رکوردهای 91 در بازار مسکن

دنیای اقتصاد- مرکز آمار و وزارت راه و شهرسازی هر کدام یک گزارش جداگانه از آخرین وضعیت بازار مسکن به ترتیب در دو حوزه «قیمت» و «ساخت و ساز» منتشر کرده‌اند. گزارش مرجع آماری کشور نشان می‌دهد قیمت آپارتمان در شهر تهران طی سال گذشته به‌رغم فعال نبودن موتور معاملات مسکن، چیزی در حدود ۵۰ درصد رشد کرده و میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در هر یک از چهار فصل سال ۵۰۰هزار تومان افزایش یافته؛ طوری که نرخ متوسط یک ساله در نهایت اندکی از سطح ۳ میلیون تومان گذشته است.اما در کنار این گزارش نگران‌کننده، نهاد سیاست‌گذار بخش مسکن در دولت، از سرمایه‌گذاری دست کم ۱۲۸ هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی در ساخت‌وسازهای مسکونی در مدت ۴ سال منتهی به سال۹۱ خبر داده و پیامد ورود این حجم سرمایه ریالی به صنعت ساختمان را علاوه‌بر زمینه‌سازی در افزایش عرضه مسکن، جذب نقدینگی و کمک به رشد اقتصادی تحلیل کرده است.در این گزارش برای اولین بار میزان سرمایه‌گذاری صورت گرفته در طرح مسکن مهر اعلام شده که عدد آن تا این لحظه ۶/۸۱ هزار میلیارد تومان است که نیمی از این رقم از محل جذب نقدینگی‌های ریز و درشت-پول‌های در دست متقاضیان مسکن مهر و انبوه سازان- تامین شده است. وزارت راه‌وشهرسازی درباره آثار سه‌بعدی سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی به «دنیای‌اقتصاد» گزارش داد آمار «ریالی» از ساخت مسکن کفه سنگین مسکن‌مهر در کارنامه ۴ساله سرمایه‌گذاری‌‌های ساختمانی ۸۱۶۰۰ میلیارد تومان نقدینگی جذب مسکن‌مهر شد گروه مسکن- فرید قدیری: وزارت راه‌وشهرسازی در گزارشی که برای «دنیای‌اقتصاد» تهیه کرده، روند ۴ساله سرمایه‌گذاری‌ بخش خصوصی در ساخت‌وسازهای مسکونی را از سال۸۸ تاکنون به تصویر کشیده و درباره تاثیر سرمایه‌های بکار‌گرفته در ساخت مسکن بر سه فاکتور «افزایش عرضه، کنترل نقدینگی در جامعه و تشکیل سرمایه‌ثابت» نیز آمار داده است. این گزارش اگر چه پاسخ - جوابیه- به مطلبی است که ۱۳ خردادماه در این صفحه درباره «پیشنهاد برنامه ساخت مسکن‌مهر اجاره‌ا‌ی به دولت یازدهم» به چاپ رسید، اما محتوای گزارش به جای آنکه نقدهای طرح‌شده در مطلب «دنیای‌اقتصاد» به مباحثی همچون قانون هدفمندی‌ و نقش آن در افزایش اجاره‌بها را هدف پاسخ خود قرار دهد، به تاثیر مثبت فعالیت‌های ساختمانی بخش خصوصی بر شاخص‌های کلان اقتصادی پرداخته است. با این حال آنچه وزارت راه‌وشهرسازی در گزارش خود برای «دنیای‌اقتصاد» ارسال کرده، مشخص شده است: بزرگ‌ترین طرح عمرانی دولت دهم -مسکن‌مهر- که مستقیم توسط این وزارتخانه مدیریت شده، نه تنها عامل حداقل ۵۰درصد از سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی ۴سال اخیر در کل کشور بوده که چیزی در حدود ۴۴ هزار میلیارد تومان از نقدینگی‌ ریز و درشت در جامعه - پول‌های در دست خانوارها و انبوه‌سازان- را جذب بازار ساخت‌وساز کرده است. طبق گزارش رسمی وزارت راه‌وشهرسازی تاکنون رقمی معادل ۶/۸۱ هزار میلیارد تومان در پروژه‌های مسکن‌مهر سرمایه‌گذاری انجام شده است که حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان از این مبلغ به صورت تسهیلات بانکی و بیش از ۴۴ هزار میلیارد تومان آن به‌صورت آورده نقدی متقاضیان بوده است. کل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های جدید مسکونی که در فاصله سال‌‌های ۸۸ تا پایان ۹۰ در مناطق شهری کشور احداث شده رقمی معادل ۱۰۳ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که سهم مسکن‌مهر از این میزان سرمایه‌گذاری سه‌ساله، ۵۶ هزار میلیارد تومان یعنی بیش از ۵۰ درصد کل سرمایه‌گذاری صورت گرفته، بوده است. همچنین در سال ۹۱نیز ۲۵هزار میلیارد تومان دیگر در مسکن مهر سرمایه‌گذاری شد که مجموع آن در مدت ۴سال به ۶/۸۱ هزار میلیارد تومان رسید. ساخت‌وسازهای مسکن‌مهر بعد از آنکه در سال۸۸ با امضای قراردادهای گسترده بین وزارت مسکن وقت و انبوه‌سازان و پیمانکاران وارد فاز عملیاتی شد، از سال۸۹ تا پایان سال۹۱، سالانه به طور متوسط ۲۴ هزار میلیارد تومان از نقدینگی بانک‌ها و خانوارها را جذب خود کرد. همان‌طور که در جدول مربوط به میزان سرمایه‌گذاری سالانه در پروژه‌های مسکن‌مهر قابل مشاهده است، در سال۹۱ که عملا قرارداد جدید در مسکن‌مهر امضا نشد میزان سرمایه‌گذاری سالانه در این طرح نسبت به سال قبل روند کاهشی داشته و از ۲۷ هزار میلیارد تومان به ۲۵ هزار میلیارد تومان افت کرده است. در این گزارش میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساخت‌وساز طی سال۹۱، به دلیل اعلام نشدن این آمار از سوی بانک‌مرکزی، مشخص نیست، اما مجموع کل سرمایه‌گذاری ساختمانی بخش خصوصی در سه سال منتهی به پایان ۹۰ معادل ۱۰۳ هزار و ۴۳۷ میلیارد تومان اعلام شده است. ضمن اینکه این رقم با احتساب میزان سرمایه‌گذاری صورت گرفته در مسکن‌مهر طی سال۹۱، فعلا به ۱۲۸ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسیده که البته با اعلام آمار سرمایه‌گذاری مربوط به ساخت‌وسازهای غیرمهر در سال۹۱، آمار ۴ساله سرمایه‌گذاری از این عدد هم فراتر خواهد رفت. وزن سرمایه‌گذاری ساختمانی سنگین‌تر از سایر بخش‌های اقتصاد وزارت راه‌وشهرسازی در گزارش خود تاکید کرده است: براساس اطلاعات منتشره بانک‌مرکزی سهم تشکیل سرمایه ثابت در بخش مسکن و ساختمان از کل تشکیل سرمایه ثابت کشور در سال‌های ۸۸، ۸۹ و ۹۰ به ترتیب معادل ۲/۴۳، ۵/۴۳ و ۳/۴۲ درصد می‌باشد که نشان دهنده وزن قابل ملاحظه فعالیت‌های سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و ساختمان در قیاس با سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های اقتصادی کشور است. این گزارش همچنین تاکید می‌کند: براساس برآوردهای صورت گرفته شده از سرمایه‌گذاری انجام شده در پروژه‌‌های مسکن‌مهر که براساس هزینه‌های ساخت‌ و آماده‌سازی این واحدها در مناطق شهری و روستایی صورت گرفته است، سهم سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مسکن‌مهر از کل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های جدید مناطق شهری از ۲/۱۹ درصد در سال۸۸ که مقارن با سال اول کلیات اجرای این پروژه‌ها بوده است به ۴/۶۹ و ۱/۶۹ درصد در سال‌های ۸۹ و ۹۰ افزایش یافته است. گزارش تهیه شده با جمع‌بندی ماحصل آثار سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی این‌طور نتیجه‌گیری می‌کند که آمارها موید آن است که ضمن آنکه سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مسکن رشد چشمگیری را طی سال‌های انجام آن داشته است، سهم قابل ملاحظه‌ای نیز از کل سرمایه‌گذاری در این بخش را نیز به خود اختصاص داده است که این امر نشان‌دهنده افزایش سهم بخش مسکن از رشد اقتصادی به ویژه از ناحیه ساخت واحدهای مسکونی‌مهر است. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» از سال۸۸ تا پایان سال۹۰ نزدیک به یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد مسکونی غیرمهر و ۲ میلیون واحد مسکونی‌مهر در شهرهای کشور ساخته شده که مراحل تکمیل و بهره‌برداری بخشی از این نزدیک به ۴ میلیون واحد هنوز به پایان نرسیده است.