چرا به فرهنگ گردشگری نیاز داریم؟
نهادهای چهارگانه مروج فرهنگ توریسم
فرهنگ گردشگری برای گردشگری فرهنگی
ایران، کشوری با تمدن کهن و دارای مناطق تاریخی و آثار باستانی بسیاری است و این آثار نیاز به نگهداری دارد. حفاظت از آثار باستانی و طبیعت هر منطقه نه تنها وظیفه فعالان حوزه گردشگری است بلکه وظیفه تمامی مردم و گردشگران نیز هست. با این همه اگر سفرهایی به مناطق گردشگری کشور عزیزمان داشته باشیم، درمی‌یابیم که متاسفانه در بسیاری از موارد تخریب آثار باستانی و آلودگی محیط زیست ایران توسط گردشگران داخلی انجام می‌شود و بسیار جای تاسف دارد که خود متوجه این رفتار نیستند. در این میان یکی از مباحثی که در مفهوم فرهنگ گردشگری جای می‌گیرد نحوه نگهداری و مراقبت از آثار باستانی و محیط‌زیست توسط گردشگران هر منطقه است. اما چطور می‌توان به این مهم دست یافت؟ برای این مفهوم چندین مورد را می‌توان عنوان کرد که اینجا چند نمونه را مورد بحث قرار می‌دهیم:
- آموزش و پرورش: با توجه به نرخ باسوادی (۷/ ۹۴ درصد) در سال ۹۵ می‌توان دریافت یکی از ارگان‌هایی که می‌تواند نقش بسیار موثری در زمینه گردشگری ایفا کند آموزش و پرورش است که متاسفانه بسیار ضعیف عمل کرده. امروزه در اکثر مناطق کشور حتی در روستاها و مناطق دورافتاده، مدارس نقش مهمی ایفا می‌کنند. بنابراین اگر گردشگری و فرهنگ آن در کتب درسی و آموزش‌های مدارس در پایه‌های تحصیلی متفاوت جای گیرد، در شکل‌گیری فرهنگ گردشگری در کشور نقش بسزایی خواهد داشت.
- رسانه: جهان، با ورود به عصر رسانهها و شکل‌‌گیرى جامعه اطلاعاتى، دوران جدیدى را آغاز کرده است. آنچه رسانهها به عنوان اطلاعات به ما انتقال می‌دهند، به اشکال مختلف در نحوه زندگی، اندیشه و احساسات ما و حتی فرزندان ما تعیین‌کننده است. در این میان سیاست‌های رسانه‌ای نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری فرهنگ و هنجارهای اجتماعی ایفا می‌کند.
رسانهها به‌طور اعم و تلویزیون به شکل خاص، یکی از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی هستند که نقش اساسی در انتقال میراث فرهنگی و اجتماعی و ارزش‌های جوامع دارند. در دوره کنونی که عصر اطلاعات و تکنولوژی‌های نوین نام گرفته است، این رسانهها هستند که با کارکردهای خود و به کارگیری شیوه‌های جدید اطلاع‌رسانی، الگوهای نوین فرهنگی و اجتماعی را به جوامع وارد می‌کنند. بنابراین باید با تدوین استراتژی‌های صحیح برای توسعه فرهنگ گردشگری، تدابیری اتخاذ کرد تا فعالان این حوزه به یاری رسانه فرهنگ گردشگری را در زندگی مردم به درستی شکل دهند. تبلیغات تلویزیون و رادیو و بیلبورد‌های شهری، نمونه‌هایی از اقسام رسانه هستند که می‌تواند نقش موثری در این مهم داشته باشد.
- نهادهای فرهنگی و هنری: نسبت میان هنر و اخلاق ازجمله مهم‌ترین و بنیادی‌ترین مباحث نظری هنر از زمان‌های دور تا به‌امروز است. تاثیر شگرف هنر و آثار هنری در احساسات و عواطف انسانی و نیز قدرت بی‌نظیر آن در تبدیل ایده به کنش و مهم‌تر تثبیت و تحکیم آموزه‌های اخلاقی و حتی تعمیق ادراکات اخلاقی، از عوامل اصلی این اهمیت و جایگاه بنیادی است. بنابراین تاثیر هنر در فرهنگ‌سازی بسیار چشمگیر و قابل توجه است و توجه به هنرمندان و استفاده از هنر آنان در شکل‌گیری فرهنگ و اخلاق در جامعه می‌تواند نقش موثری ایفا کند. برای مثال سینما هنری است که نه تنها می‌تواند کمک به شکل‌گیری فرهنگ گردشگری در کشور کند، بلکه همراه آن ایده‌های جالب توجهی را برای فیلمسازان به همراه می‌آورد. المان‌های شهری در آغاز سال نو نیز نمونه‌هایی از به‌کار گیری هنر در خدمت فرهنگ گردشگری هستند.
- نهادهای جامعه مدنی: جامعه مدنی به مجموعه نهادها، اشخاص اصلی و حکمی، شخصیت‌های ملی، روحانیون متنفذ و روشنفکران فعالی گفته می‌شود که خارج از تشکیلات دولت، در راستای تحقق اهداف مردم، خدمت به مردم و دفاع از حقوق مردم عمل کنند. بنابراین تمامی موسسات فرهنگی، روزنامه‌نگاران، نهادهای صنفی، سندیکاها و سازمان‌های مردم نهاد جزو این دسته محسوب می‌شوند؛ گروهی که بسیار موثر و تعیین‌کننده در جامعه حاضر می‌شوند. نهادهای مدنی با همیاری دولت می‌توانند انقلاب فرهنگی بزرگی در کشورها ایجاد کنند. بنابراین در شکل‌گیری فرهنگ گردشگری با یاری نهادهای مدنی می‌توان ایران را به یکی از کشورهای توریستی مورد توجه در دنیای امروز تبدیل کرد. با توجه به مطالب ذکر شده می‌توان گفت توسعه فرهنگ گردشگری در کشور نیاز به همکاری و همیاری بسیاری از این نهادها دارد نهادهایی که نه‌تنها در داخل کشور که در جوامع بین‌الملل بسیار نقش موثری ایفا می‌کنند. به نظر می‌رسد اگر تمامی این بخش‌ها دست در دست هم بگذارند می‌توان فرهنگ گردشگری را در کشور ایجاد کرد.
ارسال نظر