در گزارشی بررسی شد
پرچمداران بورسی کاشی و سرامیک
از سال ۱۳۳۹ با افتتاح کارخانه کاشی ایرانا، تولید کاشی به صورت صنعتی و با ماشین‌‌‌آلات و تجهیزات جدید نیز در کشور شروع شد. قبل از پیروزی انقلاب، تولید کاشی و سرامیک در کشور حدود ۱۲میلیون مترمربع در سال بود که مقداری از نیاز داخلی هم از خارج وارد می‌‌‌شد. پس از پیروزی انقلاب در همه بخش‌‌‌های تولید مصالح ساختمانی، سرمایه‌گذاری‌‌‌های خوبی صورت گرفت که یکی از این بخش‌‌‌ها، صنعت کاشی و سرامیک بود. تا سال ۱۳۶۸ ظرفیت تولید کاشی در کشور به ۲۰میلیون مترمربع رسید و از آن به بعد با توسعه بیشتری که انجام شد، در پایان سال ۱۳۸۱ ظرفیت تولید به ۱۱۰میلیون مترمربع افزایش یافت؛ به طوری که در این سال حدود ۹۲میلیون مترمربع کاشی و سرامیک تولید شد.
همزمان با این افزایش ظرفیت، صنایع جانبی تولید مواد اولیه موردنیاز این صنعت نیز رشد نسبتا خوبی داشتند به طوری که در حال حاضر‌درصد بالایی از این مواد در داخل تولید می‌شود. بازار محصولات کاشی و سرامیک در سال ۱۳۷۹ نسبتا خوب بود، ولی در سال‌های بعد، صدور موافقت اصولی‌‌‌های بی‌‌‌رویه، سبب هجوم گسترده سرمایه‌گذاران به این صنعت شد ؛ به‌‌‌طوری که میزان تولید کاشی در چند سال دو تا سه برابر شد و حتی این میزان تولید تا پایان سال ۱۳۸۳ دو برابر شده بود.
دولت طی هفت سال اخیر، تلاش کرده با اتخاذ سیاست‌هایی چون بستن بازارهای داخلی و حمایت از تولیدکنندگان، صنعت کاشی را متحول کند اما حتی جایگزین کردن مدرن‌‌‌ترین و پیشرفته‌‌‌ترین ماشین‌‌‌آلات و تجهیزات نیز نتوانست صنعت کاشی ایران را در سطح سایر تولیدکنندگان جهانی مطرح کند و آنچه امروز به آن دست یافته‌‌‌ایم، این است که هنوز صنعت کاشی، قدرت رقابت در عرصه بازارهای جهانی را ندارد. در حال حاضر می‌توان ادعا کرد که توان تکنولوژیکی کشور در صنعت کاشی و سرامیک با کشورهای اروپایی برابری می‌کند و بعضی از شرکت‌های مهم و عمده تولیدکننده کاشی کشور سعی کردهاند همواره خود را به جدیدترین تکنولوژی‌‌‌های روز دنیا مجهز کنند. در این راستا مذاکراتی با کشورهایی مثل سوریه و لبنان نیز صورت گرفته است که تولیدکنندگان داخلی بتوانند ضمن انتقال تکنولوژی از کشورهای پیشرفته، تکنولوژی و تجهیزات موجود خود را نیز به این کشورها انتقال دهند.
در موقعیت کنونی میزان سود و ارزش افزوده کاشی و سرامیکی که در داخل کشور تولید می‌شود حدود ۴۰درصد قیمت تمام شده آن است که ارزش افزوده مناسبی است ولی سودی که از صادرات این محصولات نصیب شرکت‌های تولیدکننده می‌شود بسیار کمتر و حدود نصف سود داخلی آن است. ایجاد رقابت و راهکار توسعه صادرات، استراتژی کشور در بخش صنعت در سال‌های اخیر توسعه صادرات بوده است.
عمده‌‌‌ترین دلیل، سابقه خوب این صنعت و همچنین وجود منابع مواد اولیه مناسب و انرژی در کشور است؛ ضمن اینکه صنعت کاشی و سرامیک به عنوان یک صنعت انرژی‌‌‌بر مطرح است. تاکنون صنعت کاشی و سرامیک با حاشیه سودی حدود ۵۰ تا ۶۰درصد، به عنوان یکی از صنایع پرسود کشور مطرح بوده است. هم‌‌‌اکنون با توجه به افزایش ظرفیت تولید، این صنعت در حال گذر از وضعیت سابق خود است.
صنعت کاشی و سرامیک در بازار سرمایه
در مطلب حاضر 8 شرکت بورسی در صنعت کاشی و سرامیک مورد بررسی قرار گرفته‌اند. صنایع کاشی و سرامیک سینا با ارزش بازار بالغ بر 21هزار و 738میلیارد ریال، بزرگ‌ترین شرکت در این صنعت به لحاظ ارزش بازار است. همچنین کاشی صدف سرام استقلال آباده با ارزش بازار 2354میلیارد ریالی کوچک‌ترین شرکت در این حوزه محسوب می‌شود.
نسبت‌های مالی
مقایسه حاشیه سود ناخالص در شرکت‌های فعال در این حوزه حاکی از قرارگیری تولیدی کاشی تکسرام در صدر جدول و تولیدی گرانیت بهسرام در قعر جدول رتبه‌‌‌بندی است. در معیار بازده دارایی، کاشی پارس با بازدهی 569/ 0 بهترین عملکرد را داشته و تولیدی گرانیت بهسرام با بازدهی منفی، کمترین امتیاز را در این معیار کسب می‌کند. کاشی پارس در معیار بازدهی حقوق صاحبان سهام نیز پرچمدار بوده و با بازدهی بیش از 3/ 1 در صدر رتبه‌‌‌بندی قرار می‌گیرد. این در حالی است که کاشی صدف سرام استقلال آباده کمترین بازدهی را در این معیار نصیب خود کرده است.
بررسی اجزای صورت‌های مالی
بررسی صورت سود و زیان شرکت‌های صنعت کاشی و سرامیک در پایان سال 1399، حاکی از صدرنشینی صنایع کاشی و سرامیک سینا با فروش 5720میلیارد ریالی در دوره منتهی به اسفند 1399 است. کاشی الوند با فروش 3580میلیارد ریالی رتبه دوم را دریافت کرده است. این در حالی است که کاشی صدف فروش صفر و تولید گرانیت بهسرام فروش بالغ بر 237میلیارد ریال را به ثبت رسانده‌اند که در مقایسه با سایر شرکت‌ها کمتر بوده است.
گرانیت بهسرام و کاشی صدف در دوره موردنظر زیان عملیاتی داشته‌اند و ضعیف‌ترین عملکرد را به نمایش گذاشته‌‌‌اند. در حالی که در نقطه مقابل کاشی و سرامیک سینا و کاشی پارس به ترتیب با مبالغ 2374 و 1163میلیارد ریالی بیشترین سود عملیاتی را شناسایی کردهاند. همچنین کاشی و سرامیک سینا با سود خالص 2693میلیارد ریالی و ساخت سود 5087 ریالی به ازای هر سهم در سودسازی پرچمدار این گروه بوده است.
