بررسی و ارزیابی عملکرد یک صنعت بورسی نشان می‌دهد
چشم‌انداز مثبت رایانه‌ای‌ها
گروه رایانه شاید در نگاه اول خیلی نقش تعیین کننده و مهمی در سیستم و نظام کشور نداشته باشد، اما هر چقدر ریزتر و موشکافانه‌تر بررسی کنیم می‌بینیم بسیاری از تراکنش‌های بانکی و راهبری شرکت‌ها و کارخانه‌های فعال کشور نیازمند این گروه هستند.
این گروه نقش کاربردی در اجرای صحیح نظام پرداختی کشور دارد. از طرف دیگر در سطح جهانی نیز بشر دریافته است که رشد فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی و به کارگیری فناوری‌های نوین در گرو توسعه این گروه و به طور کلی صنعت رایانه است.
در بازار سهام ایران شرکت‌های فعال خوبی در این زمینه هستند که در حوزه فروش خودپرداز،کارت‌های اعتباری، تجهیزات کامپیوتری و ... فعالیت می‌کنند.
وضعیت صنعت در سال‌های گذشته
در سال‌های 90 تا 94 درآمد شرکت‌های صنعت متناسب با تورم عمومی رشد نشان می‌دهد و مجموع درآمد آنها از 200 میلیارد تومان در سال 90 به هزار میلیارد تومان در سال 93 رسیده است. تا قبل از روی کار آمدن شرکت شاپرک هیچ کارمزدی به شرکت‌های پرداخت تعلق نمی‌گرفت، اما پس از روی کار آمدن آن تا قبل از یکم دی‌ماه سال 94، به ازای هر تراکنش خرید موفق یک‌درصد از مبلغ تراکنش خرید به شرکت‌های صنعت پرداخت می‌‌شد. این موضوع سبب جهش درآمدی 4 برابری صنعت شد و دوران طلایی برای شرکت‌های صنعت رقم زد. به صورتی که با رشد درآمد و سود شرکت‌های صنعت در سال 94 بازده شاخص کل 24 درصد و بازده صنعت 94 درصد بوده است. اما اتفاقی که سبب شده است در سال‌های اخیر بازار توجه کمتری به این شرکت‌ها داشته باشد نرخ رشد درآمدهای آنها با توجه به جهش ارزی طی سال‌های اخیر است که متناسب با این عوامل تغییری پیدا نکرده است.
در سه سال گذشته به طور متوسط هر سال نرخ دلار 52 درصد رشد داشته و تورم عمومی کشور رشد 35 درصدی به ثبت رسانده است، این در حالی است که مجموع درآمدهای این صنعت رشد 21 درصدی و سود عملیاتی رشد 16 درصدی داشته است.
بررسی سهم‌های صنعت
سهم‌های این گروه به علت گستردگی و توزیع فعالیت‌ها باید از جهات گوناگونی بررسی شوند. پارامترهای زیادی برای تحلیل این گروه از جمله بررسی و مقایسه دارایی‌های سهم‌ها، مقایسه هزینه‌ها، سودآوری ، درآمد و ارزش بازار و ... وجود دارد.
اولین پارامتر مورد بررسی ، مقایسه ارزش بازار این شرکت‌ها است که در جدول شماره یک به آن پرداخته شده است.
درصد قابل‌توجهی از صنعت رایانه که در حوزه خدمات به استفاده از سیستم‌ها و مکانیزم‌های خرید و فروش و دستگاه‌های خودپرداز فعالیت می‌کنند ، از زیر مجموعه‌های بانک‌ها هستند.شرکت خدمات انفورماتیک با نماد«رانفور» از لحاظ ارزش بازاری بزرگ‌ترین شرکت فعال در این صنعت شناخته می‌شود. بعد از آن شرکت پرداخت الکترونیک سامان کیش با نماد «سپ» قرار دارد که از زیرمجموعه‌های بانک سامان است. در رتبه 3 که از نظر ارزش بازار طبقه بندی شده است، شرکت به پرداخت ملت با نماد«پرداخت» قرار دارد که سهامدار اصلی این شرکت، گروه فناوران هوشمند بهسازان فردا بوده که از زیرمجموعه‌های بانک ملت است. درصد قابل‌توجهی از شرکت کارت اعتباری ایران‌کیش با نماد «رکیش» نیز متعلق به بانک تجارت است.
حاشیه سود
در جدول شماره 2 برترین حاشیه سودهای شرکت‌های این صنعت مشاهده می‌شود.
حاشیه سود شرکت‌ها در صنعت با توجه به نوع فعالیت آنها متفاوت است. بیشترین حاشیه سود خالص و حاشیه سود عملیاتی متعلق به شرکت سپیدار سیستم آسیا با نماد«سپیدار» بوده و افزایش حاشیه سود عملیاتی در این شرکت به دلیل درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری است.
به دلیل اینکه شرکت‌های این صنعت خیلی از منظر P/ E سنجیده نمی‌شوند ، محاسبه P/ E forward مورد توجه نخواهد بود.
جاماندگی صنعت
اگر شاخص صنعت رایانه را با شاخص کل در نظر بگیریم (از ابتدای سال 98 تاکنون) در می‌یابیم در این بازه زمانی شاخص کل حدود 580 درصد و شاخص صنعت رایانه حدود 250 درصد رشد داشته است. با توجه به این نکته که انتظار می‌رود صنایع یا سهم‌های جامانده از کلیت بورس، رشد خوبی را در سال‌های پیش رو تجربه کنند، می‌توان گفت بر اساس همین موضوع می‌توان سهم‌های مناسبی را از این گروه شناسایی کرد. نکته دیگری که در این گروه وجود دارد، اینکه این صنعت در کشور ایران نسبت به سایر کشورهای جهان توسعه کمتری پیدا کرده است، و با توجه به نیاز روز افزون کشور به تکنولوژی و فناوری می‌توان چشم‌انداز مثبتی را برای سهم‌های این گروه متصور شد. بنابراین انتظار می‌رود که بستر مناسبی برای رشد این شرکت‌ها فراهم شود.
بازدهی سال 99
در جدول شماره 3 بیشترین بازدهی در سال 99 نشان داده شده است. همان‌طورکه مشاهده می‌کنید شرکت کارت اعتباری ایران کیش با نماد «رکیش» با بازدهی تقریبی 230 درصدی در سال 99 بیشترین بازدهی را در این سال در این صنعت داشته است.
بازدهی ماهانه
در جدول شماره 4 بیشترین بازدهی در یک ماه اخیر نشان داده شده است. گفتنی است بازدهی نوشته شده از تاریخ25 اسفند سال 99 تا 30 فروردین سال 1400 است.
با توجه به چشم‌انداز صنعت رایانه در ایران و جهان و با توجه به پیشرفت تکنولوژی و نیاز موسسات و شرکت‌ها به این صنعت و شرکت‌های این گروه ، همچنین جاماندگی صنعت رایانه نسبت به شاخص کل و همین‌طور انتظار توسعه این صنعت که به آن اشاره شد، سهم‌های این صنعت در بلندمدت می‌توانند وضعیت مطلوب‌تری را تجربه کنند.
