سهم کیش از ماراتن قطر

جام جهانی برزیل به لحاظ گردشگری اقبال بالایی از سوی توریست‌‌‌های جام جهانی نداشت، ‌‌‌ با این حال در این دوره مسابقات ۹۰۰‌هزار نفر به برزیل سفر کردند، ‌‌‌ در جام جهانی روسیه ۵/  ۱‌میلیون نفر حضور یافتند و جام‌‌‌های جهانی آلمان و... نیز اقبال بیشتری از سوی هواداران فوتبال داشتند. بر اساس گزارشی که بلومبرگ به تازگی در این باره منتشر کرده است، گرچه قطری‌‌‌ها پیش‌بینی می‌کردند باید شرایط اسکان را برای ۸۵۰‌هزار نفر مهیا کنند که اندکی کمتر از مسافران برزیل در طول مسابقات است، ‌‌‌ اما آمارها نشان می‌دهد ۲/  ۱‌میلیون نفر به قطر سفر خواهند کرد تا در ورزشگاه‌‌‌های این کشور مسابقات را تماشا کنند، این در حالی است که در نهایت قطری‌‌‌ها می‌توانند بین ۶۰۰ تا ۸۰۰‌هزار توریست را پذیرش کنند و بین ۴۰۰ تا ۶۰۰‌هزار نفر سهم سایر کشورها خواهد بود.

تنها ۵ ماه تا آغاز مسابقات جام جهانی باقی مانده است، ‌‌‌ متولیان گردشگری کیش را به عنوان مقصد اصلی مسافران جام جهانی در نظر گرفته‌‌‌اند. البته متولی گردشگری در حاشیه مراسم افتتاحیه رویداد بین‌المللی ساری۲۰۲۲ از صدور ویزا برای ورود به ایران برای تماشاگران جام جهانی به صورت رایگان خبر داده و گفته است که این افراد می‌توانند به همه شهر‌‌‌های گردشگری ایران حتی به صورت زمینی سفر کنند. او افزوده است: برخی‌‌‌ها تصور می‌کردند جزیره کیش تنها مقصد گردشگری تماشاگران جام جهانی فوتبال قطر است اما این گردشگران می‌توانند با ویزای رایگان به همه شهر‌‌‌های کشور خصوصا شهر‌‌‌های تاریخی  سفر کنند. با این حال اگر فرض را هتل‌های کیش به عنوان مقصد اصلی بگذاریم این جزیره ظرفیت پذیرش چیزی در حدود ۱۵ تا ۲۰‌هزار نفر  در روز را دارد. باز اگر فرض را حضور یک هفته‌‌‌ای گردشگران در کیش بگذاریم می‌توان گفت در بازه زمانی جام جهانی به فرض خالی بودن تمام اتاق‌‌‌های هتل و رزرو ۱۰۰‌درصدی آنها توسط توریست‌‌‌های ورزشی ۶۴‌هزار نفر می‌توانند در ایران پذیرش شوند که به نسبت این رویداد مهم ورزشی تعداد قابل‌توجهی نیست، ضمن اینکه خالی بودن ۱۰۰‌درصدی اتاق‌‌‌ها و رزرو کامل هم از سوی گردشگران به نظر نمی‌رسد اتفاق بیفتد.

در ایران برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌ها در حوزه جام جهانی گرچه از چند سال پیش شروع شده، اما در این باره که این برنامه‌‌‌ریز‌‌‌ی‌‌‌ها و تصمیم‌گیری‌‌‌ها دستاورد روشنی داشته و به سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌‌‌ها و... منجر شده باشد اطلاعات چندانی در دست نیست. محسن قریب دبیرکل انجمن سرمایه‌گذاران کیش درباره آخرین تصمیم‌گیری‌‌‌ها درباره جام‌‌‌جهانی قطر به «دنیای اقتصاد» می‌‌‌گوید: ما در کیش قرار است جشنواره‌‌‌ای را در ایام جام جهانی برگزار کنیم که شامل مجموعه‌‌‌ای از برنامه‌‌‌های متنوع می‌شود. او می‌‌‌افزاید: در این جشنواره و سایر رویدادهای مختلف که در حال تدوین است و جزئیات آن به زودی اعلام می‌شود، کیش به عنوان یک مقصد گردشگری فوتبالی می‌تواند نقش‌‌‌آفرینی داشته باشد. قریب ادامه می‌دهد: هدف‌‌‌گذاری ما این است تا در فصل پاییز که در انتهای آن جام جهانی برگزار می‌شود بتوانیم علاقه‌‌‌مندان فوتبال را در کیش گرد هم آوریم. در واقع ما تنها به دنبال گردشگرانی نیستیم که برای تماشای مسابقات به قطر می‌‌‌‌روند بلکه مخاطب ما علاوه بر این گروه، ‌‌‌ کسانی هستند که دوست داشته باشند در یک فضای جمعی بازی‌‌‌های فوتبال را تماشا کنند.

به گفته این مقام مسوول جزیره کیش همچنین به مثابه کریدوری است که می‌تواند امکانات اقامتی را در اختیار شرکت‌کنندگان جام جهانی قرار دهد. او اضافه می‌کند: دارندگان بلیت مسابقات می‌توانند برای مشاهده بازی‌‌‌ها با هواپیما یا کشتی به قطر سفر کرده و مجددا به این جزیره برگردند و آنجا اقامت داشته باشند. او در این باره که مزیت کیش نسبت به قطر و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس چیست؟ می‌‌‌گوید: کیش مقصدی با قیمت مناسب است. هزینه اقامت در قطر در ایام مسابقات بالاست و برای همه توریست‌‌‌ها این امکان وجود ندارد که آنجا را برای اقامت انتخاب کنند. این گروه با انتخاب کیش می‌توانند هزینه‌‌‌های خود را مدیریت کنند. آیا کیش به لحاظ امکانات و تجهیزات برای اقامت این گردشگران مهیا شده است؟ قریب در پاسخ به این پرسش بیان می‌کند: از آنجا که این جزیره مقصد گردشگری استاندارد در کشور است، ‌‌‌ شرایط برای گردشگران جام جهانی چه داخلی و چه خارجی مهیاست. اما در عین حال برای بازی‌‌‌های قطر بالطبع باید آمادگی‌‌‌های بیشتری داشته باشیم که از این بابت نیز نگرانی وجود ندارد زیرا کیش تجربه‌‌‌های زیادی در موضوع مهمان‌‌‌پذیری دارد.

به گفته قریب تا شروع جام‌‌‌‌‌‌جهانی در مجموعه المپیک کیش دو زمین چمن بازسازی شده و سه زمین فوتبال هم برای تمرین تیم ملی و بازی‌‌‌های تدارکاتی آماده می‌شود. او اضافه می‌کند: در حوزه مراکز اقامتی هم شاهدیم سه هتل به مجموعه مراکز اقامتی این جزیره اضافه می‌‌‌شوند. این هتل‌‌‌ها هر کدام ۱۵۰ اتاق دارند که ساخت آنها از چند سال پیش شروع شده بود اما به واسطه جام جهانی و شرایط خوب گردشگر کار خود را سرعت بخشیده‌‌‌اند تا بتوانند در زمان مسابقات پذیرش داشته باشند.

گرچه به نظر می‌رسد مسوولان و متولیان گردشگری نگرانی خاصی بابت شرایط گردشگری جام جهانی قطر ندارند و از یک کشتی کروز که به تازگی در بوشهر لنگر گرفته به عنوان یک امکان مناسب برای توسعه گردشگری جام جهانی نام می‌‌‌برند اما نگاهی به فعالیت‌های کشورهای رقیب ایران در منطقه نشان می‌دهد حجم اقدامات انجام گرفته در ایران با آنها قابل مقایسه نیست. ۵ ماه مانده به جام جهانی، ‌‌‌ هنوز درباره جزئیات برنامه‌‌‌ها اطلاعاتی در دسترس نیست. دبیرکل جامعه هتلداران کیش در گفت‌وگویی با اشاره به جذب و میزبانی گردشگر خارجی علاقه‌‌‌مند به تماشای مسابقات جام‌‌‌جهانی اعلام کرده است: «جذب و میزبانی گردشگر خارجی، فراهم کردن شرایط اقامت و پذیرایی برای ایرانیان خارج از کشور که علاقه‌‌‌مند به تماشای مسابقات جام‌‌‌جهانی هستند و برگزاری جشنواره‌‌‌ای با موضوع فوتبال و جام‌‌‌جهانی برای ایجاد نشاط و انگیزه بین ایرانیان با برگزاری مسابقات متنوع فوتبال و فوتبال‌‌‌دستی، پخش مسابقات جام‌‌‌جهانی از تلویزیون‌‌‌های شهری و بهره‌‌‌گیری از یکی از گزارشگران محبوب فوتبال از اهداف اصلی است.»

با این حال مشخص نیست چقدر پخش مسابقات در فضای شهری یا فوتبال دستی بتواند گردشگران جام جهانی را به کیش بکشاند. بنابراین متولیان گردشگری تنها روی چند فاکتور می‌توانند مانور دهند، ‌‌‌ امنیت، محل اسکان، قیمت‌ها و دسترسی آسان. همچنان که عدنان موسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌پور، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به این نکته اشاره کرده و گفته است: «شاید برای مسافران ایرانی به‌‌‌‌‌‌‌‌‌خاطر اختلاف قیمت ارز، ارزان بودن اولویت اول باشد، اما نباید از این موضوع غافل شد که مسافر اروپایی یا آمریکایی که به قطر و جام جهانی سفر کرده، برای سفر به ایران بیشتر از اینکه قیمت برایش مطرح باشد، کیفیت و شرایط سفر در کشور دوم برایش مهم است. از این موضوع نتیجه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیریم که باید به گردشگر خارجی اطمینان داد که کشور همسایه جاذبه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد، قیمتش مناسب است، جذابیت و امنیت گردشگری دارد، اسکان فراهم است و اگر شما به کشور دوم سفر کنید ارزش افزوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای به سفر شما اضافه می‌شود. خیلی از کشورهای همسایه قطر سال‌هاست در مورد این موضوع کار می‌کنند.»