استعفای مهره کلیدی تحریم علیه ایران

گروه دیپلماسی: دور تازه گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران با گروه کشورهای ۵+۱، فردا با ناهار کاری محمدجواد ظریف و کاترین اشتون آغاز می‌شود و بر اساس برنامه‌ریزی انجام گرفته، تا جمعه در شهر وین اتریش ادامه خواهد یافت. این دور از مذاکرات موسوم به «وین ۵» پس از چندین دور مذاکرات دوجانبه با اعضای گروه ۱+۵ در استانبول، ژنو، رم و تهران برگزار می‌شود و قرار است در آن، طرفین درباره چگونگی ادامه مذاکرات در این ناهار کاری تصمیم‌گیری کنند. پیش‌تر تیم مذاکره‌کننده ایران به سرپرستی سیدعباس عراقچی معاون وزیر خارجه در شهر ژنو به طور جداگانه با نمایندگان آمریکا و فرانسه دیدار کرد. همچنین هیات مذاکره‌کننده ایران در سطح معاونان وزارت خارجه در شهر رم با نماینده روسیه دیدار کرد. در این راستا نیز قرار است عراقچی امروز (یکشنبه) با نماینده آلمان در گروه ۱+۵ در تهران دیدار کند. از آنجا که این گفت‌وگوها مفید ارزیابی شده است، می‌تواند به فضای مذاکرات شکل جدیدی دهد و پس از بن بست دور پیشین مذاکرات در وین، با تحولات جدیدی که صورت گرفته است، امیدواری به گشایش در روند مذاکرات را قوت بخشیده است.

در تازه ترین تحولات، سرپرست بخش انرژی وزارت خارجه آمریکا که نقشی کلیدی برای همکاری چین، هند و ژاپن با تحریم‌ها علیه ایران داشت؛ از سمت خود کناره‌گیری کرده است. به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری رویترز، کارلوس پاسکوال، سرپرست بخش انرژی وزارت خارجه آمریکا پس از آنکه دفتر منابع انرژی در سال ۲۰۱۱ تاسیس شد، به یک بازیگر مهم و کلیدی برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران تبدیل شد.وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است که «پاسکوال قصد دارد به زندگی شخصی‌اش بازگردد.» او برای هموار کردن مسیر اجرای تحریم‌ها، علیه تولیدات نفت یکی از بزرگ‌ترین اعضای اوپک به کشورهای آسیایی، اروپا و خاورمیانه سفر و با مقامات وزارت خارجه‌ و دارایی این کشورها دیدار کرده بود. بر اساس این گزارش، او پیش از این به‌عنوان سفیر در مکزیک و اوکراین فعالیت کرده است.

اعمال تحریم‌ها علیه ایران از اواسط سال ۲۰۱۲ تاکنون با تلاش‌های واشنگتن و اتحادیه اروپا با هدف کاهش بودجه برنامه هسته‌ای ایران از طریق به صفر رساندن صادرات نفت ایران اعمال شد.

تماس ایران و آمریکا فقط هسته‌ای است

همزمان، وزیر خارجه آمریکا با مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و درباره مذاکرات هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، جان کری در کنفرانس خبری مشترک با کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت در مذاکرات هسته‌ای با ایران درباره موضوع عراق گفت‌وگویی انجام نمی‌شود.

اشتون نیز با تایید اظهارات وزیر خارجه آمریکا گفت که «در این گفت‌وگوها موضوعات مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرند.» به گفته او دو طرف درباره تحولات عراق گفت‌وگو کرده‌اند. جان کری در این کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی درباره مذاکره واشنگتن با ایران درباره کمک احتمالی این کشور به بحران عراق در گفت‌وگوهای ۱+۵ یا در حاشیه‌های آن گفت: «این مذاکرات محدود به موضوع هسته‌ای هستند و هر گونه گفت‌وگو در این باره در حاشیه جریان اصلی این گفت‌وگوها صورت خواهد گرفت.»

برای راه‌حل پایدار مذاکره می‌کنیم

از سوی دیگر سخنگوی وزارت خارجه آلمان با اشاره به سفر مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای این کشور به تهران گفت که مذاکرات هسته‌ای نماینده آلمان با مقام‌های ایرانی در راستای برگزاری نشست‌های دو جانبه گروه ۱+۵ با این کشور برای دستیابی به یک راه‌حل معقول، پایدار و مورد وثوق طرفین درموضوع هسته‌ای انجام می‌شود. مارتین شفر روز جمعه در پاسخ به سوال «ایرنا» درخصوص اهداف سفر‌ هانس دیتر لوکاس به تهران و محورهای مورد بحث در دیدار او با مقام‌های ایرانی گفت: «لوکاس در سفر سه روزه خود به تهران علاوه‌بر حضور در میزگرد سیاسی بنیاد کوربر، با نمایندگان دولت ایران دیدار و درخصوص برنامه هسته‌ای این کشور با آنان گفت‌و‌گو خواهد کرد.»

سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در ادامه با اشاره به محدودیت زمانی برای ادامه مذاکرات رسمی هسته‌ای و فرصت کم باقیمانده تا۲۰ جولای برای دستیابی به توافق جامع هسته‌ای با ایران افزود: «هدف از برگزاری نشست‌های دوجانبه این است که با این گفت‌و‌گو‌ها بتوانیم به یک راه‌حل معقول، پایدار و مورد وثوق طرفین دست یافته و اطمینان حاصل کنیم که برنامه هسته‌ای ایران اهداف نظامی ندارد.»

شفر در ادامه با اشاره به توافق جامع میان ایران و گروه کشورهای ۵+۱ گفت: «دور جدید مذاکرات می‌تواند مرحله مهمی برای دستیابی مذاکره کنندگان به پیشرفت‌های خوبی باشد.» شفر درخصوص پیش بینی‌های انجام شده مبنی بر احتمال تمدید مذاکرات هسته‌ای ایران و۱+۵ برای یک دوره ۶ ماهه دیگر گفت: «درحال حاضر هیچ نشانه‌ای از صحبت در بین کشورهای عضو گروه ۱+۵ درمورد تمدید مهلت مذاکرات دیده نمی‌شود.»

هانس دیتر لوکاس مدیرکل سیاسی وزارت خارجه آلمان و نماینده این کشور در گروه ۱+۵ روز جمعه در راس هیاتی از سیاستمداران این کشور به‌منظور شرکت در یکصد و پنجاه و ششمین نشست برگدورف وابسته به موسسه مطالعاتی کوربر به تهران سفر کرد و قرار است این هیات امروز با مجید تخت روانچی، معاون اروپا و آمریکا وزارت امور خارجه و سید عباس عراقچی معاون حقوقی وزارت امور خارجه درباره مذاکرات هسته‌ای دیدار و گفت‌وگو کنند.

هیات عالی‌رتبه وزارت امورخارجه آلمان پس از ورود به تهران با حضور در مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با علی‌اکبر ولایتی مشاور امور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب دیدار و گفت‌و‌گو کردند. در این دیدار علی‌اکبر ولایتی گفت که ایران تحت‌تاثیر فشارهایی که می‌خواهند ایران را از حقوق هسته‌ای خود محروم کنند، قرار نمی‌گیرد و از حقوق خود عقب‌نشینی نخواهد کرد.

روند تدوین توافق‌نامه مثبت است

همزمان با این تحولات، خبرگزاری ریانووستی روسیه روز جمعه اعلام کرد که سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای این کشور روند تدوین توافق‌نامه جامع در خصوص برنامه هسته‌ای ایران را مثبت ارزیابی می‌کند.

به گزارش «ایرنا» به نقل از ریانووستی، ریابکوف پس از پایان دیدار با هیات نمایندگی ایران در رم اعلام کرد: «مسکو جریان کار تدوین توافق‌نامه جامع درخصوص برنامه هسته‌ای ایران در آستانه دورجدید مذاکرات گروه۱+۵ و ایران در وین در ۱۶ ژوئن را مثبت ارزیابی می‌کند.»

معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت: «در پایان دیدار می‌توان گفت کار تدوین حل جامع مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران به پیش می‌رود.» او افزود: «ما پس از گفت‌وگو با طرف ایرانی در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ که دوشنبه در وین آغاز می‌شود، انتظارات مثبت معینی داریم.»

معاون وزیر امور خارجه روسیه اضافه کرد: «وظیفه ما تعیین این مساله بود که در چه زمینه‌هایی امکان پیشرفت در دور بعدی وجود دارد و در چه زمینه‌هایی ممکن است مسائل جدی وجود داشته باشد. در برخی از زمینه‌های مذاکرات چشم‌انداز بیشتری ظاهر می‌شود.»

ظریف در نشست برگدورف: می‌توان در وین ۵ به توافق رسید

وزیر امور خارجه ایران در نشست برگدورف خطاب به ۶ قدرت جهانی اعلام کرد که اکنون دیگر نمی‌توان با پیشنهادهای سال ۲۰۰۵ به میز مذاکرات بیایید. دیگر نمی‌توان از غنی‌سازی نمادین صحبت کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ محمد جواد ظریف، در یکصدوپنجاهمین نشست برگدورف گفت: «این ایده که ایران به سلاح هسته‌ای نیاز دارد در غرب ایجاد شده و پرورش یافته است و با هدف ایران‌هراسی همچنان در اروپا و آمریکا تکرار می‌شود.»

ظریف که در مجموعه تاریخی کاخ گلستان و در جمع برخی مقامات و اندیشمندان آلمانی سخن می‌گفت، با بیان اینکه موضوع هسته‌ای ایران قابل حل‌و‌فصل است، گفت: «اکنون دیگر نمی‌توانید با پیشنهادهای سال ۲۰۰۵ به میز مذاکرات بیایید. سال ۲۰۰۵ ما پذیرفتیم که غنی‌سازی را در حد نمادین داشته باشیم، اما غرب را توهم فرا گرفت و فکر کردند می‌توانند ایران را از حق غنی‌سازی محروم سازند. نتیجه آن، این شد که اکنون ۲۰ هزار سانتریفیوژ تولید شده است. از حالا به بعد هم غرب اگر به‌دنبال توهم‌های مشابه و سابق باشد به نقطه‌ای خواهیم رسید که به چندین برابر خواهد رسید. بنابراین باید بدانند که نمی‌توانند حق غنی‌سازی ایران را به هیچ طریقی سلب کنند. اکنون باید واقعیت‌ها را ببینند و دیگر نمی‌توان از غنی‌سازی نمادین صحبت کرد.»

ظریف گفت: «من شما را مطمئن می‌سازم که هرگز چنین چیزی اتفاق نخواهد افتاد. می‌توانیم تا ۲۰ جولای به توافق برسیم حتی می‌توانیم در گفت‌وگوهای هفته‌جاری در وین به توافق برسیم، اما باید واقعیت‌ها را ببینند و توهمات را کنار گذاشته و حقوق ایران را محترم بشمارند. ما فرصتی در مقابل خود داریم که می‌توانیم از آن استفاده کنیم به شرط آنکه نگاه واقع‌بینانه و محاسبات جدی داشته باشیم.