آمادگی شفاف‌سازی برای کسری نفت صادراتی

گروه نفت و پتروشیمی: اروپا که زمانی جزو مشتریان اصلی نفت ایران بود، بیش از دو سال است که واردات نفت از کشورمان را متوقف کرده است. به گفته مدیر امور بین‌الملل شرکت نفت ایران تا پیش از اعمال تحریم‌های غرب علیه کشورمان در مقاطعی از زمان بیش از ۵۰ درصد از نفت کشورمان از طریق کانال سوئز به قاره سبز منتقل می‌شد. ایران از طریق دریای سرخ نفت را در تعدادی مخزن که در مصر اجاره کرده بود، ذخیره می‌کرد و از آنجا که کانال سوئز قابلیت تردد نفتکش‌های بزرگ را ندارد، نفت را با نفتکش‌های کوچکی از این کانال عبور می‌داده و به دریای سیاه و از آنجا به اروپا صادر کرده است. پس از تخلیه بار در بندر «عین السخنا» در مصر کار نقل و انتقال نفت از کانال سوئز بر عهده شرکت مصری سومد بوده است. چندی پیش خبرگزاری تسنیم طی گزارشی مدعی شد شرکت نیکو که یکی از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران است و عمده صادرات نفت ایران را بر عهده دارد، طی این نقل و انتقالات حدود ۳۰ درصد پول نفت صادراتی به اروپا را برنگردانده است. به ادعای این خبرگزاری شرکت نیکو، حدود ۲۰ سال پیش قراردادی با شرکت نفتی سومد امضا کرد تا نفت ایران را از کانال سوئز به اروپا انتقال دهد اما در جریان عملیات انتقال و ذخیره‌سازی نفت ایران در خارج از کشور، این شرکت عربی در هر سال حدود ۳۰ درصد نفت‌خام ایران را به نفع خود برداشت کرده است. بر اساس این گزارش، طی سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱، حدود ۱۰۱ میلیون بشکه، معادل ۱۰ میلیارد دلار از نفتی که ایران به‌طور موقت در «عین‌السخنا» و «سیدی کریر» مصر ذخیره کرده بود بدون هیچ دلیل مشخصی کسر شده است.حال مدیر امور بین‌الملل شرکت نفت ایران در مصاحبه‌ای با همین خبرگزاری این موضوع را رد کرده و اعلام کرد شرکت نفت آماده شفاف‌سازی در مورد کسر نفت امانی ایران در مصر است. محسن قمصری با اعلام اینکه دوسال پیش، ذخیره‌سازی نفت در اروپا و مصر متوقف شد، از امکان فتوشاپ بودن اسناد منتشر شده درباره کسر نفت امانی ایران در مخازن مصر خبر داد.مدیر امور بین‌الملل شرکت نفت ایران درباره اینکه چرا ایران نفت‌خام خود را در مخازن مصر و بندر رتردام ذخیره‌سازی می‌کرد، گفت: کانال سوئز به دلیل مشکل آبخوری که دارد، همه کشتی‌ها نمی‌توانند وارد این حوزه بشوند. به همین دلیل بعضی کشتی‌ها مجبور هستند از جنوب قاره آفریقا به اروپا بروند که در این حالت ۴۵ روز زمان صرف می‌شود؛ در حالی که اگر نفت از مسیر کانال سوئز منتقل شود، تنها ۱۰ تا ۱۵ روز زمان نیاز است و حدود ۳۵ روز صرفه‌جویی زمانی خواهیم داشت. به گفته وی از سوی دیگر هزینه هر روز کشتی وی‌ال‌سی‌سی بین ۶۰ تا ۷۰ هزار دلار است. بنابراین نه تنها ما بلکه همه کشورها و شرکت‌هایی که از خلیج فارس خرید می‌کنند، محصول خود را از طریق شرکت «سومد» منتقل می‌کنند.

این مخازن، مخازن انباری نیست، بلکه طی مدت محدود باید نفت پس از تخلیه بارگیری شود. در واقع نفت از طریق کشتی‌های بزرگ به عین السخنا منتقل و از آنجا به سیدی کریر انتقال داده می‌شود. سپس نفت با کشتی‌های کوچک به بندرهایی در اروپا منتقل می‌شود. با توجه به اینکه بسیاری از پالایشگاه‌های اروپایی دور از بندرها واقع شده‌اند، نفت خام از طریق مخازنی که در حاشیه بندرهایی مانند رتردام واقع شده است از طریق خط لوله به پالایشگاه منتقل می‌شود.قمصری افزود: علت انتخاب این مسیر این است که کشتی‌های بزرگ نمی‌توانند از کانال سوئز عبور کنند و دیگر اینکه امکان پهلوگیری کشتی‌های بزرگ در بندرهای مدیترانه وجود ندارد. حضور فروشندگان نفت در این منطقه بسیار مهم است؛ چرا که به راحتی می‌توان نیاز پالایشگاه‌های نزدیک به دریای مدیترانه را تامین کرد. در شرایط رقابتی، پالایشگاه‌ها تلاش می‌کنند که نفت مورد نیاز خود را در کمترین زمان تامین کنند.قمصری درخصوص وضعیت کنونی مخازنی که تحت اجاره ایران در مصر بودند، اظهار کرد: از ۲۰ سال پیش در این منطقه مخزن داشتیم اما به دلیل تحریم، دو سال است که با سومد قرارداد نداریم. همچنین مخازن بندر رتردام را تحویل داده‌ایم. اگر تحریم نبود حتما آن را نگاه می‌داشتیم چراکه این مخازن ابزار ما برای فروش نفت است.وی در ادامه اظهار کرد: استاندارد شرکت سومد، ۲/۰ درصد است؛ البته اگر خوب عمل کند ممکن است کمتر از ۲/۰ درصد کسری داشته باشد، در این حالت می‌تواند تا ۲/۰ درصد را برای خود بردارد. اما اگر بیشتر از این عدد شد باید جریمه پرداخت کند. به طور مثال در سال ۲۰۱۲، هفت میلیون تن از این مسیر منتقل شده است که با احتساب دو دهم درصد کسری، سقف کسری آن ۱۵ هزار تن می‌شود. قمصری در خصوص اسناد منتشر شده و ادعای خبرگزاری تسنیم گفت: این اسناد را قبول ندارم. این ارقام خیلی بزرگ است. رقم ۳۰ درصدی که در این اسناد اعلام شده بسیار بزرگ است و نمی‌تواند کسری باشد. به این اسناد نمی‌شود اعتماد کرد باید بر اساس اسناد اصلی استدلال کرد. امروزه با فتوشاپ درست کردن هر چیزی ممکن است. البته همکاران ما در حال بررسی این اسناد هستند. مدیر امور بین‌الملل شرکت نفت با اعلام اینکه‌ حجم صادرات نفت به اروپا در بیشتر اوقات بین ۵۰ تا ۵۵ درصد بود، گفت: حتی در زمانی که وضع کشور در صادرات نفت خراب بود، ۴۰ درصد صادرات نفت ایران به مقصد اروپا بود.

تسویه حساب نفتی ایران با اروپایی‌ها

سیدمحسن قمصری با اشاره به توقف فروش نفت خام و میعانات گازی ایران به دو شرکت انی ایتالیا و استات اویل هیدروی نروژ، در تشریح دلایل توقف فروش طلای سیاه به این دو غول نفتی جهان، گفت: فروش نفت خام و میعانات گازی به این دو شرکت نفتی اروپایی به‌دلیل بازپرداخت منابع مالی قراردادهای بیع متقابل انجام می‌شد.

مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه هم‌اکنون فروش نفت خام در ازای بازپرداخت منابع مالی قراردادهای بیع متقابل به این دو شرکت متوقف شده است، تصریح کرد: با تسویه حساب کامل قراردادهای بیع متقابل، دیگری نیازی به صادرات نفت و میعانات گازی به این دو شرکت اروپایی نیست. به گفته این مقام مسوول، در شرایط فعلی قرارداد با این دو شرکت اروپایی به پایان رسیده و تسویه حساب کامل انجام گرفته است.

فروش بیش از ٥٠ درصد محموله‌های میعانات گازی بابک‌زنجانی

مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در گفت‌وگو با «شانا» درباره آخرین وضعیت محموله‌های میعانات گازی تحویلی به بابک زنجانی گفت: تاکنون بیش از نیمی از محموله‌های میعانات گازی بابک زنجانی به فروش رفته و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم بقیه آن را نیز به فروش برسانیم.

سیدمحسن قمصری درباره اینکه بابک زنجانی چند محموله میعانات گازی در اختیار داشته است، گفت: تعداد محموله‌های میعانات گازی بیش از نفت خام تحویلی به وی بوده است، اگر نفت خام سه محموله در نظر گرفته شود میعانات گازی ٦ محموله بوده و هر محموله هم حدود ٢ میلیون بشکه است.وی درباره آخرین وضعیت مطالبات نفتی ایران از اسپانیا، یونان و شرکت شل نیز گفت: این مطالبات همچنان پابرجا است و مجموع آنها بیش از ٤ میلیارد دلار است.قمصری درباره صادرات نفت پس از توافق اخیر ژنو نیز گفت: بر اساس سهمیه‌ای که به شرکت‌های خریدار ما اعلام شده است، قاعدتا باید در همان حد صادرات داشته باشیم و هم اکنون همان کار را می‌کنیم و در حد سهمیه اعلام شده نفت صادر می‌شود و بیش از آن نیست. مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت افزود: میانگین فروش نفت ایران هم اکنون بر اساس توافق ژنو، یک میلیون بشکه در روز است.