸۳۸ نفر از آنها اعضای فعلی یعنی دوره چهارم شورایاری هستند. ۲۹۴ نفر از کاندیداهایی که ثبت‌نام کرده اند در هر چهار دوره قبلی عضو شورایاری بوده‌اند، ۳۹۵ نفر سابقه حضور در سه دوره شورایاری، ۴۱۰ نفر دو دوره و ۱۱۶۸ نفر سابقه عضویت در یک دوره قبلی داشته‌اند. از ۳۰۶ کارمند شهرداری تهران که ثبت‌نام کرده بودند، ۲۸۱ نفر کد داوطلبی گرفته و در انتخابات شرکت کرده‌اند (۳/ ۲درصد از کل داوطلبان). در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که امکان نامزد شدن برای داوطلبان از محل سکونت یا محل کار امکان پذیر بود که از مجموع کل افراد ثبت‌نام شده، ۱۰ درصد افراد از محل اشتغال و ۹۰درصد از محل سکونت داوطلب شده بودند.
میزان مشارکت در انتخابات
فرایند رای‌گیری از ساعت ۸ صبح چهارم مرداد ماه در ۳۴۸ محله تهران و در ۱۶۳۱ شعبه آغاز شد و پس از دو بار تمدید ۲ ساعته در ساعت ۸ شب پایان یافت. در مجموع ۵۰۳ هزار و ۲۰۲ نفر رای دادند که از این تعداد ۴ هزار و ۷۷۸ رای، سفید به صندوق انداخته شده است. بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ جمعیت بالای ۱۸ سال در تهران ۶ میلیون و ۸۷۸ هزار و ۶۸۸ نفر است و با در نظر گرفتن رشد سالانه ۲/ ۱ درصد جمعیت شهر تهران، جمعیت بالای ۱۸ سال در سال‌جاری ۷ میلیون و ۱۴۸ هزار نفر برآورد می‌شود. بر این اساس میزان مشارکت در کل تهران ۷.۱ درصد به دست می‌آید. بالاترین میزان مشارکت در بین مناطق تهران در منطقه ۱۹ (۱۵ درصد) بوده و پس‌ازآن مناطق ۱۲ و ۱۸ با ۳/ ۹ و ۱/ ۹ درصد قرار گرفته‌اند. میزان مشارکت در مناطق ۲، ۳، ۱۴ و ۸ نیز کمتر از سه درصد است. اگر خط خیابان انقلاب را مرز پهنه شمال و جنوب تهران در نظر بگیریم، ده منطقه با بالاترین میزان مشارکت، همگی به‌جز یک منطقه (منطقه ۲۲) متعلق به پهنه جنوب هستند. این مساله با الگوی کلی مشارکت در سایر انتخابات‌ها انطباق دارد که معمولا میزان مشارکت بالاتری در مناطق فقیرنشین ثبت می‌شود. تنها استثنای قابل‌توجه در این انتخابات، منطقه ۱۴ در پهنه جنوب تهران است که میزان مشارکت در آن ۳.۹ درصد بوده و در رده بیستم در بین ۲۲ منطقه از جهت میزان مشارکت قرار گرفته است (جدول ۱).
برای مقایسه میزان مشارکت در محلات، از آنجا که برآورد میزان جمعیت بالای ۱۸ سال به تفکیک محلات وجود ندارد، از نسبت تعداد رای‌دهندگان به جمعیت کل محله استفاده می‌شود. بر این اساس دو محله بازار و پامنار در صدر قرار می‌گیرند. در محله بازار ۳۰۳۷ نفر و در محله پامنار ۱۵۰۵ نفر رای داده‌اند در حالیکه جمعیت ساکن این دو محله بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ به ترتیب ۲ هزار و ۴۹ نفر و ۴ هزار و ۲۷۳ نفر است. در نتیجه نسبت رای‌دهندگان به کل جمعیت بالای ۷۰ درصد است. این موضوع را می‌توان بر اساس ویژگی‌های این دو منطقه توضیح داد؛ شاغلین در بازار در جمعیت ساکن منطقه شمرده نمی‌شوند و از آنجا که محدودیتی در انتخاب محل رای دادن در انتخابات شورایاری وجود ندارد، بخش قابل توجهی از رای‌دهندگان در این دو محله بازاریان هستند (شاهدی بر این مدعا این است که حدود ۷۵ درصد از رای‌دهندگان در این دو محله مرد بوده‌اند). پس از این دو محله بیشترین مشارکت به نسبت جمعیت در دو محله شریف (۲۲) و چیتگر جنوبی (۲۱) ثبت شده است. البته اینجا هم باید در تفسیر احتیاط شود؛ این دو محله هم از کم‌جمعیت‌ترین محلات بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ بوده و به نظر می‌رسد با توجه به وجود مناطق نظامی و صنعتی، جمعیت این محلات در سرشماری ۱۳۹۵ کمتر از میزان واقعی برآورد شده است.
اگر این چهار محله با ویژگی‌های خاص کنار گذاشته شود، بیشترین میزان مشارکت متعلق به محله‌های شهید کاظمی (۱۹)، دولت‌خواه شمالی (۱۹)، علایین (۲۰)، سعیدآباد (۱۸)، شکوفه (۱۹)، نوروزآباد (۱۸) و اسماعیل‌آباد (۱۹) است که همگی از محلات جنوب تهران و با میزان بالای جمعیت مهاجر محسوب می‌شوند. کمترین میزان مشارکت نیز در محلات قبا (۳)، گذر پایین دولاب (۱۴)، دریان نو (۲)، ستارخان (۲) و سازمان برنامه شمالی (۵) ثبت شده است. محله دولت‌آباد در منطقه ۲۰، در میان محلات با کمترین میزان مشارکت به نسبت جمعیت قرار دارد. نکته جالب‌توجه دیگر این است که در ۱۵ محله آخر با کمترین میزان مشارکت، ۴ محله از منطقه ۱۴ قرار دارند.
بر اساس آمار رای‌دهندگان، میزان مشارکت مردان در انتخابات ۸.۸ درصد و زنان ۵.۵ درصد بوده است. بیشترین مشارکت زنان در مناطق ۱۹، ۱۲ و ۱۸ ثبت شده است؛ یعنی در همان مناطقی که مشارکت کلی هم بالاترین بوده است. در این مناطق میزان مشارکت زنان بیش از سایر مناطق بوده اما درعین‌حال مردانه‌ترین مناطق از نظر سهم مشارکت هم همین مناطق هستند؛ زیرا بیشترین شکاف میان میزان مشارکت مردان و زنان (تفاضل درصد مشارکت مردان و زنان) در همین سه منطقه است (نگاه کنید به جدول ۲). در بین محلات تهران در سه محله اباذر (۵)، شهرک شهرداری (۲۱) و شاهین (۵) تعداد زنان رای‌دهنده بیش از مردان بوده است. از سوی دیگر تعداد منتخبان اصلی زن در محله اباذر ۵ نفر، محله شهرک شهرداری ۶ نفر و محله شاهین ۲ نفر بوده است که نشان می‌دهد حداقل در دو محله اباذر و شهرک شهرداری مشارکت بیشتر زنان در رای دادن به سهم بیشتر زنان در ترکیب منتخبان منجر شده است. کمترین سهم زنان در بین رای‌دهندگان مربوط به دو محله بازار و پامنار در منطقه ۱۲ است. در محله بازار منتخب اصلی زن وجود ندارد اما در پامنار ۲ نفر از منتخبان اصلی زن هستند.
مقایسه میزان مشارکت با دوره چهارم
براساس اطلاعات موجود در دوره قبلی انتخابات شورایاری (دوره چهارم) ۵۴۹ هزار و ۱۹۹ نفر در انتخابات شرکت کرده‌اند. با احتساب این عدد، به نسبت دوره پیشین در دوره پنجم ۴۵ هزار و ۹۹۷ نفر کمتر رای داده‌اند و با ۸.۴ درصد کاهش آرا مواجهیم. باید این نکته را نیز در نظر داشت که عدد واقعی مشارکت در انتخابات دوره چهارم بالاتر از عدد مذکور است زیرا اطلاعات مربوط به تعداد رای‌دهندگان در چهار محله صدر (۳)، آوینی (۲۰)، شیخ صدوق (۲۰) و شاهد (۱۴) موجود نبوده و عدد ۵۴۹ هزار و ۱۹۹ نفر بدون لحاظ شدن میزان مشارکت در این محلات است. از طرف دیگر باید توجه داشت که در دوره پنجم بر خلاف دوره قبل رای‌گیری در پنج محله زینبیه (۱۳)، سرخه‌حصار (۱۳)، فرودگاه (۹)، قصرفیروزه (۱۴) و مسگرآباد (۱۵) برگزار نشده است که باید در مقایسه آمار دو انتخابات مورد توجه باشد.
نکته دیگری که در مقایسه میزان مشارکت در دوره باید به آن توجه کرد، شرط سنی واجدین شرایط رای دادن است. در دوره چهارم افراد ۱۵ ساله و بالاتر می‌توانستند در انتخابات شرکت کنند که در دوره جدید سن رای دادن به ۱۸ سال افزایش یافته است. برآورد جمعیت بالای ۱۵ سال در سال ۱۳۹۳ معادل ۶ میلیون و ۸۵۳ هزار و ۷۰۵ نفر است که با این احتساب میزان مشارکت در دوره چهارم -بدون لحاظ کردن آمار چهار محله ای که میزان رای در آن مشخص نیست- ۸ درصد است. در نتیجه اگر اطلاعات دو دوره بر اساس محلات مشترک و اطلاعات موجود هر دو دوره مقایسه شود، میزان مشارکت از ۸ درصد به ۷.۱ درصد کاهش داشته است. ۹ منطقه تهران شاهد رشد مشارکت و ۱۳ منطقه با کاهش مشارکت مواجه بوده‌اند. در بین مناطق ۲۲گانه بیشترین کاهش مشارکت در مناطق ۸، ۲ و ۲۰ و بیشترین رشد مشارکت در مناطق ۱۲، ۲۱، ۱۱ و ۱۹ ثبت شده است.
مقایسه میزان مشارکت در محلات تهران در دوره چهارم و پنجم نشان می‌دهد بیشترین میزان رشد مشارکت در محله اراج (۱) وجود داشته که میزان رای در آن حدودا ۵/ ۵ برابر شده است. محلات ازگل (۱)، کشاورز (۶) و عباس‌آباد (۷) نیز رشد چشمگیری داشته‌اند. بیشترین میزان کاهش در محله‌های هزارسنگ (۱) و قبا (۳) بوده که میزان آرا کمتر از یک سوم شده است. محلات شهرزیبا (۵)، دریا (۲) و تهران‌پارس شرقی (۴) نیز با کاهش قابل‌ملاحظه میزان مشارکت روبه‌رو بوده‌اند به‌طورکلی در ۱۴۰ محله میزان مشارکت افزایش و در ۲۰۳ محله کاهش یافته است. کمترین میزان مشارکت در دوره قبل در محله فرودگاه (۹) بوده که در آن ۹۴ نفر رای داده‌اند و پس از آن محلات ویلاشهر (۲۱) با ۱۹۷، شهرک شهرداری (۲۱) با ۲۰۰ و شهرک غزالی (۲۱) با ۲۱۵ مشارکت‌کننده قرار دارند. اگر محله فرودگاه که در این دوره در آن انتخابات برگزار نشده کنار گذاشته شود، می‌توان گفت کف مشارکت‌کنندگان در انتخابات در این دوره در محلات افزایش یافته زیرا کمترین میزان مشارکت در دوره جدید ۲۴۴ نفر در محله هزارسنگ (۱) است. در دوره چهارم ۲۱ محله کمتر از ۵۰۰ نفر مشارکت‌کننده داشتند که در این دوره به ۱۸ محله کاهش یافته است. در نهایت باید به این نکته اشاره کرد اگر نسبت تعداد رای دهندگان به کاندیداها را در نظر بگیریم، در این صورت در دوره چهارم به ازای هر داوطلب ۴۱ نفر رای داده‌اند و در این دوره به ازای هر داوطلب ۴۲ نفر پای صندوق رای رفته‌اند.
نتایج انتخابات
با توجه به برگزاری الکترونیک انتخابات نتایج اولیه در ۳۰۵ محله در ساعت ۶ صبح روز پنجم مردادماه از طریق سامانه شورایاری در اختیار عموم قرار گرفت. در ۴۳ محله به جهت تساوی آرا برخی نامزدان، تعیین برنده انتخابات به هیات نظارت کشیده شد که به‌جز یک محله –آپادانا که هنوز نتایج آن به تایید هیات نظارت نرسیده است- در پانزدهم مرداد ماه اعلام شد. با اتمام فرایند انتخابات در نهایت ۳۱۲۳ نفر به عنوان اعضای اصلی و ۱۳۸۶ نفر به عنوان اعضای علی‌البدل انجمن‌های شورایاری ۳۴۷ محله تهران برگزیده شدند. در کل تهران میانگین رای به ازای هر داوطلب ۱۶۲ رای و برای منتخبان اصلی ۳۴۱ رای بوده و برای ۷۷ داوطلب رای صفر ثبت شده است. ۵۰ درصد از داوطلبان کمتر از ۱۰۰ رای داشته‌اند که دو نفر از آنها (دقیقاً با ۱۰۰ رای) به‌عنوان عضو اصلی انتخاب شده‌اند و ۳۳ درصد از داوطلبان بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ رای داشته‌اند (یعنی مجموعاً ۸۳ درصد از کل داوطلبان کمتر از ۳۰۰ رای داشته‌اند). ۱۱ درصد از افراد هم بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ رای کسب کرده‌اند و تنها ۵ درصد از داوطلبان بالاتر از ۵۰۰ رای به دست آورده‌اند.
از میان منتخبان اصلی ۵۱۱ نفر زن معادل ۴/ ۱۶ درصد زنان هستند که در مقایسه با دوره قبل سهم آنان ۵ درصد افزایش یافته است. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که یک‌چهارم از کاندیداها از زنان بوده‌اند اما درنهایت ۴/ ۱۶ درصد به‌عنوان اصلی برگزیده شده‌اند. مقایسه سهم زنان در میان منتخبان اصلی در مناطق ۲۲گانه نشان می‌دهد منطقه ۲۱ با ۳۰ درصد در رده اول قرار می‌گیرد و پس از این منطقه، مناطق ۶ و ۵ با به ترتیب ۲۵ و ۲۴ درصد سهم منتخبان زن در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند. کمترین منتخب اصلی زن متعلق به منطقه ۱۸ است که در آن زنان تنها ۷ درصد از شورایاری منتخب را تشکیل می‌دهند. در منطقه ۸ سهم زنان ۱۰ درصد و در مناطق ۴، ۱۶، ۱۰ و ۱۹ سهم زنان حدودا ۱۱ درصد است. در ۱۲ محله جهاد (۶)، شهرک شهرداری (۲۱)، اباذر (۵)، اراج (۱)، ارم (۵)، باغ خزانه (۱۷)، پونک (۲)، دکتر هوشیار (۹)، سهروردی (۷)، مرادآباد (۵)، والفجر (۶) و هاشم‌آباد-نفرآباد (۲۰) اکثریت شورایاری به زنان تعلق خواهد داشت اما در ۹۳ محله در ترکیب شورایاری هیچ منتخب زنی وجود ندارد. به علاوه ۵/ ۸۱ درصد از منتخبان اصلی متاهل و ۵/ ۱۸درصد مجردند. ۳۴.۵ درصد از منتخبان اصلی را مردان متاهل ۴۱ تا ۶۰ ساله تشکیل می‌دهند و پس از آن مردان متاهل زیر ۴۰ سال و مردان مجرد زیر ۴۰ سال پرفراوانی‌ترین گروه‌ها هستند.
در میان محلات تهران بیشترین سهم منتخبان اصلی مجرد متعلق به مناطق ۶ (۳۱ درصد)، منطقه ۱۳ (۳۰ درصد) و منطقه ۱۰ (۲۸ درصد) است و کمترین سهم منتخبان مجرد هم در مناطق ۱۵ و ۱۹ (۱۰ درصد) و مناطق ۱۷ و ۱۸ (۱۲ درصد) است. در ۱۵ محله اکثریت با مجردهاست؛ ۸ نماینده منتخب در محله شهید باقری (۲۲) و ۷ نفر در محله بهجت‌آباد (۶) مجرد هستند. در ۸۱ محله نیز همه اعضای منتخب اصلی متاهلند.
سن بالاتر عامل مؤثری در موفقیت در انتخابات بوده است. نتایج نشان می‌دهد ۲۲ درصد از داوطلبان زیر ۳۰ سال در نهایت به‌عنوان عضو اصلی برگزیده شده‌اند که این رقم برای دو گروه سنی ۳۱ تا ۴۵ سال و ۴۶ تا ۶۰ سال به ترتیب ۷/ ۲۴ و ۲۹ درصد بوده و برای افراد بالای ۶۰ سال به ۳۵درصد رسیده است (از هر ۱۰۰ نفر داوطلب بالای ۶۰ سال، ۳۵ نفر انتخاب شده است). میانگین سنی منتخبان اصلی ۴۳ سال است. بالاترین میانگین سنی منتخبان به مناطق ۱، ۳ و ۱۴ اختصاص دارد (به ترتیب ۴۶، ۴۵ و ۴۵ سال) که هر سه منطقه در بین مناطق با کمترین میزان مشارکت هم هستند. جوان‌ترین منتخبان هم از منطقه ۱۰ انتخاب شده‌اند (میانگین سنی ۵/ ۳۸سال). میانگین سنی شورایاری‌های منتخب در محلات از ۵۸ سال در کاظم‌آباد در منطقه ۴ تا ۲۵.۳ سال در محله شهید باقری در منطقه ۲۲ تغییر می‌کند. میانگین سنی ۳۱ انجمن شورایاری بالای ۵۰ سال، ۲۱۷ شورایاری ۴۰ تا ۵۰ سال و ۹۹ شورایاری کمتر از ۴۰ سال است. در جوان‌ترین شورایاری در محله شهید باقری (۲۲) کوچک‌ترین عضو آن ۲۲ سال و مسن‌ترین ۳۱ سال سن دارند و میانگین سنی اعضا ۲۵ سال است (در این محله ۸ نفر از اعضا مجردند). شورایاری محله اکباتان هم با میانگین سنی ۵۷ سال پس از کاظم‌آباد مسن‌ترین شورایاری تهران است.
یکی از پرسش‌های اساسی در مورد انتخابات دوره پنجم این است که مشارکت عمومی تا چه اندازه به تغییر ترکیب شورایاری‌ها منجر شده است. بر اساس نتایج انتخابات در بین اعضای منتخب اصلی، ۱۰۸۹ نفر (۳۵ درصد) سابقه عضویت در دوره چهارم شورایاری را داشته‌اند و درنتیجه دوسوم از ترکیب شورایاری‌ها در دور پنجم دستخوش تغییر شده است. بیشترین تغییر در ترکیب شورایاری‌ها در منطقه ۱۰ ثبت شده که ۸۱ درصد از آن اعضای جدید هستند و پس از آن مناطق ۱۱، ۲۲ و ۲۱ با بیش از ۷۰ درصد تغییر قرار دارند. در مناطق ۱۲، ۴ و ۷ نیز میزان تغییر ترکیب شورایاری کمتر از ۶۰ درصد بوده است. ترکیب شورایاری در محلات اسماعیل‌آباد (۱۹)، تجریش (۱) و یوسف‌آباد (۶) کمترین تغییر را داشته و ۸ نفر از اعضای فعلی عضو دوره قبلی هم بوده‌اند.
در ۸۳ محله (۲۳ درصد از محلات) اکثریت شورایاری در دوره جدید با اعضای دوره قبل است که مجددا انتخاب شده‌اند و در ۲۶۴ محله اکثریت با اعضای جدید خواهد بود. در ۲۷ محله نیز ترکیب شورایاری کاملاً جدید خواهد بود و هیچ‌کدام از اعضای دوره قبل در انتخابات موفق نبوده‌اند. نکته دیگر این است که ۲۳۸ نفر از داوطلبان دوره پنجم شورایاری در هر چهار دوره قبلی عضویت داشته‌اند که از این تعداد ۱۸۷ نفر (۶/ ۷۸درصد) مجدداً به عضویت شورایاری درآمده‌اند و برای پنجمین بار پیاپی عضو شورایاری خواهند بود. در ۱۵۸ محله تهران حداقل یکی از این اعضای همیشگی مجددا انتخاب شده و در محله سرآسیاب دولاب ۵ نفر از اعضای منتخب کسانی هستند که در چهار دوره قبلی هم عضو شورایاری بوده‌اند. در نهایت باید به این نکته نیز اشاره کرد که ۶۹ نفر از منتخبان اصلی، کارمندان شهرداری تهران هستند. (۲/ ۲ درصد از کل منتخبان اصلی).
به ازای هر داوطلب، ۴۲ نفر در انتخابات رای داده‌اند. در بین مناطق این نسبت از ۹۶ در منطقه ۱۹ تا ۳۰ در منطقه ۱ تغییر می‌کند. پس از منطقه ۱۹، مناطق ۱۸ با ۷۶ نفر و منطقه ۱۵ با ۶۷ نفر قرار می‌گیرند. مناطق ۱ و۳ هم با ۳۰ نفر در پایین‌ترین رده قرار دارند. با کنترل متغیر جمعیت، همبستگی میان تعداد داوطلبان و تعداد رای‌دهندگان در حد ضعیف اما مثبت (۳۴/ ۰) است. درنتیجه نمی‌توان با قاطعیت گفت تعداد داوطلب عامل اصلی تعیین‌کننده میزان مشارکت در محلات است؛ نمونه آن منطقه ۱۹ است که از نظر تعداد داوطلب به نسبت جمعیت در رده نهم قرار دارد، اما به ازای هر داوطلب ۹۶ نفر پای صندوق رای آمده‌اند و در رده نخست تهران قرار دارد.
سوال مهم دیگر در مورد انتخابات شورایاری این است که آیا مردم به لیست های انتخاباتی رای داده اند یا به کاندیدادهای فردی. این مساله از این جهت اهمیت داشت که ایده رای دادن گروهی و «ائتلاف اجتماعی» توسط معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران به شهرداران مناطق توصیه شد. بر همین اساس در تمام مناطق شهرداری، جلسه‌ای با حضور تمام داوطلبین برگزار شد و نامزدها به تشکیل ائتلاف تشویق شدند. در نتیجه این اقدام، علاوه بر ائتلاف‌های محلی، ائتلاف‌های توان‌یابان، کارگران و سایر اقشار نیز شکل گرفت. نتایج انتخابات نشان می‌دهد با توجه به اینکه درمجموع یک میلیون و ۹۳۴ هزار و ۹۲ رای به افراد داده شده، می‌توان گفت هر رای‌دهنده به‌طور متوسط به ۳.۸ نفر رای داده است. الگوی رای به یک گروه از کاندیداها در میان مناطق و محلات متفاوت است؛ در منطقه ۱۰ هر رای‌دهنده به‌طور متوسط به ۱/ ۵ نفر و در منطقه ۶ به ۶/ ۴ نفر رای داده است که بالاترین میزان در بین مناطق بشمار می‌آید.
در پایین‌ترین رده منطقه ۱۸ قرار دارد که هر فرد بطور میانگین به ۳داوطلب رای داده است. در میان محلات تهران در محله مرتضوی (۱۰) هر نفر بطور متوسط به ۶.۹ نفر رای داده که بررسی‌ها نشان می‌دهد رقابت اصلی بین سه فهرست بوده است. در محلات گرگان (۷)، سوهانک (۱)، اباذر (۵)، غزالی و شهید باقری (۲۲) نیز هر رای دهنده بطور متوسط به بیش از ۶ کاندیدا رای داده است. در مجموع در ۵۵ محله، رای‌دهندگان بطور متوسط ۵ نفر یا بیشتر و در ۸۵ محله به کمتر از ۳ نفر رای داده اند. برای تحلیل دقیق تر الگوی رای دهی به تحلیل های موردی و اطلاعات جانبی نیاز است لیکن با توجه به همین آمار هم می‌توان گفت رای به یک نامزد مشخص شیوه اصلی رای دهی در محلات در انتخابات شورایاری نبوده است.
جمع بندی
برگزاری انتخابات در ۳۴۸ حوزه انتخابیه آزمونی دشوار برای شهرداری تهران بود که با وجود برخی کاستی‌ها با موفقیت از آن عبور کرد. رای‌گیری الکترونیک برای اولین بار، انتشار سریع نتایج انتخابات، افزایش سهم زنان در میان اعضای اصلی شورایاری و بالای رفتن کف رای محلات نسبت به دور قبلی از جمله دستاوردهای این دوره از انتخابات شورایاری بود. علاوه بر برخی توصیه‌های فنی در اجرای انتخابات برخی پیشنهادها را می‌توان برای دوره بعدی جهت اجرای بهتر انتخابات مطرح کرد. یکی از مواردی که می‌تواند در اصلاح آیین‌نامه انتخابات شورایاری در نظر گرفت نحوه تعیین برنده در صورت تساوی آراست. در این دوره مساوی بودن آرای نامزدها سبب شد تکلیف نهایی برخی حوزه‌ها به روزهای بعد و تصمیم هیئت نظارت کشیده شود که حاشیه‌هایی را به همراه داشت. در حال حاضر در صورت تساوی آرای نامزدان، مدرک تحصیلی بالاتر تعیین‌کننده است و در صورت مدرک مشابه، کار به قرعه‌کشی خواهد کشید.
پیشنهاد می‌شود با هدف ایجاد تبعیض مثبت در مورد زنان و جوانان، در مرحله اول زن بودن و در مرحله دوم جوان‌تر بودن شرط تعیین برنده در صورت تساوی آرا باشد. این شروط این حسن را داراست که برنده بلافاصله پس از پایان رای‌گیری به‌صورت خودکار مشخص خواهد شد زیرا احتمال اینکه دو نفر با رای مشابه دقیقاً در یک روز به دنیا آمده باشند بسیار بعید است. نکته مهم دیگر لزوم تبلیغات و تشویق مردم برای رای دادن در روز انتخابات از طریق مجاری رسمی و خصوصاً صداوسیماست. در انتخابات ملی، میزان مراجعه مردم برای رای دادن در دو بازه زمانی صبح (حدود ساعت ۹) و عصر (حدود ساعت ۷) به حداکثر می‌رسد اما اطلاعات مربوط به مشارکت در انتخابات شورایاری نشان می‌دهد حضور مردم تنها در یک نوبت (صبح) حداکثر شده و در بعدازظهر مشارکت روندی رو به کاهش داشت. کاهش میزان رای دادن در بعدازظهر از یک سو حاکی از آن است که افراد با تصمیم قبلی در انتخابات حاضر شدند که نشانه‌ای بر اجتماعی بودن انتخابات است.
لیکن باید این نکته را نیز در نظر داشت که آشنایی عمومی مردم با ایده شورایاری و تبلیغات از مراجع رسمی می‌تواند بر افزایش مشارکت شهروندان اثرگذار باشد. تقویت موقعیت قانونی شورایاری و همراه کردن کلیه ارکان کشور در به رسمیت شناختن این نهاد می‌تواند نقش به سزای در مشارکت بیشتر عمومی و اثربخش شدن این نهاد در جهت ارتقای حکمرانی شهری ایفا کند. موضوع آخر اینکه با نگاهی به ویژگی‌های انتخابات، به نظر می‌رسد انتخابات شورایاری‌ها خصلتی اجتماعی و محلی داشته و نمی‌توان به روشنی از آن نتایجی مبتنی بر میزان مشارکت سیاسی یا پیش‌بینی برای میزان مشارکت در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی داشت.
