17

برخی مشکلات نظیر نرخ ارز، کمبودهای تکنولوژیک و عدم‌برند‌سازی قدرتمند در کنار مشکلات ساختاری اقتصاد ایران که بهره‌‌‌وری را پایین نگه داشته، موجب کاهش توان رقابتی این صنعت برای تولید و صادرات محصول شده است.تقاضای زیاد محصولات لوازم‌خانگی به دلیل رشد تعداد خانوارها، افزایش تنوع محصولات مورد استفاده در خانوار، بازار بزرگ با تغییرات کُند تکنولوژی و عام بودن و کاربرد در طیف وسیعی از صنایع جزو ویژگی‌‌‌های اصلی این صنعت محسوب می‌شود. صنعت لوازم‌خانگی ضمن برخورداری از تنوع بسیار بالا، تقاضای قابل ملاحظه و پایداری را در انواع محصولات موردنیاز خانوارها به خود اختصاص داده است. توسعه این صنعت ضمن ایجاد فرصت اشتغال برای تعداد زیادی از متقاضیان کار، می‌تواند از خروج بسیاری از منابع مالی کشور در قالب واردات و قاچاق محصولات این حوزه جلوگیری کند. طبق برنامه راهبردی صنعت، سهم صادرات لوازم‌خانگی کمتر از یک‌درصد (نزدیک به 7/ 0درصد) از صادرات صنعتی کشور است. اگر این میزان ناچیز را در کنار آمارهای دیگر این صنعت همچون اشتغال 58‌هزار نفری در صنعت لوازم‌خانگی قرار دهیم، می‌توانیم بگوییم این صنایع در ایران در غفلت تاریخی از رقابت با همتایان خارجی خود باز مانده است. تا چند سال گذشته بیشترین بخش بازار لوازم‌خانگی در اختیار برندهای خارجی بود؛ ولی در یک‌سال اخیر به علت شدت گرفتن تحریم‌ها و خروج برندهای خارجی از ایران، تولیدکنندگان داخلی گردانندگان بازار هستند و سهم بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر، به علت وجود همین تحریم‌ها، تولیدکنندگان با نصف ظرفیت‌شان مشغول تولید هستند و این شرایط استقبال از خرید و فروش لوازم‌خانگی قاچاق را رونق بخشیده است. بر اساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از هر سه‌قلم کالای موجود در بازار لوازم‌خانگی، دو قلم قاچاق است که تنها درصورت اقدام جدی دستگاه‌های نظارتی و افزایش کیفیت محصولات تولید داخل، این میزان کاهش خواهد یافت.رکود اقتصادی ناشی از مشکلات به وجود آمده از ویروس کرونا و موج‌‌‌های بعدی آن، تحریم‌‌‌های یک‌جانبه آمریکا، چالش‌های ناشی از تعاملات سیاسی با سایر کشورها، واحدهای زیرپله‌‌‌ای و غیر‌استاندارد و نا‌توانی ارگان‌های مربوطه برای مقابله با آنها، اجازه فعالیت واحدهای زیان‌ده و غیر‌سودآور، پایین آمدن شدید قدرت خرید مصرف‌کنندگان به خاطر تورم سرسام‌آور، بی‌ثباتی قیمت ارز و طلا، مشکلات دریافت ارز و عدم‌تمایل شرکت‌ها و بانک‌های خارجی برای همکاری با ایران به خاطر تحریم‌ها از جمله مشکلات اصلی این صنعت در حال حاضر محسوب‌‌‌ می‌شوند. مشکلات یادشده باعث افزایش قیمت و به تبع آن کوچک‌تر شدن بازار فروش و بیکاری شده است. از سوی دیگر گرانی، ترجیح مصرف‌کننده را به سمت تعمیر و تعویض کالاها سوق داده است.در بازار سرمایه، شرکت‌های تولیدکننده لوازم‌خانگی حضور زیاد و متنوعی ندارند. این گروه شامل چهار شرکت می‌شوند که در بورس اوراق بهادار در صنعت ماشین‌‌‌آلات و تجهیزات طبقه‌‌‌بندی شده‌‌‌اند. در این طبقه علاوه بر شرکت‌های تولیدکننده لوازم‌خانگی، شرکت‌های حوزه تولید ماشین‌‌‌آلات کشاورزی، وسایل سرمایشی و گرمایشی و... هم حضور دارد. در میان گروه تولیدکننده لوازم‌خانگی، شرکت «آبسال» هم جزو تولیدکننده‌‌‌های سرمایشی و گرمایشی است، اما در محصولات نهایی این شرکت، علاوه بر اینها تولیدات دیگری مانند یخچال و لباسشویی و امثال آن هم وجود دارد، به همین دلیل شرکت یادشده را در بخش لوازم‌خانگی گنجاندیم. در ادامه معرفی کوتاهی از این شرکت‌ها خواهیم داشت.

لابسا

گروه آبسال در صنعت لوازم‌خانگی فعالیت می‌کند که در بورس اوراق بهادار جزو صنعت ماشین‌آلات و تجهیزات طبقه‌بندی شده است. به دلیل عدم‌حضور بسیاری از شرکت‌های فعال این صنعت در بورس اوراق بهادار، اطلاعات شرکت‌های یادشده در دسترس و قابل اتکا نخواهد بود. اما بر مبنای تحقیقات انجام‌شده، بخش قابل‌توجه آن از بازار داخلی محصولات در اختیار این شرکت قرار دارد.

آبسال سال 1355 در بورس اوراق بهادار تهران در گروه صنعت لوازم‌خانگی با نماد «لابسا» درج شد و سهام آن برای اولین‌بار مورد معامله قرار گرفت.شرکت «آبسال» در دوره 9ماهه منتهی به 30آذرماه 1400 به ازای هر سهم 2514ریال سود محقق کرده که نسبت به دوره مشابه سال قبل (48/ 12درصد) افزایش داشته است. سود خالص این شرکت طی مدت مذکور 5/ 90میلیارد تومان بوده که 52/ 12‌درصد رشد داشته است.

لخزر

شرکت پارس‌خزر در بهمن‌ماه 1374 نوع شرکت از سهامی‌خاص به سهامی عام تبدیل شد و در تاریخ 27اسفندماه همان سال، پس از احراز شرایط عضویت سازمان بورس اوراق بهادار تهران، در شمار شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس پذیرفته شد و سهام آن در حال حاضر با طبقه‌بندی در صنعت ماشین‌آلات و تجهیزات و با نماد «لخزر» مورد معامله قرار می‌گیرد.محصولات شرکت در چهار گروه محصولات سرمایشی و گرمایشی، محصولات پخت‌وپز، محصولات غذاساز و سایر محصولات تولید و عرضه می‌شود.این شرکت هم در 9ماه امسال برای هر سهم 8496ریال سود کسب کرده که نسبت به رقم 5483تومانی مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.

لخانه

شرکت کارخانه‌های لوازم‌خانگی پارس در سال 1354 به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شد و به موجب صورت‌جلسه مجمع‌عمومی فوق‌العاده مورخ 1373 به شرکت سهامی عام تبدیل و در بورس اوراق بهادار پذیرفته شد. متعاقبا این شرکت در سال 1391 از فهرست شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران حذف و به دلیل عدم‌احراز شرایط حضور در بازار اول به بازار پایه فرابورس به عنوان شرکت ثبت‌شده پذیرفته‌نشده منتقل شد. فعالیت اصلی شرکت در زمینه طراحی و تولید یخچال، فریزر، یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی، کولر آبی و جاروبرقی است.

شرکت لوازم‌خانگی پارس در دوره 9ماه منتهی به 30 آذرماه 1400 به ازای هر سهم 1150ریال سود محقق کرده که نسبت به دوره مشابه سال قبل (42/ 20درصد) افزایش داشته است. سود خالص این شرکت هم 5/ 51میلیارد تومان بوده که 47/ 20‌درصد رشد داشته است.

لازما

کارخانه‌‌‌های صنعتی آزمایش در سال 1377 در اداره امور ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی به ثبت رسید. بعد از انقلاب، شرکت مشمول بند «ج» قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران شد و تحت پوشش سازمان صنایع ملی ایران قرار گرفت. این شرکت در سال 75 جزو شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران قرار گرفت و در سال 1381 به صندوق بازنشستگی کشور واگذار شد. در سال 83 سهام مدیریتی صندوق بازنشستگی به شرکت گسترش صنایع پیام (سهامی‌عام)‌‌‌ از طریق بورس منتقل شد.شرکت آزمایش در دوره سه‌ماهه منتهی به 30 آذرماه 1400 به ازای هر سهم 27ریال سود محقق کرده که نسبت به دوره مشابه سال قبل (35درصد) افزایش داشته است. سود خالص آن هم طی این مدت 8/ 581میلیون تومان بوده که 59/ 30‌درصد رشد داشته است. سال‌مالی «لازما» شهریور ماه است.