بازار مسکن به‌طور معمول و هرساله در سه ماه نخست سال، رشد قیمت ۱۰تا ۱۵ درصدی را (با فرض ثابت بودن بهای دلار) تجربه می‌کند؛ اما طی سال جاری به دلایلی همچون رشد شارپی نرخ تورم، گرانی و اصلاحی که طی سه ماه گذشته در بورس اوراق بهادار پدید آمد، بستر مناسبی برای رونق گرفتن بازار‌های موازی همچون مسکن، خودرو و دلار ایجاد شد. این رویه سبب شد بازار مسکن طی چند ماه اخیر (اواسط مرداد تا اواسط آبان)، رشد قیمتی عجیب و غریبی را در تاریخچه معاملات خود ثبت کند. این افزایش قیمت‌ها شرکت‌ها را به سمت تلاش بیشتر سوق داده و صورت‌های مالی هشت ماهه شرکت‌های زیر مجموعه گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات بیانگر رشد خوب در ساخت‌و‌ساز پروژه‌های نیمه تمام طی هشت ماه اول سال ۹۹ بوده است. هدف شرکت‌های مذکور از تعجیل در اتمام پروژه‌ها و طرح‌های ناتمام گذر از شرایط تورمی و کاهش بهای تمام شده در صورت سود و زیان شرکت است.

گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات

شرکت‌های این گروه عمدتا پروژه‌ها و طرح‌های سنوات گذشته خود را که با نرخ مواد و مصالح ارزان‌تر همان سال‌ها پیش برده‌اند، با چند سال خواب سرمایه و به قیمت روز، با سودهای فراوانی روانه شرکت می‌کنند اما این روش از کار، به‌رغم سودآوری زیادی که برای این گونه شرکت‌ها دارد، گردش نقدینگی و دوره وصول مطالبات را افزایش می‌دهد که از این موضوع می‌توان به‌عنوان یک نکته منفی یاد کرد. اما نکته مثبت آن برای سهامداران این است که عمده شرکت‌های ساختمانی سال مالی ۳۱ شهریور دارند و در پاییز و زمستان به وقت برگزاری مجامع، بازده‌های بالایی را هر چند با تاخیر نصیب سهامداران خود می‌کنند. سرمایه‌گذاری در گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات از دو طریق میسر است که اولی به‌صورت مستقیم (فردی یا مشارکتی) برای خرید یا احداث ساختمان صورت می‌گیرد و دیگری از طریق واسطه‌های مالی نظیر بورس اوراق بهادار و صندوق املاک و مستغلات است.

سرمایه‌گذاری امن

همان‌طور که می‌دانید لازمه سرمایه‌گذاری در هر صنعتی داشتن آگاهی از مولفه‌های همان حوزه است تا بتوان با شناخت این مولفه‌ها استراتژی سرمایه‌گذاری مناسبی را اتخاذ کرد. مسیر اول سرمایه‌گذاری که همان مسیر مستقیم است با توجه به شرایط بی‌ثبات اقتصادی و رشد روزافزون تورم در کشور، یکی از مطمئن‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود که بدون در نظر گرفتن سودی که از این عمل حاصل می‌شود حداقل موجب حفظ ارزش پول (در شرایط تورمی) می‌شود. پر واضح است که سرمایه‌گذاری مستقیم در بخش املاک و مستغلات نیازمند نقدینگی فراوانی است که تنها گروه خاصی از اشخاص حقیقی و حقوقی توان مالی برای انجام این حجم از سرمایه‌گذاری را دارند. ضمن اینکه لزوما تمامی سرمایه‌گذاری‌های اشخاص حقیقی به معنای کسب درآمد بیشتر نیست و گاهی تلاش برای داشتن سرپناه است.

درست است که دولت برای جلوگیری از رشد نفس‌گیر بهای مسکن، رفع دغدغه و تامین آن برای اقشار کم درآمد پروژه‌هایی همچون مسکن ارزان قیمت، واگذاری زمین‌های دولتی، نوسازی بافت‌های فرسوده و روستایی (به منظور افزایش کیفیت سطح زندگی مردم، زیباسازی فضاهای شهری، مقاومت بیشتر در برابر بلایای طبیعی و...)، ایجاد شهرهای جدید (شهرهای صدرا درشیراز، پردیس و پرند در تهران، بهارستان و مجلسی در اصفهان، گلبهار در مشهد، هشتگرد در کرج و...) را به انجام رسانید و از طریق بانک‌های مسکن و ملی شروع به اعطای وام به عموم کرد اما طبق اطلاعات و مستنداتی که در بازه سال‌های ۱۳۷۴-۱۳۹۹ موجود است، بانک مسکن در حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان وام در قالب تسهیلات مسکن پرداخت کرده که با توجه به رشد جمعیت و افزایش بهای آن، عدد قابل توجهی نیست. ضمن اینکه رشد لجام گسیخته مسکن، نوسانات شدید این حوزه و ریسک‌های غیر‌سیستماتیک طی سال‌های اخیر شرکت‌های سرمایه‌گذار در حوزه مسکن را وادار به احتکار یا کم‌فروشی در واحدهای مسکونی و تجاری خود کرده است. چرا که پیش‌بینی آنها، ادامه این روند و رشد هرچه بیشتر قیمت‌هاست. این جریان سبب شده اقشار ضعیف و کم درآمد به حاشیه‌های اطراف کلان‌شهرها مهاجرت کنند.

سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در مسکن

اما روش غیر مستقیم این سرمایه‌گذاری به‌واسطه بازار‌های مالی (بورس و فرابورس) است که در فرابورس این امر از طریق صندوق‌های املاک و مستغلات و در بورس از طریق خرید سهام شرکت‌های گروه در بخش انبوه‌سازی، املاک و مستغلات میسر است. از جمله مزایای مهم این مدل از سرمایه‌گذاری کسب سود، حفظ سرمایه در مقابل تورم، سهولت نقدشوندگی، شریک شدن با شرکت‌ها و سهامدارانشان و... است. اما مهم‌ترین ریسک این نوع سرمایه‌گذاری، ریسک نوسانات قیمت سهام یا ریسک بازدهی سهام شرکت‌های فعال در این صنعت است.

از جمله شرکت‌های زیر مجموعه این گروه در بورس و فرابورس می‌توان به شرکت سرمایه‌گذاری شاهد (ثشاهد)، شرکت کیسون (کیسون)، توسعه و عمران امید (ثامید)، شرکت بهساز کاشانه تهران (ثبهساز)، توسعه شهری توس گستر (وتوس)، شهرسازی و خانه‌سازی باغمیشه (ثباغ)، بین‌المللی توسعه ساختمان (ثاخت)، نوسازی و ساختمان تهران (ثنوسا)، ثعمرا (عمران و توسعه شاهد) و سرمایه‌گذاری مسکن پردیس (ثپردیس) و... اشاره کرد. شرکت‌های ذکر شده در بالا به ترتیب بالاترین ارزش بازار در این گروه را به خود اختصاص داده‌اند. تازه‌وارد‌های این گروه ثبهساز و ثامید هستند که سهام این شرکت‌ها به ترتیب در مرداد و شهریور در بازار مورد داد و ستد واقع شد. نگاه به روند معاملاتی شرکت‌های گروه نشان می‌دهد که عمده افزایش قیمت‌ها طی ماه‌های تیر و مرداد بوده و پس از آن با تغییر روند شاخص از مثبت به منفی، ناخودآگاه معاملات این شرکت‌ها نیز تحت تاثیر قرار گرفت و میل به نزول در آنها پدیدار شد. بیشترین شناوری سهم به شرکت سامان گستر اصفهان(ثامان) با ۶۶ درصد و پس از آن به شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران(وساخت) با ۵۵ درصد تعلق دارد و کمترین شناوری سهم با ۹ درصد هم به شرکت‌های ثالوند و تعمرا تعلق دارد. روند مقایسه‌ای شاخص بورس و فرابورس با گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات نشان می‌دهد که در بازه‌های زمانی یک سال و شش ماه گذشته (همزمان با مثبت بودن شاخص بورس) رشد قابل‌توجهی داشته و پس از آن همراستا با روند منفی بازار، سیر نزولی را در پیش گرفته بودند.

حجم‌های معاملاتی سنگین

اما این روزها گروه انبوه‌سازها حجم‌های معاملاتی سنگینی را در معاملات خود ثبت می‌کنند. چراکه کاهش بهای دلار برای این‌گونه شرکت‌ها با منفعت همراه بوده و با افزایش قدرت خرید اشخاص حقیقی درآمد انبوه‌سازان رشد می‌کند. حال می‌توان نگاهی به وضعیت شرکت سرمایه‌گذاری شاهد که این روزها بیشترین ارزش بازار گروه (در حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان) را در اختیار دارد، انداخت. ثشاهد سرشار از دارایی و شرکت‌های بزرگ تودرتوی بورسی مانند شرکت بازرگانی شاهد، شرکت عمران و توسعه ابنیه شاهد، شرکت عمران و توسعه شاهد، شرکت سرمایه‌گذاری سعدی کیش، شرکت هرمز انرژی و شرکت مولد نیروی شاهد است که با مدیریت خوب، ارزش بازار این شرکت می‌تواند حتی تا سطح ۵۰‌هزار میلیارد تومان هم پیشروی کند. شناوری سهام این شرکت ۳۰ درصد و سهم آن از صنعت در حدود ۲۰ درصد است. ارزش خالص دارایی‌های آن نیز ۵.۴۶۴ ریال به ازای هر سهم است.

همان‌طور که از ترکیب دارایی‌های شرکت سرمایه‌گذاری شاهد مشخص است طی یک سال گذشته از موجودی نقد و بانک شرکت کاسته شده و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و دارایی‌های جاری آن افزایش‌یافته که نشان‌دهنده افزایش قابلیت نقد شوندگی دارایی‌ها است. این در حالی است که دریافتنی‌های تجاری و غیرتجاری سال جاری رشد حدودا ۳۱ درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نمایان می‌سازد که بیانگر طولانی‌تر شدن دوره وصول مطالبات است.

 


آخرین گزارش‌های یک ماه شرکت‌های انبوه‌سازی، املاک و مستغلات

ثامید

شرکت توسعه و عمران امید طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۷/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۵۰,۸۱۴ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به عملکرد یک ماه مشابه سال قبل تغییری نداشته است. ثامید با سرمایه ثبت شده ۳۵,۳۱۷,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد ۱۰ ماهه سال مالی منتهی به ۳۰/ ۰۹/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۱,۱۸۷,۰۳۶ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل صفر درصد رشد داشته است.

ثبهساز

شرکت بهساز کاشانه تهران طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۷/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۱۰,۴۱۲ میلیون ریال درآمد داشته است. ثبهساز با سرمایه ثبت شده ۲۰,۱۳۰,۷۸۷ میلیون ریال طی عملکرد ۱۰ ماهه سال مالی منتهی به ۳۰/ ۰۹/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۲,۴۵۵,۷۱۲ میلیون ریال درآمد داشته است.

وتوس

شرکت سرمایه‌گذاری توسعه شهری توس گستر طی عملکرد ۱ ماهه منتهی به شهریورماه ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۲۲۰ میلیون ریال درآمد فروش ثبت کرده است.«وتوس» با سرمایه ثبت شده ۱,۶۰۰,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد ۱۲ ماهه سال مالی منتهی به ۳۱/ ۰۶/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۱۵,۹۴۵ میلیون ریال درآمد محقق کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۹ درصد افت داشته است. شرکت چند پروژه با بهای تمام شده ۹۲۳,۶۷۴ میلیون ریال در اختیار دارد که برآورد هزینه‌های تکمیل پروژه‌ها معادل ۱,۲۲۵,۳۰۵ میلیون ریال است.

ثباغ

شرکت شهرسازی و خانه‌سازی باغمیشه طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۷/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۷,۸۱۴ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به عملکرد یک ماهه مشابه سال قبل تغییری نداشته است. ثباغ با سرمایه ثبت شده ۱,۳۲۰,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد یک ماهه سال مالی منتهی به ۳۱/ ۰۶/ ۱۴۰۰ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۷,۸۱۴ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۹درصد رشد داشته است.

ثاخت

شرکت بین‌المللی توسعه ساختمان طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۷/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۵۴,۸۴۵ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به عملکرد یک ماهه مشابه سال قبل ۳۵۲درصد افزایش داشته است. ثاخت با سرمایه ثبت شده ۶,۰۰۰,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد یک ماهه سال مالی منتهی به ۳۱/ ۰۶/ ۱۴۰۰ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۵۴,۸۴۵ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۵۲درصد رشد داشته است.

ثنوسا

شرکت نوسازی و ساختمان تهران طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۷/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود درآمدی نداشته است. ثنوسا با سرمایه ثبت شده ۲,۶۳۰,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد یک ماهه سال مالی منتهی به ۳۱/ ۰۶/ ۱۴۰۰ از محل واگذاری پروژه‌های خود درآمدی نداشته است.

ثعمرا

شرکت عمران و توسعه شاهد طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۸/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۶,۹۷۹,۳۷۰ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به عملکرد یک ماهه مشابه سال قبل تغییری نداشته است. ثعمرا با سرمایه ثبت شده ۱,۳۰۰,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد ۸ ماهه سال مالی منتهی به ۳۰/ ۱۲/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۶,۹۷۹,۳۷۰ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱,۴۸۳درصد رشد داشته است.

ثپردیس

شرکت سرمایه‌گذاری مسکن پردیس طی عملکرد یک ماهه منتهی به ۳۰/ ۰۷/ ۱۳۹۹ از محل واگذاری پروژه‌های خود ۴,۱۰۴ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به عملکرد یک ماهه مشابه سال قبل ۱۰۰درصد کاهش داشته است. ثپردیس با سرمایه ثبت شده ۱۴۰,۰۰۰ میلیون ریال طی عملکرد یک ماهه سال مالی منتهی به ۳۱/ ۰۶/ ۱۴۰۰ از محل واگذاری پروژه‌های خود مبلغ ۴,۱۰۴ میلیون ریال درآمد داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰۰درصد افت داشته است.