کیفیت بتن ایرانی در حد استانداردهای جهانی

‌لطفا درباه اقدامات خود در رابطه با افزایش کیفیت و مقاومت بتن توضیح دهید؟

در مقاومت بتن کارهای زیادی انجام شده، ‌طی سفرهای زیادی که به کشورهای مختلف از جمله کاناد و اروپا داشتم متوجه شدم که یک بتن توسط یک فرد ژاپنی درست شده به نام خود متراکم ( scc) معروف است و  به راحتی لابه‌لای میلگرد‌ها با هر وضعیت می‌تواند قرار بگیرد. سازنده اول این بتن از خاکستر ذغال سنگ استفاده می‌کرده است. برای تولید این بتن نیازمند این بودیم که خاکستر ذغال سنگ را از کشورهایی مالزی و هند خریداری کنیم و به علت هزینه حمل از سیمان برای ما گران تر در می‌آید. بعد از تحقیقات متعدد متوجه شدیم که بهترین ماده ای که میتوانیم جایگزین آن کنیم،‌ زئولیت است. بخش پژوهش را در کارخانه فعال کردیم و هر بتنی که تولید می‌کنیم در آزمایشگاه بتن شرکت از نظر نوع دانه بندی، مواد افزودنی،‌ نوع دانه بندی ها  و ... تست می‌کنیم. در سالهای گذشته بتن را با یخ خرده تولید می‌کردیم تا درجه حرات افزایش نیابد و مقاومت آن مطلوب باشد. مثلا در سال گذشته ۲۸ هزار متر مکعب بتن را با قالبهای یخ برای پروژه بانک سامان ریختیم. با چندین دانشگاه در زمینه ارتقای کیفیت، مقاومت و دوام بتن پیمان همکاری داریم و از طرفیت بخش آکادمیک در این زمینه استفاده می‌کنیم. عمر بتن خود متراکم طبق آمار و اسناد موجود حدود ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ است. به نظر من بهترین صرفه جویی در کشور داشتن مصالح خوب در  ساختمان به ویژه در فونداسیون، ‌ستون ها و پل ها است. این امر علاوه بر پایین آوردن هزینه ها، ‌پایداری بتن به ما کمک می‌کند تا سرمایه ملی کشور از بین نرود.

آیا محدودیتی در تولید انواع بتن وجود دارد؟

بر اساس مجوزهایی که داریم قادر هستیم در سال حدود ۵۰۰ هزار مترمکعب بتن تولید کنیم. مشکل اساسی ما توزیع بتن است. ماشین آلات مورد نیاز قیمت گران بوده و استهلاک بالایی دارد و به علت تحریم ها امکان واردات ماشین آلات نو را نداریم. حمل و پمپاژ بتن وابستگی زیادی به ماشین ‌آلات نو و با کیفیت دارد. سعی می‌کنیم از ماشین آلات، پمپ‌ها و ماشین آلات اروپایی برای این منظور استفاده کنیم زیرا ماشین آلات و پمپ‌های چینی،‌ کیفیت لازم را ندارد. ولی امکان واردات ماشین آلات نو وجود ندارد همچنین امکان واردات ماشین آلات دست دوم اروپایی نیز وجود ندارد. در زمینه تولید بتن رنگی و ضد آب نیز تجربه های خوبی داریم.

جایگاه بتن کشور نسبت به سایر کشورها چکونه است؟

با وجود تمامی مشکلات موجود سعی کردیم بتن‌هایی در سطح استانداردهای دنیا تولید کنیم و این موضوع اتفاق افتاده است. بتن تولیدی در داخل کشور قابل رقابت در سطح جهانی است و نسبت به سایر کشورها جایگاه قابل قبولی از نظر تولید بتن داریم. از نظر وضعیت و کیفیت تولید در حد استانداردهای دنیا هستیم. در حالی که یک متر مربع بتن در کشور ۱۷ تا ۲۸ دلار قیمت دارد درصورتی که یک متر مکعب بتن در کانادا حدود ۲۰۰ دلار قیمت دارد. قیمت بتن در کشور یک دهم بتن در کشورهای دیگر است.

با توجه به اینکه بخش زیادی از مقاومت یک سازه مربوط به بتن است آیا نظارت‌های دقیقی روی کیفیت بتن صورت می گیرد؟

اداره استاندارد،‌ سازمان نظام مهندسی، ‌مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی نظارت های خاصی روی این موضوع انجام می دهند. ظرف ۴ سال گذشته ۳ گواهی نامه در نظر کیفیت از طرف ‌مرکز تحقیقت مسکن و شهرسازی،‌ ۳ تا ۴ لوح از طرف وزارت صمت دریافت کردیم. کمیت و کیفیت بتن از جانب این نهادها کنترل شده و بصورت دوره‌ای نمونه برداری انجام می‌دهند.

موانع و مشکلات تولید بتن در کشور چیست؟

بزرگترین مشکل ما موضوع حمل و نقل بتن است. درخواست ما همکاری پلیس راهور با ما است. به علت اینکه بتن یک ماده زنده بوده و مشکلاتی از نظر قوانین راهنمایی و رانندگی برای تردد ماشین های حمل بتن وجود دارد و ماشین های حمل بتن در روز توسط پلیس راهنمایی و راندگی متوقف می‌شوند. حمل بتن را نمی‌شود فقط منحصر به ساعات خاصی در شب کرد. عمر بتن از لحظه ای که در کارخانه تولید می‌شود تا لحظه ای که روی فونداسیون ریخته می‌شود در تابستان زمانی بین ۷۵ دقیقه و در فصل زمستان حداکثر ۹۰ دقیقه است. پلیس راهنمایی و رانندگی باید در این موضوع به ما کمک کند چون بتن یک کالای زنده است و با دیر رسیدن میزان مقاومت بتن کاهش می‌یابد. بتن باید بصورت پیوسته ریخته شود و قطع آن باعث از بین رفتن چسبندگی بتن شده و مقاومت آن تغییر می‌کند و بتن ریزی را نمی‌توان فقط به شب منحصر کرد. در این زمینه با پلیس راهور هم صحبت کرده و از آنها هم خواهش کردیم که در ساعات تردد ماشین های حمل بتن به ما کمک کنند تا کمیت و کیفیت بتن افزایش یابد. همچنین از وزرات صمت تقاضا داریم اجازه واردات ماشین آلات اروپایی و با کیفیت را به ما بدهند. زیرا ماشین آلات اروپایی امکان حمل سلامت و با کیفیت بتن را به ما می‌دهند. پمپ های با کیفیت می توانند یک دانه بندی مناسب را پمپاژ کنند.  

به عنوان یک فرد پیشکسوت چه توصیه ای به فعالان ساختمانی و تولید کنندگان بتن دارید؟

تفاوت قیمت بین بتن با کیفیت و نا مرغوب در هر متر مکعب حدود ۱۰ تا۲۰ هزار تومان است. از سازندگان تقاضا دارم تا در کیفیت بتن مورد استفاده دقت کنند. زیرا استفاده از  بتن مناسب باعث پایدار شدن عمر ساختمان می‌شود. در کشورهای اروپایی هنگام بازسازی ساختمان با اسکلت آن کاری ندارند و فقط قسمتهای داخلی و نما را تغییر می‌دهند. به مهندسان توصیه می‌کنم مراقب باشند بتن در هنگام حمل سفتی خود را حفظ کند. وقتی بتن شل شد، ‌مقاومت آن پایین می‌آید. همچنین  دانه بندی بتن نیز در مقاومت بتن موثر است. بعد از بتن ریزی نیز نگهداری از آن اهمیت دارد و مهندسان باید بتن را آبدهی کرده و درجه حرارت آن را کنترل کنند تا بتن عمل بیاید. هر چقدر به اسکلت یک ساختمان دقت کنیم، ‌سرمایه ملی کشور حفظ می‌شود.