فعالیت اصلی این شرکت‌ها خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی، غیربورسی و سایر دارایی‌ها همچون املاک، اوراق و سکه است. در حال حاضر ده‌ها شرکت سرمایه‌گذاری در تابلوی بورس فعالیت می‌کنند که برخی از آنها مربوط به بانک‌ها یا موسسات اعتباری و لیزینگ هستند و برخی هم در زمینه‌های تخصصی مثل خودرو، ساختمان، صنایع شیمیایی و... سرمایه‌گذاری می‌کنند. برای تحلیل شرکت‌های سرمایه‌گذاری عموما دو رویکرد مورد ارزشیابی قرار می‌گیرد

رویکرد دارایی محور(NAV)

سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری اصولا به روش خالص ارزش دارایی (NAV) ارزشیابی می‌شوند، با توجه به استاندارد حسابداری شماره ۱۵ در صورت‌های مالی به اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش ثبت می‌شوند. با در نظر گرفتن شرایط تورمی و همچنین تغییر دائمی ارزش دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت اصلی، ارزش روز خالص دارایی‌ها به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:ارزش روز خالص دارایی‌ها =ارزش ویژه+ تغییر ارزش سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها(‌بورسی و غیربورسی) + تغییر ارزش سایر دارایی‌ها و بدهی‌هاP/ NAV تعادلی سهام شرکت‌ها با توجه به شرایط آنها با یکدیگر متفاوت است. در زیر به برخی از مهم‌ترین عوامل موثر برP/ NAV تعادلی اشاره شده است:

استراتژی سهامدار عمده: استراتژی سهامدار عمده در خرید، فروش یا نگهداری سهام هر شرکتی همواره یکی از عوامل در بررسی موقعیت خرید برای سرمایه‌گذاران خرد است.

شناوری سهام شرکت: هر چه شناوری سهام شرکت کمتر باشد، برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر است.

اندازه شرکت: با فرض ترکیب دارایی‌های مشابه، شرکت‌های کوچک‌تر جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری دارند.

وضعیت سودآوری و چشم‌انداز زیرمجموعه: هر چه چشم‌انداز زیرمجموعه‌ها بهتر باشد، P/ NAV تعادلی بالاتر خواهد بود.

قابلیت نقدشوندگی دارایی‌ها: هر چه دارایی‌های شرکت سرمایه‌گذاری قابلیت نقدشوندگی بالاتر داشته باشد P/ NAV تعادلی بالاتر می‌رود.

رویکرد جریان نقدی حاصل از سرمایه‌گذاری‌های شرکت برای سهامداران در این روش با توجه به جریان‌های نقدی حاصل از سرمایه‌گذاری شرکت به برآورد سودآوری شرکت در سال آینده پرداخته و براساس تقسیمEPS بر قیمت، P/ E سهم تخمین زده می‌شود.

مطالعه موردی

در این قسمت دو شرکت سرمایه‌گذاری با نماد ونیکی و وسکاب بررسی شده و معرفی این دو شرکت در جدول پایین ارائه شده است.

مقایسه شرکت‌های زیرمجموعه

براساس آخرین قیمت معامله شده در بازار سرمایه، به ترتیب نمادهای خودرو(۱۰درصد)، فملی(۶ درصد)، وغدیر(۵ درصد) و شنفت(۵ درصد)و نیز نمادهای فولاد(۱۲ درصد)، فخوز(۸ درصد)، اخابر(۷ درصد)، فملی(۷ درصد) بیشترین وزن را در پرتفوی سرمایه‌گذاری ونیکی و وسکاب دارند.

شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری ملی ایران و شرکت آلوتک بیشترین وزن را در پرتفوی غیر بورسی ونیکی و نیز سرمایه‌گذاری در املاک و کارگزاری سینا بیشترین ارزش را در پرتفوی غیر بورسی و سایر سرمایه‌گذاری‌های وسکاب دارند.

محاسبه خالص ارزش دارایی‌ها

براساس آخرین قیمت معامله شده، دو شرکت سرمایه‌گذاری وسکاب و ونیکی به ترتیب در محدوده ۶۴ و ۵۹ درصد NAV در حال معامله هستند.