آغاز صنعتی سازی در جهان به سالهای بعد از جنگ جهانی دوم باز می گردد. در ایران نیز موضوع صنعتی سازی در سالهای 46 تا 47 مطرح و اقدامات اولیه ای در این خصوص انجام شد. با وقوع انقلاب اسلامی به علت مشکلات خاص کشور در آن زمان و متعاقبا هشت سال جنگ تحمیلی، لطمه‌هایی به صنعتی سازی وارد شد و ادامه راه آن را با موانع عدیده ای روبرو ساخت. اما سرانجام طی دهه اخیر اقدامات مناسبی دراین زمینه صورت گرفته که ادامه و گسترش آن می تواند برای فعالان و دست اندرکاران صنعت ساختمان امیدوار کننده باشد.
صنعت ساختمان در ایران به علت گستردگی، بالاترین گردش مالی را بعد از صنعت نفت به خود اختصاص داده است. این صنعت نزدیک به سی درصد از گردش مالی کشور را شامل می شود و در حدود هفت میلیون نفر یعنی 10 درصد جمعیت کشور را به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به خدمت گرفته است.
در کشورمان پس از تصمیم گیری برای ساخت مسکن مهر، فعالان این حوزه به موضوع صنعتی سازی حساسیت بیشتری پیدا کرده و ضرورت آن را بیشتر از همیشه احساس کردند. از آنجاکه حدود ۹۰ درصد از فعالان این حوزه به بخش خصوصی تعلق دارند و عملکرد این بخش غالبا سنتی است، به لحاظ زمان و هزینه، شرایط بغرنجی پیش روی فعالان این بخش قرار گرفت، آنچنان که نیاز مبرم به صنعتی سازی و مهندسی را بیش از گذشته احساس کرد.
در حال حاضر با افزایش حجم ساخت و ساز، بلند مرتبه سازی و انبوه سازی در کشور، نیاز به تکنولوژی پیشرفته و مدرن برای ساخت وساز بیش از هر زمان دیگری در تاریخ ساخت و ساز ایران خودنمایی می کند. این موضوع زمانی که ساخت یک پروژه هزار واحدی بیش از ۲ سال زمان می برد، در انباشت سرمایه شرکت به عنوان یک مشکل بروز کرده و تعجیل روش سنتی باعث افت کیفیت می شود و افزایش چشمگیر هزینه های تمام شده را در بر دارد. از این رو با مقایسه انبوه سازان دنیا به این نتیجه می رسیم که با دو یا چند برابر صرف هزینه و زمان ساخت در پروژه های داخلی نسبت به پروژه های خارجی روبرو هستیم.pic۱
این تفاوت هم در علم، هم در ابزار و هم در نیروی انسانی نمایانگر است و ما را بر آن می دارد که با توجه و حساسیت بیشتری اقدامات انجام شده را پیگیری کنیم.
اقدامات انجام شده
این اقدامات با برگزاری جلسات کوچکی با فعالان این صنعت صورت گرفت و مورد استقبال واقع شد.
با گسترش این موضوع و برگزاری همایش و فراخوان به شرکت هایی که در ایران تعداد آنها به حدود ۷هزار ( خصوصی و دولتی در ابنیه) می رسد، طرح های پیشنهادی در کنار برگزاری جلسات ، سمینارها ، همایش ها ، مباحث علمی و تئوری های مرتبط مطرح شد و در مرحله بعدی بر آن شدیم با برگزاری نمایشگاه خلاء موجود در اقدامات عملی صنعتی سازی را نیز به نمایش بگذاریم.
نمایشگاه صنعتی سازی در دوره اول با عنوان "فناوری‌های نوین" و از دوره های بعدی با عنوان "صنعتی سازی ساختمان" تاکنون که پنجمین دوره آن برگزار می شود، در مصلای بزرگ تهران برگزار شده است.
در نمایشگاه سال اول، آشنا کردن و تشویق مدیران و سرمایه گذاری در این زمینه را در دستور کار داشتیم . همچنین نشان دادن تفاوت های سنتی سازی و صنعتی سازی، چه در سازه ها و چه در اجرا، در کاهش هزینه ها و در بازگشت سرمایه به خاطر سرعت انجام کار، از اقدامات انجام شده ما به عنوان تریبون این صنعت بود.
دیگر برنامه های ما در سالهای اخیر در راستای اطلاع رسانی جهت بومی سازی این تکنولوژی بوده است. البته شرکت مپسا در این زمینه اقداماتی را متقبل شده و در این جهت تلاش می کند و سعی ما هم اطلاع رسانی هر چه بیشتر بوده است. امروزه شرکت های ایرانی ۶۰ تا ۷۰ درصد راه بومی سازی را طی کرده اند و حتی صادرات نیز در این بخش ها داشته ایم. در مجموع با وجود اقدامات خوبی که کشور ترکیه در این زمینه انجام داده باز هم ما در این بخش حرف اول را در خاورمیانه می زنیم. هدف ما این است که از این دوره به بعد، اطلاعات صنعتی سازی را به بدنه صنعت ساختمان آورده و اجرایی کنیم.
بخشی از این مهم به همت مجموعه صنایع فنی ساختمان انجام می شود که نیروی ماهر و کاردان این صنعت را که با مهندسان و کارگران ساختمانی در ارتباط است، تربیت و روانه صنعت ساختمان می کند.
از دیگر اقدامات ما مطرح کردن و تعریف بحث گارانتی ساختمان است. حوزه ساختمان هم باید تعریف کیفیت داشته باشد تا حقوق مصرف کننده نادیده گرفته نشود.
این گارانتی بر اساس یک درجه کیفی صورت می گیرد که عملی شدن آن با کمک همه دست اندرکاران ساختمان امکانپذیر است. همچنین سال گذشته همایشی در سالن همایش های هتل المپیک برگزار کردیم که در آن به دفاع و رعایت حقوق مصرف کننده پرداختیم.
گفتنی است نمایشگاه صنعتی سازی، یک نمایشگاه کیفی است نه کمی و به همین خاطر ۴هزار متر مربع فضای مفید جهت واگذاری غرفه و برگزاری آن تصویب شده است. این متراژ به حدود ۲۰۰ شرکت اختصاص پیدا می کند و ناگزیریم هر سال شرکت هایی که محصولات جدیدی عرضه می کنند و نوآوری دارند را جایگزین دیگران کنیم.
امسال تعامل بیشتری با شرکت های دانش بنیان داشته ایم و نسبت به سال گذشته تعداد ۵۰ شرکت دراین راستا افزایش یافته است.
از دیگر تفاوت های این دوره با سال های گذشته این است که در سالهای قبل در روز اول نمایشگاه هیات علمی و تخصصی پیرامون بحث صنعتی سازی به گفت وگو می نشستند ولی امسال در ۴ روزی که نمایشگاه برگزار می شود، در نوبت های صبح و بعد از ظهر پذیرای گروه های مختلف هستیم و کارگاه های فعال نمایشگاه را برگزارخواهیم کرد. همچنین پس از پایان نمایشگاه جهت پشتیبانی ، تفاهم نامه ای با نظام کاردانی امضا خواهیم کرد که طی آن افراد را آموزش خواهیم داد. دراین راستا اساتید مشخص شده اند و در دوره ای که آموزش برگزار می شود، به افراد گواهینامه اعطا خواهد شد.