پایان انجماد در قطب گردشگری

پس از همه‌گیری ویروس کرونا در جهان از مارس ۲۰۲۰ کشورهای جهان عمدتا در آسیا و اقیانوسیه و اروپا اقدام به محدود کردن سفرهای بین‌المللی با بستن مرزهای خود کرده‌اند که با گسترش بیماری تمامی مقاصد جهان را دربرگرفت. از ۱۸ مه ۷۵ درصد از مقاصد جهان به‌طور کامل مرزهای خود را روی گردشگران بین‌المللی بستند که این امر گردشگری بین‌المللی را به بن‌بست کشاند. از ماه ژوئن برخی مقاصد به‌طور تدریجی امکان سفر و بازیابی مجدد فعالیت‌های اقتصادی به‌ویژه گردشگری را فراهم کردند.

براساس آمارهای اعلام شده سازمان جهانی گردشگری از اول نوامبر (آبان) ۲۰۲۰ در مجموع ۱۵۲ کشور یعنی ۷۰ درصد از کل مقاصد در جهان محدودیت‌های ایجاد شده برای سفرهای بین‌المللی ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا را کاهش داده‌اند که در مقایسه با اول سپتامبر ۲۰۲۰ حدود ۳۷ مقصد افزایش یافته است. در مقابل ۲۷ درصد از کل مقاصد در سراسر جهان با ۵۹ مقصد همچنان مرزهای خود را روی گردشگران بین‌المللی به‌طور کامل بسته‌اند که البته در مقایسه با اول سپتامبر ۳۴ مقصد کاهش یافته است.

بیشترین کاهش محدودیت‌ها در مقاصدی که بهترین و بالاترین شاخص بهداشتی و درمانی و همچنین عملکرد محیطی دارند مشاهده می‌شود. همچنین در زمینه کاهش محدودیت‌های سفر با اهداف گردشگری بین‌المللی تفاوت قابل‌توجهی در بین مناطق جهان وجود دارد. اروپا (به عنوان قطب گردشگری) بیشترین سهم را در کاهش محدودیت‌ها به خود اختصاص داده است و آفریقا، آمریکا و خاورمیانه در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. آسیا و اقیانوسیه نیز همچنان بیشترین سهم را در بسته بودن کامل یا جزئی مرزهایشان به خود اختصاص داده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بعد گردشگری، ۷۹ درصد از کل مقاصدی که اقدام به کاهش محدودیت‌های سفر کرده‌اند دارای ساختار برتر و قوی‌تری در بازار گردشگری هستند که از این ۸۰ مقصد حدود ۴۷ مقصد وابستگی قابل‌توجهی به درآمدهای گردشگری دارند، همچنین ۶۰ درصد این مقاصد وابستگی گسترده‌ای به صنعت هوایی خود دارند. ۵۲ درصد این مقاصد از زیرساخت‌های بهداشتی قدرتمندی برخوردارند که شرایط ورود مسافران بین‌المللی را فراهم کرده‌اند. کشورهای پیشرو و کشورهای نوظهور بیشترین سهم در این مقاصد را به خود اختصاص داده‌اند. ۳۳ مقصد از ۴۲ مقصد اقتصادهای پیشرو جهان معادل ۷۹ درصد محدودیت‌های سفر را کاهش داده و این رقم در کشورهای نوظهور یعنی ۱۱۹ مورد از ۱۷۱ مقصد اقدام به کاهش محدودیت‌های خود کرده‌اند. در مقابل کشورهای درحال ظهور همچون کشورهای درحال توسعه و کشورهای توسعه نیافته بیشترین سهم در مقاصدی که به‌طور کامل مرزهای خود را بسته‌اند دارند و این رقم در کشورهای نوظهور ۳۰ درصد و در کشورهای پیشرو ۱۴ درصد است.

آمارهای سازمان جهانی گردشگری نشان می‌دهد: ۱۰ مقصد برتر گردشگری جهان که در سال ۲۰۱۸ حدود ۴۹ درصد از گردشگران بین‌المللی را به خود اختصاص داده بودند بیشترین سهم در کاهش محدودیت‌ها را داشته‌اند و ۶ کشور آمریکا، آلمان، انگلیس، فرانسه، ایتالیا و هلند که ۳۰ درصد از کل بازار گردشگری را به خود اختصاص داده، تاثیرات قابل‌توجهی بر سفرهای بین‌المللی پس از بازگشایی تدریجی مرزها و کاهش محدودیت‌های سفر ایجاد کرده‌اند.

۹۱ درصد از کل مقاصد اروپایی معادل ۴۹ کشور بیشترین کاهش محدودیت‌ها از اول نوامبر در سراسر جهان را داشته‌اند که ترکیه تمامی محدودیت‌های مربوط به کووید-۱۹ را برداشته است و تنها ۴ کشور اروپایی مرزهای خود را روی مسافران خارجی بسته‌اند. پس از آن منطقه قاره‌های آمریکا و آفریقا با ۴۰ مقصد که حدود ۷۸ درصد از کل مقاصد در منطقه آمریکا و ۷۵ درصد از کل مقاصد آفریقا را دربرمی‌گیرد اقدام به کاهش محدودیت‌های سفر خود کرده‌اند که در این میان ۳ مقصد کاستاریکا، جمهوری دومینیکن و هاییتی در منطقه آمریکا به‌طور کامل تمامی محدودیت‌ها را برداشته‌اند و ۸ کشور خاورمیانه با ۶۳ درصد از کل مقاصد خود به کاهش محدودیت‌های ورود سفرهای خارجی اقدام کرده است. منطقه آسیا و اقیانوسیه کمترین میزان کاهش محدودیت‌ها را به خود اختصاص داده است که تنها ۱۵ مقصد در آسیا و اقیانوسیه یعنی ۳۳ درصد از مقاصد اقدام به کاهش محدودیت‌های سفرهای بین‌المللی کرده‌اند. در مقابل ۲۷ مقصد در آسیا و اقیانوسیه مرزهای خود را به‌طور کامل روی گردشگران بین‌المللی بسته‌اند و باقی کشورهای این منطقه محدودیت‌های جزئی در ورود مسافران خارجی اعمال کرده‌اند.

کشورهای درحال توسعه جزایر کوچک که اقتصادشان به‌شدت وابسته به درآمدهای حاصل از گردشگری بین‌المللی است اقدام به کاهش محدودیت‌های ورود به این مقاصد کرده‌اند که از میان ۳۵ مقصد معادل ۶۵ درصد از کل این جزایر که بیشتر آن در منطقه قاره‌های آمریکا قرار دارند اقدام به بازگشایی تدریجی مرزها و کاهش محدودیت‌ها کرده‌اند و در مقابل ۱۷ مقصد که اکثرا در منطقه آسیا و اقیانوسیه قرار گرفته‌اند همچنان مرزهای خود را به‌طور کامل یا جزئی بسته‌اند.

طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری از بین ۲۱۷ مقصد ثبت شده ۱۱۸ مقصد مرزهای خود را به‌طور کامل یا جزئی بسته‌اند که البته این رقم در اول سپتامبر ۱۶۱ مقصد بوده است که از این تعداد ۵۹ مقصد مرزهای خود را به‌طور کامل روی گردشگران بین‌المللی بسته‌اند و ۵۹ مقصد مرزهای خود را به‌صورت جزئی و ایجاد محدودیت‌های خاص بسته‌اند. بسته شدن کامل مرزها به معنای بسته شدن تمامی مرزهای هوایی، زمینی و دریایی با اهداف بین‌المللی است و بسته شدن نسبی مرزها به ‌معنای بسته بودن یک یا دو مرز هوایی، زمینی و دریایی است نه تمامی مرزهای آن مقصد است.

 در ۱۲۶ مقصد جهان از مسافران خارجی در بدو ورود درخواست ارائه تست منفی کووید-۱۹ می‌شود که در این میان ۶۷ مقصد این تست را مهم‌ترین اصل ورود برای کشور درنظر گرفته‌اند و ۵۹ مقصد دیگر ارائه این آزمایش را به‌عنوان یک شرط اضافی برای ورود به‌شمار می‌آورند. همچنین حدود ۱۲ مقصد محدودیت‌های سفر خود را به کشورهای خاص اختصاص داده‌اند و اجازه ورود مسافران از کشورهای خاص را به کشور خود نمی‌دهند و حدود ۱۰ مقصد نیز در بدو ورود گردشگران را به قرنطینه ۱۴ روزه می‌فرستند و حدود ۶ کشور نیز محدودیت‌های مربوط به ویزا یا ملیت‌های خاص را درنظر گرفته‌اند. ۴ کشور کاستاریکا، جمهوری دومینیکن، هاییتی و ترکیه نیز تمامی محدودیت‌های مربوط به کووید-۱۹ حتی انجام آزمایش منفی کرونا را برداشته‌اند.