مقاصد سنتی؛ همچنان محبوب

بنا بر گزارش مرکز آمار ایران در خصوص گردشگری کشور در بهار سال ۹۵، در این فصل بیش از ۷۵ میلیون سفر داخلی صورت گرفته که ۵۲ درصد از این تعداد همراه با اقامت شبانه بوده است. همچنین این گزارش از دو زاویه به مقاصد مهم گردشگری کشور پرداخته است؛ در زاویه نخست ۲۰ شهرستان برتر کشور به لحاظ مقصد اصلی سفر بودن فهرست شده‌اند و در زاویه‌ای دیگر ۲۰ شهرستان برتر کشور به‌عنوان شهرهایی که طی یک سفر بازدید شده‌اند. تفاوت اصلی میان این دو فهرست در این است که اگر یک خانوار تهرانی قصد سفر به شیراز را داشته باشند و در مسیر خود در شهرهای کاشان و اصفهان توقف یا حتی اقامت شبانه داشته باشند، مقصد اصلی سفر آنان شیراز شناخته می‌شود و شهرهای کاشان و اصفهان در مسیر شیراز در میان شهرهای بازدید شده شمارش می‌شوند.

بر اساس آمار به دست آمده از بهار سال ۹۵، شهرستان تهران با بیش از ۴ میلیون سفر به عنوان مقصد اصلی و حدود ۴ میلیون و ۳۲۵ هزار بازدید در صدر هر دو فهرست قرار گرفته است. نگاهی به آمار تفکیک شده گردشگران ورودی به این شهر نشان می‌دهد عموم آنها گردشگرانی بوده‌اند که در جریان سفر خود به تهران اقامت شبانه نیز داشته‌اند. همچنین سفر گردشگران داخلی به شهرستان مشهد که با تخصیص ۳میلیون و ۳۵۵ هزار سفر به عنوان مقصد اصلی در رتبه دوم هر دو فهرست قرار دارد، از الگویی مشابه گردشگران تهران پیروی می‌کند و قریب به اتفاق آنان طی سفر خود به این شهرستان حداقل یک شب اقامت داشته‌اند.

نکته قابل توجه این است که بیشتر گردشگران شهرستان رشت که در رتبه سوم هر دو فهرست قرار دارد، کسانی بودند که طی سفر خود به این شهرستان اقامت شبانه نداشته‌اند. از مجموع بیش از ۳ میلیون سفری که در بهار ۹۵ از رشت انجام شده، تنها حدود ۸۳۱ هزار مورد مقصد اصلی‌شان این شهرستان بوده و در آن اقامت شبانه نیز داشته‌اند؛ حال آنکه حدود ۲ میلیون سفر با وجود اینکه رشت مقصد اصلی بوده است، با اقامت شبانه در این شهر همراه نبوده است.

از آنجا که مطابق بررسی‌های صورت گرفته، مشخص شده بیشترین انگیزه میان سفرهای بدون اقامت شبانه را «تفریح و گردش» به خود اختصاص داده است، این مساله از این منظر نیز قابل توجه است که عموم گردشگرانی که به رشت سفر کرده‌اند، گردشگرانی با انگیزه «تفریح و گردش» بوده‌اند. به این ترتیب و به‌منظور پاسخ مناسب به انگیزه تقاضاکنندگان، به نظر می‌رسد این مساله باید مورد توجه بنگاه‌های عمومی و خصوصی گردشگری این شهرستان برای تعطیلات نوروزی پیش‌رو قرار بگیرد.

خیز بلند گردشگری قزوین

در ادامه فهرست مهم‌ترین شهرهای توریستی کشور، مرکز آمار ایران به شهرستان شیراز اشاره کرده است که بیش از ۲ میلیون سفر در بازه ذکر شده انجام شده است. اما نکته قابل توجه در این فهرست‌ها، حضور شهرستان قزوین بالاتر از اصفهان و در رده پنجم شهرستان‌های بازدیدشده و پایین‌تر از اصفهان در رده ششم شهرستان‌های مقصد اصلی سفر است. به نظر می‌رسد این شهرستان جایگاه ممتاز خود را در پی تمرکز ویژه بر حوزه گردشگری و تلاش برای توسعه زیرساخت‌های مرتبط و بازاریابی مناسب در میان گردشگران داخلی به دست آورده است. هرچند تعداد مسافران بدون اقامت شبانه در این شهرستان حدود ۲.۵ برابر مسافرانی است که در این شهرستان اقامت شبانه داشته‌اند، اما گردشگری و خدمات مرتبط با آن توانسته است به عنوان حوزه‌ای جدید و تحت برنامه‌ریزی منظم نقش مهمی در اشتغال‌زایی و اقتصاد این شهر ایفا کند.

در ادامه فهرست منتشر شده از طرف مرکز آمار ایران، شهرستان کرمانشاه با یک میلیون و ۵۶۷ هزار، شهرستان قم با یک میلیون و ۵۱۰ هزار، شهرستان تبریز با یک میلیون و ۴۶ هزار و شهرستان لاهیجان با ۹۷۷ هزار سفر رتبه هفتم تا دهم مقاصد اصلی سفرهای داخلی ایرانیان را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین شهرستان‌های کرمان، اهواز، بندر انزلی، اردبیل، رودسر، آستانه اشرفیه، گرگان، لنگرود، کوهدشت و تاکستان در نیمه دوم این فهرست حائز رتبه‌های یازدهم تا بیستم شده‌اند. با توجه به آمارهای منتشر شده هر کدام از شهرستان‌های کشور می‌توانند پیش‌بینی کنند که در ایام نوروز حدودا پذیرای چه تعداد گردشگر خواهند بود و یک ماه باقی مانده تا این تعطیلات فرصت مناسبی است تا مدیریت شهری این مناطق و همچنین سایر نهادهای مسوول در امر گردشگری برای پذیرایی مناسب از گردشگران نوروزی برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهند.

گردشگری