اکران دیپلماسی فرهنگی ایران و فرانسه
گشایش «لوور کوچک» در تهران
به موجب تفاهمات شکل‌گرفته میان این دو نهاد مطرح میراث فرهنگی و گردشگری دو کشور، درب‌های نمایشگاه «شکوه تمدن‌های جهان» با نمایش ۵۶ اثر فرهنگی و تاریخی از تمدن‌های عهد باستان همچون بین‌النهرین، مصر، یونان و روم و همچنین آثار کلاسیک هنر اروپایی از امروز برای بازدید عموم گشوده شده است. همچنین و به دنبال همین همکاری‌ها، قرار است از تاریخ ۷ فروردین سال ۹۷ نمایشگاهی با عنوان «امپراتوری گل‌های سرخ» در فرانسه برگزار شود که به نمایش آثاری از دوران قاجار متعلق به گنجینه موزه‌های ملی ایران و کاخ گلستان، اختصاص خواهد یافت. در مراسم افتتاح این نمایشگاه علاوه‌بر وزرای خارجه دو کشور، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ایران، مدیر موزه لوور پاریس، مدیر موزه ملی ایران و معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور نیز حضور داشتند و هرکدام به سخنرانی پرداختند. همچنین نمایندگان، سفرا و دیپلمات‌هایی از ۴۸ کشور جهان از جمله سوئیس، اسپانیا، پرتغال، اندونزی، ارمنستان، سوریه، یونان، تاجیکستان، واتیکان و شیلی در این رویداد شرکت کردند.
آثار شاخص
در نمایشگاه «موزه لوور در تهران» آثار درخشانی از تاریخ هنر و تمدن جهان به چشم می‌خورد و در آن ۵۶ اثر از ادوار مختلف تاریخ به نمایش درآمده است. برجسته‌ترین این آثار را می‌توان «مجسمه ابوالهول» ساخته شده با سنگ بازالت و مربوط به دوره «فرعون هاکور» مصر و همچنین تابلویی از «رامبراند»، نقاش معروف هلندی که در قرن هفدهم می‌زیست، دانست. در این مجموعه دو اثر متعلق به تمدن ایران نیز دیده می‌شود؛ یکی «تبر‌کتیبه‌دار» که از کاوش‌های باستان‌شناسی در محوطه چغازنبیل یافت شده است و دیگری یک شیء برنزی از لرستان است که با ۳ هزار سال قدمت باقی‌مانده از عصر آهن است. همچنین آثاری از دیگر تمدن‌های باستانی در غرب آسیا، اروپا و شمال آفریقا از جمله تمدن‌های سومر، آشور، یونان و روم و مجموعه‌ای از نقاشی، طراحی و لیتوگرافی از آثار هنرمندان اروپا مانند «اوژن دلاکروا» و «کامیل کورو» از دیگر مواردی است که در این نمایشگاه دیده می‌شود.
آثار منتخب موزه لوور پاریس در ۶ سالن از طبقه نخست ساختمان موزه دوران اسلامی واقع در مجموعه موزه ملی ایران به معرض نمایش درآمده‌اند و در بخش‌هایی با عناوین «موزه زنده» و «رویای جهانی شدن» که روایتگر تاریخ شکل‌گیری این موزه هستند و «آثار آشور و کشف دوباره تمدن‌های شرقی»، «شامپولیون و گشایش موزه آثار مصر» و «کشف دوباره هنرهای قرون‌وسطی و تمدن‌های اسلامی» مستقر شده‌اند. همچنین این نمایشگاه بخش دیگری دارد که در آن ۱۸ تابلوی عکس از عباس کیارستمی به نمایش درآمده است. این مجموعه که توسط کیارستمی «به من نگاه کن» نام‌گذاری شده، شامل عکس‌هایی است که این هنرمند فقید ایرانی طی بازدیدهای متعددش از موزه لوور بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۲ میلادی از تالارهای نقاشی و مجسمه‌های این موزه به ثبت رسانده است.
لوور کجاست؟
اما نمایشگاه «شکوه تمدن‌های جهان» در حالی آغاز به‌کار کرد که این برای نخستین بار است که موزه لوور پاریس در ایران اقدام به نمایش آثار خود می‌کند؛ اتفاقی که فرصتی استثنایی و قابل توجه برای ارتقای سطح کیفی موزه‌ها و استفاده از آموزه‌های به‌روز فرانسوی در امر موزه‌داری برای کشور فراهم می‌آورد. موزه لوور که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری سراسر جهان به‌شمار می‌رود با داشتن نزدیک به ۹ میلیون بازدیدکننده در سال، پربازدیدترین موزه جهان قلمداد می‌شود. در این موزه حدود ۳۸۰ هزار شیء از ادوار گوناگون تمدن‌هایی از سراسر جهان نگهداری می‌شود که این امر در کنار ساختمان بزرگ و معماری باشکوه و حیرت‌انگیز آن، لوور را تبدیل به بزرگ‌ترین موزه جهان کرده است. اهمیت این جاذبه فرهنگی پاریس در صنعت گردشگری فرانسه به‌قدری زیاد است که رئیس آن مستقیما از جانب رئیس‌جمهوری این کشور برگزیده می‌شود.
چرا لوور به ایران آمد؟
در مراسم گشایش نمایشگاه موزه لوور در تهران، رئیس موزه لوور پاریس در خصوص اهمیت برگزاری این نمایشگاه و نحوه انتخاب آثار نمایش داده شده، اظهار کرد: «این نخستین نمایشگاهی است که لوور در ایران برگزار می‌کند و قصد داشتیم با استفاده از این فرصت تنوع آثار موجود در لوور را به نمایش بگذاریم. انتخاب آثار به‌شکلی بود که طیف گسترده‌ای از هنرها و صنایع همچون نقاشی، مجسمه‌سازی و دیگر آثار به نمایش گذاشته شود و ویژگی خاص این نمایشگاه آمیزه‌ای است که باستان‌شناسی و هنر معاصر رقم زده است.» ژان‌لوک مارتینس افزود: «به عنوان اولین نمایشگاهی که لوور در تهران برگزار می‌کند تصمیم گرفتیم به‌جای معرفی هنر و آثار ایرانی موجود در گنجینه لوور به خود ایرانی‌ها، نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و سایر آثار تاریخی را به‌عنوان پل ارتباطی میان تمدن‌ها به نمایش بگذاریم و در این نمایشگاه شاهد یک گشایش به سمت هنر معاصر هستیم.»
وی درباره تعاملات بین‌المللی موزه تحت مدیریتش ادامه داد: «لوور سالانه ۲ هزار اثر برای نمایش در سایر کشورها امانت می‌دهد و مشابه چنین نمایشگاه‌هایی همه ساله در نقاط مختلف جهان برگزار می‌کند. در نمایش آثار لوور در خارج از فرانسه دو منطق پیگیری می‌شود. منطق نخست آن است که به‌عنوان یک شاخص تعداد افرادی که از یک کشور سالانه از موزه لوور بازدید می‌کنند مدنظر قرار گرفته می‌شود. در همین چارچوب است که به‌صورت مرتب نمایشگاه‌هایی از طرف لوور در آمریکا و چین برگزار می‌شود و به‌زودی نیز آثاری از لوور در چین به نمایش درخواهد آمد.» رئیس موزه لوور پاریس خاطرنشان کرد: «اما منطق دیگر در برگزاری نمایشگاه‌ها، بحث مجموعه‌ها و همکاری‌های علمی در حوزه موزه‌ای است. یکی از اقدامات اصلی و جاری در لوور همکاری با کشورهایی است که آثار موجود در موزه از آن کشورها آمده‌اند. به همین منظور برای برگزاری نمایشگاه در کشورهای مصر، تونس، الجزایر و یونان برنامه‌هایی در دستورکار قرار داده‌ایم. در بخش مجموعه‌های مربوط به اروپای مدرن نیز با کشورهایی همچون هلند و انگلستان برای برگزاری نمایشگاه همکاری می‌کنیم.»
وی درباره ابعاد فعالیت این موزه اظهار کرد: «موزه لوور بیش از ۲هزار کارمند دارد که بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر از این تعداد در بخش نگهداری از آثار فعالیت می‌کنند. روزانه بین ۲۵ هزار تا ۴۵ هزار گردشگر از لوور بازدید می‌کنند و بودجه سالانه آن بیش از ۲۰۰ میلیون یورو است. نیمی از این رقم مستقیما از جانب دولت فرانسه تامین می‌شود و نیمی دیگر از آن از عواید حاصل از بلیت‌فروشی به دست می‌آید.» اما چندی پیش بود که شعبه دوم موزه لوور در شهر ابوظبی کشور امارات افتتاح شد. درباره اشیایی که در این شعبه از لوور در معرض نمایش قرار گرفتند، ابهاماتی به‌وجود آمد و برخی ادعا کردند آثار به‌نمایش درآمده در این موزه تازه‌تاسیس، اشیایی هستند که توسط داعش از کشورهای سوریه و عراق دزدیده شده و توسط لوور خریداری شده‌اند. مارتینس در واکنش به این ادعا نیز تصریح کرد: «این موضوع از اساس شایعه است. می‌توانید با مراجعه به شعبه ابوظبی موزه لوور این آثار را که از بازارهای هنری خریداری شده‌اند مشاهده کنید و متوجه شوید این ادعا که اشیای به‌نمایش درآمده از داعش خریداری شده‌اند، کذب محض است.»
همچنین مدیرکل موزه ملی ایران نیز در نشست خبری این رویداد و در پاسخ به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» درباره عواید مالی این نمایشگاه برای ایران و نحوه تامین مالی آن، اظهار کرد: «اسپانسرهای برگزاری این نمایشگاه، شرکت‌های «توتال» و «رنو» از کشور فرانسه و «بنیاد مالی میراث ایرانیان» و «بانک آینده» از ایران بوده‌اند و این برنامه با حمایت مالی این نهادها برگزار می‌شود. با این حال برای این رویداد بلیت‌فروشی انجام خواهد شد و عواید حاصل از آن نصیب کشور ایران می‌شود.» جبرئیل نوکنده خاطرنشان کرد: «نمایشگاه موزه لوور در تهران قرار است تاریخ شکل‌گیری لوور را در گذر زمان نشان دهد و این نخستین بار است که چنین فرصتی برای مردم ایران به‌وجود آمده است تا گزیده‌ای از شاهکارهای فرهنگی و تاریخی مناطقی همچون اروپا، آسیا و آفریقا را در کنار هم ببینند.» نمایشگاه آثار منتخب موزه لوور در تهران با عنوان «شکوه تمدن‌های جهان» از امروز برای بازدید عمومی گشوده می‌شود و نمایش آثار آن تا تاریخ ۱۸ خرداد ۹۷ ادامه خواهد داشت. برای بازدید از این مجموعه که در محل موزه ملی ایران واقع شده است باید بلیتی مجزا از بلیت بازدید از موزه و به مبلغ ۵ هزار تومان تهیه کرد.
ارسال نظر