صف‌آرایی بهاری حقوقی‌های بورس
گروه بورس- مهرنوش سلوکی: روند نوسانی و کمرنگ شدن نقش گروه‌هایی که قبل تر به‌عنوان لیدر بازار مطرح بودند، از مهم‌ترین‌ ویژگی‌های بورس تهران در هفته گذشته بود. بازار سهام که در هفته اخیر با افت و خیز‌های بسیار، در نهایت زیان 66/ 1درصدی را به ثبت رساند، سومین هفته منفی در سال جاری را رقم زد. با این حال در اوایل هفته، وجود صف‌های سنگین فروش در برخی از نمادها و غالب بودن نقش سهامداران حقیقی در جریان معاملات، موجب به وجود آمدن واکنش‌های هیجانی در بازار شد تا جایی که شاخص را به عقب نشینی به سطح 77 هزار واحدی نیز وادار کرد. اما در روزهای پایانی هفته با جمع شدن صف‌های فروش و هجوم متقاضیان، روند صعودی بورس رقم خورد تا نماگر شاخص بازار سهام در آخرین روز کاری در سطح 78هزار واحدی آرام گیرد. به گزارش «دنیای اقتصاد» خبرها در حوزه بازار‌های جهانی و خوش‌بینی به روند صعودی قیمت‌ها در بازارهای پایه باعث شد، توجه به برخی گروه‌ها مانند معادن و فلزات افزایش یابد تا جایی که بسیاری از معامله‌گران، اقدام به خرید سهام شرکت‌های زیر‌مجموعه این گروه کردند.

برهمین اساس، در این هفته نیز شاهد حمایت حقوقی و تغییر مالکیت عمده حقیقی به حقوقی، به میزان حدود ۲۶ هزار میلیارد تومان بودیم. روز شنبه بازار شاهد بیشترین ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی بود و طی آن بیشترین افت خود را از اسفند سال ۹۳ رقم زد. در نخستین روز معاملات هفته گذشته، بیش از ۴۰ میلیارد تومان سرمایه خُرد (سهامداران حقیقی) از بورس تهران خارج شد و همزمان، سفارش‌های (صف) فروش در نمادهای بورسی به بیش از ۱۴۰ میلیارد تومان رسید.

شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی؛ «وبانک» که در دو روز ابتدایی هفته، شاهد حمایت بازیگران حقوقی بود، در روزهای دیگر حضور پررنگ بازیگران حقیقی در صف‌های خرید را به خود دید. «وبانک» در مجموع هفتگی تغییر مالکیت ۴۶ میلیونی از سوی بازیگران حقوقی به حقیقی را به ثبت رساند. در بررسی تغییر سهام سهامداران فعال نیز شرکت سرمایه‌گذاری توسعه ملی پس از خرید ۱۰۶هزار سهم این نماد، در روزهای ابتدایی هفته در روزهای انتهایی در مجموع حدود ۱۴ میلیون سهم این شرکت را به فروش رساند. همچنین در روز چهارشنبه دو شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر و مدبران اقتصاد در مجموع حدود ۱۱ میلیون سهم از این شرکت را فروختند.

طی هفته اخیر نماد«کگل» را می‌توان یکی از نماد‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران حقیقی دانست. افزایش قیمت جهانی سنگ‌آهن و خوش‌بینی به بازارهای جهانی از مواردی بود که صنایع معدنی و فلزی را با صف‌های خرید مواجه ساخت. شرکت معدنی صنعتی گل‌گهر در اولین روز هفته گذشته هیچ تغییر مالکیتی را به ثبت نرساند تا تمامی سهم‌‌ها میان بازیگران حقیقی جابه‌جا شود، در روزهای بعدی نیز بازیگران حقوقی که مدت‌ها منتظر فرصتی مناسب بودند در صف‌های فروش ظاهر شدند تا در کل هفته تغییر مالکیت ۱۳۶میلیون سهم به نفع بازیگران حقیقی به ثبت برسد. همچنین در بحث سهامداران فعال در این نماد، روز سه‌شنبه ۵۰۰هزار سهم از سوی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه و معادن خریداری شد. در نماد «وپاسار» در طول هفته تغییر مالکیت حدود دو و نیم میلیون سهم به نفع بازیگران حقوقی صورت گرفت. این نماد که بیشترین تغییر مالکیت و حمایت بازیگران حقوقی را در روز چهار‌شنبه به خود دید، در بیشتر روزهای هفته شاهد خرید سهم از شرکت اندیشه سازان بسامان ونداد (به حجم بیش از ۱۰میلیون سهم) بود.

در نماد «فملی» نیز با وجود تغییر مالکیت به نفع بازیگران حقوقی، اما فشار فروش از سمت آنها نیز قابل توجه است. تغییر مالکیت بیش از ۸ میلیونی در این شرکت در حالی رخ داد که بازیگران حقوقی در روز شنبه و چهارشنبه حضور قوی‌تری در بازار داشتند. با این وجود شرکت سرمایه‌گذاری فرهنگیان در سه روز معاملاتی هفته گذشته ۸۱ میلیون سهم از شرکت ملی صنایع مس ایران به فروش رساند تا سهم قابل توجهی در فروش حقوقی‌ها طی هفته داشته باشد. مشاهده آمار و ارقام نماد «شبریز» نیز نشان می‌دهد این شرکت در دو روز ابتدایی هفته اخیر هیچ تغییر مالکیتی را به ثبت نرسانده و حقیقی‌ها تنها بازیگران این بازار بودند. در مجموع مالکیت بیش از ۷۵۵ هزار سهم از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها صورت گرفت تا سهم فروش بازیگران خرد در صف‌های فروش بیشتر باشد. در بررسی سهامداران فعال نیز، شرکت سرمایه‌گذاری هامون سپاهان، در دو روز کاری حدود ۶۵۵هزار سهم این شرکت را خریداری کرد و شرکت بین المللی تامین قطعات توسعه آتیه صبا بیش از ۲۲۰ هزار سهم را به فروش رساند.


بررسی ماهانه بازیگران بازار

بررسی فعالیت سهامداران هر دو گروه در میان صنایع بورسی نیز حاوی نکات قابل توجهی است. طی فروردین سال جاری بیشترین تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی را در صنعت چند‌رشته‌ای صنعتی به مقدار 306 میلیارد ریال و با 7/ 20 درصد شاهد بودیم. وجود صنایعی مانند کانه‌های فلزی، استخراج سایر معادن، فلزات اساسی و سیمان در رده‌های ابتدایی این دسته‌بندی، نشان از آن دارد که وجود خبرهای خوش‌بینانه در بازار‌های معدنی و فلزات باعث شده، سهامداران عمده از این فرصت استفاده کرده و تا حد زیادی صف‌های خرید را خالی کرده و در سمت فروش ظاهر شوند. همچنین گروه خودرو نیز که در مدت اخیر به‌عنوان مطرح‌ترین لیدر بازار مطرح بوده است، با 309 میلیارد ریال، تغییر مالکیت 7/ 1 درصدی حقوقی به حقیقی را داشته است. کمرنگ شدن اثر لیدر بودن این گروه در روزهای اخیر و سنگینی صف‌های فروش از ویژگی‌های این صنعت در سال جاری است. خودرو که در زمستان گذشته بیشترین بازده را در میان دیگر صنایع به ثبت رساند، در فروردین ماه بر اثر فشار فروش حقوقی‌ها با افت 23درصدی مواجه شد.

با این حال این رده‌بندی نشان می‌دهد در اولین ماه سال، حمایت بازیگران حقوقی در گروه‌هایی مانند بانک، قند و شکر و دارویی قابل توجه است. در گروه بانکی نقدینگی، حدود 768میلیارد ریال از سمت حقیقی‌ها به حقوقی‌ها روانه شده و تغییر مالکیتی حدود 3/ 13 درصد را به نفع این بازیگران بزرگ رقم زده است. همچنین در این گروه مشارکت بازیگران حقیقی پررنگ‌تر از سهامداران خرد بازار بوده که درصد مشارکت در خرید و فروش یک ماه اخیر این را به خوبی نشان می‌دهد. مواد و محصولات دارویی از دیگر صنایع قابل توجه بازار است که مورد حمایت حقوقی‌های بازار بوده و تغییر مالکیتی به رقم 7/ 19 درصد را به ثبت رسانده است. اما درخصوص میزان فروش بازیگران حقوقی، نتایج حاصل نشان می‌دهد صنعت استخراج نفت و گاز با 83 درصد مشارکت فروش از سمت حقوقی‌ها در جایگاه نخست قرار دارد و شرکت‌های چند‌رشته‌ای صنعتی و مخابرات در رده‌های بعدی قرار دارند. همچنین طی بررسی‌ها معاملات صنایعی مانند زراعت، کاشی و سرامیک به‌طور کامل در اختیار بازیگران حقیقی بوده است.