آغاز مجدد مذاکرات؛ 2 هفته دیگر

گروه دیپلماسی: در شرایطی که گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در نیویورک روز جمعه در میان بیم و امیدهای طرفین پایان یافت، عباس عراقچی، عضو بلندپایه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران اعلام کرد که گفت‌وگوها کمتر از دو هفته دیگر در وین یا ژنو از سر گرفته می‌شود و گفت که «اختلافات درخصوص موضوعات مهم هنوز باقی است.» عراقچی با اعلام این خبر به خبرگزاری ژاپنی کیودو افزود: «ما توانستیم در یک فضای سازنده به درکی به مراتب بهتر برسیم اما اختلافات بر سر مسائل اصلی هنوز به قوت خود باقی است.» به گزارش «ایسنا»، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای همچنین گفت: «برخی از ایده‌های مطرح شده در نشست نیویورک امیدوارکننده هستند اما هیچ‌یک از آنها نتوانستند درخصوص مسائل کلیدی مورد اختلاف یک درک مشترک به ما بدهند. از این رو نتوانستیم به پیشرفتی ملموس در مذاکرات اخیر برسیم.» قرار است مذاکرات هسته‎ای براساس توافق ژنو که در پایان تیرماه به مدت چهار ماه تمدید شد، تا سوم آذرماه به توافق نهایی برسد. عراقچی در همین باره تاکید کرد: «اگر قرار باشد توافقی حاصل شود بهتر است آن را اکنون انجام دهیم؛ تمدید مذاکرات سخت و بی‌ثمر خواهد بود.» دور اخیر گفت‎و‎گوهای هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ روز جمعه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک به پایان رسید. به گفته‌ این عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران یکی از موارد اصلی مورد اختلاف میان طرف‌های مذاکره‌کننده «ظرفیت غنی سازی و خواست ایران برای لغو کامل تمام تحریم‌هاست.» طرف‌های غربی با احتیاط از نزدیک شدن به توافق نهایی با ایران صحبت کرده‌اند. فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان گفته در ۱۰ سال گذشته هرگز چنین به توافق هسته‌ای نزدیک نبوده‌ایم. با این حال عراقچی گفته است: «هنوز هیچ نشانه‌ای مبنی بر پیشرفت و اعتماد در روابط دوجانبه حاصل نشده است. مساله این است که ما در موقعیتی قرار نداریم که بگوییم اعتمادها میان دو طرف افزایش داشته است، من این را باور ندارم.» پیشتر اعلام شده بود که ممکن است وزرای امور خارجه دو طرف با یکدیگر دیدار کنند اما این ملاقات به دلیل آنچه لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه آن را نبود پیشرفت در مذاکرات خواند، برگزار نشد.

توافق جامع حاصل نشود، مذاکرات ادامه می‏یابد

در عین حال حسین موسویان، عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر و در ارزیابی مذاکرات نیویورک با تاکید بر این که شانس حصول توافق نهایی واقعی و جدی است، گفت: «اگر هم تا سه ماه دیگر توافق جامع نهایی حاصل نشود، مذاکرات ادامه خواهد یافت و دو طرف از شروع دوره تقابلی جدید پرهیز خواهند کرد.» این دیپلمات ایرانی با بیان اینکه مسیر مذاکرات «مثبت، کار آمد و سازنده بوده است» و با اشاره به سخنان سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، گفت که پیش از مذاکرات نیویورک دو طرف روی «حدود ۷۰ درصد متن» توافق کرده بودند و در این مذاکرات، درباره «حدود ۹۰ درصد متن» توافق کرده‌اند. به گفته موسویان، موارد اختلاف باقی‌مانده عمدتا در مورد «محدوده غنی‌سازی» و «روند برداشتن تحریم‌ها» است. لاوروف روز شنبه به بلومبرگ گفته بود که ایران و گروه ۱+۵ روی ۹۵ درصد مسائل با یکدیگر توافق کرده‌اند اما همچنان روی دو سه مساله جدی اختلاف‌نظر دارند. عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با بیان اینکه قدرت‌های بزرگ قبول کرده‌اند که ایران خودش سوخت نیروگاه هسته‎ای بوشهر را تامین کند، افزود: «اینکه ۷ یا ۲۰ سال دیگر این امر محقق شود، چیزی است که چانه‌زنی درباره آن ادامه دارد.» حسین موسویان در عین حال گفت که قدرت‌های بزرگ باید بپذیرند که سانتریفیوژهای کنونی نسل اول ایران با سانتریفیوژهای پیشرفته جایگزین شوند و ایران در یک دوره ۱۰ ساله سوخت نیروگاه بوشهر را با نسل جدید سانتریفیوژهایش تامین کند. سخنان موسویان در شرایطی بیان می‌شود که براساس گزارش‌ها، ایران پیشنهاد تازه‌ای دریافت کرده‌است که بر اساس آن به جای کاستن از سانتریفیوژهای خود -که از اختلافات اساسی میان طرف‌ها به شمار می‌رود- اتصالات تزریق اورانیوم به آنها را قطع کند. کمی بعد، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که آمریکا نیمی از سانتریفیوژ‌های ایران را پذیرفته‌است. موسویان همچنین گفت که در مذاکرات نیویورک، هیات آمریکایی بیشترین وقت و انرژی را صرف کرد، تا شاید طرفین به توافق برسند.

ادامه تلاش دیپلماتیک 1+5

از دیگر سو، مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون در صفحه توییتر خود با اشاره به پایان هفتمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ در نیویورک نوشت: «براساس مذاکرات فشرده این هفته، ۱+۵ به تلاش‌های دیپلماتیک خود برای دستیابی به راه حل تا ۲۴ نوامبر ادامه می‌دهد.» مان ادامه داد: « همان گونه که برنامه‌ریزی شده بود ما ۹ روز مذاکرات ایران و ۱+۵ به ریاست کاترین اشتون برای تماس‌های فشرده درباره مساله هسته‌ای ایران در نیویورک داشتیم.» سخنگوی اشتون تاکید کرد: «مذاکرات این هفته ایران و ۱+۵ به ما کمک کرد بتوانیم ایده‌های بیشتری داشته باشیم و مسائلی را بررسی کنیم اما اختلاف‌های قابل توجهی باقی مانده است که باید حل شود.»

مرحله کلیدی

همزمان وزیر امور خارجه چین که در شصت و نهمین دور مجمع عمومی سازمان ملل سخن می‎گفت، تاکید کرد مذاکرات درخصوص برنامه هسته‌ای ایران وارد مرحله کلیدی شده است. وانگ یی، وزیر امور خارجه چین گفت که مذاکرات باید با صداقت همه طرف‌ها و احترام متقابل حل شود. به گزارش «ایرنا»، او گفت طرف‎های مذاکره باید هر چه سریع‌تر به توافق همه جانبه، عادلانه، متعادل و برد - برد دست یابند.

صهیونیست‎ها نگران‎تر از همیشه

در عین حال در شرایطی که بینامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل و دیدار با باراک اوباما راهی نیویورک شده است، ترس از گرم شدن روابط میان ایران و ایالات متحده، مقامات این رژیم را به شدت نگران کرده است. در این راستا نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با همتای هندی‌اش در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد. بنیامین نتانیاهو در حالی با نارندرا مودی در نیویورک دیدار کرده است که هند یکی از بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران به شمار می‌آید. همچنین وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی نیز گفته است به حصول توافق هسته‌ای خوش‌بین نیست. به گزارش «ایسنا»، آویگدور لیبرمن، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی مدعی شد: «ایرانی‌ها نباید اجازه داشته باشند برنامه هسته‌ای خود را که ثبات ناچیز باقیمانده در خاورمیانه را تهدید می‌کند، ادامه دهند.»