راهنمای سفر به استانبول
محمد شهرابی فراهانی استانبول برای بسیاری از مردم ایران یک مقصد گردشگری مطلوب است. مسافت کوتاه بین تهران و استانبول، جذابیت‌های طبیعی و تاریخی استانبول و همچنین عدم نیاز به ویزا برای ورود به ترکیه، این شهر را تبدیل به یکی از محبوب‌ترین نقاط دیدنی برای ایرانیان کرده است. بنابراین بجا است که هر کس تجربه‌ای از سفر به این شهر دارد آن را با دیگران به اشتراک گذارد تا سفر به این شهر 15 میلیونی و شلوغ همراه با کمترین ریسک و خطا و بیشترین استفاده باشد. آنچه در زیر می‌آید خلاصه‌ای از توصیه‌ها و تجارب نگارنده در سفر به این شهر است: - بهترین زمان سفر به استانبول، دو ماه آخر بهار و دو ماه ابتدای پاییز است. با وجود اینکه در تابستان هوا در گرم‌ترین روزها به 27 درجه سانتی‌گراد می‌رسد و در زمستان پایین‌ترین دما 2 درجه سانتی‌گراد است، رطوبت بالای هوا باعث احساس سرما و گرمای بیشتر از مقدار واقعی می‌شود. از این رو است که در تابستان‌ها برای جذب توریست، انواع جشنواره‌های هنری، کنسرت‌های خوانندگان معروف و فستیوال‌های خرید را در استانبول برپا می‌کنند. در زمستان، فصل بارش برف از اواسط آذر تا اواسط اسفند است. در این فصل وزش بادهای زمستانی آزاردهنده است و ممکن است گردش در شهر را مشکل کند. - از آنجا که در بازار ارز ایران، تقاضای لیره ترکیه بیشتر از دلار است، لیره گران‌تر از قیمت جهانی است. علاوه بر این، دلار از پایه پولی قوی‌تری برخوردار است و پول مطمئن‌تری است. بنابراین بهتر است برای سفر به استانبول دلار تهیه کنید و در ترکیه دلار را به لیره تبدیل کنید. فقط باید مقداری لیره، در بدو ورود به ترکیه، همراه داشت تا خریدهای اولیه و مسیر تا هتل یا محل اقامت‌ را به لیره خرج کرد. در سطح شهر هم به اندازه کافی صرافی (که به ترکی به آن‌ها دوویز می‌گویند) هست که نگران تبدیل ارز نباشید. - برای سفر به استانبول سه راه وجود دارد: هوایی، زمینی با قطار و زمینی با اتوبوس. البته آسان‌ترین راه و گران‌ترین راه سفر با هواپیما است. شرکت‌های بسیاری از قبیل آسمان، ماهان، ترکیش و اطلس جت به استانبول پرواز دارند. بلیت آن هم در حدود 80 تا 100 دلار است. اگر قصد سفر هوایی به استانبول دارید، بهتر است بلیت چارتر و رفت و برگشت تهیه کنید تا یک برنامه مشخص از رفت و برگشت داشته باشید. برای سفر زمینی با قطار می‌توان از شرکت رجا برنامه حرکت قطار را دریافت کرد. اکنون به دلیل تعمیر خط راه آهن انکارا به استانبول، قطار فقط تا آنکارا می‌رود. هزینه آن هم در حدود 120 هزار تومان است. مسیر قطار از دریاچه وان می‌گذرد که خود یکی از مناطق دیدنی ترکیه است. سفر نزدیک به دو روز و نیم طول می‌کشد. از تهران هر روز به مقصد استانبول اتوبوس حرکت می‌کند. هزینه اتوبوس تقریبا همان 120 هزار تومان می‌شود. نزدیک 40 ساعت هم طول می‌کشد تا اتوبوس به استانبول برسد. شرکت‌های سیر و سفر، رویال سفر و گیتی سیر آسیا از جمله شرکت‌هایی هستند که به ترکیه سرویس دارند. نکته‌ای که باید در انتخاب وسیله سفر به استانبول به خاطر داشت این است که ارز مسافرتی فقط روی بلیت هواپیما داده می‌شود و همین مطلوبیت‌ استفاده از هواپیما را بیشتر می‌کند. - مهم‌ترین مشکلی که در استانبول با آن ممکن است دست به گریبان بشوید انگلیسی ضعیف مردم شهر است. اگر آدرسی بخواهید بپرسید یا چیزی بخرید، تازه اول ماجرا است تا حرفتان را مفهوم کنید و جوابش را بفهمید. این مشکل را در کنار تابلوهای اندک نام خیابان و کوچه بگذارید تا متوجه شوید سردرگمی در خیابان‌های استانبول چه چالش بزرگی است، پس برای سفر به این شهر اولا حتما یک نقشه خوب از آن تهیه کنید و دوما مقداری ترکی استانبولی یاد بگیرید: عباراتی در حد پرسیدن یک آدرس، قیمت کردن و فهمیدن جواب یک آدرس و قیمت یک کالا. - در استانبول سیستم حمل‌ونقل عمومی شامل تاکسی، تراموا، فنیکیولر، مترو، اتوبوس و مینی‌بوس است. تاکسی‌های شهری معمولا انصاف خوبی ندارند و راه را طولانی‌تر می‌کنند تا با مسافت بیشتری روی تاکسی‌متر پول بیشتری بگیرند. بنابراین، توصیه می‌شود استفاده از تاکسی آخرین راه چاره در سفرهای درون شهری باشد. دیگر وسایل حمل و نقل هم در استانبول آنقدر گسترده است که نیازی به گرفتن تاکسی نباشد. فقط در همان بدو ورود باید یک استانبول کارت بخرید تا هم هر بار مجبور به خرید ژتون نشوید و هم رفت و آمدتان شامل تخفیف و در نتیجه ارزان‌تر شود. هر اتوبوس یا ترموا دارای یک جدول زمان‌بندی دقیق است که با دانستن آنها می‌توان برنامه‌ها را طوری تنظیم کرد که گردش در شهر کمترین معطلی را داشته باشد. - برای خرید بهتر است به مناطق توریستی نروید. مغازه‌های این مناطق معمولا قیمت‌هایشان برای توریست‌های اروپایی است و چند یورو را پول خرد می‌شمارند. برای خرید لباس، مناطق آکسارای، لالی و زیتون‌بورنو لباس‌فروشی‌های خوبی دارند. برای خوراکی و شیرینی هم می‌توان از شیرینی‌فروشی‌های محلی خرید کرد. اگر به غیر از استانبول به شهر دیگری هم مثل آنکارا یا قونیه می‌روید، بهتر است خرید را در این شهرها انجام دهید. در این شهرها چون مسافر و توریست کمتر است، اجناس هم ارزان‌تر است. در خرید حتما چانه بزنید و اصرار به پایین آوردن قیمت کنید. عبارت «ایندیریم» به معنای تخفیف است و یکی از عباراتی است که باید بدانید و در خرید زیاد به کار ببرید. - در استانبول ایرانی‌های زیادی هم کار و هم زندگی می‌کنند. بیشتر آنها در محله آکسارای تردد دارند. اگر دنبال جایی هستید که تور پیدا کنید و فارسی هم سوالاتی بپرسید این محله جای خوبی است. هر چند تورهایشان گران‌تر از تورهای ترکی است که در جاهای دیگر ارائه می‌شود. نکته دیگر این است که ایرانی‌های مقیم استانبول اکثرا کسانی هستند که برای پول درآوردن آنجا زندگی می‌کنند، بنابراین آنها نگاهشان در این زمینه تجاری خواهد بود، سعی کنید به هیچ کس به آسانی اعتماد نکنید و خودتان سررشته کارتان را در دست داشته باشید. - در استانبول، مخصوصا در مناطق توریستی، مراقب وسایل و پول‌های خود باشید. می‌توان پول‌ها و مدارک را در یک کیف به گردن آویخت تا کاملا محفوظ باشد. باید مراقب بود وسایلی مثل دوربین را جا نگذاشت و همیشه در گروه، یکی مسوول آن باشد. - برای خورد و خوراک در استانبول می‌توانید برای چند وعده غذاهای آماده و کنسروی ببرید. حداقل قیمت یک غذای بسیار معمولی در استانبول حدود 7-6 لیر است. نان اما ارزان است و از 75/0 تا یک لیره می‌توان نان‌های خوبی با ماندگاری بالا خرید. طبق قاعده فوق، رستوران‌های مناطق توریستی گران‌تر از بقیه جاها هستند. - اگر قصد دارید با تور به استانبول بروید، می‌توانید با استفاده از تورهای لحظه آخری، کف قیمت را پرداخت کنید. این را هم بدانید که تور فقط رفت و آمد و اقامت شما را تأمین می‌کند. بعضی‌ها هم یک تور نیم روزی درون شهری دارند که شهر و آثار آن را معرفی می‌کنند. بلیت ورودی موزه‌ها و جاهای دیدنی به عهده خودتان است و برای بقیه زمان سفر هم باید خودتان برنامه‌ریزی کنید. - اما آخرین توصیه: در یک سفر هر چه آگاهی بیشتر باشد، سفر بهره بیشتری خواهد داشت. قبل از سفر درباره جاهای دیدنی و توریستی استانبول تا می‌توانید اطلاعات کسب کنید. در همین باره سفرنامه‌های زیادی در فضای اینترنت به زبان فارسی موجود است. سایت ویکی تراول (www.wikitravel.com) هم اطلاعات جزئی و دقیقی از سفر به نقاط توریستی دنیا از جمله استانبول گردآوری کرده است. حتی اگر بتوانید یک نسخه از مجموعه لونلی پلنت (lonely planet) تهیه کنید بسیار مفید خواهد بود. این مجموعه برای بسیاری از نقاط دنیا راهنماهای به روزی دارد که به بسیاری از نیازهای سفر پاسخ می‌دهد.