افزایش سرمایه اکثرا برای تامین منابع مالی جدید برای گسترش فعالیت‌های شرکت یا اصلاح ساختار مالی شرکت انجام می‌شود و از چهار محل سود انباشته (سهام جایزه)، آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و روش صرف سهام صورت می‌گیرد. معمولا افراد در زمان مواجهه با اخبار مبنی بر افزایش سرمایه شرکت‌ها بیشتر بر اساس نوع افزایش سرمایه و اینکه از کدام محل است در مورد آن تصمیم می‌گیرند و به نوعی اینکه افزایش سرمایه از کدام محل باشد در ذهن افراد جایگاه متفاوتی دارد. برای مثال افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی را به‌طور کلی جذاب‌تر از آورده نقدی سهامداران تلقی می‌کنند. اما نکته بسیار حائز اهمیت در بحث افزایش سرمایه چرایی آن است؟

اگر شرکت‌ها برای تامین منابع مالی در راستای یک طرح توجیهی خاص و به منظور بهبود فرآیند کلی عملیات شرکت یا بهبود در وضعیت سودآوری، توسعه و رشد، اقدام به افزایش سرمایه کنند باعث جذابیت افزایش سرمایه است نه اینکه این افزایش سرمایه از کدام محل صورت می‌پذیرد. در این موارد معمولا شرکت‌ها به ورود نقدینگی واقعی (نه تغییر در حساب‌ها) نیاز دارند و از محل آورده سهامداران اقدام می‌کنند که ممکن است با استقبال سهامداران روبه‌رو نشود. از طرفی برخی شرکت‌ها به دلیل عدم‌توانایی در پرداخت سود به سهامداران ممکن است اقدام به افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده کنند یا به دلیل مشکلات ساختار مالی دست به افزایش سرمایه بزنند. شرکت‌هایی که مشمول ماده ۱۴۱ شده و با زیان انباشته ممکن است اقدام به افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها کنند و... که تمام این موارد نشان‌دهنده این است که دلیل افزایش سرمایه بهبود عملکردی شرکت نبوده و جدا از اینکه از کدام محل صورت می‌گیرد قرار نیست به واقع تاثیر مستقیم در جهت تقویت عملکرد شرکت داشته باشد. بررسی این موضوع که پس از ورود منابع نقدی جدید به شرکت یا حفظ منابع در دل شرکت در نهایت چه تاثیری بر درآمد آن خواهد داشت مهم‌ترین نکته درخصوص تصمیم‌گیری برای شرکت یا عدم‌شرکت در افزایش سرمایه است. توجه به این نکته ضروری است که دلیل افزایش سرمایه بسیار مهم‌تر از روشی است که افزایش سرمایه از طریق آن صورت می‌گیرد.

در بحث افزایش سرمایه مانند بسیاری از مباحث مالی دیگر، نگاه از جانب سهامدار و شرکت به این موضوع متفاوت است. به همین دلیل معمولا افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و سود انباشته از آنجا که بر تعداد دارایی افراد اضافه می‌کند و معمولا در بازار‌های رو به رشد پس از بازگشایی قیمت سهم افت پیدا نمی‌کند از دید سهامداران جذاب‌تر از سایر روش‌هاست؛ اما از دید شرکت، هرچه افزایش سرمایه باعث ورود نقدینگی واقعی به داخل شرکت شود (صرفا بحث تبدیل حساب‌ها و حسابداری نباشد) و منابع جدید وارد شرکت کند جذاب‌تر خواهد بود. در سال ۱۳۹۸، از مجموع ۶۴۷,۴۷۰ میلیارد ریال افزایش سرمایه حدود ۴۸ درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و ۴۰ درصد از محل اندوخته، سودانباشت و صرف سهام بوده است. در پنج ماه نخست سال‌جاری از کل ۷۵۱,۹۰۱ میلیارد ریال افزایش سرمایه ۸۷ درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بوده است که  نسبت به کل سال گذشته بیش از دو برابر رشد از محل تجدید ارزیابی  داشته‌ایم. به نظر می‌رسد به دلیل تورم بالای حاکم بر اقتصاد کشور و رشد قابل‌توجه ارزش دارایی‌های شرکت‌ها، افزایش سرمایه از این محل برای شرکت‌ها و سهامداران جذابیت پیدا کرده است؛ به‌طوری که بررسی روند قیمت سهام این شرکت‌ها گواه اهمیت موضوع افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی در نگاه سهامداران است. از جمله مزیت‌های افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها، امکان خروج از ماده ۱۴۱ قانون تجارت، افزایش کارآیی اطلاعات و به‌روزرسانی صورت‌های مالی، تقویت ظرفیت تامین مالی، واقعی‌تر شدن وضعیت صورت‌های مالی و... است.

اخبار مرتبط