امیر ناصر حجتی *

آیا بورس آمریکا دستکاری می‌شود؟ چرا طلا در شب و در زمانی که هیچ بازار مهمی باز نیست، نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند؟

اقتصاددان‌ها همیشه تئوری پردازهایی قوی بوده‌ا‌ند، اما وقتی صحبت از معامله‌گری عملی و لمس بازار می‌شود، این تئوری‌ها معمولا کار نمی‌کنند. این گروه معمولا بعد از اینکه قیمت‌ها یک نوسان شدید را تجربه کردند، به بررسی عوامل پشت پرده آن می‌پردازند، نه قبل از آن.

بانک لیمن برادرز چند سال پیش، یک گروه از بهترین فارغ‌التحصیلان امور مالی از دانشگاه‌های مطرح آمریکا را استخدام کرد و نتیجه معامله این گروه بر سر قراردادهای اختیار معامله (آپشن) نفت چنان اشتباه بود که بانک را دچار شک در ادامه روند به کارگیری چنین گروه‌هایی برای «معامله‌گری» کرد.

در ۱۶ مارس ۲۰۱۰ در عرض فقط ۶ دقیقه حدود ۱ تریلیون دلار از ارزش بازار آمریکا کم شد و شاخص S&P ۵۰۰ حدود پنج درصد ارزش خود را از دست داد. عده زیادی آن را به دلیل نوسانات نرخ ین در برابر دلار در آن زمان می‌دانند. اما واقعا چنین چیزی درست نبود.

خیلی از این نوسانات شدید و ریختن قیمت‌ها در زمانی اتفاق می‌افتد که بازارهای مهم دنیا همگی بسته هستند؛ عموما این تصور وجود دارد چون در این بازه زمانی حجم معامله کم است، درنتیجه هر دستور خرید یا فروشی باعث نوسان قیمت می‌شود اما واقعیت می‌تواند چیز دیگری باشد. از آنجا که معمولا بعد از بسته شدن بازار شرکت‌های سرمایه‌گذاری در قیمت‌های خیلی بالاتر از محدوده نوسان دستور معلق خرید یا فروش Pending Order می‌گذارند، در زمانی که بازارهای مهم بسته است با نوسان کمی قیمت به سطوح این دستورات معلق می‌رسد و سپس این دستورها به طور خودکار فعال شده، حجم عظیمی از دستور خرید یا فروش باعث نوسان شدید قیمت می شود.

از آنجا که در گزارش سالانه ‌ارزش سبد یک شرکت سرمایه‌گذای (در آمریکا) و محاسبه میزان پاداش مدیران این شرکت‌ها و قیمت تسویه مشتقات مالی عموما قیمت‌های زمان بسته شدن (Close ) لحاظ می‌شود و نه قیمت‌های دیگر، بعد از بسته شدن بازار آمریکا هنوز این معاملات در سیستم معاملات الکترونیکی ادامه خواهد یافت.

مدیران مالی بدون کوچک‌ترین ترسی به ذوب کردن پول سرمایه‌گذاران شرکت‌های خود ادامه می‌دهند چون هم پاداش آنها بر اساس قیمت پایانی است و هم در گزارش سالانه سربلند بیرون آمده‌اند! از همه مهم‌تر با پول سرمایه‌گذاران روندی به وجود می‌آورند که خود در جهت آن روند از حساب شخصی سود کلانی کسب می‌کنند. حقیقت همیشه آن طور که می‌نماید، نیست.

*amireck@gmail.com