عملکرد و چشم‌انداز گروه سیمانی نشان می‌دهد
چند قدم تا سودآوری
گفتنی است در صورت جلسه مدیران عامل ۲۰ کارخانه سیمان آمده است، به منظور بررسی مشکلات و مسائل صنعت سیمان و ارائه راه‌حل‌های مناسب و عملیاتی در جهت برون‌رفت از وضعیت کنونی و جلوگیری از توقف کارخانه‌ها و بروز تنش‌های کارگری جلسه هم‌اندیشی با حضور کلیه مدیران عامل شرکت‌های تولیدکننده سیمان و کارشناسان ذی‌ربط در محل انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی تشکیل شود. با توجه به افزایش چشمگیر کلیه عوامل تشکیل‌دهنده قیمت تمام شده در سال ۱۳۹۹ و پیش‌بینی افزایش هزینه‌ها از جمله حقوق و دستمزد، سوخت مصرفی حمل و نقل، کیسه‌های سیمان و در سال ۱۴۰۰ تایید افزایش ۱۰۰ تا ۷۰۰ درصدی عوامل تشکیل‌دهنده قیمت تمام شده سیمان توسط معاونان وزارت صمت، مدیران عامل با توجه به متغیر بودن عوامل تشکیل‌دهنده قیمت تمام شده سیمان در سال ۱۴۰۰ و برای حفظ روند تولید و اشتغال در این صنعت استراتژیک و در جهت متناسب‌سازی قیمت فروش داخلی با قیمت‌های صادراتی مشابه فولاد و اصلاح فرهنگ مصرف نامتناسب سیمان در موارد غیر مرتبط با سازه‌های ساختمانی به دلیل ارزانی سیمان نسبت به سایر مصالح ساختمانی بر شناور کردن قیمت سیمان براساس سبد میلگرد که در بورس کالا کشف می‌شود به نسبت ۱ به ۳۰ (نرخ جهانی ۱ به ۷ است) موافقت شده است. بنابراین مقرر شد از تاریخ ۲۱ / ۰۱ / ۱۴۰۰ قیمت هر تن سیمان فله تیپ ۲ تحویل درب کارخانه (بدون ارزش افزوده) به مبلغ ۳٫۶۰۰٫۰۰۰ ریال افزایش یابد. بدیهی است قیمت سایر انواع سیمان متناسب با قیمت فوق و هزینه‌های مرتبط با بسته‌بندی تعیین خواهد شد. این در حالی است که مدیران عامل متعهد می‌شوند ضمن تامین کامل نیاز مناطق تحت پوشش کارخانه‌های خود نسبت به رفع کمبود احتمالی سیمان در سایر مناطق که توسط انجمن سیمان اعلام می‌شود بدون وقفه و با هماهنگی دبیر کارگروه منطقه مورد نظر اقدام کنند. حال سوال مهم فعالان بازار این است که در صورت تصویب نهایی و اعمال قیمت‌های جدید برای کارخانه‌های تولیدکننده سیمان، ارزشمندترین (ارزان‌ترین) سهام سیمانی کدام است؟
نگاهی به تولید و فروش سیمان در ایران
در حال حاضر بیش از 70 کارخانه سیمان با مجموع ظرفیت اسمی بالغ بر 88 میلیون تن انواع سیمان در سال، فعالیت دارند که با تکمیل طرح‌های در دست اجرا تا پایان سال جاری، ظرفیت اسمی تولید سیمان در کشور به بیش از 93 میلیون تن در سال خواهد رسید. این در حالی است که ظرفیت عملی و کشش بازار داخلی سیمان بیش از 44 میلیون تن نیست و فروش صادراتی سیمان نیز در سال 99 کمتر از 10 میلیون تن بوده است. بنابراین نسبت ظرفیت عملی به اسمی سیمان در کشور در حال حاضر و در سال جاری در حدود 58 درصد است. البته بازارهای جهانی و منطقه‌ای، کشش جذب مابقی سیمان تولیدی و مازاد ما را دارند. منتها به دلیل عدم‌هماهنگی بخش خصوصی و دولتی و موانع پیش رو، قادر به فروش خارجی و صادرات کل مازاد تولید 49 میلیون تنی خود(در صورت تولید با ظرفیت اسمی تمام کارخانه‌ها) نیستیم.
نگاهی به ظرفیت اسمی،عملی و تلفیقی سیمان سپاهان
سهام سیمان سپاهان اصفهان با نماد «سپاها» و سرمایه 245 میلیارد تومانی در حالی در بازار معامله می‌شود که در تاریخ گزارش قیمت هر سهم 8720 ریال و ارزش بازار آن بالغ بر 2178 میلیارد تومان است. این در حالی است که ظرفیت اسمی کارخانه(طبق گزارش‌های شرکت در صورت‌های مالی) 3 میلیون و 700 هزار تن در سال در نظر گرفته می‌شود.
ظرفیت تلفیقی: سپاها علاوه بر تولید و فروش انواع سیمان، مالکیت چند شرکت سیمانی را نیز در پرتفوی خود دارد که در جدول شماره یک به آن پرداخته می‌شود.
«سپاها» درصد هایی از مالکیت 4 شرکت سیمانی «سشرق»، «سخوز»، «سدشت» و «سزنجان» را در اختیار دارد که ظرفیت اسمی این 4 کارخانه بیش از 6 میلیون و 310 هزار تن و قدرالسهم «سپاها» از این بابت بالغ بر 500 هزار و 576 تن است. بر این اساس ظرفیت اسمی تلفیقی «سپاها» حدود 4 میلیون و 200.576 تن به‌دست می‌آید.
ظرفیت عملی: دیر بازی است که به علت مازاد عرضه بر تقاضا، ظرفیت عملی کارخانه‌های سیمانی کشور بسیار پایین تر از ظرفیت اسمی آنها است. «سپاها» نیز از این قاعده حاکم بر بازار سیمان کشور مجزا نیست و برنامه تولید این شرکت برای سال مالی 31/ 6/ 1400 حدود 2 میلیون و 610 هزار تن (شرکت اصلی) است. به این معنی که طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، در سال جاری معادل 70 درصد ظرفیت اسمی فعالیت، تولید و فروش خواهد داشت. در گزارش تفسیری و گزارش فعالیت شرکت، برنامه تولید و فروش سپاها در سال مالی جاری به شرح جدول شماره 2 در نظرگرفته می‌شود.همان‌طور که از داده‌های جدول شماره 2 مشاهده می‌شود، برنامه تولید سیمان شرکت بالغ بر یک میلیون و 510 هزار تن به اضافه یک میلیون و 100 هزار تن کلینکر صادراتی است.
این در حالی است که عملکرد واقعی تولید و فروش سال مالی منتهی به 31/ 06/ 1300 شرکت به شرح جدول شماره 3 در نظر گرفته می‌شود.
پیش‌بینی درآمد سال 1400 سپاها
با مصوبه اخیر و تغییر قیمت سیمان در کشور، سپاها به سود بیشتری دست خواهد یافت که حداقل 200 تومان (به ازای هر سهم) برای سال مالی جاری آن قابل محاسبه و پیش‌بینی است.
ارزش جایگزینی سپاها
برای محاسبه ارزش جایگزینی کارخانه‌های سیمانی باید به مواردی توجه داشته باشیم.
نخست، هزینه سرمایه‌گذاری (احداث) یک کارخانه سیمانی با ظرفیت 4000 تن در روز (معادل یک میلیون و 200 هزار تن در سال) در کشور در شرایط عدم‌تحریم‌ها بیش از 150 میلیون دلار (معادل 3750 میلیارد تومان با دلار 25 هزار تومانی فعلی) است. کلیه کارخانه‌های سیمان در کشور در صورت عدم‌کمبود سوخت، به اندازه 300 روز در سال فعالیت و تولید می‌کنند.
دیگر اینکه، بیش از 10 سال است که مجوز احداث و ساخت کارخانه سیمانی با ظرفیت کمتر از یک میلیون و 200 هزار تن در سال صادر نمی‌شود. البته ظرفیت‌های پایین‌تر از این مقدار نیز صرفه و توجیه اقتصادی ندارد. (کارخانه‌های فعال فعلی زیر یک میلیون و 200 هزار تنی، یا سال‌ها قبل ساخته شده‌اند یا زمان استارت احداث آنها بیش از 10 سال بوده منتها موعد بهره‌برداری آنها به تعویق افتاده است.)
کشف ارزش ذاتی سهام
حال با ملحوظ ساختن موارد فوق و با توجه به ظرفیت اسمی تلفیقی 4 میلیون و 200 هزار تنی «سپاها» ارزش جایگزینی این شرکت بیش از 13.127 میلیارد تومان به‌دست می‌آید و ارزش جایگزینی هر سهم نیز 53579 ریال خواهد بود. نظر به ارزش بازار «سپاها» به مبلغ 2.136 میلیارد تومان در تاریخ گزارش (21 فروردین ماه 1400)، نسبت ارزش بازار به ارزش جایگزینی (P.RE) در این سهم معادل 3/ 16 درصد است.
به عبارت دیگر، سهام «سپاها» در بازار به اندازه 3/ 16 درصد از ارزش جایگزینی آن معامله می‌شود. البته معیارها و فاکتورهای زیادی برای تعیین و ارزش‌گذاری قیمت یک سهم وجود دارد و صرفا محدود به محاسبه این نسبت نیست. ولی می‌توان گفت که یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین نوع محاسبات و ارزش‌گذاری‌ها با مدل دارایی محور(accet base) قرار دادن ارزش‌گذاری یک شرکت، محاسبه و تعیین ارزش جایگزینی است.
نکته: در این محاسبات، از روش تعیین ارزش ذاتی و استناد به عایدات فعلی و آتی شرکت، استفاده نشده است.
