غیر از ریسک‌های غیر‌سیستماتیک سیاسی و اقتصادی که بر اوضاع کلی اقتصاد جهانی، منطقه‌ای و اقتصاد کشور به‌خصوص بازار سرمایه، اثرگذارند عمده ریسک‌های مرتبط با شرکت‌های مذکور، ریسک‌های مالی، نرخ بهره، نرخ ارز، نقدینگی، عملیاتی، اعتباری، قوانین نظارتی، استراتژیک، تغییر ارزش دارایی‌ها، ترکیب پرتفو و... است. اگر بخواهیم نگاه دقیق‌تری به وضعیت شرکت‌های مذکور بیندازیم باید نسبت‌های مالی را که ابزاری سودمند برای درک درست از واقعیت‌های مهم نتایج عملیات و وضعیت مالی یک شرکت هستند، مورد بررسی قرار داد.

سرمایه‌گذاری‌های متفاوت

شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی شامل وغدیر، وصندوق، وبانک، وامید و شستا است. مجموع ارزش این شرکت‌ها تا چهاردهم آبان ماه سال ۱۳۹۹، مبلغ ۴میلیون و ۱۰۶هزار و ۶۳۰ میلیارد ریال است که ۷۰ درصد از ارزش بازار این گروه متعلق به شستا، ۵/ ۲۶ درصد به وامید و سه شرکت دیگر مجموعا ۵/ ۳ درصد از ارزش کل بازار این صنعت را به خود اختصاص داده‌اند.

شستا

شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی در ۲۰ فروردین‌ ۹۹ در بازار دوم بورس با سرمایه ۸۰هزار میلیارد ریال درج نماد شد. این شرکت هم‌اکنون در قالب ۹ هلدینگ نفت، گاز و پتروشیمی (تاپیکو)، دارویی تامین (تیپیکو)، صدر تامین (تاصیکو)، صنایع عمومی تامین، سیمان تامین، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، مدیریت توسعه انرژی تامین، صبا تامین و خدمات ارتباطی رایتل است. سهام شناور آزاد آن ۱۱ درصد و خالص ارزش دارایی‌های شرکت ۲۱.۹۱۸ ریال است. بخش اعظم سرمایه‌گذاری شستا در شرکت‌های بورسی بوده و ۳/ ۸۴ درصد پرتفوی آن بورسی و ۷/ ۱۵ درصد را پرتفوی خارج از بورس تشکیل می‌دهد.

وامید

شرکت گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید در سال ۱۳۸۶ در بورس تهران پذیرفته شد و هم‌اکنون با سرمایه ۳۰ هزار میلیارد ریالی در زمینه‌های سرمایه‌گذاری، صنعت نفت و گاز، ساختمان، سنگ آهن، فولاد، نیروگاه، سیمان و واسطه‌گری مالی فعالیت می‌کند. سهام شناور آزاد این گروه تنها ۶ درصد است؛ و خالص ارزش دارایی‌های آن ۴۷.۳۳۹ ریال است. سرمایه‌گذاری امید ۹/ ۸۲ درصد از پرتفوی خود را به شرکت‌های بورسی و ۱/ ۱۷ درصد را به شرکت‌های خارج از بورس اختصاص داده است.

وغدیر

شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با سرمایه ۷۲ هزار میلیارد ریال در بازار سرمایه ایران، با ۲۵ درصد سهام شناور آزاد است. هلدینگ غدیر در گروه‌های نفت و گاز و پتروشیمی، ساختمان، سیمان، صنایع و معادن، مالی و بازرگانی، برق و انرژی، حمل‌ونقل و گروه فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری کرده و بر اساس آخرین اطلاعات منتشرشده ۹/ ۶۶ درصد از پرتفوی سرمایه‌گذاری آن مربوط به شرکت‌های بورسی و ۱/ ۳۳ درصد به شرکت‌های خارج از بورس اختصاص یافته است. بر اساس صورت‌های مالی ۹ ماهه انتشار یافته، سودده‌ترین شرکت در پرتفوی سرمایه‌گذاری غدیر، شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان است. خالص ارزش روز دارایی‌های این شرکت تا لحظه تنظیم این تحلیل ۱۴.۳۲۹ ریال است.

وصندوق

شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری یکی از هلدینگ‌های صندوق بازنشستگی کشوری است که نماد آن در سال ۱۳۷۹ در گروه شرکت‌های چندرشته‌ای در بورس اوراق بهادار تهران درج شد و عمده‌ سرمایه‌گذاری‌های این مجموعه در بخش‌های انرژی‌محور نظیر نفت، گاز و پتروشیمی است. طبق آخرین اطلاعات منتشرشده از این گروه، میزان سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورسی ۳/ ۵۱ درصد و شرکت‌های خارج از بورس ۷/ ۴۸درصد است. این در حالی است که پتروشیمی جم بیشترین افزایش و سود را از مجموعه پرتفوی بورسی برای وصندوق ساخته و خالص ارزش دارایی‌های آن ۱۶.۸۸۷ ریال است.

وبانک

شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی دارای سرمایه ۲۷ هزار و ۲۵۰ میلیارد ریالی است. در ترکیب سهامداران این شرکت بانک ملی ایران با سهم ۱۹/ ۶۳ درصدی و صندوق بازنشستگی، وظیفه و ازکارافتادگی بانک‌ها با سهم ۹/ ۱۴ درصدی خودنمایی می‌کنند. این شرکت ۲۰ درصد سهام شناور آزاد دارد. خالص ارزش روز دارایی‌های آن برابر با ۱۰.۷۳۷ ریال است. عمده سرمایه‌گذاری‌های این گروه در محصولات غذایی و آشامیدنی به‌جز قند و شکر، لاستیک و پلاستیک، محصولات شیمیایی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، سیمان، آهک و گچ و... است. بر اساس آخرین اطلاعات انتشاریافته از صورت‌وضعیت پرتفوی، ۷/ ۶۳ درصد پرتفوی شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس و ۳/ ۳۶ درصد از شرکت‌های خارج از بورس است.

تجزیه‌وتحلیل ریسک

نسبت‌های سودآوری

از نظر سودآوری، شرکت‌های گروه تقریبا در یک سطح هستند و در وضعیت مطلوبی قرار دارند اما بازده حقوق صاحبان سهام شستا در دوره شش ماهه سال ۹۹، ۲۵/ ۱ درصد محاسبه شده که فاصله نسبتا زیاد آن با شرکت‌های دیگر، به دلیل سودده بودن شرکت‌های زیرمجموعه است.

نسبت‌های کارآیی

نسبت‌های کارآیی (فعالیت) که نشان‌دهنده سرعت تبدیل دارایی‌ها برای فروش و پول نقد است در همه شرکت‌های دیگر اعداد نزدیک به هم را نشان می‌دهد اما  در دوره شش ماهه شرکت سرمایه‌گذاری امید این نسبت بالاتر بوده است.

نسبت‌های اهرمی

این نسبت تامین نیاز‌های مالی شرکت از طریق ایجاد بدهی را نشان می‌دهد که وغدیر با نسبت ۰۶/ ۰ درصد با افزایش بدهی‌ها در مقابل دارایی‌ها و حقوق صاحبان سهام، پرریسک‌ترین شرکت گروه محسوب می‌شود.

نسبت‌های نقدینگی

این نسبت توانمندی شرکت در قبال پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت را نشان می‌دهد؛ خواه از محل دارایی‌های شرکت باشد، خواه از محل وجوه نقد. از این بابت شرکت سرمایه‌گذاری غدیر از نظر پرداخت دیون از محل دارایی‌ها و شستا از محل وجوه نقد توانمندی بیشتری در مقایسه با دیگر شرکت‌های گروه دارند.

بررسی روند شرکت‌های گروه چندرشته‌ای صنعتی

تاثیرپذیری قیمت سهام شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی از ارزش بازاری دارایی‌های موجود در پرتفوی آنها امری بدیهی است. بررسی روند معاملاتی شرکت‌های چندرشته‌ای از ابتدای سال‌جاری تاکنون نشان می‌دهد که این شرکت‌ها در طول دوره فعالیت خود نوسانات قیمتی زیادی را در تاریخچه معاملاتی خود ثبت کرده‌اند. همان‌طور که از نمودار زیر مشخص است شرکت شستا که معاملات خود را از ۲۷ فروردین ۹۹ آغاز کرده سیر صعودی را سریع‌تر از سایر شرکت‌های همگروه طی کرده و در تاریخ ۲۱ مرداد امسال، بیشترین قیمت معاملاتی را به ثبت رساند. پس از شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید است که بالاترین روند معاملاتی را در مقایسه با شرکت‌های همگروه دارد و سه شرکت دیگر به طور تقریبی، همراستا و در کنار هم سیر معاملاتی را طی کرده‌اند.

جایگاه شرکت‌ها در صنعت در یک نگاه

شرکت شستا بیشترین ارزش بازار (حدود ۷۰ درصد) را در مقایسه با سایر شرکت‌های همگروه دارد و مسلما سهم بیشتری را هم از بازار و صنعت به خود اختصاص داده است. پس از آن، وامید در رتبه دوم از لحاظ ارزش بازار قرار دارد، اما از کمترین شناوری سهم در مقایسه با سایر شرکت‌های هلدینگ چندرشته‌ای برخوردار است. پس از آن به ترتیب شرکت سرمایه‌گذاری غدیر، سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی و سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی از بیشترین ارزش بازار بهره‌مندند.