اولین سرمایه‌گذاری دارویی در ایران عکس: مجتبی سرانجام‌پور-دنیای اقتصاد
گروه بازرگانی: پس از لغو تحریم‌ها و اجرایی شدن برجام یکی از صنایعی که احتمال حضور آن در بازار ایران قوت گرفت، شرکت‌های بزرگ و مطرح داروسازی بودند؛ اگرچه برخی از فعالان اقتصادی کشور معتقدند که داروسازی ایران در حال حاضر برای سرمایه‌گذاری خارجی آمادگی کافی را ندارد. پس از توافق ایران با 6 قدرت بزرگ جهانی، می‌توان گفت اولین شرکتی که به سرمایه‌گذاری در حوزه دارویی ایران ابراز علاقه مندی کرد شرکت نوونوردیسک (Novo Nordisk) دانمارک بود. این شرکت دارویی که در زمینه تولید داروهای دیابتی فعالیت می‌کند در شهریور ماه امسال تفاهم نامه همکاری را با ایران امضا کرد.

روز گذشته دومین شرکت دارویی خارجی مایل به سرمایه‌گذاری در ایران، قرارداد همکاری را با یک گروه دارویی در ایران امضا کرد. شرکت کمو (CHEMO) سوئیس یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان داروهای ژنریک در اروپا است که با سرمایه‌گذاری ۶۵ درصدی در یکی از شرکت‌های داروسازی گروه دارویی برکت گوی سبقت را از سایر سرمایه‌گذاران خارجی که پس از توافق برجام برای سرمایه‌گذاری در ایران اعلام آمادگی کرده بودند، ربود. حاصل سرمایه‌گذاری انجام شده که در فاز اول بیش از ۱۵ میلیون دلار بوده که تکمیل‌کننده زنجیره‌ای از تولید مواد اولیه دارو در کشور است. این مشارکت برای گروه دارویی برکت و صنعت دارویی ایران حضور دانش بین‌المللی و ارتقای سطح کیفی و کمی محصولات دارویی و استانداردهای بین‌المللی را به همراه خواهد داشت. شرکت بین‌المللی سوئیسی- اسپانیایی بیش از ۵۰۰ قلم از داروهای مختلف را در حوزه‌های متفاوت درمانی در ۴۰ کشور با
11 کارخانه مدرن، 9 مرکز تحقیقاتی و 30 شرکت وابسته دارویی تولید و محصولات خود را در چهار قاره جهان عرضه می‌کند.

به‌صورت کلی، 10 درصد صادرات سالانه سوئیس را دارو تشکیل می‌دهد و در اقتصاد این کشور دارو نقش بسیار مهمی دارد. در سفر هیات سوئیسی که چند ماه پیش به همراه رئیس‌جمهوری این کشور به ایران آمدند، چند شرکت بزرگ داروسازی سوئیسی که جزو بزرگ‌ترین شرکت‌های داروسازی جهان نیز هستند، به اضافه چند شرکت کوچک حضور داشتند، اگرچه با وجود علاقه‌مندی زیاد شرکت‌ها برای ورود و سرمایه‌گذاری در ایران، فعالان اقتصادی سرمایه‌گذاری در حوزه دارویی ایران را با چالش مواجه دانسته و نتیجه مذاکرات را مثبت اعلام نکردند. به گفته کارشناسان چالش اصلی انحصار بازار از سوی وزارت بهداشت است و از طرف دیگر مقررات دست و پا گیر و محدودکننده بسیاری وجود دارد که برنامه‌ریزی در حوزه دارو و صنایع داروسازی را ممکن نمی‌سازد.

روز گذشته در مراسم قرارداد مشارکت و سرمایه‌گذاری شرکت کمو با گروه دارویی برکت (وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)) رسول دیناروند، معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه سیاست اصلی دولت در دوران پساتحریم جذب سرمایه‌گذاری خارجی است، گفت: از رقم 200 میلیارد دلاری که برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در دو، سه سال آینده در نظر گرفته شده، میزانی به حوزه سلامت اختصاص دارد که شامل داروسازی، تجهیزات پزشکی و مرکز اداره خدمات درمانی است و این سهم از یک تا 5 درصد خواهد بود. وی افزود: تاکنون علاقه‌مندی‌های زیادی در زمینه سرمایه‌گذاری در حوزه سلامت کشور نشان داده شده که از جمله آن می‌توان به اعلام آمادگی شرکت‌های بزرگ خارجی برای افزایش حداقل 20 هزار تخت بیمارستان اشاره کرد. علاوه‌بر این موضوع در داروسازی نیز علاقه‌مندی‌هایی از سوی شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری اعلام شده است.

وی اشاره کرد: شرکت نوونوردیسک اولین شرکتی بوده که در این زمینه اعلام آمادگی کرده است. پس از آن شرکت دارویی کمو است که در این زمینه تفاهم‌نامه همکاری را با یک شرکت دارویی کشور امضا کرده است. وی افزود: ما اکنون تنها به سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی در ایران توجه نمی‌کنیم، بلکه انتظار می‌رود با امضای این‌گونه تفاهم‌نامه‌ها رفتار سازمانی جدید و روش‌های مدیریتی جدید در شرکت‌های ایرانی حاکم شود. دیناروند به این نکته نیز اشاره کرد: به همان دلیلی که وزارت بهداشت خواستار افزایش صادرات در کشور است به همان دلیل هم علاقه‌مند است که شرکت‌های بزرگ داروسازی در ایران سرمایه‌گذاری کنند. وی همچنین اعلام کرد: در ابتدای سال آینده بسته سیاستی مورد انتظار سرمایه‌گذار خارجی و داخلی را اعلام خواهیم کرد تا تصمیم‌گیران بتوانند با اطمینان دست به سرمایه‌گذاری در ایران بزنند و یک ثباتی در بازار ایجاد شود. مهدی پیرصالحی، معاون طرح و برنامه سازمان غذا و دارو، دیگر سخنران این برنامه بود. وی درباره وضعیت صنعت دارو ایران گفت: صنایع دارویی در ایران در سال‌های گذشته پیشرفت‌های بسیاری داشته و در حال حاضر عمده نیاز دارویی بازار کشور را تامین می‌کند. وی افزود: پس از برجام شرکت‌های دارویی خارجی بسیاری ابراز علاقه‌مندی به همکاری با ایران کردند، شرکت سرمایه‌گذاری البرز نیز در این زمینه فعالیت‌های مثبتی را انجام داده است.

وی تاکید کرد: شرکت‌های خارجی برای ورود به ایران ملزم به راه‌اندازی خط تولید در ایران هستند. همچنین بازار هدف این تولیدات باید بازاری غیر از بازار ایران باشد؛ زیرا بازار ایران امروز از تولیدات دارو اشباع شده است. بر این اساس با سرمایه‌گذاری‌های خارجی امیدواریم ایران به هاب دارویی منطقه تبدیل شود. وی ابراز امیدواری کرد که با رفع تحریم‌ها بستری ایجاد شود تا بتوانیم با حضور موفق‌تر، محصولات با کیفیت‌تری را در دنیا ارائه کنیم. وی افزود: در این راستا سازمان غذا و دارو نیز به عنوان متولی حوزه سلامت خود را موظف می‌داند که از سرمایه‌گذاران در این زمینه حمایت کرده و تسهیلات لازم را فراهم کند. حمیدرضا جمشیدی، مدیرعامل شرکت دارویی برکت نیز با حضور در این مراسم گفت: در سال 94 با دو کارخانه بخش خصوصی مشارکت کردیم که یکی از آنها به تولید رسید و دیگری در اوایل سال 95 به تولید می‌رسد. جمشیدی در ارتباط با مشارکت با سرمایه‌گذار خارجی صاحب دانش فنی گفت: اکنون نیز شاهد این اتفاق و امضای تفاهم‌نامه بین شرکت کمو و شرکت دارویی برکت هستیم که پس از برجام اولین سرمایه‌گذار در بخش دارو به شکل آورده مالی است. وی افزود: ما پس از برجام در جذب سرمایه‌گذاری خارجی گام‌های بزرگی برداشته‌ایم که در یکی، دو مورد از آنها به عقد قرارداد منجر شده است.