«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
اثر سوانح هوایی بر تقاضای سفر
تجربه جهانی
بررسی تجربه‌های مشابه خارجی نیز کمابیش موید نکات مطرح شده است؛ در ابتدای سال جاری میلادی یک هواپیما به مقصد کاستاریکا دچار سانحه شد و با سقوط آن، سرنشینانش از جمله تعدادی گردشگر آمریکایی جان خود را از دست دادند. به گزارش «نیویورک تایمز»، بررسی‌های آماری و اظهارنظر کارشناسان بین‌المللی در این باره نشان می‌دهد بروز این سانحه تاثیر چندانی بر روند ورود گردشگر به کاستاریکا که یکی از مقاصد محبوب آمریکایی‌ها به‌شمار می‌رود، نگذاشته و تنها ردپای این واقعه بر صنعت توریسم این کشور آن است که بخشی از متقاضیان سفر، ترجیح می‌دهند به دنبال جایگزین‌هایی برای حمل‌ونقل به این منطقه گردشگری باشند.
تغییر شکلی در تقاضا
در همین خصوص یک اقتصاددان و کارشناس اقتصاد هوایی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به تاثیر اندک سوانح هوایی بر کاهش اقبال گردشگران برای سفر به یک کشور اظهار می‌کند: «این حوادث تاثیر معناداری بر تعداد گردشگران ورودی نخواهد گذاشت. این مساله در آمار ورود گردشگر به کشور در پی زنجیره سوانح هوایی در اواخر دهه هشتاد ایران نیز خود را نشان داد و تجربه گذشته نیز یادآوری می‌کند که با وجود محل تردید بودن ایمنی سفر هوایی ایران در آن مقطع، از تعداد گردشگران ورودی به کشور کاسته نشد.» علی دادپی می‌افزاید: «علت این امر آن است که در چنین شرایطی، مقصد گردشگری اعتبار خود را از دست نمی‌دهد و گردشگران تلاش می‌کنند از جایگزین‌ها بهره ببرند. حتی تحلیل رفتار متقاضیان سفر نشان می‌دهد در پی چنین حوادثی تنها نسبت به شرکت هواپیمایی حادثه‌دیده بی‌اعتمادی ایجاد می‌شود و کلیت تردد با خطوط هوایی برای مصرف‌کننده زیر سوال نمی‌رود و مسافران به سمت خطوط هوایی ایمن‌تر و مطمئن‌تر جذب می‌شوند.»
وی درباره درآمدزایی شرکت‌های هواپیمایی از رونق توریسم در یک کشور می‌گوید: «به‌طور کلی خطوط حمل‌ونقل هوایی و بنگاه‌های فعال در این صنعت جهت فروش و کسب درآمد بیشتر خود دست به تبلیغ مقاصد مختلف گردشگری می‌زنند و زمانی که در یک کشور، هواپیمای یک شرکت هواپیمایی دچار سانحه می‌شود، دیگر بنگاه‌های فعال با افزایش تبلیغات و تاکید بر ایمنی پروازهای خود تلاش می‌کنند تا بخش گسترده‌تری از بازار را تصاحب کنند و به این ترتیب خلأ موجود به سرعت جبران می‌شود.» این کارشناس اقتصاد هوایی تصریح می‌کند: «در شرایط کنونی ناوگان حمل‌ونقل هوایی کشور که عموم هواپیماها فرسوده هستند و خدمات شرکت‌های هواپیمایی با کیفیت پایینی ارائه می‌شود، بروز چنین سوانحی موجب می‌شود بخش گسترده‌تری از این بازار از دست بنگاه‌های ایرانی خارج شود و ایرلاین‌های خارجی بیشتر از گذشته برای برقراری پرواز به ایران وارد میدان می‌شوند.»
دادپی با اشاره به فعالیت‌های صورت گرفته از طرف بنگاه‌های حمل‌ونقل هوایی خارجی جهت برقراری بیشتر پروازهای مستقیم بین مبادی خارجی و شهرهای توریستی ایران خاطرنشان می‌کند: «با توجه به اینکه کشور به ۸ فرودگاه بین‌المللی مجهز است، بستر تحقق این امر وجود دارد و چنین سیاستی موجب خواهد شد بخش زیادی از شوک ناشی از سوانح هوایی جبران شود؛ از این طریق فرصت‌های بیشتری پیش روی مسافران خارجی خواهد بود تا حمل‌ونقل هوایی مورد نیاز خود را از طریق ایرلاینی که اعتماد وی را جلب کرده انجام دهد.»
استاد دانشگاه کلایتون آمریکا با اظهار اینکه برقراری پرواز مستقیم میان مبادی خارجی و شهرهای توریستی کشور همچون اصفهان و شیراز سیاستی است که از جانب خطوط هوایی داخل کشور نیز پیگیری می‌شود، می‌افزاید: «با این وجود آمارهای موجود بیانگر آن است که بیشتر گردشگرانی که از خارج از کشور به ایران سفر می‌کنند از طریق حمل‌ونقل هوایی وارد کشور می‌شوند و اکثریت این جابه‌جایی‌ها از طریق شرکت‌های خارجی صورت می‌گیرد.» این اقتصاددان در پایان تاکید می‌کند: «دیگر زمان آن رسیده است که مشکلات حمل‌ونقل هوایی ایران را به دو عامل تحریم‌ها و فرسودگی ناوگان محدود نکنیم و برای هر مشکلی که این صنعت دچار آن می‌شود، این ۲ عامل را بهانه نکنیم. حمل‌ونقل هوایی کشور با مشکلات جدی مدیریتی دست و پنجه نرم می‌کند و به‌دلیل اینکه انگیزه چندانی برای ارتقای بهره‌وری این صنعت وجود ندارد، سوءمدیریت‌ها و بی‌توجهی به ارتقای سطح کیفیت خدمات در آن رو به افزایش است؛ عاملی که بدون شک در بروز چنین سوانحی نقش مهمی ایفا می‌کند.»
ناامیدی تورگردانان از پروازهای داخلی
در همین زمینه رئیس جامعه تورگردانان ایران نیز با اشاره به اینکه احتمال وقوع سوانح هوایی در هرجایی ممکن است و گردشگران با چنین پدیده‌ای بیگانه نیستند، تصریح می‌کند: «بنگاه‌های فعال در جذب گردشگر به ایران سال‌ها است که دیگر از پروازهای داخلی برای جابه‌جایی گردشگر خیلی کم استفاده می‌کنند. این مساله هم به این دلیل است که ناوگان حمل‌ونقل کشور فرسوده و کیفیت پروازها به حدی پایین است که قابل ارائه به گردشگر خارجی نیست و هم به این دلیل است که عموم پروازهای داخلی با تاخیر قابل توجهی انجام و این مشکل موجب می‌شود مدت زمان زیادی از سفر گردشگر هدر رود.» ابراهیم پورفرج می‌افزاید: «به همین دلیل که در جابه‌جایی‌های داخلی این گردشگران کمتر از حمل‌ونقل هوایی استفاده می‌شود و عموما همین پروازها بوده‌اند که دچار سانحه شده‌اند، در پی بروز سانحه در تقاضا برای تورهای ایران کاهش چندانی صورت نمی‌گیرد. تورگردانان نیز از این فرصت استفاده کرده و با طراحی تورها بر بستر حمل‌ونقل اتوبوسی، نقاط بیشتری از کشور را به گردشگر خارجی نشان می‌دهند.» هرچند بروز سوانح هوایی به‌دلیل محتمل بودن آن در هرجای دنیا و بهره‌گیری گردشگران از آلترناتیوهای حمل‌ونقل، بر صنعت گردشگری یک کشور به لحاظ تعداد گردشگران ورودی اثر منفی چندانی نخواهد گذاشت، اما به‌دلیل تغییر شکل تقاضای سفر، درآمدزایی بنگاه‌های داخلی را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
ارسال نظر