پیشبینیها از بازگشت رونق تا سال ۲۰۴۰ میلادی خبر میدهند
پایان غروب بلند زغال‌سنگ
به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از موسسه سیکینگ آلفا (Seeking Alpha) براساس آمارهای رسمی در حال حاضر در ایالات متحده، برای تولید حجمی بین ۳۵ تا ۴۰ درصد از برق این کشور، همچنان از زغال‌سنگ استفاده می‌شود. به گفته کارشناسان، فرآیند جایگزینی گاز طبیعی در ایالات متحده در حال رخ دادن است؛ اما زمانی که قیمت‌های آن تا بالای سطح ۲ دلار و ۵۰ سنت بر هر میلیون بی.تی.یو رشد کند، به‌نظر می‌رسد سوزاندن زغال‌سنگ بیشتر از آن مقرون به صرفه باشد. اگرچه بسیاری براین باورند که میزان مصرف نفت در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) طی بیش از ده سال اخیر با کاهش همراه بوده است، آنچه تا حد زیادی از مرکز توجهات بیرون رفته و مغفول مانده این است که در حال حاضر همچنان طلای سیاه، سهم بسیار بزرگی از مصرف جهانی انرژی را به خود اختصاص داده و به‌عنوان یک منبع غنی و دیرینه در زمینه تامین انرژی مورد مصرف در سطح جهان شناخته می‌شود.
با وجود این واقعیت که طی بیش از ۲۰ سال گذشته رفته رفته از میزان اهمیت نفت کاسته شده، اما کماکان هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که از بین رفتن کامل اهمیت نفت قریب الوقوع و حتمی است؛ در حالی‌که اغلب اعلام شده زغال‌سنگ، به‌عنوان یک کالا که طی بیش از دو دهه گذشته با افزایش اهمیت همراه بوده، در حال از بین رفتن است و بعضا شاهد بوده‌ایم که بسیاری به نابودی این صنعت در بازه میان‌مدت اشاره کرده‌اند. البته با نگاهی اجمالی به بازار زغال‌سنگ در سطح جهان به‌وضوح می‌توان نتیجه‌گیری کرد که این نظریه که بازار زغال‌سنگ در حال نابودی است، نامعتبر و نادرست است. در ادامه گزارش سیکینگ آلفا آمده است: بررسی روند صنعت زغال‌سنگ نشان می‌دهد که پیش از این نیز سایه رکودهای بلندمدت بارها بر سر بازار این محصول سنگینی کرده بود که در آن بازه‌های زمانی نیز بسیاری از تحلیلگران به از بین رفتن قریب‌الوقوع صنعت زغال‌سنگ رای داده بودند. در نگاه بلندمدت اما برخی حتی ممکن است باور داشته باشند که این صنعت از دهه ۱۹۵۰ میلادی تا‌کنون در روند افول تدریجی قرار گرفته است. با این اوصاف اما بازار زغال‌سنگ همچنان به کار خود ادامه می‌دهد و اهمیت آن در سطح جهان بیش از ۲۰ سال گذشته افزایش یافته است. به عقیده تحلیلگران، زغال‌سنگ ممکن است به‌عنوان یک کالای کم‌تقاضا با سرعت رشد پایین شناخته شود، که فاقد توان ایجاد جاذبه برای سرمایه‌گذاران است، اما کماکان در حال تلاش برای حفظ سهم خود در بازار ایالات متحده و مناطق مختلف اروپا است، اگرچه مدت‌ها است که از روزهای رونق خود فاصله گرفته است.
صنعت زغال‌سنگ به جای نابودی کامل، در روند نزولی تدریجی گرفتار شده و به ویژه در ایالات متحده از درد عظیم بی رونقی رنج می‌برد. مانند بسیاری از کالاها، تقاضای بازارهای نوظهور (عمدتا در چین) برای زغال‌سنگ طی بازه بین اواخر دهه ۲۰۰۰ تا سال ۲۰۱۳ میلادی که منجر به رشد تولیدات نزدیک به ۷۰ درصد در سطح جهانی شد، موجب برهم زدن تعادل در سراسر زنجیره عرضه زغال‌سنگ شد که ناهمگونی شدیدی را در بازار این محصول ایجاد کرد. نوسانات رخ‌داده در روند تقاضا برای زغال‌سنگ بسیار زیاد بوده و همچنان به گونه‌ای مخرب، حتی در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در حال به‌هم ریختن توازن بازار این محصول است. مدارک و شواهد مورد قبول برای این نوسانات گسترده ایجاد شده در روند تقاضا را می‌توان در تغییرات میزان ارزش بخش زغال‌سنگ آمریکا که در سال ۲۰۰۲ میلادی در سطح بسیار پایینی نزدیک به ۸ تا ۹ میلیارد دلار قرار داشته، مشاهده کرد. براساس آمارهای رسمی، ارزش این بخش در سال ۲۰۰۸ میلادی با سرعتی زیاد رشد کرده و تا سطح ۴۰ میلیارد دلار افزایش یافته است. اما به محض اینکه تقاضای جهانی به روند ثابت خود بازگشته و از جو هیجانی فاصله گرفت، بازار زغال‌سنگ بار دیگر در شرایط رکودی فرو رفت؛ تا جایی که در حال حاضر پس از مدت‌ها مجددا به زیر سطوح مشاهده شده در سال ۲۰۰۲ میلادی فرو ریخته است.
زغال‌سنگ، با وجود تقاضاهای بالای ثبت شده برای آن، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبوده و به همین دلیل از میزان جذابیت آن برای سرمایه‌گذاران کاسته شده است. آژانس بین‌المللی انرژی در سال ۲۰۱۴ میلادی درخصوص پیش‌بینی میان‌مدت بازار زغال‌سنگ خود اظهار کرد: «با وجود تصویر عمومی از صنعت زغال‌سنگ مبنی بر اینکه در حال نابودی است، این محصول همچنان به‌عنوان ستون اصلی در زمینه تولید برق در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد (در این خصوص به تولید فولاد اشاره‌ای نشده است) و تولید بیش از ۴۰ درصد از کل برق تولید شده در اقصی نقاط جهان را به خود اختصاص می‌دهد. منابع زغال‌سنگ فراوان و مقرون به صرفه است، فرآیند ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل ساده و آسان بوده و هیچ یک از مسائل ژئوپولیتیک نیز در زنجیره تامین آن وجود ندارد. صنعت زغال‌سنگ نرم یک تکنولوژی بسیار شناخته شده و قابل اعتماد است و با افزایش انعطاف پذیری در طرح‌های جدید، می‌تواند به تکمیل نسل‌های تجدیدپذیر کمک کرده و همچنین نقش سنتی خود را حفظ کند.» براساس گزارش سیکینگ آلفا؛، در راستای تایید اظهار نظرات تحلیلگران آژانس بین‌المللی انرژی، پیش‌بینی می‌شود بازار زغال‌سنگ در بازه سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۴۰ میلادی با رشد تقاضا همراه باشد و رفته رفته از سطوح نزولی کنونی خود فاصله بگیرد. با بازگشت تدریجی خریداران به بازار این محصول می‌توان به دورنمای رونق برای این محصول امیدوار بود.
ارسال نظر