دنیای اقتصاد-زینب طاری:
بازهم تابستان و قصه تکراری قطع برق صنایع پرمصرف؛ صنایعی که قربانی ناترازی صنعت برق شدهاند و حالا هم قراراست وزارت نیرو مشابه سال گذشته مصرف برقشان را به ساعاتی از شبانهروز محدود کند؛ هر چه هست اعمال محدودیتهای برق عدمالنفعهای سنگینی برای صنایع بزرگ به همراه دارد و صنایع میکوشند تا با روشهای مختلف این عدمالنفع را به حداقل برسانند؛ از مهمترین راهکارها برای صنایع، خرید برق تجدیدپذیر از تابلو سبزها در بورس انرژی است که با ابلاغیه وزارت نیرو استفاده از این برق برخلاف برق فسیلی مشمول اعمال محدودیتها نمیشود و از طرفی صنایع پرمصرف با یک اجبار قانونی در استفاده از این برق مواجه هستند؛ به این معنا که بر اساس ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانشبنیان باید در سالجاری ۲درصد برق مصرفیشان را از محل منابع تجدیدپذیر تامین کنند؛ بنابراین از یکسو صنایع به برق در پیک مصرف به شدت نیاز دارند و از سوی دیگر اجرا نکردن قانون مذکور جرایم بسیار سنگینی در قبوض به همراه دارد.
دنیایاقتصاد:
یک چالش بزرگ وجود دارد که ایالات متحده را از یک شبکه برق بدون آلودگی که با انرژی باد، خورشید و باتری کار میکند دور نگاه میدارد و آن این است که در این کشور خطوط برق کافی وجود ندارد. با عجله توسعهدهندگان برای نصب نیروگاههای بادی و نیروگاههای خورشیدی برای تامین انرژی مراکز داده، سیستمهای هوش مصنوعی و وسایل نقلیه الکتریکی، خطوط برق قدیمی این کشور تحت فشار قرار گرفتهاند و این امر روند انتقال به انرژی پاک و مبارزه با تغییرات آب و هوایی را بیش از پیش کند میکند.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
قطار پیک مصرف برق از راه رسید تا بار دیگر شاهد افزایش ناترازی و البته اعمال محدودیت برای صنایع باشیم؛ صنایعی که هر چند حاضرند برای جلوگیری از عدمالنفعهای میلیاردی، برق را با هر قیمتی از بورس انرژی و بهویژه تابلو سبزها که برق آنها مشمول محدودیتها نمیشود، بخرند؛ اما واقعیت این است که میزان تامین برق صنایع پرمصرف بر اساس ماده۱۶ قانون جهش تولید دانش بنیان برای شرکتها به ۲درصد میزان مصرف در سال دوم رسیده و اجرای این طرح حداقل در شرایط کنونی جز از طریق تابلو سبزها قابل تامین نیست، اما از بخت بد ماجرا تمام برق تولیدی در این صنعت تاکنون ۱۱۸۰مگاوات است و کفاف مصرف تمام صنایع مشمول را نمیکند.
دنیایاقتصاد:
صنعت برق لبنان با خاموشیهای مکرر و طولانی مدت و خطر جدی فروپاشی کل سیستم برق این کشور، دچار چالشهای شدیدی است. شرکت برق ملی لبنان، (EDL)، قبلا در وضعیت مالی شکنندهای قرار داشت، اما با بحران اقتصادی شدیدی که کشور تجربه میکند، این وضعیت تشدید شده است. وزیر اقتصاد موقت لبنان روز پنجشنبه هفته گذشته اظهار کرد: طبقه سیاسی لبنان، شرکتهای سوخت و ارائهدهندگان برق خصوصی پیشنهاد کشور غنی از گاز قطر، برای ساخت سه نیروگاه انرژی تجدیدپذیر برای کاهش بحران برق دهها ساله این کشور بحرانزده را به حالت تعلیق درآوردهاند.
دنیای اقتصاد-زینبطاری:
بخش خصوصی اعم از نیروگاهها، تولیدکنندگان تجهیزات و ارائهدهندگان خدمات صنعت برق تقریبا در سالهای متمادی مبتلا به یک درد مشترک بودهاند که به طور خلاصه میتوان از آن به نادیدهگرفتن این بازیگران در تصمیمگیری و تصمیمسازیهای دولت تعبیر کرد؛ هر چند که با مدیریت عاملی مصطفی رجبی مشهدی در توانیر، بخشخصوصی به شکلگیری این فضای ارتباطی در کشور امیدوار شده، اما قطعا تمام مسائل به وزارت نیرو بر نمیگردد و ضروری است تا هیاتی متشکل از نماینده بانک مرکزی، مجلس شورای اسلامی، وزارت نیرو، وزارت صمت و همچنین بخش خصوصی ایجاد شود و چالشهای کنونی این صنعت را به مانند مشکلات داخلی در بخش صادرات هم مورد کنکاش قرار دهد و ضمن حذف قوانین مزاحم، با استفاده بهینه از دیپلماسی اقتصادی امکان فعالیت در کشورهایی را که با کشور ما مراودات برق دارند، فراهم کند و با اقداماتی نظیر سپردهگذاری بخشی از پول برق صادر شده به عنوان ضمانتنامه تجار ایرانی، علاوه بر تسهیل شرایط، حذف واسطههای خارجی را رقم بزند.
دنیایاقتصاد: پژوهشکده برق ایالات متحده (EPRI) با همکاری شرکتهای Southern و Storworks اخیرا آزمایش یک سیستم آزمایشی ذخیرهسازی انرژی حرارتی در بتن (CTES) را در نیروگاه برق آلاباما (گاستون) به پایان رسانده است که بزرگترین آزمایش در نوع خود در جهان محسوب میشود. منبعذخیره انرژی گرمایی (Thermal energy storage) به کمک فناوریهای متنوعی حاصل میشود. بسته به هر نوع تکنولوژی، میتوان انرژی حرارتی اضافی را برای ساعتها، روزها یا ماههای بعد در سیلوهای شنی، در مقیاسهای مختلف از جمله فرآیند مجزا، در سازهها، ساختمانهای چندکاربره منطقهای یا شهری، ذخیره و استفاده کرد.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
در سالجاری وزارت نیرو برای آنچه به ظاهر افزایش سرعت دسترسی نیروگاهها به منابع مالی حاصل از فروش برقشان عنوان میکند، تزریق نقدینگی به شرکتهای توزیع برای خرید برق از بورس انرژی را در دستور کار قرار داد؛ اتفاقی که مخالفان و موافقان زیادی را به همراه داشت؛ موافقان معتقدند این اتفاق در حال حاضر باعث بهبود شرایط مالی نیروگاهها میشود چرا که برقی که با قیمت حدود هر کیلو واتساعت ۸۵ تومان تا ۹۰ تومان توسط نیروگاهداران به شرکتهای خردهفروش و مصرفکننده نهایی فروخته میشد و وزارت نیرو هم هیچگاه مشتری دست به نقدی برای تولیدکننده برق نبود، این بار با هر کیلووات ۱۱۰ تومان به شرکتهای توزیع فروخته میشود و نقدینگی حاصل از آن هم ۷۲ساعت بعد نصیب نیروگاهداران میشود.
دنیای اقتصاد:
تنشهای ژئوپلیتیک در شرق اروپا و خاورمیانه در کنار موارد مهمی همچون شکلگیری تورم بیسابقه در اروپا و ضعف به جای مانده از دوران همهگیری کرونا در قاره سبز، منجر به ایجاد نوعی بحران انرژی در حوزه یورو شده است. از سوی دیگر، تعهدات کشورهای صنعتی بزرگ در خصوص کنوانسیون آب و هوایی پاریس و لزوم کربنزدایی از صنایع تولیدی خود نیز منجر به چاره اندیشی بروکسل برای یافتن منابع قابل اعتماد انرژی مانند خورشید، باد، آب و حتی متانول شده است. با وجود این، به نظر میرسد هیدروژن منبعی بسیار قدرتمندتر از دیگر انواع انرژی محسوب شود. اما مشکل اصلی در خصوص استفاده از هیدروژن اینجاست که بنا بر فناوری و ظرفیتهای موجود، تولید این سوخت ارزشمند نیازمند صرف مقادیر قابلتوجهی از سوختهای فسیلی بوده که با این حساب، نمیتوان تحصیل هیدروژن را کاملا پاک و سبز دانست.
دنیای اقتصاد:
براساس گزارش سازمان انرژی ایالات متحده، ضریب ظرفیت نیروگاههای سیکل ترکیبی (CCGT) از ۴۰درصد در سال ۲۰۰۸ به ۵۷درصد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته و افزایش راندمان، رقابتپذیری واحدهای CCGT جدیدتر را در برابر سایر منابع سوخت و واحدهای قدیمیتر سیکل ترکیبی بهبود بخشیده است. نیروگاه سیکل ترکیبی نیروگاهی است که شامل شماری توربین گاز و توربین بخار میشود. همچنین به نسبت انرژی الکتریکی تولید شده توسط یک واحد مولد برای مدت زمانی معین به انرژی الکتریکی که میتوانست با کارکرد کامل توان مداوم در همان دوره تولید شود، ضریب ظرفیت نیروگاه میگویند.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
این روزها موضوع ناترازی انرژی با گرمتر شدن هوا بار دیگر سر زبانها افتاده و دو گروه نیروگاهداران و صنایع انرژیبر یکی برای بهتر شدن وضعیت اقتصادی و دیگری برای جلوگیری از عدمالنفعهای چندهزار میلیاردی به واسطه قطع برق، علاوه بر نامهنگاریها، در رسانهها نیز درخواستهایشان را با مسوولان وزارت نیرو و سایر نهادهای دولتی مطرح میکنند؛ در این میان نیروگاههای کوچک مقیاس هم که ۵ ساله اول و دوم فعالیتشان شرایط اقتصادی متفاوتی برای آنها ایجاد میکند، خواستار اصلاح وضعیت هستند؛ این گروه اعتقاد دارند باید انرژی تولیدی کوچک مقیاسها به مانند تجدیدپذیرها در بورس انرژی عرضه شود و صنایعی که برقشان را از این گروه خریداری میکنند، مشمول محدودیتهای وزارت نیرو برای قطع برق نشوند تا این جذابیت منجر به فروش برق با قیمتهای واقعیتر شود؛ در غیر این صورت کوچک مقیاسهایی که میتوانند با توسعه در سراسر کشور برای رفع ناترازی بسیار راهگشا باشند، به حاشیه رانده میشوند و حتی در اغلب ماههای سال ترجیح میدهند نیروگاه را خاموش کنند.
دنیایاقتصاد:
مزایای تجارت برق بین کشورها را نمیتوان نادیده گرفت. تجارت منطقهای برق، به شرکتهای برق و فعالان بازار اجازه میدهد تا از صرفهجویی در مقیاس بزرگ استفاده کنند، که توسعه نیروگاههای با ظرفیت بالا و دسترسی به گزینههای تامین کم هزینه و کارآمد را ممکن میسازد. انعطافپذیری بیشتر در دسترسی به ظرفیت تولید دیگر کشورهای منطقه، فرصتی را برای کشورها فراهم میکند تا ظرفیت و ذخایر انرژی مورد نیاز خود را با هزینه کمتر برآورده کنند.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
وزارت نیرو که درگیر پرداخت مطالبات نیروگاههاست، اخیرا طرحی را اجرایی کرده که تولیدکنندگان برق به جای انتظار طولانیمدت برای دریافت مطالباتشان، در کوتاهترین زمان پول فروش برقشان را دریافت کنند؛ در واقع چرخه خرید برق از طریق بورس اینگونه است که توانیر به طور مستقیم اعتبارات را در اختیار شرکتهای توزیع قرار میدهد و این شرکتها از نیروگاهها برق خریداری میکنند تا از این پس مطالبات نیروگاهها مانند گذشته روند صعودی با شیب تند نداشته باشد و دولت با برنامهریزی همان مطالبات قبل نیروگاهها را پرداخت کند.
دنیایاقتصاد: یکی از مدیران TC Energy، گروهی که یکی از بزرگترین اپراتورهای خطوط لوله گاز طبیعی در آمریکای شمالی است، گفت تقاضای برق از مراکز داده پرمصرف، از افزایش نیاز به سوخت در سالهای آینده پشتیبانی میکند. مرکز داده متشکل از کامپیوترهای شبکهای، سیستمهای ذخیرهسازی و زیرساختهای محاسباتی است که سازمانها از آن برای جمعآوری، پردازش، ذخیره و توزیع مقادیر زیادی داده استفاده میکنند.
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
نگاهی به توسعه صنعت برق در دنیا گویای این واقعیت است که دولتها از نیروگاههای فسیلی فاصله گرفته و تا حد امکان پروژهها را به سمت تجدیدپذیرها سوق دادهاند و این مسیر حتی در کشورهای حوزه خلیج فارس که سرشار از منابع نفت و گاز هستند نیز دیده میشود؛ با وجود این در کشور ما کمی بیش از هزار مگاوات از ظرفیت تولید برق کشور را تجدیدپذیرها تشکیل میدهند چرا که تا همین دو سال قبل و با اتکا به منابع فسیلی، سیاستگذاران هیچگاه تصور نمیکردند که برای تامین انرژی نیروگاهها دچار مشکل شوند و از طرفی به تجدیدپذیرها به عنوان یک کالای لوکس نگاه میکردند.
دنیایاقتصاد:
بر اساس گزارشی که روز چهارشنبه توسط Ember یک اتاق فکر بخش انرژی مستقر در لندن منتشر شد، میلیاردها نفر هر روز از انواع مختلف انرژی استفاده میکنند و سال ۲۰۲۳ سال رکوردشکنی برای منابع انرژی تجدیدپذیر بود، منابعی که آلایندههای گرمایش سیاره مانند دیاکسیدکربن و متان را منتشر نمیکنند. در این گزارش آمده که برای اولین بار، بالغ بر ۳۰درصد از برق تولیدشده در سراسر جهان از منابع انرژی پاک بود زیرا تعداد مزارع خورشیدی و بادی به سرعت در حال رشد هستند.