دیپلماسی سه وجهی دولت

گروه خبر: حسن روحانی اگرچه رئیس‌جمهوری است که تیم سیاست خارجی دولت او، توانست با تلاشی نفسگیر، آذرماه گذشته به توافقی در زمینه مذاکرات هسته‌ای با کشورهای غربی که همواره ردپایی از بی‌اعتمادی را در برهه‌های مختلف از خود به جا گذاشته‌اند، دست یابد، اما دیروز با موضعی متفاوت با غرب سخن گفت؛ او بار دیگر بر توانایی ایران برای غنی‌سازی ۲۰ درصد تاکید کرد و در پاسخ به ادعای غرب نسبت به ایران مبنی بر ناتوانی برای غنی‌سازی ۲۰ درصد،گفت که جمهوری اسلامی ایران تنها برای اثبات راستی و درستی فناوری هسته‌ای به غنی‌سازی ۵/۳ درصد می‌پردازد و این در حالی است که ایران «اگر بخواهد»، غنی‌سازی ۲۰ درصد را انجام می‌دهد. سخنان صریح دیروز حسن روحانی را می‌توان در راستای دیپلماسی سه‌وجهی دولت او خواند که علاوه‌بر «رونمایی از سه دستاورد جدید هسته‌ای در حوزه سلامت»، از آن پرده برداشت؛ او که به سازمان انرژی اتمی رفته بود، با تاکید بر ادامه فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در حوزه علم، از گام‌های رو به جلو در سه زمینه «حقوقی، سیاسی و تنویر افکار جهانی» همپا با فعالیت‌های علمی، برای جلوگیری از سوءاستفاده دشمنان از به‌وجود آمدن «خلأ» در این حوزه‌ها، سخن گفت. روحانی همچنان که به تلاش دولت برای «روشن کردن افکار عمومی جهان» اشاره کرد، با تاکید بر این نکته که ما این سه ماشین را در کنار ماشین فناوری به پیش می‌بریم از «برخی» سخن گفت که فکر می‌کنند که این ماشین به عقب می‌رود؛ اما این در حالی است که گاهی «خطای دید» حاصل می‌شود.

با این همه به‌نظر می‌رسد این بخش سخنان روحانی علاوه‌بر غرب، به برخی افراد اشاره دارد که همانند کسانی که هفته گذشته با برگزاری همایش «دلواپسان»، در شرایطی که «توافق هسته‌ای ژنو» را توافقی ضعیف می‌خواندند، اقدامات انتقادی خود علیه سیاست‌های دولت روحانی را عملا آغاز کردند؛ همایشی که به گفته برخی تحلیلگران، بیشتر تلاش برای ابراز وجود مجدد برخی حامیان دولت گذشته، پس از روی کارآمدن دولت یازدهم بوده است؛ هرچند که علاوه‌بر این، به‌نظر می‌رسد که این ابراز وجود برای آغاز فعالیت‌ها برای انتخابات آینده است.

زیر بار آپارتاید علمی و هسته‌ای نمی‌رویم

رئیس‌جمهوری باوجود آنکه سعی داشت با تاکید بر اینکه در زمینه فناوری و آنچه دستاورد دانشمندان عزیز ما است، عقب‌نشینی نخواهیم کرد اما در زمینه سیاسی گامی‌هایی به پیش برمی‌داریم؛ به‌طور ضمنی منتقدان داخلی مذاکرات هسته‌ای را از درستی فعالیت‌ها مطمئن سازد، با غرب اما صریح سخن گفت. او با یادآوری «یکسان بودن» همه ملت‌ها در برابر قوانین بین‌المللی، تاکید کرد: «ما زیر بار آپارتاید علمی و هسته‌ای نمی‌رویم.» روحانی با آنکه با صراحت از «زیر بار تبعیض نرفتن ملت ایران» سخن گفت؛ اما در عین حال با تاکید بر اینکه «هیچ وقت به‌دنبال انجام کار غیرقانونی نبوده و نیستیم» گفت: «درعرصه فناوری یک قدم عقب نشینی نمی‌کنیم.» روحانی با اشاره به اینکه همه می‌خواستند «دل ما را خالی کنند که این کار شما نیست»، خطاب به جهانیان گفت: «در دولت تدبیر و امید همه فعالیت‌های علمی و قانونی را ادامه دادیم و ادامه خواهیم داد؛ این را همه غربی‌ها، شرقی‌ها، گروه ۱+۵ و دیگران و دیگران بدانند. » او با تاکید بر اینکه ما سانتریفیوژ می‌سازیم برای این که به ساخت واکسن‌ها کمک کنیم، این سوال را مطرح کرد: «آیا شما اینها را برخلاف مقررات بین‌المللی می‌دانید؟ می‌گویید اینها ایران را قدرتمند می‌کند برای این که یک روزی به‌دنبال بمب هسته‌ای برود؟»

رئیس‌جمهوری با اشاره به گمان نظام بین‌الملل به ایران و تاکید بر اینکه «دنیا می‌خواست بگوید ایران به فناوری غنی‌سازی نرسیده است»، هدف «تبلیغات جهانی» را «تحقیر ملت ایران» معرفی کرد و گفت: «آنها می‌گفتند ایرانی‌ها دو دروغ می‌گویند؛ یکی این که می‌گویند به فناوری رسیده‌اند در حالی که نرسیده‌اند و دوم این که مخفیانه کاری غیرقانونی انجام دهند.» روحانی اگرچه رفتارهایی این‌چنین را در راستای تحقیر ملت ایران معرفی کرد اما گفت: «مردم، دانشمندان و سازمان انرژی اتمی ایران و عزیزان تلاشگر ما از جان مایه گذاشتند؛ دشمن به هر کار سخیفی دست زد و به هر اندیشه پلیدی روی آورد، اما جوانان ما از مسیر خود برنگشتند.»

فعالیت مخفیانه ایران، دروغ آشکار است

رئیس‌جمهوری باوجود آنکه صریح به آپارتاید علمی و هسته‌ای اشاره و تاکید کرد زیر بار این آپارتاید نخواهیم رفت، اما در راستای غیرقابل اعتماد بودن غرب، از متعهد نبودن آنان به تعهدات خود در برهه‌های مختلف اشاره کرد. او با یادآوری اینکه سازمان انرژی اتمی در مسیر علم و دانش بعد از پیروزی انقلاب ناچار شد برای اهداف علمی و فناورانه روی پای خود بایستد، تاکید کرد: «همه آنهایی که به ما متعهد بودند ازجمله غرب، آمریکا، آلمان و فرانسه و دیگران، هیچ کدام به تعهد خود عمل نکردند، نه آمریکا حاضر شد طبق تعهد خود سوخت رآکتور تهران را به ما بدهد، نه آلمان حاضر شد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را ادامه دهد و نه فرانسه آماده شد به تعهدات خود در زمینه مشترکی که با هم داشتیم، ادامه دهد و حتی یو اف ۶ (uf۶) که متعلق به ما بود را تحویل دهد. » روحانی با دروغ آشکار بودن این گفته غربی‌ها مبنی‌بر اینکه ایران فعالیت مخفیانه انجام داده است، خطاب به غرب گفت: «اگر فعالیت ایران مخفیانه بود، برای آن که بتوانیم در مراحل مختلف ساخت سوخت نیروگاه و از جمله غنی سازی اورانیوم حرکت کنیم با شرکت‌های مختلف شرقی و غربی مذاکره نمی‌کردیم.» او با بیان اینکه آنها می‌گویند ایران ۲۰ سال کار مخفی کرده است، گفت که ۲۰ سال چه کار کردیم؟ ساختمان ساختیم، آجر روی آجر گذاشتیم، به‌دنبال به‌دست آوردن نقشه و ساخت سانتریفیوژ بودیم. وقتی آنها حاضر نشدند سوخت را به ما بدهند، ما با ایستادن روی پای خود، تلاش برای ساخت قطعات مختلف، مونتاژ و آماده کردن را آغاز کردیم.»