چرا دنیای‌اقتصاد نفوذ دارد؟

 چه اتفاقی افتاده بود که طی دو روز این‌تعداد کتاب سفارش داده‌شد؟ به ناشر محترم گفتم برایم تعجب‌آور و در همان‌حال سوال است که چرا در این دو روز این تعداد کتاب، توسط شرکت‌های پخش تقاضا شده است؟ دوست ناشر گفت شاید باور نکنی ولی هر وقت روزنامه «دنیای‌اقتصاد» کتابی را معرفی می‌کند، تعداد سفارش در همان روز معرفی و یکی دو روز بعد از آن بالا می‌رود! او در ادامه اضافه کرد که روزنامه‌های دیگر که صبغه فرهنگی هم دارند تا این‌حد تاثیرگذار نیستند.چرا روزنامه دنیای‌اقتصاد تا این حد نفوذ دارد؟ این پرسش مدتی در ذهنم بود و با آن کلنجار رفتم. در پاسخ چند نکته را دریافتم:

۱ـ طیف گسترده‌ای از خوانندگان روزنامه دنیای‌اقتصاد را مدیران شرکت‌های تولیدی، بازرگانی و همین‌طور بنگاه‌های اقتصادی متوسط که در زمینه بورس و مانند آن فعال هستند تشکیل می‌دهند. خواه و ناخواه این قشر، هم امکانات مالی مناسبی دارند و هم فرصت کافی برای پرداختن به موضوعاتی جز دغدغه‌های اقتصادی. این طیف از مخاطبان با مخاطبان روزنامه‌های دیگر سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تفاوت دارند. مخاطبان روزنامه‌های دیگر را قشرهای متفاوتی تشکیل می‌دهند که در میان آن‌ها طبقات آسیب‌پذیر هم‌چون کارمندان، دانشجویان و... وجود دارند. این نوع مخاطبان، با همه گرایش‌های فرهنگی و باوجود بالابودن سطح مطالعه در میانشان، آن‌چنان‌که باید توان مالی برای خرید کتاب‌های گوناگون را ندارند.

نکته دیگر خانواده‌ها هستند. وقتی روزنامه دنیای‌اقتصاد توسط مدیر یا صاحب یک بنگاه اقتصادی خریداری می‌شود، معمولا همراه او به منزل می‌رود. کمبود وقت در ساعات کاری و مشغله‌های دیگر باعث می‌شود روزنامه برای خوانده‌شدن به خانه برود. در این‌جاست که خانم خانه و نیز فرزندان هم به آن نگاهی می‌اندازند و به صفحات فرهنگی، ورزشی، اجتماعی و ادبی و هنری، رجوع می‌کنند تا به نیازهایی که خاص آن‌هاست پاسخ دهند. 

درواقع صاحبان بنگاه‌ها که معمولا از سطح سواد عالی برخوردارند و نیز خانواده‌هایشان مخاطب روزنامه دنیای‌اقتصاد هستند که وقت و امکانات کافی برای مطالعه کتاب دارند. همین نکته است که باعث می‌شود وقتی کتابی در صفحه مثلا ادب و هنر معرفی شود، مخاطبان روزنامه پی آن می‌روند و سفارشش را می‌دهند.

۲ـ نکته مهم دیگر به رابطه روزنامه و مخاطب مربوط می‌شود و می‌توان نام اعتماد را به آن داد. دنیای‌اقتصاد آن‌گونه‌که تا امروز نشان داده توانسته اعتماد مخاطبان خود را جلب کند. این اعتماد طبیعتا به موضوعات اقتصادی روزنامه محدود نشده و عرصه‌های دیگر را هم دربرمی‌گیرد. زمانی که صفحات فرهنگی، تاریخی و... به معرفی یک کتاب اقدام می‌کنند یعنی این کتاب، آن‌قدر اهمیت دارد که مورد نظر روزنامه‌نگاران، دبیران و مسوولان روزنامه قرار گیرد. طبیعی است اگر به این اعتماد، لطمه وارد شود دیگر خواننده، گرایشی ندارد که بخش معرفی کتاب در صفحات مختلف را مرجع خود قرار داده و اقدام به خرید آن کند.

۳ـ طبیعتا گسترش فضای مجازی و وفور اخبار و تحلیل‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و... باعث شده گرایش به مطالعه روزنامه‌های کاغذی فروکش کند. اما اگر روزنامه‌ای بتواند نیازهای مخاطبان خود را در قالب اخبار و تحلیل‌های مبتکرانه پاسخ دهد خواهد توانست نفوذ خود را حفظ کند؛ موضوعی که در خصوص برخی روزنامه‌های معتبر دنیا شاهد آن هستیم. به‌نظر می‌آید دنیای‌اقتصاد در این زمینه نیز موفق بوده است. اما آنچه در این‌ مطلب اهمیت دارد این است که این موفقیت باعث می‌شود صفحات دیگر روزنامه هم همچنان دیده شوند. گذشته از صفحات اقتصادی می‌توان گفت صفحات ادبی، هنری، تاریخی و... نیز توانسته‌اند خود را برای خواننده تازه و جذاب نگاه دارند. 

طبیعتا می‌توان عوامل دیگری را هم ذکر کرد که باعث می‌شود صفحات غیر‌اقتصادی روزنامه دنیای‌اقتصاد هم دیده شود. اگر به همین کوتاه بسنده کنیم باید گفت رمز موفقیت صفحات غیراقتصادی روزنامه دنیای‌اقتصاد به طیف مخاطبان آن، اعتماد و تازگی مطالب آن برمی‌گردد. امیدوارم این ویژگی‌ها همچنان تداوم داشته باشد و روزنامه دنیای‌اقتصاد به‌عنوان یکی از نشریات مستقل و غیر‌دولتی بتواند هم‌چنان راه خود را ادامه دهد.