ویژه نامه سراسری «صنعت پخش »

• سهم و نقش صنعت پخش در توسعه اقتصادی

  

• مدیریت بهره‌وری منابع انسانی در شرکت‌های خصوصی

  

  در سال ۱۹۵۰ سازمان همکاری اقتصادی اروپا بهره‌وری را خارج قسمت بدست آمده از تقسیم ستانده بر یکی از عوامل تولید تعریف نمود. بدین ترتیب با تعریف مزبور می‌توان از بهره‌وری سرمایه، بهره‌وری کار، بهره‌وری مواد اولیه، و غیره یاد کرد.

• ظرفیتی برای رونق اقتصادی

  

  صنعت پخش یکی از ارکان اصلی در بهبود فضای کسب وکار است که توسعه آن مزایای بیشماری برای اقتصاد کشور به ارمغان می‏آورد. بهبود وضعیت صنعت پخش در حقیقت به‏مثابه ظهور تکنولوژی‏های پیشرفته در توزیع محصولات است که ضمن کاهش هزینه‏های مبادلاتی، افزایش رقابت، بهبود کیفیت و کاهش قیمت، آبستن ورود محصولات جدید به سیستم اقتصادی، شناسایی فرصت‏های موجود در بازارهای مختلف و بهبود فضای سرمایه‏گذاری در حوزه‏های گوناگون است.

• نقش مهم صنعت پخش در اقتصاد

  

  صنعت پخش در دهه‏های اخیر نقش کلیدی در توسعه صنایع تولیدی کشور ایفا کرده و دارای جایگاه بسیار مهمی‏برای تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی است. این اهمیت به اندازه‏ای است که در حال حاضر بسیاری از شرکت‏های تولیدی خودشان شرکتی را برای پخش و توزیع محصولات ایجاد کرده اند. برای شناخت بیشتر صنعت پخش، چالش‏ها و مسائل پیرامون آن با جناب آقای قدس یکی از پایه‏گذاران اصلی صنعت پخش به گفت و گو نشسته ایم.

• صنعت تثبیت نشده

  

  صنعت پخش یکی از اهر‏م‏های پر قدرت در ایجاد رقابت بین واحدهای تولیدی، بهبود کیفیت و مهم‏تر از آن تعدیل و ثبات قیمتی بازار، در شرایط مختلف است. متاسفانه امروزه این صنعت هنوز نتوانسته ماهیت و کارکرد اصلی خود در سیستم اقتصادی کشور را به ثبات برساند. فعالان این حوزه از طریق تعامل پویا و از کانال انجمن ملی صنعت پخش، در تلاشند تا بتوانند با بهبود وضع قوانین موجود، ساختار مناسبی برای توسعه این بخش مهم و تاثیرگذار در اقتصاد کشور ایجاد نمایند. ساختاری که ضمن ایجاد رقابت و بهبود کیفیت کالاها، نظام عرضه و تقاضای کالا در بازارهای مختلف را تعدیل کرده و عملکرد مناسب آن، آبستن افزایش اشتغال ملی و افزایش توان دولت در کنترل قیمت و تورم خواهد بود. در کنار دکتر سهراب کارگر مدیر عامل شرکت پخش سیب سبز توزیع کننده (محصولات سان استار )هستیم؛ شخصی که با ۲۳ سال تجربه در صنعت پخش و حضور فعال در انجمن ملی صنعت پخش به عنوان عضو هیات رییسه و دبیر کنفرانس صنعت پخش، اطلاعات ارزشمندی در رابطه با وضعیت صنعت پخش و مشکلات و چالش‏های آن دارد. کارگر اعتقاد دارد گام نخست در توسعه صنعت پخش، معرفی جایگاه آن و نقش کارکردی آن در سیستم اقتصادی است، او می‏افزاید مسوولان حوزه‏های مختلف باید دیدگاه خود رااز نگرش دلالی به این صنعت، به سمت صنعتی تاثیرگذار در معادلات اصلی بازار تغییر دهند. او اعتقاد دارد این صنعت پتانسیل ورود به حوزه‏های پرچالشی نظیر بازار میوه یا کالاهای استراتژیک نظیر ارد وگندم را دارد، حوزه‏هایی که همه ساله به واسطه خلاءهای اطلاعاتی زیاد، همواره شاهد از دست رفتن بسیاری از منابع ارزشمند کشور در آن هستیم. کارگر می‌گوید: صنعت پخش در کشور باید از سلطه شرکت‏های تولیدی و دولت خارج شده و به صورت مستقل با حضور بخش خصوصی و سرمایه‏گذاران داخلی و خارجی به فعالیت خود ادامه دهد تا بتوان فرم واقعی این صنعت و کارکرد بهینه آن را با حداکثر توان، مشاهده کرد.

• کنفرانس پخش، فرصتی برای تبادل اطلاعات متخصصان

  تاکنون کنفرانس، همایش و کنگره‎های ملی و بین‎المللی متعددی پیرامون مسائل مختلف برگزار شده است؛ اما با توجه به اهمیت موضوع صنعت پخش و توزیع وضرورت تبادل نظر صاحب نظران این حوزه، این رویداد ملی با هدف ایجاد فرصتی مناسب برای تبادل اطلاعات و ارائه‎ دستاوردهای پژوهشی و علمی اندیشمندان، پژوهشگران و دست‌اندرکاران در حوزه‌های مختلف صنعت پخش در مهرماه سال آتی با عنوان کنفرانس ملی صنعت پخش ایران در برج میلاد تهران برگزار خواهد شد. رویکرد این همایش، جلب مشارکت تمامی مراکز علمی و حرفه‎ای، تعامل با دانشگاه‌ها و صنعت و دعوت از صاحب‎نظران برجسته دولتی، بخش‌های خصوصی و دانشگاهی با هدف تعامل علمی از یک سو و افزایش خود باوری علمی درسطح ملی، تمرکز بر مسائل و چالش‎های روز داخلی و خارجی در این حوزه، سیاست گذاری شده است و کنفرانس با هدف هم‎افزایی دانش و انتشار یافته‎های نو و بدیع در زمینه‎های مختلف صنعت پخش برگزار می‌شود، بنابراین از کلیه علاقه‌مندان، داوطلبان و صاحب‌نظران دعوت می‌شود تا با ارسال یافته‌های اصیل علمی و پژوهشی خود در برگزاری هر چه ارزنده‌تر این کنفرانس مشارکت فعال داشته باشند.

• اجازه فعالیت مستقل وجود ندارد

  

  از جمله مهم‏ترین اصول اقتصادی برای کارکرد هر بنگاه در بالاترین سطح توانایی خود، درجه آزادی بازار و توانایی حداکثر کردن سود توسط آن‏ها است. به‏طبع هر گونه مداخله غیراصولی در بازار، یا ایجاد ساختاری در صنعت که مبتنی بر ساز وکار بنگاه‏ها بر پایه رقابت بازار نباشد، موجب ایجاد شکاف بین توان بالقوه و کارکرد فعلی آن‏ها خواهد شد. شاید برنده جایزه نوبل مدیریت از اروپا بتواند در کالبدشکافی ساختار فعلی صنعت پخش، ما را یاری کند. آقای دکتر مهدی کریمی تفرشی، رییس هیات مدیره تعاونی تولید‏کنندگان موادغذایی و هیات مدیره خانه صنعت، معدن وتجارت جوانان و مجتمع صنایع غذایی گلها، سفیرغذای سالم در کشور و تنها دارنده نشان شوالیه اروپا در صنعت غذا و مرد سال صنعت غذای ایران و اولین دارنده جایزه نوبل مدیریت از اروپا است. تفرشی ضمن تایید نبود ساختار مناسب در بازار پخش، معتقد است سیستم‏های اطلاعاتی بازار به‏خوبی نقش خود را در زمینه پردازش اطلاعات انجام نمی‏دهند که ریشه اصلی آن را باید در فقدان انجمن و تشکل‏های فعال در این صنعت دانست. سفیر غذای سالم در کشور می‏افزاید: ساختار صنعت پخش به‏جای حضور سرمایه‏گذار و بخش خصوصی برای کسب سود از این بازار به سمت کاهش هزینه‏های پخش و توزیع محصولات شرکت‏های بزرگ تورش داشته است. در ادامه سایر شرایط موجود در این بازار را بررسی خواهیم کرد.

• صنعت مغفول مانده پخش

  

  صنعت پخش به دلیل ارتباط دو سویه، از یک طرف با واحدهای تولیدی و از سوی دیگر با مصرف‌کنندگان، از ظرفیتی برخوردار است که این توان را در سایر تشکل‌های صنفی کمتر می‌توان دید. از سوی دیگر این صنعت با توجه به خدماتی که به دو گروه بنگاه‌ها و مصرف‌کنندگان می‌دهد نقش بسزایی در اقتصاد این کشور بازی می‌کند. با دکتر مجتبی امیری در مورد تاثیر این نوع خدمات به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن از نظرتان می‌گذرد:

• یکپارچه‏سازی، کلید توسعه صنعت پخش

  

  شرکت‏های پخش نقش مهمی ‏در جابه‏جایی کالاها و رساندن محصولات تولیدی کارخانه‏ها به دست مصرف‏کننده نهایی دارند. آنها باید به طور ۲۴ ساعته و در تمام نقاط کشور حلقه واسطی بین فروشگاه‏ها، انبارها و تولیدکنندگان باشند. به منظور بررسی بهتر وضعیت این صنعت و شناخت چالش‏های پیش روی آن با مهندس بهمن آبادی، مدیرعامل شرکت پخش بانی چاو ایرانیان به گفت‏وگو نشسته‏ایم.

• «تولید بدون برنامه‌ریزی فروش فلج می‌شود»

  

  اگر به‌دقت به صنعت پخش کشور نگاه کنیم آن‌چه بیش از همه به چشم می‌آید خلاء دانش، زیرساخت‌های مورد نیاز و عدم تدوین قوانین مناسب در این صنعت است. فاکتورهایی که در فقدان آن‌ها عملکرد صنعت تا حد زیادی از پتانسیل واقعی خود دور شده و عملا نمی‌توان گفت این صنعت در سطح مناسبی به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

• نرم افزار، مهم‌ترین ابزار شرکت‌های پخش

  

  شرکت فرآروند داده‌ها از سال ۱۳۸۰ به طور رسمی فعالیت‌های خود را آغاز کرد و از سال ۱۳۸۱ تمرکز خود را بر روی تولید محصولات نرم افزاری صنعت پخش قرارداد.زمانی که ما کار را آغاز کردیم، سیستم‌های موجود در شرکت‌های پخش به شکل جزیره‌ای بود و هر شرکت پخش با نرم‌افزار و سیستمی که برای خود ایجاد کرده بود و یا توسط یک شرکت نرم‌افزاری تهیه شده بود، فعالیت می‌کرد.

• نگاه ویژه لینده آلمان به صنعت پخش

  امروزه به دلیل افزایش جمعیت و ارتقای سطح رفاه در جامعه، صنعت انبارداری در حوزه‌های مختلف ابعاد گسترده‌ای پیدا کرده است. همین امر استفاده از روش‌های نوین انبارداری و تجهیزات مرتبط با این حوزه را جهت افزایش بهره‌وری ضرورت می‌بخشد. شرکت لینده آلمان با بیش از ۱۰۰ سال تجربه در صنعت لجستیک و جابجایی مواد و به مدد استفاده از تکنولوژی‌های منحصر به فرد در تولید انواع لیفتراک و تجهیزات انباری توانسته است نیاز صنایع مختلف را به محصولی با کیفیت، بازدهی و بهره‌وری بالا پاسخ دهد.

• سفیران تولید ملی به ماموران اخذ مالیات تبدیل شده‏اند

  

  صنعت پخش صنعتی است که به‌لحاظ ماهوی، به واسطه فعالیت در بازار انواع محصولات، دارای گستردگی زیاد با درجه اجرایی بالا است. این گستردگی به صرف وقت، انرژی و هزینه زیاد فعالان این حوزه، نیاز دارد. نگاهی به چهارچوب این صنعت بیان‌گر سرکوب صنعت پخش، از ابعاد گوناگون در سیستم اقتصادی کشور است. در سایه تعیین دستوری کارمزد بنگاه‌های اقتصادی این حوزه، وجود اصطکاک بالا با سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف در فقدان تعریف مناسب قوانین؛ سیستم مالیاتی نیز فشاری دو چندان بر پیکره این صنعت وارد کرده است و عواملی که هر یک موجب شده اندازه این صنعت نسبت به میزان حقیقی آن در سیستم اقتصادی کوچک‌تر شده یا به اصطلاح این صنعت سرکوب شود.

• پتانسیلی در ابعاد صنعت پخش

  

  اهمیت صنعت پخش در اقتصاد به ‏حدی است که می‏توان ادعا کرد در فقدان صنعت پخشی پویا، امکان شناسایی پتانسیل‏های تولید، تعدیل نظام عرضه و تقاضا، نظارت بهینه بر قیمت ها، نظارت بر کیفیت محصولات و به‏طور کلی بهبود بهره‏وری در سیستم اقتصادی کشور در عمل، غیر ممکن است. صنعت پخش می‏تواند همچون قطب‏نمایی در دستان سرمایه‏گذاران، منابع مالی کشور را به سمت فرصت‏های تولیدی در مناطق مختلف کشور هدایت کند. شاید بتوان ادعا کرد به جای سیاست‏های کاهش دستوری نرخ سود و کنترل نرخ ارز، چنانچه برای توسعه این صنعت اقدامات عملی انجام می‌گرفت، عامل بسیار مهم‏تری در جذب سرمایه‏گذاری‌های داخلی و خارجی را باشد. به‏منظور بررسی وضعیت این صنعت از ابعاد گوناگون با مهندس سید محمد مدرس‏نیا، قائم مقام مدیر عامل گروه بین‏المللی پارس گفت‏وگویی انجام دادیم، فردی با سابقه بالا در مدیریت با بیش از ۱۵ سال تجربه به‏عنوان معاون بازرگانی و رییس هیات مدیره شرکت قاسم (شرکت پخش در زمینه توزیع گسترده محصولات غذایی، دارویی و بهداشتی). مدرس‏نیا ضمن بیان اهمیت صنعت پخش در اقتصاد کشور، اعتقاد دارد ساختار فعلی طراحی شده برای این صنعت شامل قوانین اجرایی، کارمزدهای دستوری (مارژین توزیع)، همچنین نحوه نگرش دولت و سازمان‏ها به‏گونه‏ای است که در عمل نمی‏توان انتظار داشت سرمایه‌گذاران داخلی یا خارجی انگیزه‏ای برای ورود به این صنعت داشته باشند. او ضمن بیان پتانسیل بالای این صنعت در ایجاد اشتغال و توسعه تولید ملی، می‏افزاید: صنعت پخش پس از صنعت نفت دارای بیشترین ظرفیت ایجاد اشتغال در سیستم اقتصادی کشور است.

• چاله بزرگ تعدد قوانین

  

  با توجه به نقش و جایگاه مهمی‌که صنعت پخش و توزیع در بازار کالاها پیدا کرده، امروزه شاهد رشد روزافزون شرکت‌های پخش و افزایش رقابت در این صنعت هستیم. از سوی دیگر شرکت‌های حاضر در این صنعت از چالش‌ها و مسائل زیادی که پیش روی خود می‌بینند، شکایت می‌کنند. در ادامه برای ارزیابی دقیق‌تر شرایط این روزهای صنعت پخش با دکتر وحید محلاتی نایب رییس و عضو هیات مدیره انجمن پخش به گفت و گو نشسته ایم.