«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
نگاهی بنیادین به گروه شیرینی و شکلات
زنجیره ارزش تولید شیرینی و شکلات
صنایع غذایی همواره به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین صنایع در مسیر توسعه اقتصادی هر کشوری است و از اهمیت بسزایی برای مصرف خانوار ما برخوردار است.طبقه‌بندی صنعت غذا و نوشیدنی شامل ۱- کالاهای اساسی و ۲- کالاهای غیر اساسی است که در این مطلب تلاش شده به‌طور اختصاصی گروه شیرینی و شکلات مورد بررسی قرار گیرد. گروه شیرینی و شکلات که جزو دسته دوم یعنی کالاهای غیراساسی می‌شود، از حاشیه سود بالاتری نسبت به کالاهای اساسی برخوردار بوده و در دسته غذای فرآوری شده قرار می‌گیرد. علت بالا بودن حاشیه سود این گروه نسبت به کالاهای اساسی(مثل شکر، روغن و...) مکانیزم قیمت‌گذاری این گروه و افزایش نرخ‌هایی است که می‌توانند در طول سال اعمال کنند. از شرکت‌های موجود و فعال در این زمینه می‌توان به شرکت ویتانا، شرکت صنایع غذایی مینوشرق، شرکت بیسکویت گرجی، شرکت صنعتی مینو، شرکت سالمین و شرکت پارس مینو اشاره کرد. نکته‌ای که وجود دارد این است که برای تحلیل صنعت غذایی ما باید ارزش این صنعت و جایگاه هر شرکت در زنجیره ارزش تولید این محصول را بدانیم، چرا که در این گروه شرکت‌های پخش و سرمایه‌گذاری هم نیز وجود دارند.
سه دسته اصلی گروه
در یک جمع‌بندی کلی، صنعت شیرینی و شکلات به‌عنوان یکی از گروه‌های اصلی در صنایع غذایی شناخته می‌شود. با توجه به ماهیت محصولات آن، می‌توان شاخص‌های اصلی این صنعت را به شرح ذیل خلاصه کرد:
محصولات شکردار: بیسکویت، ویفر، کیک و کلوچه
شکلات و کاکائو: فرآورده کاکائویی، شکلات
محصولات ژله‌ای و آدامس: آدامس جویدنی، انواع ژله
در سطح دنیا، بیش از ۵۰ درصد میزان فروش این محصولات را محصولات شکردار شامل می‌شود و به ترتیب شکلات و کاکائو و در نهایت محصولات ژله‌ای بیشترین تقاضا را دارند.
در سطح کشوری، بر اساس آمار منتشرشده، سهم صنعت غذا در ارزش تولیدات سالانه، از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵ حدودا ۳۰۸ درصد رشد داشته است.
نکته جالب‌تر اینکه ارزش ریالی صادرات صنایع غذایی حدود ۸ درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران را در سال ۱۳۹۵ تشکیل داده است. سرانه مصرف سالانه بیسکویت و شیرینی‌های صنعتی(شامل انواع کیک، کلوچه، کوکی و ویفر) ۱۰ کیلو به ازای هر نفر است. همه اینها ذکر شد تا اهمیت این گروه هم در سطح کشور و هم در سطح جهان در نظر گرفته شود.
صنعت غذا به‌طور کل و زیرگروه صنعت شیرینی و شکلات به‌طور خاص، جزو صنایع بالغ به‌حساب می‌آیند، از این‌رو انگیزه ورود رقبای جدید به آن کم است؛ اما از سوی دیگر جذابیت‌هایی که طرف تقاضا از لحاظ سودآوری ایجاد می‌‌کند، امکان ورود رقبای جدید را به بازار ممکن می‌سازد. در صورت تحلیل محدودیت‌های ورود به بازار، می‌توان گفت صنعت شیرینی و شکلات جزو صنایع با موانع ورود نسبتا بالا است.
اصلی‌ترین نیروی رقابتی این صنعت مشتریان هستند. از آنجا که سطح رقابت در این صنعت بالا بوده و برای مشتریان حق انتخاب‌های زیادی وجود دارد، مشتریان در تصمیمات صاحبان صنایع در بعد کیفیت محصول، کیفیت بسته‌بندی، مزیت‌های رقابتی و... تاثیر مستقیم دارند. ازاین‌رو در صنعت شیرینی و شکلات عموما هزینه‌های بازاریابی، توزیع، فروش و تبلیغات در مقایسه با سایر صنایع بالاتر است.
بررسی سهم‌های گروه
با نگاهی دقیق‌تر به عملکرد سهم‌های موجود در این گروه می‌توان دریافت که غالب شرکت‌ها، رشد درآمدی قابل‌توجهی نسبت به سال‌های قبل داشته‌اند. شرکت ویتانا(غویتا) با رشد بسیار خوب ۷۱ درصدی نسبت سال ۹۸، بهترین عملکرد را از نظر رشد درآمد عملیاتی داشته است.
بعد از «غویتا»، به ترتیب همان‌طور که در جدول مشاهده می‌کنید شرکت «غمینو» و «غسالم» بهترین عملکرد را داشته‌اند و از طرف دیگر «غصینو»، رشد درآمدی کمتری داشته است.
از نکات بسیار مهم، رشد ۲۸۰ درصدی سود خالص «غصینو» است که این سود در حالی محقق شده که سود عملیاتی این شرکت با کاهش ۹ درصدی همراه بوده که این نشان از درآمد‌های غیرعملیاتی و ناپایدار این شرکت بوده است.
از نظر سودسازی به ازای هر سهم (EPS)، «غگرجی» بهترین عملکرد را داشته است و در مقابل «غسالم» ضعیف‌ترین عملکرد را به خود اختصاص داده است. یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل بنیادی، توجه به نسبت‌های ارزش‌گذاری قیمت سهام است. با توجه به این ابزارها، سهم «غسالم» کمترین نسبت P/ B را داراست که یعنی قیمت این سهم نزدیک به ارزش دفتری خود معامله می‌شود که نکته قابل‌توجهی است. در پایان باید گفت که با در نظر گرفتن تمام عوامل ذکر شده، جمیع شرکت‌های این گروه چشم‌انداز مثبتی را در سرمایه‌گذاری بلندمدت دارا هستند، اما به ترتیب سهم‌های «غویتا»، «غپینو» و«غگرجی»وضعیت بهتری را برای سرمایه‌گذاری به وجود آورده‌اند.
