سناریوی تلخ از آینده گردشگری

شورای جهانی سفر و گردشگری برآوردهای جدیدی از آینده شغلی در بازار گردشگری و میزان آسیب بر اشتغال ارائه می‌دهد. براساس بررسی‌های وبگاه خبری آمریکایی سه سناریوی از دست دادن شغل افراد ترسیم شده است که در تلخ‌ترین سناریو حدود دو سوم اشتغال در معرض آسیب قرار خواهد گرفت و در خوش‌بینانه‌ترین حالت ۱۰۰ میلیون شغل در بازار گردشگری بیکار می‌شوند. گروه خبری بیزینس اینسایدر (وبگاه خبری تجارت و فناوری آمریکایی) براساس جدیدترین برآوردهای شورای جهانی سفر و گردشگری از تاثیر کووید-۱۹ بر بازار گردشگری هشدار داد که در صورت ادامه محدودیت‌های سفر بیش از ۱۹۷ میلیون شغل در جهان از بین خواهد رفت که این موضوع خسارت ۵/ ۵ تریلیون دلاری بر تولید ناخالص جهانی وارد خواهد کرد. این سازمان علت اصلی این حجم از فشارها و خسارت بر بازار گردشگری را ادامه الزامات بهداشتی و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های سخت برای سفر دانست که عدم وجود اقدامات هماهنگ و یکپارچه در جامعه جهانی، مردم را از سفر باز می‌دارد.

همه‌گیری ویروس کرونا در سراسر جهان تقاضای سفر در سطح جهان را به‌شدت کاهش داده است به‌گونه‌ای که اروپا از ژوئن تا ابتدای آگوست (خرداد تا اواسط مرداد) در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۸۱ درصدی مواجه شده است. براساس آمار شورای جهانی سفر و گردشگری، در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۳۰ میلیون شغل در بخش سفر و جهانگردی فعالیت داشتند و از هر ۴ شغل جدید در جهان یک شغل مرتبط با بخش گردشگری بوده  و سهم این بازار در تولید ناخالص جهانی ۳/ ۱۰ درصد بوده است. همه‌گیری ویروس کرونا تاثیر شکننده‌ای بر اوضاع اقتصادی و اجتماعی جهان وارد کرده و اشتغال میلیون‌ها نفر که معیشت آنها وابسته به بخش سفر و گردشگری است را در معرض خطر قرار داده است و با ادامه روند محدودیت‌های سفر در طولانی‌مدت عمق تاثیرات منفی آن بر بازار گردشگری نیز طولانی مدت خواهد بود و بهبود این بخش را به تاخیر خواهد انداخت و تمامی بخش‌های فعال در این بازار همچون خطوط هوایی، اکوسیستم مسافرتی، میلیون‌ها شرکت کوچک و متوسط، هتل‌ها، مقاصد گردشگری  و آژانس‌های مسافرتی را ویران خواهد کرد.

براساس اعلام شورای جهانی سفر و گردشگری، همه‌گیری ویروس کرونا میل به سفر را در بسیاری از مردم از بین برده است و آن دست از افراد که میل سفر همراه با اقدامات احتیاطی بهداشتی را دارند با توجه به محدودیت‌های سفر از جانب مقامات بسیاری از کشورها، سفرهای خود را به تاخیر انداخته‌اند که این امر می‌تواند نزدیک به ۲۰۰ میلیون شغل را در معرض خطر قرار دهد و براقتصاد جهانی ضربه سهمگینی وارد کند که این رقم ۹۶ درصد بیشتر از نخستین ارزیابی این سازمان جهانی است. در نخستین چشم‌انداز شورای جهانی سفر و گردشگری در آوریل سال ۲۰۲۰، پیش‌بینی‌ها برای از دست دادن ۱۰۰ میلیون شغل و خسارت ۷/ ۲ تریلیون دلاری بر تولید ناخالص جهانی بوده است که اکنون باتوجه به ادامه روند ممنوعیت‌های سفر این خسارت به ۵/ ۵ تریلیون دلار خواهد رسید.

به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، برآوردهای شورای جهانی سفر و گردشگری نشان می‌دهد: ادامه روند ممنوعیت‌های سفر و نیافتن راه‌حل‌هایی مناسب برای سفری امن منجر به تعطیلی سفرها در تابستان ۲۰۲۰ شده که اوج سفرهای جهان طی سال‌های گذشته بوده است. این سازمان بین‌المللی تنها راه رهایی از این وضعیت را ورود دولت‌ها برای ایجاد هماهنگی‌های لازم جهت از سرگیری سفرها در سراسر جهان می‌داند که براساس آن دولت‌های سراسر جهان برای احیای سفر و گردشگری باید با همکاری بخش‌های خصوصی به هماهنگ‌سازی سیاست‌های خود بپردازند تا به احیای شغل‌ها و در نتیجه احیای اقتصاد جهانی دست یابند. این امر می‌تواند با برداشتن ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های ناکارآمد و به‌کارگیری شیوه بهداشتی و ایمن استاندارد در سراسر جهان تحقق یابد.

شورای جهانی سفر و گردشگری سه سناریو برای آینده اشتغال و اقتصاد بازار گردشگری درنظر گرفته است که براساس آن در تلخ‌ترین سناریو و البته محتمل‌ترین دوسوم اشتغال آسیب خواهند دید.  با توجه به محدودیت‌های فعلی، مسافرت‌ها از ماه سپتامبر (شهریور) برای سفرهای کوتاه و منطقه‌ای، از اکتبر (مهر) برای سفرهای با مسافت متوسط و از ماه نوامبر (آبان) برای سفرهای طولانی آغاز می‌شود. براساس این سناریو ۵/ ۱۹۷ میلیون شغل در بخش سفر و گردشگری در معرض خطر قرار خواهند گرفت و ۵/ ۵ تریلیون دلار معادل کاهش ۶۴ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۱۹ بر تولید ناخالص جهانی خسارت وارد می‌شود و تعداد گردشگران بین‌المللی با کاهش ۷۳ درصدی مواجه خواهد شد.

در سناریوی تلخ دوم، محدودیت‌های فعلی از ماه ژوئن (اوایل خرداد) برای سفرهای کوتاه و منطقه‌ای کاهش می‌یابد و امکان سفر از ماه آگوست (اوایل مرداد) برای سفرها با مسافت متوسط و از سپتامبر (اوایل شهریور) برای سفرهای طولانی آغاز خواهد شد. براساس این سناریو، در مجموع ۱۲۱ میلیون شغل در بخش سفر و گردشگری جهان از بین خواهد رفت و تولید ناخالص جهانی با خسارت ۴/ ۳ تریلیون دلاری مواجه خواهد شد. همچنین تعداد توریست بین‌المللی با کاهش ۵۳ درصدی و گردشگران داخلی با کاهش ۳۴ درصدی همراه خواهد بود.براساس این برآوردها، در سناریوی بد اما بهترین سناریوی ممکن، کاهش محدودیت‌های کنونی از ماه ژوئن برای سفرهای کوتاه و منطقه‌ای آغاز خواهد شد و برای سفرهای با مسافت متوسط از ماه ژوئیه (تیر) و از ماه آگوست (مرداد) برای مسافت طولانی خواهد بود. براساس این سناریو در مجموع ۲/ ۹۸ میلیون شغل در بخش سفر و گردشگری آسیب خواهند دید که در مقایسه با بدترین سناریو حدود ۹۹ میلیون شغل نجات خواهند یافت و میزان خسارت وارده بر تولید ناخالص جهانی ۷/ ۲ تریلیون دلار خواهد بود. همچنین تعداد گردشگران بین‌المللی حدود ۴۱ درصد و گردشگران داخلی ۲۶ درصد کاهش خواهد یافت.

اگرچه بهترین سناریوی ممکن نیز ضربه سهمگینی بر بازار سفر و جهانگردی وارد خواهد کرد، اما از آسیب‌های اضافی و غیرضروری در برابر محدودیت‌های طولانی سفر جلوگیری می‌کند و تقریبا از ۱۰۰ میلیون شغل در سراسر جهان محافظت خواهد کرد. به این منظور شورای جهانی سفر و گردشگری برای دولت‌ها پیروی از چهار توصیه برای دستیابی به بهترین سناریوی ممکن برای بخش سفر و جهانگردی درنظر گرفته است.براساس این توصیه‌ها، در مرحله نخست باید اقدام به حذف و جایگزینی فوری هرگونه ممنوعیت‌ و محدودیت‌ سفر و توصیه‌های حذف سفرهای غیرضروری کرد که جلوی پوشش بیمه‌ای مسافران را خواهد گرفت که این امر می‌تواند با ایجاد «راهروهای هوایی و سفر» به کشورها با شرایط مشابه به منظور تحریک بخش سفر و گردشگری و اقتصاد جهانی صورت پذیرد. در گام دوم می‌توان با تصویب پروتکل‌های بهداشتی و ایمنی خاص در جهان همانند ابتکار عمل شورای جهانی سفر و گردشگری با عنوان «سفر امن» به مسافران اطمینان داد که اقدامات بهداشتی و ایمنی بهبود خواهد یافت و امکان سفر امن مجددا برقرار خواهد شد. همچنین دولت‌ها باید استراتژی‌های جدید و اجرای سریع آزمایش در جهت کمک به مهار شیوع ویروس کرونا را در نظر بگیرند که به افراد اجازه دهد ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی امکان سفر به خارج از کشور نیز فراهم شود. در نهایت، همکاری بیشتر و پایدار بخش دولتی و خصوصی منجر به اطمینان از یک رویکرد جهانی هماهنگ با بحران کرونا خواهد شد. البته باتوجه به اینکه امنیت مسافران در اولویت بخش گردشگری است راهروهای مسافرتی باید در بین کشورهایی که ویروس را کنترل کرده‌اند ایجاد شود و از سایر اکوسیستم سفر و جهانگردی نیز باید حمایت‌های فوری صورت گیرد تا به بهبود اقتصادی و احیای معیشت میلیون‌ها نفر منجر شود.