«دنیای‌اقتصاد» شرکت‌های تولیدکننده اوره را بررسی می‌کند
اوره ساز‌ها در دام تخفیف‌های اجباری
ظرفیت تولید
طبق آخرین برآوردهای موجود ۱۸۰-۱۷۰ میلیون تن اوره در سطح جهان تولید و مصرف میشود. در حال حاضر ظرفیت عملی شرکت‌های تولیدکننده اوره در ایران ( بدون احتساب پتروشیمی لردگان ) حدود ۸۵/ ۵ میلیون تن برآورد میشود. بیشترین ظرفیت عملی تولید اوره با ۳ میلیون تن مربوط به پتروشیمی پردیس و کمترین ظرفیت تولید با ۶۰۰ هزار تن مربوط به پتروشیمی خراسان است. در ضمن پتروشیمی شیراز کمترین نسبت ارزش بازار به ظرفیت عملی تولید اوره را در اختیار دارد. بیشترین نسبت ارزش بازار به ظرفیت عملی تولید اوره نیز مربوط به پتروشیمی خراسان است.
سهم اوره از درآمد شرکت
در بین چهار شرکت فوق، پتروشیمی شپدیس و کرمانشاه تنها به تولید اوره مبادرت می‌کنند و ۱۰۰ درصد درآمد شرکت متعلق به فروش اوره است. اما در طرف مقابل پتروشیمی خراسان علاوه بر اوره و آمونیاک، کریستال ملامین و پتروشیمی شیراز طیف وسیعی از محصولات را تولید می‌کند. به‌طوری که ۸۱ درصد درآمد پتروشیمی خراسان و ۸۵درصد درآمد پتروشیمی شیراز مربوط به فروش اوره بوده و مابقی مربوط به سایر محصولات است. به‌طور متوسط ۶۷درصد اوره تولید شده توسط شرکت‌ها صادر میشود. بیشترین درصد صادرات اوره مربوط به پتروشیمی شیراز با ۷۶درصد و کمترین مقدار با ۶۰درصد مربوط به پتروشیمی خراسان است.
ترکیب بهای تمام شده محصولات
به‌طور متوسط به ترتیب بیشترین سهم از بهای تمام شده محصولات در این صنعت مربوط به سربار با ۴۹درصد ، مواد مستقیم مصرفی با ۴۸درصد و دستمزد مستقیم با ۳درصد است. در این بین اما پتروشیمی کرمانشاه روندی متفاوت داشته و مهم ترین جز بهای تمام شده مواد مستقیم با ۶۶درصد است.
در این صنعت ماده مستقیم مصرفی، گاز خوراک است که ۵۰ درصد نرخ آن بر اساس قیمت هاب‌های جهانی و ۵۰ درصد بر اساس قیمت داخلی تعیین میشود. با کاهش قیمت نفت، هم اکنون نرخ دریافتی گاز خوراک حدود ۵ سنت است. با توجه به اینکه بیشترین سهم ماده مستقیم مصرفی در بهای تمام شده مربوط به پتروشیمی کرمانشاه است، بیشترین تاثیر مثبت از کاهش قیمت گاز خوراک مربوط به این شرکت خواهد بود.
چالش اوره ساز‌ها
نرخ دلار و قیمت اوره جهانی مهم ترین محرک‌های بنیادین برای سودآوری شرکت‌های اوره ساز است. در این بین اما این صنعت با چالش تحریم مواجه است و باید اوره خود را پایین‌تر از نرخ‌های جهانی به فروش رساند. در حال حاضر نرخ اوره صادراتی ایران بین ۲۰۰-۱۹۰ دلار به فروش می‌رسد که اختلاف معناداری با قیمت جهانی دارد. در این بین شرکت‌های پتروشیمی پردیس و شیراز با ۱۹درصد بیشترین تخفیف و پتروشیمی کرمانشاه با ۱۵ درصد کمترین تخفیف را به مشتریان خود می‌دهند. علت بالا بودن حاشیه سود پتروشیمی کرمانشاه نسبت به سایر رقبا، پایین بودن نرخ تخفیف اوره است.
پیش‌بینی سود
با توجه به هیجانات فروش فعلی در بازار سرمایه، شرکت‌های اوره ساز جذابیت دو چندانی پیدا کرده‌اند. به‌طوری که با نرخ جهانی اوره ۲۳۵ دلاری و پابرجا بودن تخفیف‌های فعلی، متوسط p/ e آتی سال مالی ۱۴۰۰ در این صنعت حدود ۵/ ۷ واحد است. در این بین پتروشیمی کرمانشاه با p/ e ۶/ ۶ کمترین نسبت قیمت به سود و پتروشیمی شیراز با p/ e ۴/ ۸ بیشترین نسبت را به خود اختصاص داده‌اند. متوسط درصد تقسیم سود در این صنعت ۶۱درصد است. بیشترین سود تقسیمی در این صنعت مربوط به پتروشیمی خراسان با ۹۵ درصد و کمترین درصد تقسیم سود با ۲۰ درصد مربوط به پتروشیمی شیراز است. علت پایین بودن سود تقسیمی در این شرکت بدهی ارزی شرکت و مشکلات در ساختار نقدینگی موجود آن است.
چشم‌انداز قیمت اوره جهانی
طبق آخرین پیش‌بینی‌های صنعت اوره، قیمت اوره بین دو کانال ۲۱۵ و ۲۶۰ در حرکت است. هر چه به سمت کف کانال نزدیک می‌شویم عرضه اوره توسط بازیگران مهم نظیر چین کاهش یافته زیرا بهای تمام شده اوره در این کشور بسیار بالاتر از حوزه خلیج فارس است. در طرف مقابل هر چه به سقف کانال نزدیک می‌شویم با عرضه بیشتر چین، قیمت‌ها به سمت تعادل پیش خواهند رفت. تا تاریخ ۲۰ آگوست میزان جمع آوری اوره توسط تندر هند حدود ۳۰۰ هزار تن بوده است که اختلاف معناداری با ۵/ ۱ میلیون پیش‌بینی اولیه خود دارد. حال با افزایش قیمت جهانی اوره نگاه بازیگران بزرگ به سمت چین است. چین با مشارکت در تندر هند و افزایش عرضه می‌تواند تعادل را دوباره به بازار بازگرداند.
تخفیف‌های موجود به‌عنوان یک پتانسیل بالقوه در این صنعت مورد توجه است. به‌طوری که با کاهش تخفیف ها، شاهد رشد چشمگیر سودآوری و حاشیه سود در این صنعت خواهیم بود. بیشترین تاثیر کاهش تخفیف متعلق به دو شرکت پتروشیمی شیراز و پردیس خواهد بود. در پایان می‌توان گفت با توجه به عواملی نظیر؛ صادرات محور بودن صنعت اوره، قیمت‌های فعلی اوره در سطح دنیا و نرخ دلار، کماکان انتظار سودآوری بیش از پیش در این صنعت دور از انتظار نخواهد بود.
