عراقچی در یک گفت‌وگوی تلویزیونی تبیین کرد
ابهام‌زدایی از ۷۶ روز روند اجرای برجام
«عباس عراقچی» در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری درباره برجام و تعهدات غرب با بیان اینکه باید از دو زاویه مختلف به اجرای تعهدات طرف مقابل نگاه کرد، ابراز کرد: «آنها به تعهداتی که طبق برجام روی کاغذ داشتند درخصوص لغو تحریم‌ها عمل کرده‌اند و زیرساخت تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای کاملا برچیده شده است.
عکس: خبرگزاری صداوسیما
«عباس عراقچی» در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری درباره برجام و تعهدات غرب با بیان اینکه باید از دو زاویه مختلف به اجرای تعهدات طرف مقابل نگاه کرد، ابراز کرد: «آنها به تعهداتی که طبق برجام روی کاغذ داشتند درخصوص لغو تحریم‌ها عمل کرده‌اند و زیرساخت تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای کاملا برچیده شده است.» عراقچی ادامه داد: «تحریم‌های کنگره متوقف و همه فشارها که مشروعیت خود را از قطعنامه‌ها می‌گرفت، عملا مشروعیت خود را از دست داد.» رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام تاکید کرد: «آمانو گزارشی درباره پرونده ارائه داد و گفت که همه سند‌های پیشین لغو شده است. عراقچی اضافه کرد: «اینکه می‌گوییم روی کاغذ لغو شده نباید بی‌اهمیت تلقی شود.» عراقچی با اشاره به اینکه تحریم‌ها لغو شده و اکنون با شرایط جدیدی مواجه هستیم، عنوان کرد: «در شرایط جدید بازگشت به تعاملات زمانبر است و بد عهدی‌ها کار را سخت کرده است.» او با اشاره به اینکه فروش نفت قبل از تحریم‌های نفتی هر ۶ ماه ۲۰ درصد کاهش می‌یافت، گفت: «در ۲۷ دی ۹۴ تحریم‌ها برداشته شد و هیچکس انتظار ندارد به سرعت بعد از برداشتن تحریم‌ها فروش نفت ما به دو و نیم میلیون بشکه برسد.»
رئیس ستاد پیگیری برجام در این برنامه با اشاره به فعالیت‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد: «من در زمان مذاکرات هم به وندی شرمن مذاکره‌کننده ارشد آمریکا گفتم اگر درباره موشک‌ها حرفی بزنید میز مذاکره را ترک خواهیم کرد و امنیت ملی ما منوط به موشک‌های ماست و به هیچ‌وجه درباره آن مذاکره نخواهیم کرد.» او با اشاره به اینکه بحث موشکی بحث امنیت ملی ماست و در مذاکرات هم چنین اجازه‌ای ندادیم تا درباره موشکی بحث کنند، عنوان کرد: «آنها به دنبال برخی موارد در مذاکره بودند که ما اجازه ندادیم زیرا چیزی که روشن است این است که فعالیت‌های موشکی از هسته‌ای جدا شد و در قطعنامه‌ای غیرالزام‌آور که در آن ادبیات اجبار حذف شده فعالیت‌های موشکی از ذیل فصل هفتم خارج شد.» عراقچی عنوان کرد: «ما در طول مذاکرات یکی از سخت‌ترین مواضعمان این بود که به هیچ‌وجه درباره موضوع موشکی مذاکره نمی‌کنیم و البته از سال ۸۵ که موضوع موشکی وارد مساله هسته‌ای شد تاکنون ۸۹ نفر و شرکت از جمله صنایع مهمات‌سازی، پارچین، کروز، دانشگاه مالک اشتر، سردار رحیم صفوی و سردار قاسم سلیمانی و... در لیست تحریم‌ها هستند.»
معاون وزیر امور خارجه درباره اینکه آیا بیانات رهبری درباره اجرای گام به گام برجام عملیاتی شده گفت: «موردی که رهبری فرمودند در حوزه انتقال گام به گام مواد غنی شده به خارج از کشور به خوبی انجام شد به نحوی که قبل از آنکه ۱۰ تن مواد ایران از کشور خارج شود، ۲۰۰ تن کیک زرد را تحویل گرفتیم و بعد مواد غنی شده بار کشتی و از کشور خارج شد.» رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: «مورد دیگری از اجرای گام به گام بسته شدن پرونده pmd بود که قبل از موضوع رآکتور اراک انجام شد و آنچه پس از آن صورت گرفت، این بود که طبق سندی که ۱+۵ با ایران امضا کرده بود آنها موظف بودند که به شرکت ایرانی که یک نهاد وابسته به سازمان انرژی اتمی بوده تکنولوژی و امکانات لازم را بدهند و طبق صحبتی که آقای صالحی داشت اگر ۱+۵ هم به ایران کمک نکند این شرکت می‌تواند در داخل قلب رآکتور اراک را راه‌اندازی کند.» او افزود: «شرکت ایرانی طرف قرارداد با چین وارد رایزنی شده تا چین با قدرت‌های جهانی مذاکره کند تا موضوع رآکتور اراک پیش برود.»
قانون ویزا
عراقچی درباره قانون ویزا و اینکه آیا این قانون نقض برجام است، گفت: «ما قانون ویزا را نقض برجام می‌دانستیم و به‌خاطر همین به آمریکایی‌ها فشار آوردیم و آنها مجبور شدند که ویزای تجاری و اقتصادی را متوقف کنند و هنوز با آنها درخصوص ویزاهای توریستی در حال پیگیری و رایزنی هستیم و البته در دو ماه گذشته اعتراض آنچنانی که فلان گروه گردشگری که به‌خاطر ترس از آمریکا به ایران نیامده گزارش نشده و در مجموع سازمان گردشگری و زیرمجموعه‌های آن، از حضور توریست‌های خارجی راضی هستند.» معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: «اگر شرکت‌ها بخواهند ارتباط برقرار کنند باید اعتماد لازم ایجاد شود و اگر اعتماد به وجود نیاید شخصی که قصد دارد در ایران سرمایه‌گذاری کند نگران خواهد شد و این اتفاق نخواهد افتاد.» رئیس ستاد پیگیری برجام با بیان اینکه ما ویزا را نقض برجام می‌دانستیم و در همان زمان وزیر خارجه آمریکا نامه نوشت و موضوع ویزا حل و فصل شد، عنوان کرد: «در مورد ویزای گردشگری همچنان در حال پیگیری هستیم. او در ادامه درباره قطعنامه هسته‌ای موشکی 1929 ابراز کرد: «زمانی که تحریم‌های هسته‌ای لغو شد بحث رفع تحریم تسلیحاتی و موشکی مطرح شد و آنها گفتند که به دلیل شرایط کنگره آمادگی رفع تحریم تسلیحاتی و موشکی را ندارند.»
سوئیفت
عراقچی درباره تحریم‌های سوئیفت نیز گفت: «این تحریم به‌طور کامل برداشته شده و برای اینکه این موضوع اثبات شود من به رئیس کل بانک مرکزی گفته‌ام که در مرکز سوئیفت اصحاب رسانه را دعوت کنیم تا آنها از نزدیک مبادلات سوئیفت را ببینند تا مطمئن باشند تحریم سوئیفت لغو شده است.» او افزود: «وقتی تحریم سوئیفت برداشته شد نرم‌افزارهای مربوط به آن وصل و کدها برقرار می‌شود و این پروسه سه تا چهار هفته طول می‌کشد تا بانک‌ها به سوئیفت برسند و باید بانک‌ها تلاش کنند تا روابط کارگزاری برقرار شود و در این پروسه بانک تجارت، ملی و ملت گام‌هایی برداشته‌اند.» معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا «معدن اورانیوم ساغند» تعطیل شده گفت: «من موضوع تعطیلی کارخانه ساغند را نشنیده ام و تجربه‌ای که دارم این است که احتمالا این موضوع صحت نداشته باشد.»
اظهارات رئیس‌جمهور اتریش
عراقچی با اشاره به سخنان رئیس‌جمهور اتریش مبنی بر باقی ماندن تحریم‌ها از جمله تحریم سوئیفت گفت: «وقتی خبرنگار ایرانی از رئیس‌جمهور اتریش می‌پرسد چرا تحریم سوئیفت برداشته نشده است طبیعتا هرکسی با این سوال مواجه می‌شود می‌گوید بالاخره برداشته نشده است دیگر. البته رئیس‌جمهور اتریش نیز اطلاعی از جزئیات ندارد.» رئیس ستاد پیگیری اجرای بر جام تاکید کرد: «هر کسی از جمله رئیس‌جمهور اتریش که نسبت به لغو تحریم سوئیفت شک و تردید دارد سری به اتاق بانک مرکزی بزند تا از نزدیک واقعیت سیستم پیام رسان مالی (سوئیفت) و فعالیت آن را ببیند.»
نقش آمریکا در برجام
رئیس ستاد پیگیری برجام درباره میزان همکاری آمریکایی‌ها در اجرای موفق برجام گفت: «آمریکایی‌ها تعهد کرده‌اند که شرایط اجرای موفق برجام را تضمین کنند و البته هر چه که به پیش می‌رویم مشکلات به تدریج در حال حل شدن است و نگرانی‌هایی که قبلا درباره pmd بازپس‌گیری پول نفت، تحریم سوئیفت و.... مطرح شده بود همه در حال رفع شدن است و الان مهم‌ترین مشکلی که داریم شبکه‌های بانکی است و باید بانک‌ها روابط کارگزاری خود را با طرف‌های خارجی برقرار کنند و البته در این مسیر خزانه داری آمریکا نیز یک روش شیطنت‌آمیز را دنبال نکند.» عراقچی با بیان اینکه آمریکایی‌ها تعهد کرده‌اند که تحریم نفتی را بردارند ولی تعهد نکرده‌اند که برای ما مشتری پیدا کنند، یادآور شد: «بازگشت به زمان قبل از تحریم به مشتریان بستگی دارد و وزارت نفت با رایزنی‌های اخیری که انجام داده توانسته ۷۰۰ هزار بشکه به تولید نفت بیفزاید و تا چند ماه آینده صادرات نفت به همان ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه خواهد رسید.»
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه بعضا بدعهدی آمریکایی‌ها با توجه به روح برجام و بند صریح ۱+۵ درباره اجرای موفقیت آمیز برجام صحیح نیست گفت: «جلسات مشترکی با طرف مقابل داشتیم تا مشکلات هر چه سریع‌تر رفع شود و یکسری تحریم‌ها به لحاظ فنی زمان می‌خواهد و البته به لحاظ عدم همکاری آمریکایی‌ها نیز مشکلاتی داریم و فضا باید به گونه‌ای آماده شود که به شرایط قبل از تحریم بازگردد.» رئیس ستاد پیگیری برجام در پاسخ به این سوال که اوباما تلویحا گفته برجام اجرایی نمی‌شود، ابراز کرد: «اوباما نمی‌تواند بگوید برجام اجرایی نمی‌شود و آنها باید تعهداتشان را انجام دهند و اینکه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در موضوع هسته‌ای به تعهدات خود عمل می‌کنند به این معنی نیست که با ما دوست و رفیق شده‌اند و اتفاقا دشمنی آنها افزایش یافته و آن هم به دلیل این است که جمهوری اسلامی ماهیت خود را تغییر نداده است.»
اموال بلوکه شده
معاون وزیر امور خارجه در ادامه این گفت‌وگو درباره میزان اموال بلوکه شده در خارج از کشور گفت: «مبالغی که در خارج از کشور است از جنس‌های مختلف بوده و صاحبان مختلف دارد و یک بخش از آن به دولت تعلق دارد و یک بخش دیگر در اختیار بانک مرکزی است که دولت نمی‌تواند از آن برداشت کند و باید در قالب یک سازوکار در مجلس تصویب شود و بخش دیگری از اموال به وزارت نفت ارتباط دارد و یک مقداری هم سپرده خارج از کشور است که عمدتا در کشور چین بوده تا از تحریم‌ها در امان بماند و این سپرده چیزی حدود 30 میلیارد دلار است.» رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: «اگر همه اموال بلوکه شده را بخواهیم حساب کنیم چیزی معادل بیش از صد میلیارد دلار بوده و طرف مقابل متعهد شده تمام پول‌های بلوکه شده را آزاد کند و آن پولی که متعلق به بانک مرکزی است اکنون در اختیار آقای کامیاب معاون ارزی بانک مرکزی بوده و او درباره اش تصمیم می‌گیرد و نقل‌وانتقال پول‌ها اختیارش در دست این نهاد است و همه آن لزوما اسکناس نمی‌شود.»
او با بیان اینکه در زمان مذاکرات هنگامی که پول‌ها آزاد می‌شد بخشی از آن به‌صورت اسکناس تبدیل و به کشور وارد می‌شد، گفت: «در حال حاضر بانک مرکزی تحریم نیست و مشکلی که وجود دارد این است که برقراری مجدد ارتباط با شبکه بانکی که در طول 10، 12 سال گذشته به‌طور کامل قطع شده باید با روابط کارگزاری برقرار شود و البته آمریکایی‌ها در شبکه پیچیده ارتباطی بانکی کارشکنی می‌کنند.» عراقچی با بیان اینکه برخی بانک‌ها چندین رابطه کارگزاری را برقرار کرده‌اند، گفت: «در این میان بانک ملت با 43، بانک ملی با 20 و بانک تجارت با 14 رابطه کارگزاری پیشتاز هستند و تاکنون قریب به 2 هزار ال سی باز شده و با توجه به اینکه روابط بانکی به دلیل مسائل پولشویی و اقتصادی بسیار پیچیده است، بانک‌ها روابط کامپلاینس (پیروی) را به خوبی رعایت می‌کنند و ابتدا باید مشتری را بشناسند تا به او اعتماد کنند.» معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه مشکلی که ما با آن مواجهیم بعضا به سبب عدم همکاری آمریکایی‌ها است یادآور شد: «هر کسی از رسانه‌ها که شک دارد می‌تواند به اتاق سوئیفت در بانک مرکزی برود و ارسال پیام سوئیفت را ببیند و بانک مرکزی توانایی این را دارد که جلوی چشم همه ارسال سوئیفت را انجام دهد.»
مشکلات رفع تحریم‌ها
رئیس ستاد پیگیری برجام ادامه داد: «مشکل دومی که ما در مسیر رفع تحریم‌ها با آن مواجهیم این است که در برجام فقط تحریم‌های اقتصادی و مالی برداشته شده و تحریم‌های غیرمرتبط با هسته‌ای برداشته نشده است و برخی تحریم‌ها تحریم‌های اولیه‌اند که از زمان پیروزی انقلاب وضع شده‌اند که برخی از دوستان که می‌گویند چرا تحریم دلار رفع نمی‌شود به همین دلیل است و ما چهار نوع چالش تحریمی هسته‌ای، حقوق بشر، تروریسم و موشکی داریم و در حوزه تحریم دلار باید بگویم که یا باید مذاکره دو جانبه انجام دهیم و روابط دو جانبه با آمریکا برقرار شود و این را نه ما می‌خواهیم و نه اجازه‌اش موجود است.»
او درباره زمان بر طرف شدن رفع برخی تحریم‌ها با تداخل تحریم اولیه و ثانویه گفت: «تحریم‌های اولیه شامل تبادلات دلاری است و مبادلات با یورو در حال انجام بوده و برای مثال از تاریخ ۱ اسفند تا ۲۷ اسفند بانک تجارت ۱۷۴ اعتبار اسنادی (ال سی) باز کرده و بیش از ۳۰۰ حواله ارزی صادر شده و اما وقتی به موضوع دلار می‌رسیم کار گره می‌خورد که البته ما با آمریکایی‌ها در مذاکره هستیم که موضوع مبادلات دلاری نیز انجام شود و این تحریم‌ها مرجع آن به کنگره برمی گردد که البته در یک مقطع پنج ساله تا سال ۲۰۰۹ متوقف شد و با فشارهایی که ما آورده ایم ریاست جمهوری آمریکا موضوع مبادلات دلاری را مطرح کرده است.»
عراقچی با اشاره به اینکه به‌خاطر عدم استفاده از سیستم دلار نمی‌توانیم در نقاط دیگر اقدام به مبادلات تجاری بکنیم و با فشاری که به آمریکایی‌ها می‌آوریم در حال پیگیری موضوع هستیم یادآور شد: «برای مثال در بیمه نفتکش‌های ایرانی چون کار گره خورده بود به آمریکایی‌ها فشار آوردیم و مشکل بیمه نفتکش‌ها حل شد و آمریکایی‌ها متعهدند که قوانین اولیه خود را اصلاح کنند تا تبادلات بانکی برقرار شود.» معاون وزیر امور خارجه افزود: «آمریکایی‌ها با رضایت خاطر برجام را امضا نکردند و توانمندی جمهوری اسلامی آنها را مجبور کرد تا برجام را امضا کنند و به همان اندازه‌ای که ما در حال تلاطم و فشار به آمریکایی‌ها قبل از برجام بوده‌ایم پس از برجام نیز این فشار به آمریکایی‌ها وارد شده و می‌بینیم که مشکل بیمه حل شده و تبادلات دلاری هم در حال حل شدن است.» رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: «بعضی از بانک‌های بزرگ توسط آمریکا جریمه شدند و برای اینکه دوباره جریمه نشوند تعهد داده‌اند که با ایران کار نکنند و ما به آمریکایی‌ها فشار می‌آوریم که این موضوع را باید برطرف کنند و در حال پیگیری آن هستیم.» او با بیان اینکه ما از ابتدا می‌دانستیم که آمریکایی‌ها در صحنه اجرای برجام بدعهدی خواهند کرد، گفت: «البته وزارت خزانه‌داری آمریکا هم یکسری عدم ترغیب‌ها را ایجاد کرده است.» عراقچی درباره اینکه آیا ایران در عمان و هند حدود هشت میلیارد دلار اموال ارزی دارد، عنوان کرد: «این پول‌ها همه آزاد شده و حسابش دست بانک مرکزی بوده و این پول نزد حساب بانک مرکزی در عمان است و عمده پول‌هایی که خارج از کشور است یا به یورو تبدیل می‌شود یا در خارج خرج می‌شود برای برخی خریدها و مقداری هم برای اینکه ارز را کنترل کند وارد کشور خواهد شد.»
آزمایش‌های موشکی
او در ادامه با اشاره به اینکه قبل از اجرایی شدن برجام نگرانی‌هایی وجود داشت مبنی براینکه با آزمایش موشک عماد برجام نقض می‌شود، یادآور شد: «پس از انجام این آزمایش خیال خیلی‌ها راحت شد که برجام نقض نشده و پس از آنکه تست‌های موشکی اخیر انجام شد آمریکایی‌ها ادعا کردند که این موضوع نقض قطعنامه شورای امنیت است که البته روس‌ها و چینی‌ها این موضوع را رد کردند و البته هیچ سندی وجود ندارد که موشک‌های ایران حامل کلاهک هسته‌ای است و ما هم بر این موضوع تاکید کردیم که برنامه موشکی ناقض برجام نیست.» عراقچی گفت: «آنها البته پس از آنکه در شورای امنیت نتیجه نگرفتند هشت شرکت را در لیست سیاه تحریم موشکی قرار دادند و اینکه آیا این موضوع نقض برجام است یا نه، تشخیص آن برعهده هیات نظارت بر برجام بوده و آنها درباره این موضوع تصمیم می‌گیرند.» معاون وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه ما در طول 20 سال گذشته چهار چالش تروریسم، حقوق بشر، هسته‌ای و موشکی را با آمریکایی‌ها داشتیم گفت: «از سال 1385 موضوع هسته‌ای و موشکی با هم گره خورده و در طول 10 سال گذشته موضوع موشکی مطرح شده و موضوع تازه‌ای نیست.» رئیس ستاد پیگیری برجام در پاسخ به این سوال که آیا تحریم موشکی از دید برجام ناقض این توافق‌نامه است، گفت: «از دید برجام تحریم موشکی ناقض این توافق‌نامه نیست همان‌طور که آزمایش موشکی ما نقض برجام نیست و البته ملاک ما بیانات رهبر معظم انقلاب است و خلاف نظر رهبری خلاف همه چیز است و نقض برجام از دید متن برجام اتفاق نیفتاده است اما با توجه به اینکه خلاف‌نظر رهبری است، نقض برجام است.»
ارسال نظر