آزاد‌سازی؛ حلقه گمشده صنعت لاستیک

صنعت تایر یک صنعت واسط بین صنعت پتروشیمی و خودرو به حساب می‌آید. صنعت تایر از جمله صنایع مهم در زنجیره ارزش خودرو و صنعت حمل و نقل است و از آنجا که بیش از ۶۰ درصد مواد اولیه این صنعت را مشتقات نفتی تشکیل می‌دهد،‌برخورداری از منابع نفتی در کشور،‌ ایران را به یکی از مستعد ترین کشورها در صنعت تایر تبدیل کرده است.

صنعت لاستیک مانند صنایع خودرو، قند و شکر و روغن، با ممانعت از آزاد‌سازی نرخ رو به روست. موضوعی که مهمترین مشکل این صنعت محسوب می‌شود. درحالی که برخی از کارشناسان معتقدند مشکل اصلی این صنعت تامین مواد اولیه و قدیمی بودن زیر ساخت‌هاست اما باید گفت جلوگیری از آزاد‌سازی نرخ فروش مشکل اصلی این صنعت است. به گونه‌ای که وضعیت این صنعت مانند صنعت خودرو آشفته شده است و در بازار قیمت لاستیک دولتی و آزاد به وجود آمده است. آزاد‌سازی نرخ به این شرکت‌ها کمک می‌کند که شرکت‌ها زیان‌ده نشوند.  از سویی دیگر این صنعت وابستگی شدیدی به واردات دارد. مواد اولیه این صنعت کائوچو است که لاجرم کائوچوهای طبیعی یا اجزای استخوان‌بندی لاستیک را باید وارد کنیم و نمی‌توانیم آن را تولید کنیم. سختی واردات و جابه‌جایی هزینه آن یکی دیگر از مشکلات این صنعت به حساب می‌آید. این شرکت‌ها اگر بخواهند به سودآوری برسند باید تناژ تولید خود را افزایش دهند که نیاز به تامین مواد اولیه دارند.

افزایش قیمت در این گونه صنایع روی شرکت‌هایی تاثیر می‌گذارد که حاشیه سود کمتر و سرمایه کوچک‌تری دارند. سرمایه کوچک‌تر باعث می‌شود به واسطه افزایش نرخی که گرفته‌اند فروش بالا برود و اهرمی در سود ایجاد شود. این درحالی است که افزایش نرخ در شرکت‌های سودده آنچنان که در شرکت‌های زیان ده تاثیر می‌گذارد،‌ تاثیر خاصی ندارد.  گفتنی است که افزایش نرخ در این شرکت‌ها به سختی اعمال می‌شود و در بعضی مواقع نیز شرکت‌های لاستیک‌سازی در جهت اخذ افزایش نرخ با شرکت‌های خودروسازی همکاری نمی‌کردند و خلاف قرارداد‌ها عمل می‌کردند تا بتوانند افزایش نرخ بگیرند.  در حال حاضر ۱۲ شرکت در صنعت لاستیک فعال هستند که ۶ شرکت آن لاستیک وسایل نقلیه تولید می‌کنند. در این بین ایران‌تایر نسبت به بقیه شرکت‌ها کوچک تر و با افزایش سرمایه اخیر خود ۲۸ میلیارد تومان سرمایه دارد و تایر کرمان با ۲۵۲ میلیارد تومان سرمایه بزرگ‌ترین شرکت لاستیک‌سازی در حوزه تولید تایر وسایل نقلیه است.