پیش‌بینی فرآیندهای تولید و مصرف صنعت ساخت‌وساز آشکار کرد (بخش‌اول)
چشم‌انداز روشن کاشی و سرامیک
ساخت‌وساز جهانی
پیشرفت سریع در صنعت ساختمان و ساخت‌وساز به‌ویژه در مناطق آسیا، اقیانوسیه و آمریکای لاتین، تقاضای کاشی و سرامیک را با افزایش همراه می‌سازد. ابتکار دولت‌ها و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی از عوامل اصلی استفاده از کاشی و سرامیک در منطقه است. پیش‌بینی می‌شود که بازار جهانی کاشی و سرامیک بر اساس نوع (چینی، لعاب)، کاربرد (کف، دیوار داخلی، دیوار خارجی، سایر)، بخش استفاده نهایی (مسکونی و غیرمسکونی) از 207 میلیارد دلار در سال 2020 به 285 میلیارد دلار تا سال 2025 رشد کند. این بازار به دلیل رشد جمعیت، افزایش درآمدهای عملیاتی، رشد در فعالیت‌های نوسازی و بازسازی و افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های مسکونی و تجاری در حال رشد است و انتظار می‌رود طی چند سال آینده تقاضا برای کاشی و سرامیک در بخش مسکونی تقویت شود. رشد بازار کاشی و سرامیک در منطقه آسیا و اقیانوسیه نیز ناشی از افزایش تقاضا برای کاشی و سرامیک در کشورهایی مانند چین، هند، تایلند، اندونزی و ویتنام است که دلیل آن رشد چشمگیر فرصت‌های ساخت‌وساز در این کشورهاست. طبق گزارش بانک جهانی، APEC (منطقه آسیا و اقیانوسیه) ازنظر جمعیت و رشد اقتصادی سریع‌ترین منطقه در حال رشد است. این منطقه در دهه گذشته رشد چشمگیری داشته است. طبق گزارش‌ها چین، هند و سایر کشورهای در حال ظهور APEC بیش از 4 میلیارد نفر جمعیت دارند که پیش‌بینی می‌شود طی دو دهه آینده به یک محرک فزاینده مهم در مصرف جهانی تبدیل شوند.
صنعت کاشی و سرامیک در ایران
با افزایش فعالیت‌های ساختمانی در کشور و افزایش ارزش صادرات، بازار کاشی و سرامیک در ایران به‌سرعت در حال گسترش است. ظرفیت تولید سالانه این صنعت نزدیک به 700 میلیون مترمربع در سال است و صادرات 2 میلیارد دلاری برای این صنعت هدف‌گذاری شده است. کاشی و سرامیک ایران در کشورهایی مانند عراق، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، گرجستان، امارات، تاجیکستان، ارمنستان، ازبکستان و جمهوری‌آذربایجان بازار خوبی دارد.
آمار صادرات کاشی و سرامیک
آماری که در رابطه با صادرات صنعت کاشی و سرامیک انتشاریافته، روند صعودی صادرات از سال 91 را نشان می‌دهد که در سال 93 به اوج خود رسیده و صادرات 449 میلیون دلاری به ثبت رسیده است. ضمن اینکه مجموع ارزش صادرات کاشی و سرامیک ایران به کشورهای مختلف طی سال 1399 در حدود 216 میلیون دلار بوده که در مقایسه با سال 1398 که ارزش صادرات در حدود 210 میلیون دلار بوده، رشد حدودا 3 درصدی را تجربه کرده است. این رشد در حالی به وقوع پیوسته که نرخ دلاری صادرات با کاهش همراه شده است. دلیل این امر را می‌توان درفروش ارزان‌تر محصولات تولیدی به کشورهای درخواست‌کننده یا ارسال کالاهای ارزان‌تر و باکیفیت پایین‌تر جهت صادرات جست‌وجو کرد. متاسفانه در حال حاضر با توجه به محدودیت‌های صادراتی به‌واسطه تحریم‌های بین‌المللی و خروج آمریکا از برجام، این صنعت از طرح‌ها و پروژه‌های خود عقب‌مانده است. همان‌طور که از روند سه‌ساله مقدار فروش صادرات گروه کاشی و سرامیک مشخص است شرکت کاشی و سرامیک سینا و کاشی و سرامیک پارس بیشترین مقدار فروش صادراتی طی سال‌های 99-98 را به خود اختصاص داده‌اند.
افزایش نرخ 10 درصدی به کاشی و سرامیک هم رسید
تورم سال گذشته، به گروه کاشی و سرامیک نیز رسید و تمامی شرکت‌های گروه مجوز افزایش نرخ بیش از 10 درصد را برای محصولات خود گرفته‌اند. به دنبال افزایش نرخ محصولات تولیدی گروه، بهای تمام‌شده محصولات هم با افزایش همراه می‌شود که درنهایت حاشیه سود شرکت‌های گروه را متاثر می‌سازد. توجه داشته باشید که برای شرکت‌های تکسرام و الوند رشد نرخ به فروردین و اردیبهشت سال 1400 موکول شده بود که تاثیرات این افزایش در گزارش تولید و فروش و صورت‌های مالی پس از اعمال افزایش قیمت محصولات رخ می‌نماید. بررسی حاشیه سود خالص سه‌ساله گروه کاشی و سرامیک بیانگر رشد افزایش درآمدها و سود ناخالص است که منجر به افزایش حاشیه سود خالص به‌ویژه برای کساوه، کترام و کپارس شده است. با توجه به ساخت‌وسازهای صورت گرفته در کشورهای عراق و سوریه، می‌توان به افزایش میزان صادرات امید داشت. این در حالی است که بیشترین رشد در میان کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی در فروردین 1400، تولید کاشی و سرامیک بود که نسبت به فروردین 1399 رشد 70 درصدی را تجربه کرده و به 24 میلیون 767 هزار مترمربع در یک ماه رسیده است.
تاثیرگذارترین عوامل بر صنعت کاشی و سرامیک
نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم، کاهش نقدینگی، رکود و متوقف شدن پروژه‌های ساخت‌وساز، چالش‌های موجود در زمینه صادرات، نرخ تسهیلات بانکی، افزایش دوره وصول مطالبات، عدم‌استفاده کامل از ظرفیت‌های تولید و... است. پرواضح است که کمرنگ شدن برنامه‌های ساخت‌وساز می‌تواند بیشترین تاثیر را در درآمدزایی و رشد صنعت کاشی و سرامیک به همراه داشته باشد.
