اخبار باشگاه اقتصاددانان - روزنامه شماره ۵۹۸۸

• قاعده اقتصادی رفع آلودگی

  بخش قابل توجهی از ابداعات علم اقتصاد در سالیان اخیر مربوط به حوزه منابع و چالش‌های آن در محیط‌زیست انسانی است. پرونده حاضر هم سعی دارد به اوراق مبادله انتشار کربن که یکی از ابداعات این شاخه از اقتصاد است نگاهی متفاوت داشته باشد.
• 

  بازار کربن؛ ابزار سیاه اقتصاد سبز

  محمدرضا آریافر/ دانشجوی دکترای اقتصاد منابع و انرژی دانشگاه فردوسی مشهد

  در پی نگرانی‌های روزافزون در مورد تغییرات آب‌‌‌وهوایی و پیامدهای وخیم آن، کشورهای سراسر جهان مجبور به انجام اقدامات قاطع برای کاهش انتشار کربن هستند. یکی از برجسته‌‌‌ترین استراتژی‌‌‌های اتخاذشده در سال‌های اخیر، تجارت کربن است که اغلب از طریق سیستم‌های تجارت انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای (ETS: Emission Trade System) اجرا می‌شود. این رویکرد نوآورانه به دنبال محدودکردن انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای با تعیین قیمت کربن و اجازه‌‌‌دادن به نیروهای بازار برای کاهش انتشار است. بیایید به‌طور عمیق‌‌‌تر به مفهوم و پیامدهای آن برای مبارزه با تغییرات آب‌‌‌وهوایی بپردازیم.
• 

  تجربه‏‏‌نگاری سیستم مبادله انتشار گازهای گلخانه‏‏‌ای (ETS)

  سیدمحمدقائم ذبیحی/ دانشجوی دکترای اقتصاد منابع دانشگاه فردوسی مشهد

  امروزه خواسته‌های نامحدود بشر و فزونی استفاده از منابع طبیعی و تخریب محیط‌زیست سبب شده است تا اهمیت و ضرورت توجه به پدیده تغییرات اقلیمی بیش از پیش نمایان شود. پس از انقلاب صنعتی و بلوغ صنایع بزرگ نظیر فولاد، پتروشیمی، سیمان و...، روزبه‌روز انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG: Greenhouse gas) که به‌مراتب برای سلامت بشر مضر هستند در حال افزایش است. یکی از این گازهای انبوه و مضر در زندگی اکنون را بی‌شک می‌توان دی‌اکسید کربن (CO۲) دانست. CO۲ شامل انتشارات برآمده از احتراق و سوزاندن انرژی‌های کثیف نظیر زغال‌سنگ، نفت، گاز و... است. در سال ۲۰۲۲ میلادی میزان انتشار CO۲ در جهان ۳۵.۱۵میلیارد تن بوده است.
• 

  سیاه و سفید یک کالای استراتژیک

  نرگس تنگستانی /پژوهشگر اقتصاد نفت و گاز

  اوراق مبادله انتشار کربن در زمره ابزارهایی است که راه را برای مهار آلودگی هوا در کشور از طریق تحریک انگیزه تولیدکنندگان آلاینده باز می‌کند. با این حال پرسش اساسی درباره ایران این است که عمده آلایندگی اقتصاد ایران از ناحیه مصرف‌کنندگان گاز طبیعی منتشر می‌شود که عمدتا به عنوان سوخت پاک شناخته می‌شود. گاز طبیعی از جمله سوخت‌‌‌های فسیلی است که در سال‌های اخیر در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا سوختی پاک، ارزان و دارای آلودگی کمتری نسبت به نفت و زغال‌سنگ است و پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت تا سال۲۰۳۰ به اوج خود برسد و بعد از آن تقاضا به سمت گاز طبیعی و سپس انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر حرکت خواهد کرد.